{{Zawgyi/Unicode}}
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ နေရာအနှံ့ပေါ် ပေါက်နေ ချိန်မှာပဲ အာဏာပိုင်တွေက အင်အားသုံး နှိမ်နင်းတာတွေ ရှိနေပါ တယ်။ ကချင်ပြည်နယ်မြို့ တော် မြစ်ကြီးနားမှာ ဆိုရင်လည်း ဒီနေ့အစောပိုင်းက ဆန္ဒပြသူတွေ ကိုလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ တွေက ဖမ်းဆီးနှိမ်နင်းခဲ့တာပါ။ အပြည့်အစုံကို တော့ ဗွီအို အေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က ပြောပြပါမယ်။
ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြသူတွေကို အင်အားသုံးနှိမ်နင်းတာတွေ မလုပ်ဖို့ နိုင်ငံတကာက သတိပေးနေတဲ့ ကြားကပဲ ဆန္ဒပြပွဲတွေကို နှိမ်နင်းတာ၊ ဖမ်းဆီးတာတွေ ရှိနေတာပါ။ မြစ်ကြီးနားမြို့မှာ ဆိုရင်လည်း ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဆန္ဒပြနေတဲ့သူတွေကို ရဲတပ်ဖွဲ့က အင်အားသုံး ဖြိုခွင်းတာ ခံခဲ့ရတယ်လို့ ကိုယ်တိုင်ကြုံခဲ့ရသူတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပြပါတယ်။
“ ဟုတ်ပြီ သူတို့လာတယ်ဆိုတော့ ကျမတို့ကလည်း ငြိမ်းချမ်းစွာနဲ့ ထိုင်သပိတ်လုပ်ပြီးတော့ ကျမတို့ ထိုင်တဲ့အခါမှာ ကျမတို့ကို လေးဂွတွေနဲ့ ပစ်တယ်။ ဖိအားနဲ့ တအားလိုက်တော့ ကျမတို့ အကုန်လုံးထွက်ပြေးကြတယ်။ ပြေးတဲ့ အခါမှာ သူတို့က လေးဂွတွေနဲ့လည်း ပစ်တယ်။”
မြစ်ကြီးနားမြို့ မြို့မဈေးအနီးမှာလည်း ကျောင်းဆရာမ ၂ ဦးအပါဝင် ဆန္ဒပြသူတချို့ကို အာဏာပိုင်တွေက ဖမ်းဆီးသွားခဲ့ကြောင်း ကချင်ပြည်နယ်က ငြိမ်းချမ်းရေး အကျိုးဆောင် အဖွဲ့ (PCG) တာဝန်ရှိသူ ဦးလမိုင်ဂွန်ဂျာက ပြောပါတယ်။
“ ဒီမနက် ဆန္ဒပြတဲ့ထဲမှာ ကလေးလူငယ်တွေ ဆရာ ဆရာမတွေ သူတို့ အယောက် ၁၃ယောက် လောက် ခဏထိန်းသိမ်းထားတယ်လို့ သိရတယ်ဗျာ။ အခုကတော့ ပုဒ်မ ၁၄၄ ပုဒ်မ အတိုင်းပေါ့လေ ည၈ မနက် ၄နာရီ နောက်ပြီးတော့ ငါးယောက်ထက် လူပိုမစုရ ဆိုတဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အပေါ်မှာ ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ် သူတို့က လူစုလူဝေး နဲ့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်တဲ့ အပေါ်မှာဖြို ခွင်းတဲ့ သဘောပါပဲ နားမထောင်တဲ့ သူတွေကို ဖမ်းတယ်ဆိုတဲ့ သဘောပေါ့၊ ကျနော်တို့ သိရသလောက်ကတော့ စပြီးတော့ ထွက်ဖို့ လုပ်နေတဲ့ အချိန်မှာ စပြီးတော့ဖမ်းတယ်ပေါ့။ လူစုချိန်ဆိုတော့ လမ်းပေါ်မှာ သိပ်ပြီးမှလည်း မနေ့တစ်နေ့ကလို လူသိပ်မရှိဘူး။ စထွက်မယ့် အချိန်မှာကတည်းက ဖြိုခွင်းလိုက်တော့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်မယ့်သူတွေက နည်း သွားတယ် ပေါ့လေ။”
မြစ်ကြီးနားမြို့ အချက်အခြာနေရာတွေက ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုတွေအတွင်း ဖမ်းဆီးခံရသူတွေ ရှိပေမဲ့ အခြေအနေကိုတော့ တိတိကျကျ မသိရဘူးလို့လည်း ဒေသခံအမျိုးသမီးတဦး က ပြောပါတယ်။
