ပညာရေးနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ကန်လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မြန်မာလာရောက်

မြန်မာနိုင်ငံက ကျောင်းသား၊ လူငယ်တွေ အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ကူညီထောက်ပံ့ပေးမှုနဲ့ ပညာသင်ကြားခွင့်ရကြပြီး ကိုယ်တိုင် တိုးတက်ရေးအတွက် နယ်ပယ် ကဏ္ဍစုံမှာ ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ပြီး ကောင်မြင်မှုရနေကြတာကို မြင်ရတဲ့အတွက် ဝမ်းသာမိကြောင်း ဒီကနေ့ ရန်ကုန်မြို့ အမေရိကန်စင်တာမှာ ပြုလုပ်တဲ့ တွေ့ဆုံပွဲအတွင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပညာရေးနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ လက်ထောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Marie Royce က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ကာလတို၊ ကာလရှည် ပညာသင်ကြားနိုင်မယ့် အစီအစဉ်တွေ လက်ရှိထက် ပိုပြီး တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်နိုင်အောင် သူ့အနေနဲ့ ကြိုးစားဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး Scott Marciel ကလည်း ပြောပါတယ်။ ဒီကနေ့ကျင်းပတဲ့ အခမ်းအနားမှာ ကိုယ်တိုင်သတင်းသွားယူခဲ့တဲ့ ကိုဇော်ဝင်းလှိုင်က အပြည့်အစုံကို ဆက်ပြီး ပြောပြပေးပါမယ်။

အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ထောက်ပံ့မှုနဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ သွားရောက် ပညာသင်ကြားခဲ့သူတွေ၊ ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ရေးအစီအစဉ်နဲ့ သွားရောက်ခဲ့ကြသူတွေ၊ သက်ဆိုင်ရာ ဘာသာရပ်အလိုက် ကာလတို သွားရောက်လေ့လာခွင့်ရခဲ့သူတွေ စုစည်းပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပညာရေးနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ လက်ထောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Marie Royce နဲ့ တွေ့ဆုံပွဲ အခမ်းအနားကို ဒီကနေ့ ရန်ကုန်မြို့ အမေရိကန်စင်တာမှာ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။

ပညာရေးနဲ့ တခြား Professional လုပ်ငန်းခွင်နယ်ပယ်မှာ ပိုမို ထိုးဖောက်နိုင်ပြီး အောင်မြင်မှုရနိုင်အောင် အမေရိကန်အစိုးရက ကူညီပေးနိုင်ခဲ့တဲ့ ရလဒ်ကို တွေ့ရတဲ့အတွက် ဝမ်းမြောက်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီး Scott Marciel က ပြောပါတယ်။

ဒါကြောင့်လည်း အနာဂတ်မှာ အလားတူ ပညာရေးနဲ့ လက်တွေ့လုပ်ငန်းခွင်အတွက် အကျိုးဖြစ်စေမယ့် အကူအညီတွေ ဒီထက်မက ပေးနိုင်ရေးအတွက် အခုရောက်နေတဲ့ လက်ထောက်ဝန်ကြီး Marie Royce ကို တင်ပြသွားမယ်လို့ သံအမတ်ကြီး Scott Marciel က ပြောပါတယ်။

Scott Marciel။ ။ “မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ လက်တွေ့ ပြောင်းလဲမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်အောင် လက်တွေ့လုပ်ဆောင်နေကြတဲ့သူတွေနဲ့ လက်ထောက်ဝန်ကြီးကို ကျနော်တွေ့ တွေ့ဆုံပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို တွေ့လိုက်ခြင်းအားဖြင့် အမေရိကန်က ကူညီပေးခဲ့တာတွေဟာ တကယ်ကို အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေတယ်ဆိုကို သူမကိုယ်တိုင် မြင်တွေ့ခွင့် ရသွားပါလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် ဒီအစီအစဉ်တွေအတွက် ဘဏ္ဍာငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုတွေ ပိုပြီးရလာအောင် အတတ်နိုင်ဆုံး သူနဲ့လက်တွဲပြီး ကျနော်တို့ ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်သွားမှာပါ။ ငွေကတော့ လောက်တယ်ဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီအစီအစဉ်တွေကို အခုနောက်ပိုင်းမှာ ကျနော်တို့ တော်တော်လေး တိုးချဲ့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို အကျိုးရှိတဲ့အစီအစဉ်တွေ ဆက်ပြီး လုပ်သွားနိုင်ရေးဟာ ကျနော်တို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ဖြစ်ပါတယ်။”