“ မြစ်ကြီးနား ဘူတာကြီးနဲ့လည်း နီးတယ်။ ဈေးနဲ့လည်း နီးတယ်ရှင့် အဲ အနီးအနား တစ်ီဝိုက်မှာ ဖြစ်တာရှင့် မနက်က ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ထဲမှာတော့ ဆရာမ နှစ်ယောက်တော့ပါတယ်ရှင့်။ နေ့လည်လောက်မှာ ပြန်အဖမ်းခံရတဲ့ ဖြိုခွင်းခံရတဲ့ထဲမှာတော့ ဖမ်းခံရတဲ့ ၁၁ယောက်ကတော့ ဘယ်သူဘယ်ဝါ တွေ လို့တော့ ညီမတို့ တိတိကျကျမသိရဘူး။”
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြစ်ကြီးနားမြို့မှာ ဆန္ဒပြပွဲတွေ အင်အားသုံးနှိမ်နင်းခံရတာ ဒါဟာဒုတိယအကြိမ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့မှာတုန်းကလည်း စက်မှုဇုံရပ်ကွက်က ဓာတ်အားပေးစက်ရုံဝန်းမှာ ဆန္ဒပြသူတွေကို လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ပစ်ခတ်လူစုခွဲခဲ့တာကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။
အာဏာပိုင်တွေက အင်အားသုံးနှိမ်နင်းနေပေမဲ့လည်း ဆန္ဒပြသူတွေကတော့ လှုပ်ရှားမှုတွေ ဆက်လုပ်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားကြပါတယ်။
ဆန္ဒပြရာမှာ ပါဝင်သူတစ်ဦးအသံ။
“ ဒီလို ဖြိုခွင်းရင်လည်း သပိတ်ကို ကျမတို့ ရတဲ့နည်းနဲ့ လုပ်နေပါတယ်။ အခုဆိုရင် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်တာတွေ ထိုင်သပိတ်တွေ လုပ်လို့မရတဲ့ အခြေအနေမှာ ကျမတို့ မြစ်ကြီးနား မှာဆိုရင် ဆိုင်ကယ်သပိတ်တွေ အနေနဲ့ ရအောင် သပိတ်စစ်ကြောင်းကို ရအောင်ထွက် နေပါတယ်။ ပြောက်ကျားပုံစံ ပေါ့နော်။ ဟိုဖက်ရောက်လိုက် ဒီဖက်ရောက်လိုက်နဲ့ စုမိသလောက် ဆိုင်ကယ်တွေနဲ့ အခုအချိန်ထိ လုပ်နေတယ်။ ဒီအာဏာရှင်အစိုးရကို အလိုမရှိကြောင်းကို ရတဲ့နည်းနဲ့ ထိုးဖောက်ပြီးတော့ ဆန္ဒပြ နေပါတယ်။ ဒီမတရားမှု ဆိုတာက လုံးတွန်းလှန်ရမယ့် အရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။”
ဆန္ဒပြသူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို လေးစားဖို့ အင်အားသုံးနှိမ်နင်းတာတွေ မလုပ်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းက သတိပေးနေချိန်မှာပဲ နှိမ်နင်းမှုတွေနဲ့ ဖမ်းဆီးမှုတွေ ဆက်လုပ်နေတာပါ။
ရခိုင်ပြည်နယ် အမ်းမြို့နယ်မှာလည်း မကြာသေးခင် ရက်တွေက ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး ဖမ်းဆီးခံထားရသူ ၁၀ ယောက်ထက်မနည်း ရှိနေတယ်လို့ မိသားစုဝင်တွေနဲ့ နီးစပ်သူ တွေက ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း ( မြန်မာနိုင်ငံ) ကတော့ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖမ်းဆီးအရေးယူခံရသူ ၅၂၁ ယောက်နဲ့ ထိန်းသိမ်း ထားသူ ၄၇၇ ယောက်ရှိကြောင်း မနေ့တုန်းကပဲ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်ခင်ဗျာ။
..............................................
Your browser doesn’t support HTML5
{{Unicode}}
စဈတပျက အာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျဆန်ဒပွတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ နရောအနှံ့ပေါျ ပေါကျနေ ခြိနျမှာပဲ အာဏာပိုငျတှကေ အငျအားသုံး နှိမျနငျးတာတှေ ရှိနပေါ တယျ။ ကခငြျပွညျနယျမွို့ တောျ မွဈကွီးနားမှာ ဆိုရငျလညျး ဒီနေ့အစောပိုငျးက ဆန်ဒပွသူတှေ ကိုလုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ တှကေ ဖမျးဆီးနှိမျနငျးခဲ့တာပါ။ အပွည့ျအစုံကို တော့ ဗှီအို အမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက ပွောပွပါမယျ။
ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒပွသူတှကေို အငျအားသုံးနှိမျနငျးတာတှေ မလုပျဖို့ နိုငျငံတကာက သတိပေးနတေဲ့ ကွားကပဲ ဆန်ဒပွပှဲတှကေို နှိမျနငျးတာ၊ ဖမျးဆီးတာတှေ ရှိနတောပါ။ မွဈကွီးနားမွို့မှာ ဆိုရငျလညျး ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ဆန်ဒပွနတေဲ့သူတှကေို ရဲတပျဖှဲ့က အငျအားသုံး ဖွိုခှငျးတာ ခံခဲ့ရတယျလို့ ကိုယျတိုငျကွုံခဲ့ရသူတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပွပါတယျ။
“ ဟုတျပွီ သူတို့လာတယျဆိုတော့ ကမြတို့ကလညျး ငွိမျးခမြျးစှာနဲ့ ထိုငျသပိတျလုပျပွီးတော့ ကမြတို့ ထိုငျတဲ့အခါမှာ ကမြတို့ကို လေးဂှတှနေဲ့ ပဈတယျ။ ဖိအားနဲ့ တအားလိုကျတော့ ကမြတို့ အကုနျလုံးထှကျပွေးကွတယျ။ ပွေးတဲ့ အခါမှာ သူတို့က လေးဂှတှနေဲ့လညျး ပဈတယျ။”
မွဈကွီးနားမွို့ မွို့မဈေးအနီးမှာလညျး ကြောငျးဆရာမ ၂ ဦးအပါဝငျ ဆန်ဒပွသူတခြို့ကို အာဏာပိုငျတှကေ ဖမျးဆီးသှားခဲ့ကွောငျး ကခငြျပွညျနယျက ငွိမျးခမြျးရေး အကြိုးဆောငျ အဖှဲ့ (PCG) တာဝနျရှိသူ ဦးလမိုငျဂှနျဂြာက ပွောပါတယျ။
“ ဒီမနကျ ဆန်ဒပွတဲ့ထဲမှာ ကလေးလူငယျတှေ ဆရာ ဆရာမတှေ သူတို့ အယောကျ ၁၃ယောကျ လောကျ ခဏထိနျးသိမျးထားတယျလို့ သိရတယျဗြာ။ အခုကတော့ ပုဒျမ ၁၄၄ ပုဒျမ အတိုငျးပေါ့လေ ည၈ မနကျ ၄နာရီ နောကျပွီးတော့ ငါးယောကျထကျ လူပိုမစုရ ဆိုတဲ့ ထုတျပွနျခကြျအပေါျမှာ ဘာပဲ ဖွဈဖွဈ သူတို့က လူစုလူဝေး နဲ့ ဆန်ဒထုတျဖောျတဲ့ အပေါျမှာဖွို ခှငျးတဲ့ သဘောပါပဲ နားမထောငျတဲ့ သူတှကေို ဖမျးတယျဆိုတဲ့ သဘောပေါ့၊ ကနြောျတို့ သိရသလောကျကတော့ စပွီးတော့ ထှကျဖို့ လုပျနတေဲ့ အခြိနျမှာ စပွီးတော့ဖမျးတယျပေါ့။ လူစုခြိနျဆိုတော့ လမျးပေါျမှာ သိပျပွီးမှလညျး မနေ့တဈနေ့ကလို လူသိပျမရှိဘူး။ စထှကျမယ့ျ အခြိနျမှာကတညျးက ဖွိုခှငျးလိုကျတော့ ဆန်ဒထုတျဖောျမယ့ျသူတှကေ နညျး သှားတယျ ပေါ့လေ။”
မွဈကွီးနားမွို့ အခကြျအခွာနရောတှကေ ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုတှအေတှငျး ဖမျးဆီးခံရသူတှေ ရှိပမေဲ့ အခွအေနကေိုတော့ တိတိကကြြ မသိရဘူးလို့လညျး ဒသေခံအမြိုးသမီးတဦး က ပွောပါတယျ။