လက်ထောက်ဝန်ကြီး Marie Royce ဟာ တကမ္ဘာလုံးမှာရှိတဲ့ ပညာရေးနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အစီအစဉ်တွေနဲ့ အဲဒီအစီအစဉ်တွေကို အမေရိကန်အစိုးရက ဘယ်လို ရံပုံငွေ ထောက်ပံ့ရမယ်ဆိုတာတွေကို ကြီးကြပ်ကွပ်ကဲရသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

အခမ်းအနားကို တက်ရောက်လာတဲ့ လူငယ်တွေက သူတို့ သွားရောက်ခဲ့တဲ့ အစီအစဉ် တခုချင်းစီရဲ့ ခေါင်းစဉ်အောက်မှာ လက်ရှိ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ နယ်ပယ်၊ ကဏ္ဍအသီးသီးအကြောင်း ခင်းကျင်းပြသထားကြတာတွေကို လိုက်လံ ကြည့်ရှုခဲ့ပြီးတဲ့နောက် တွေ့မြင် ကြားသိရတဲ့ တိုးတက်မှု အခြေအနေတွေကို ကျေနပ်အားရမိကြောင်း လက်ထောက်ဝန်ကြီး Marie Royce က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

Marie Royce။ ။ “ဒီနေ့အခမ်းအနားကို တက်လာကြသူတွေထဲက လုပ်ဆောင်နေကြတဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ အစီအစဉ်တွေကို ကျမ နားထောင်ခွင့် ရခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး၊ ရေရှည်တည်တန့်နိုင်မယ့် အစီအစဉ်တွေ၊ စွန့်ဦးတီထွင် စီးပွားလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်မှု၊ ပညာရေး၊ လူမှုအသိုင်းဝိုင်း တိုးတက်ပြောင်းလဲလာအောင် ထိတွေ့ဆောင်ရွက်မှုတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ မနေ့ညကလည်း လူငယ် ၅ သန်းလောက် ပထမဆုံးအကြိမ် မဲပေးခွင့်ရကြမယ့် အခြေအနေတွေကို ကျမတို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသေးတယ်။ ဒါဟာ အင်မတန် အားကောင်းတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စမှာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေကြသူတွေအနေနဲ့ ဆက်လက်ပြီးတော့ တက်တက်ကြွကြွနဲ့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကြဖို့ ကျမ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ အခုလို လာကြတဲ့အတွက်လည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒီမှာ မပါရသေးသူတွေအနေနဲ့ အနာဂတ်မှာ ပါဝင်ကြဖို့ ကျမ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။”

မနေ့ အောက်တိုဘာ ၂ ရက်နေ့ကတော့ မန္တလေး ဂျက်ဖာဆင်စင်တာက လူငယ်တွေအပါအဝင် တက်ကြွတဲ့ လူငယ်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံပြီး မြန်မာနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ဒီမိုကရေစီအရေးပါပုံကို ရန်ကုန်မြို့ အမေရိကန်စင်တာမှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီကနေ့ ကျင်းပတဲ့အခမ်းအနားကိုတော့ YSEALI ၊ SEAYLP နဲ့ Full Bright စတဲ့ လူငယ်၊ ကျောင်းသားအစီအစဉ်တွေနဲ့ အမေရိကန်မှာ ပညာသင်ခဲ့သူတွေ၊ ကာလတို သွားရောက်လေ့လာခွင့် ရခဲ့သူလူငယ် ၁၀၀ ကျော်လောက် တက်ရောက်ကြပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က ဒီအစီအစဉ်တွေမှာ ပါဝင်ခဲ့ကြတဲ့ လူငယ်အတော်များများဟာ ကနေ့အချိန်မှာ အများအကျိုးပြု ပရဟိတလုပ်ငန်းတွေ၊ အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေအပြင် ကိုယ်ပိုင်စီးပွားရေးနယ်ပယ် အသီးသီးမှာလည်း အောင်မြင်မှုရနေကြတဲ့သူတွေ အများအပြား ပါဝင်တာကို တွေ့ရပါတယ်။

SEAYLP - အရှေ့တောင်အာရှလူငယ်ခေါင်းဆောင်အစီအစဉ်ကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ တက်ရောက်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် အဲဒီအစီအစဉ်မှာ ပါဝင်တဲ့ မြန်မာလူငယ်တွေ စုစည်းပြီး အခုချိန်မှာ လူငယ်တွေအတွက် အသိပညာပေးသင်တန်းတွေ နိုင်ငံအနှံ့ လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်တဲ့အကြောင်း ကိုကျော်ဇော်လင်းက ရှင်းပြပါတယ်။

“ကျနော်တို့ကကျတော့ ဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းတဲ့ နေရာတွေက ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေကို ပရဟိတ လိုက်ပြီးတော့ စာသင်ပေးတယ် ခင်ဗျ။ ကျနော်တို့သင်ပေးတဲ့ဘာသာရပ်တွေက ၅ မျိုး ရှိပါတယ်။ ပထမတခုကတော့ စိတ်ဓါတ်မြင့်တင်ရေးပေါ့ ၊ Youth motivation သင်တယ်။ နောက်တခုက Gender study ပေါ့။ နောက်တခုကကျတော့ Domestic violence ပေါ့ ၊ အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုအကြောင်းတွေလည်း သင်တယ်။ နောက်တခုကကျတော့ ကျန်းမာရေး Health အနေနဲ့ သင်ပြီးတော့ ၊ သဘာဝပတ်ဝန်း ထိန်းသိမ်းရေး Environmental awareness ကိုလည်း ကျနော်တို့ သင်ပေးတယ်ခင်ဗျ။”

အလားတူဘဲ အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း Barack Obama တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ YSEALI အရှေ့တောင်အာရှ လူငယ်ခေါင်းဆောင်အစီအစဉ်မှာ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ သွားရောက်လေ့လာခွင့်ရခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေကြောင့် အခုချိန်မှာ ကလေးငယ်တွေဖတ်ဖို့ ပုံပြင်စာအုပ်တွေ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေတဲ့ကုမ္ပဏီကို တည်ထောင်နိုင်တဲ့အဆင့်အထိ ရောက်လာတဲ့အကြောင်း မအိပွင့်ရီဇန်ကလည်း ပြောပါတယ်။

သူတို့ရဲ့ Third Story ကလေးပုံပြင်စာအုပ်တွေ ဘယ်လို ဖြစ်ပေါ်လာတယ်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ သူက အခုလို ရှင်းပြပါတယ်။

“Third Story လို့ နံမည်ပေးဖြစ်ရတဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ကတော့ တိုင်းရင်းသားတခုနဲ့တခု၊ ဘာသာတခုနဲ့တခုမှာ ဘယ်သူပိုကောင်းတယ်၊ ဘယ်သူကတော့ မကောင်းဘူးဆိုတဲ့ဟာမျိုး မဟုတ်ဘဲနဲ့ တတိယပုံပြင်တခုအနေနဲ့ ၊ တတိယဇာတ်လမ်းတခုအနေနဲ့ ဒီလူတွေဟာ အတူတကွ ယှဉ်တွဲပြီးတော့ အေးအေးဆေးဆေး နေလို့ရတယ်ဆိုတဲ့ Solution - အဖြေတခုကို ရှာပေးချင်တာပေါ့နော်။”

အမေရိကန်လက်ထောက်ဝန်ကြီး Marie Royce ဟာ ညနေပိုင်းမှာ ရွှေတိဂုံဘုရှားကို သွားရောက်ပြီး မနက်ဖြန် သောကြာနေ့မှာ မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြန်လည် ထွက်ခွာမှာ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျား။

[Unicode Version]

မွနျမာနိုငျငံက ကြောငျးသား၊ လူငယျတှေ အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ ကူညီထောကျပံ့ပေးမှုနဲ့ ပညာသငျကွားခှင့ျရကွပွီး ကိုယျတိုငျ တိုးတကျရေးအတှကျ နယျပယျ ကဏ်ဍစုံမှာ ပွနျလညျလုပျကိုငျပွီး ကောငျမွငျမှုရနကွေတာကို မွငျရတဲ့အတှကျ ဝမျးသာမိကွောငျး ဒီကနေ့ ရနျကုနျမွို့ အမရေိကနျစငျတာမှာ ပွုလုပျတဲ့ တှေ့ဆုံပှဲအတှငျး အမရေိကနျပွညျထောငျစု ပညာရေးနဲ့ ယဉျကြေးမှုဆိုငျရာ လကျထောကျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Marie Royce က ပွောကွားလိုကျပါတယျ။ ကာလတို၊ ကာလရှညျ ပညာသငျကွားနိုငျမယ့ျ အစီအစဉျတှေ လကျရှိထကျ ပိုပွီး တိုးခြဲ့လုပျဆောငျနိုငျအောငျ သူ့အနနေဲ့ ကွိုးစားဆောငျရှကျသှားမယျလို့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမရေိကနျသံအမတျကွီး Scott Marciel ကလညျး ပွောပါတယျ။ ဒီကနေ့ကငြျးပတဲ့ အခမျးအနားမှာ ကိုယျတိုငျသတငျးသှားယူခဲ့တဲ့ ကိုဇောျဝငျးလှိုငျက အပွည့ျအစုံကို ဆကျပွီး ပွောပွပေးပါမယျ။

အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ ထောကျပံ့မှုနဲ့ အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ သှားရောကျ ပညာသငျကွားခဲ့သူတှေ၊ ယဉျကြေးမှုဖလှယျရေးအစီအစဉျနဲ့ သှားရောကျခဲ့ကွသူတှေ၊ သကျဆိုငျရာ ဘာသာရပျအလိုကျ ကာလတို သှားရောကျလေ့လာခှင့ျရခဲ့သူတှေ စုစညျးပွီး အမရေိကနျပွညျထောငျစု ပညာရေးနဲ့ ယဉျကြေးမှုဆိုငျရာ လကျထောကျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Marie Royce နဲ့ တှေ့ဆုံပှဲ အခမျးအနားကို ဒီကနေ့ ရနျကုနျမွို့ အမရေိကနျစငျတာမှာ ကငြျးပခဲ့ပါတယျ။

ပညာရေးနဲ့ တခွား Professional လုပျငနျးခှငျနယျပယျမှာ ပိုမို ထိုးဖောကျနိုငျပွီး အောငျမွငျမှုရနိုငျအောငျ အမရေိကနျအစိုးရက ကူညီပေးနိုငျခဲ့တဲ့ ရလဒျကို တှေ့ရတဲ့အတှကျ ဝမျးမွောကျကွောငျး မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမရေိကနျသံအမတျကွီး Scott Marciel က ပွောပါတယျ။

ဒါကွောင့ျလညျး အနာဂတျမှာ အလားတူ ပညာရေးနဲ့ လကျတှေ့လုပျငနျးခှငျအတှကျ အကြိုးဖွဈစမေယ့ျ အကူအညီတှေ ဒီထကျမက ပေးနိုငျရေးအတှကျ အခုရောကျနတေဲ့ လကျထောကျဝနျကွီး Marie Royce ကို တငျပွသှားမယျလို့ သံအမတျကွီး Scott Marciel က ပွောပါတယျ။

Scott Marciel။ ။ “မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာ လကျတှေ့ ပွောငျးလဲမှုတှေ ဖွဈပေါျအောငျ လကျတှေ့လုပျဆောငျနကွေတဲ့သူတှနေဲ့ လကျထောကျဝနျကွီးကို ကနြောျတှေ့ တှေ့ဆုံပေးမှာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီလို တှေ့လိုကျခွငျးအားဖွင့ျ အမရေိကနျက ကူညီပေးခဲ့တာတှဟော တကယျကို အကြိုးဖွဈထှနျးစတေယျဆိုကို သူမကိုယျတိုငျ မွငျတှေ့ခှင့ျ ရသှားပါလိမ့ျမယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီအစီအစဉျတှအေတှကျ ဘဏ်ဍာငှကွေေး ထောကျပံ့မှုတှေ ပိုပွီးရလာအောငျ အတတျနိုငျဆုံး သူနဲ့လကျတှဲပွီး ကနြောျတို့ ပူးပေါငျး လုပျဆောငျသှားမှာပါ။ ငှကေတော့ လောကျတယျဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ဒါပမေယ့ျ ဒီအစီအစဉျတှကေို အခုနောကျပိုငျးမှာ ကနြောျတို့ တောျတောျလေး တိုးခြဲ့နိုငျခဲ့ပါတယျ။ ဒီလို အကြိုးရှိတဲ့အစီအစဉျတှေ ဆကျပွီး လုပျသှားနိုငျရေးဟာ ကနြောျတို့ရဲ့ ရညျမှနျးခကြျဖွဈပါတယျ။”

လကျထောကျဝနျကွီး Marie Royce ဟာ တကမ်ဘာလုံးမှာရှိတဲ့ ပညာရေးနဲ့ ယဉျကြေးမှုဆိုငျရာ အစီအစဉျတှနေဲ့ အဲဒီအစီအစဉျတှကေို အမရေိကနျအစိုးရက ဘယျလို ရံပုံငှေ ထောကျပံ့ရမယျဆိုတာတှကေို ကွီးကွပျကှပျကဲရသူလညျး ဖွဈပါတယျ။

အခမျးအနားကို တကျရောကျလာတဲ့ လူငယျတှကေ သူတို့ သှားရောကျခဲ့တဲ့ အစီအစဉျ တခုခငြျးစီရဲ့ ခေါငျးစဉျအောကျမှာ လကျရှိ လုပျဆောငျနတေဲ့ နယျပယျ၊ ကဏ်ဍအသီးသီးအကွောငျး ခငျးကငြျးပွသထားကွတာတှကေို လိုကျလံ ကွည့ျရှုခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ တှေ့မွငျ ကွားသိရတဲ့ တိုးတကျမှု အခွအေနတှေကေို ကြနေပျအားရမိကွောငျး လကျထောကျဝနျကွီး Marie Royce က ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။

Marie Royce။ ။ “ဒီနေ့အခမျးအနားကို တကျလာကွသူတှထေဲက လုပျဆောငျနကွေတဲ့ စိတျဝငျစားစရာ အစီအစဉျတှကေို ကမြ နားထောငျခှင့ျ ရခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီအထဲမှာ သဘာဝပတျဝနျးကငြျ ထိနျးသိမျးရေး၊ ရရှေညျတညျတန့ျနိုငျမယ့ျ အစီအစဉျတှေ၊ စှန့ျဦးတီထှငျ စီးပှားလုပျကိုငျဆောငျရှကျမှု၊ ပညာရေး၊ လူမှုအသိုငျးဝိုငျး တိုးတကျပွောငျးလဲလာအောငျ ထိတှေ့ဆောငျရှကျမှုတှေ ပါဝငျပါတယျ။ မနေ့ညကလညျး လူငယျ ၅ သနျးလောကျ ပထမဆုံးအကွိမျ မဲပေးခှင့ျရကွမယ့ျ အခွအေနတှေကေို ကမြတို့ ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါသေးတယျ။ ဒါဟာ အငျမတနျ အားကောငျးတဲ့ လုပျဆောငျမှုတှဖွေဈပါတယျ။ ဒီကိစ်စမှာ ပါဝငျလုပျဆောငျနကွေသူတှအေနနေဲ့ ဆကျလကျပွီးတော့ တကျတကျကွှကွှနဲ့ လုပျကိုငျဆောငျရှကျကွဖို့ ကမြ တိုကျတှနျးလိုပါတယျ။ အခုလို လာကွတဲ့အတှကျလညျး ကြေးဇူးတငျပါတယျ။ ဒီမှာ မပါရသေးသူတှအေနနေဲ့ အနာဂတျမှာ ပါဝငျကွဖို့ ကမြ တိုကျတှနျးလိုပါတယျ။”

မနေ့ အောကျတိုဘာ ၂ ရကျနေ့ကတော့ မန်တလေး ဂကြျဖာဆငျစငျတာက လူငယျတှအေပါအဝငျ တကျကွှတဲ့ လူငယျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံပွီး မွနျမာနိုငျငံ ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ဒီမိုကရစေီအရေးပါပုံကို ရနျကုနျမွို့ အမရေိကနျစငျတာမှာ ပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။

ဒီကနေ့ ကငြျးပတဲ့အခမျးအနားကိုတော့ YSEALI ၊ SEAYLP နဲ့ Full Bright စတဲ့ လူငယျ၊ ကြောငျးသားအစီအစဉျတှနေဲ့ အမရေိကနျမှာ ပညာသငျခဲ့သူတှေ၊ ကာလတို သှားရောကျလေ့လာခှင့ျ ရခဲ့သူလူငယျ ၁၀၀ ကြောျလောကျ တကျရောကျကွပါတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့ နှဈအနညျးငယျက ဒီအစီအစဉျတှမှော ပါဝငျခဲ့ကွတဲ့ လူငယျအတောျမြားမြားဟာ ကနေ့အခြိနျမှာ အမြားအကြိုးပွု ပရဟိတလုပျငနျးတှေ၊ အရပျဘကျ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတှအေပွငျ ကိုယျပိုငျစီးပှားရေးနယျပယျ အသီးသီးမှာလညျး အောငျမွငျမှုရနကွေတဲ့သူတှေ အမြားအပွား ပါဝငျတာကို တှေ့ရပါတယျ။

SEAYLP - အရှေ့တောငျအာရှလူငယျခေါငျးဆောငျအစီအစဉျကို ၂၀၁၇ ခုနှဈမှာ တကျရောကျခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ အဲဒီအစီအစဉျမှာ ပါဝငျတဲ့ မွနျမာလူငယျတှေ စုစညျးပွီး အခုခြိနျမှာ လူငယျတှအေတှကျ အသိပညာပေးသငျတနျးတှေ နိုငျငံအနှံ့ လုပျဆောငျပေးနိုငျတဲ့အကွောငျး ကိုကြောျဇောျလငျးက ရှငျးပွပါတယျ။

“ကနြောျတို့ကကတြော့ ဖှံ့ဖွိုးမှုနညျးတဲ့ နရောတှကေ ကြောငျးသား၊ ကြောငျးသူတှကေို ပရဟိတ လိုကျပွီးတော့ စာသငျပေးတယျ ခငျဗြ။ ကနြောျတို့သငျပေးတဲ့ဘာသာရပျတှကေ ၅ မြိုး ရှိပါတယျ။ ပထမတခုကတော့ စိတျဓါတျမွင့ျတငျရေးပေါ့ ၊ Youth motivation သငျတယျ။ နောကျတခုက Gender study ပေါ့။ နောကျတခုကကတြော့ Domestic violence ပေါ့ ၊ အိမျတှငျးအကွမျးဖကျမှုအကွောငျးတှလေညျး သငျတယျ။ နောကျတခုကကတြော့ ကနြျးမာရေး Health အနနေဲ့ သငျပွီးတော့ ၊ သဘာဝပတျဝနျး ထိနျးသိမျးရေး Environmental awareness ကိုလညျး ကနြောျတို့ သငျပေးတယျခငျဗြ။”

အလားတူဘဲ အမရေိကနျသမ်မတဟောငျး Barack Obama တညျထောငျခဲ့တဲ့ YSEALI အရှေ့တောငျအာရှ လူငယျခေါငျးဆောငျအစီအစဉျမှာ ပါဝငျခဲ့ပွီး အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ သှားရောကျလေ့လာခှင့ျရခဲ့တဲ့ အတှေ့အကွုံတှကွေောင့ျ အခုခြိနျမှာ ကလေးငယျတှဖေတျဖို့ ပုံပွငျစာအုပျတှေ ပုံနှိပျထုတျဝတေဲ့ကုမ်ပဏီကို တညျထောငျနိုငျတဲ့အဆင့ျအထိ ရောကျလာတဲ့အကွောငျး မအိပှင့ျရီဇနျကလညျး ပွောပါတယျ။

သူတို့ရဲ့ Third Story ကလေးပုံပွငျစာအုပျတှေ ဘယျလို ဖွဈပေါျလာတယျဆိုတာနဲ့ ပတျသကျလို့ သူက အခုလို ရှငျးပွပါတယျ။

“Third Story လို့ နံမညျပေးဖွဈရတဲ့ အဓိကရညျရှယျခကြျကတော့ တိုငျးရငျးသားတခုနဲ့တခု၊ ဘာသာတခုနဲ့တခုမှာ ဘယျသူပိုကောငျးတယျ၊ ဘယျသူကတော့ မကောငျးဘူးဆိုတဲ့ဟာမြိုး မဟုတျဘဲနဲ့ တတိယပုံပွငျတခုအနနေဲ့ ၊ တတိယဇာတျလမျးတခုအနနေဲ့ ဒီလူတှဟော အတူတကှ ယှဉျတှဲပွီးတော့ အေးအေးဆေးဆေး နလေို့ရတယျဆိုတဲ့ Solution - အဖွတေခုကို ရှာပေးခငြျတာပေါ့နောျ။”

အမရေိကနျလကျထောကျဝနျကွီး Marie Royce ဟာ ညနပေိုငျးမှာ ရှှတေိဂုံဘုရှားကို သှားရောကျပွီး မနကျဖွနျ သောကွာနေ့မှာ မွနျမာနိုငျငံကနေ ပွနျလညျ ထှကျခှာမှာ ဖွဈပါတယျခငျဗြား။

ပညာရေးနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ကန်လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မြန်မာလာရောက်