“ မွဈကွီးနား ဘူတာကွီးနဲ့လညျး နီးတယျ။ ဈေးနဲ့လညျး နီးတယျရှင့ျ အဲ အနီးအနား တဈီဝိုကျမှာ ဖွဈတာရှင့ျ မနကျက ဖမျးဆီးခံရတဲ့ ထဲမှာတော့ ဆရာမ နှဈယောကျတော့ပါတယျရှင့ျ။ နေ့လညျလောကျမှာ ပွနျအဖမျးခံရတဲ့ ဖွိုခှငျးခံရတဲ့ထဲမှာတော့ ဖမျးခံရတဲ့ ၁၁ယောကျကတော့ ဘယျသူဘယျဝါ တှေ လို့တော့ ညီမတို့ တိတိကကြမြသိရဘူး။”
အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး မွဈကွီးနားမွို့မှာ ဆန်ဒပွပှဲတှေ အငျအားသုံးနှိမျနငျးခံရတာ ဒါဟာဒုတိယအကွိမျလညျး ဖွဈပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာတုနျးကလညျး စကျမှုဇုံရပျကှကျက ဓာတျအားပေးစကျရုံဝနျးမှာ ဆန်ဒပွသူတှကေို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့တှေ ပဈခတျလူစုခှဲခဲ့တာကွောင့ျ ထိခိုကျဒဏျရာရသူတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။
အာဏာပိုငျတှကေ အငျအားသုံးနှိမျနငျးနပေမေဲ့လညျး ဆန်ဒပွသူတှကေတော့ လှုပျရှားမှုတှေ ဆကျလုပျဖို့ ရညျရှယျထားကွပါတယျ။
ဆန်ဒပွရာမှာ ပါဝငျသူတဈဦးအသံ။
“ ဒီလို ဖွိုခှငျးရငျလညျး သပိတျကို ကမြတို့ ရတဲ့နညျးနဲ့ လုပျနပေါတယျ။ အခုဆိုရငျ ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒထုတျဖောျတာတှေ ထိုငျသပိတျတှေ လုပျလို့မရတဲ့ အခွအေနမှော ကမြတို့ မွဈကွီးနား မှာဆိုရငျ ဆိုငျကယျသပိတျတှေ အနနေဲ့ ရအောငျ သပိတျစဈကွောငျးကို ရအောငျထှကျ နပေါတယျ။ ပွောကျကြားပုံစံ ပေါ့နောျ။ ဟိုဖကျရောကျလိုကျ ဒီဖကျရောကျလိုကျနဲ့ စုမိသလောကျ ဆိုငျကယျတှနေဲ့ အခုအခြိနျထိ လုပျနတေယျ။ ဒီအာဏာရှငျအစိုးရကို အလိုမရှိကွောငျးကို ရတဲ့နညျးနဲ့ ထိုးဖောကျပွီးတော့ ဆန်ဒပွ နပေါတယျ။ ဒီမတရားမှု ဆိုတာက လုံးတှနျးလှနျရမယ့ျ အရာတဈခုဖွဈပါတယျ။”
ဆန်ဒပွသူတှရေဲ့ အခှင့ျအရေးကို လေးစားဖို့ အငျအားသုံးနှိမျနငျးတာတှေ မလုပျဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အပါအဝငျ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးက သတိပေးနခြေိနျမှာပဲ နှိမျနငျးမှုတှနေဲ့ ဖမျးဆီးမှုတှေ ဆကျလုပျနတောပါ။
ရခိုငျပွညျနယျ အမျးမွို့နယျမှာလညျး မကွာသေးခငျ ရကျတှကေ ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုတှနေဲ့ ဆကျနှယျပွီး ဖမျးဆီးခံထားရသူ ၁၀ ယောကျထကျမနညျး ရှိနတေယျလို့ မိသားစုဝငျတှနေဲ့ နီးစပျသူ တှကေ ပွောပါတယျ။
နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး ( မွနျမာနိုငျငံ) ကတော့ အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ဖမျးဆီးအရေးယူခံရသူ ၅၂၁ ယောကျနဲ့ ထိနျးသိမျး ထားသူ ၄၇၇ ယောကျရှိကွောငျး မနေ့တုနျးကပဲ သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျခငျဗြာ။