(Zawgyi/Unicode)
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွေကို ပြန်စတဲ့ ဒီကနေ့မှာတော့ COVID-19 ကပ်ရောဂါပြန့်ပွားမှု တားဆီးရေးအတွက် လိုအပ်တဲ့ ဘတ်ဂျက်လျာထားသုံးစွဲမှုတွေနဲ့ ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး ဥပဒေကြမ်းတွေကို တင်သွင်းခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကို ပြောပြပါမယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မမေခက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ပုံမှန်အစည်းအဝေး တွေကို ဒီကနေ့ ပြန်လည်ကျင်းပပြီး ပြည်သူ့ လွှတ်တော်မှာတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက “ကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး ဥပဒေကြမ်း” ကို တင်သွင်းခဲ့သလို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှာတော့ COVID-19 ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေအနေအတွင်းမှာ လိုအပ်နေတဲ့ ငွေကြေးသုံးစွဲနိုင်ဖို့ ဘတ်ဂျက်သုံးစွဲမှုတွေ၊ ချေးငွေရယူမှုတွေကို တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကာလအတွင်း လွှတ်တော်ခေါ်ယူ ကျင်းပရတဲ့အတွက် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးတွေကို အခုတကြိမ် နှစ်ပတ်အတွင်း ပြီးစီးအောင် ဆောင်ရွက်သွားဖို့နဲ့ COVID-19 ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေအနေအတွင်းမှာ လိုအပ်နေတဲ့ ငွေကြေးသုံးစွဲနိုင်ဖို့ ဘတ်ဂျက်သုံးစွဲမှုတွေ၊ ချေးငွေရယူမှုတွေကို အတည်ပြုနိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်သွားဖို့ လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌတွေကတိုက်တွန်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ဒီကနေ့ တင်သွင်းတဲ့ “ကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး ဥပဒေကြမ်း” မှာ အခန်း ၁၁ ခန်း ပါဝင်ပြီး ဥပဒေပုဒ်မပေါင်း ၅၀ ကျော်ပါဝင်ပါတယ်။ ပြစ်ဒဏ်အနေနဲ့ အမြင့်ဆုံးအနေနဲ့ ၂ နှစ်အထိ အပြစ်ပေးနိုင်အောင် ပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥပဒေကြမ်း ကော်မတီကပြောပါတယ်။ ဥပဒေကြမ်းကော်မတီ အဖွဲ့ဝင် ဒေါက်တာဝေဖြိုးအောင်က ခေတ်နဲ့ လျော်ညီစွာကိုင်တွယ်သွားနိုင်ဖို့ လိုအပ်တာမို့ အခုလို ပြင်ဆင်တာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
"ဒီဥပဒေက အသစ်ပြန်ပြင်ရေးတာ၊ အခုလက်ရှိက ၁/ ၉၅ ကို ကျင့်သုံးနေတာ။ တခါတလေကျရင် ဥပဒေရဲ့ ဟနေတဲ့ အားနည်းချက်တွေရှိရင် မြေပြင်မှာလုပ်ရတာ ကျတော့ ဥပဒေထက်အာဏာကျင့်သုံးတာ ကျွံသွားတာမျိုးတွေဖြစ်လာမှာစိုးလို့ ကျနော်တို့က အချို့အချက်လေးတွေ ပြင်ရတာမျိုးတွေ ရှိတယ်။ ပြစ်ဒဏ်အမျိုးအစား များသွားတယ်။ ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ခေတ်ကာလနဲ့ လျော်ညီတဲ့ ဒဏ်ငွေတွေဖြစ်သွားတယ်။ ပြစ်ဒဏ်အမျိုးအစား နှစ်မျိုးရှိတာကိုး။ အဲ့ထဲမှာ သေးတဲ့ ပြစ်ဒဏ်တွေရှိတယ်၊ ကြီးတဲ့ ပြစ်ဒဏ်တွေရှိတယ်။ ငွေဒဏ်ရှိတယ်၊ ထောင်ဒဏ် ရှိတယ်။ နောက်တချက်ကျတော့ ဘာရှိသလဲဆိုတော့ ပြစ်ဒဏ်ကို နှစ်ဆင့်ဖြစ်သွားတယ်။ ပထမတကြိမ်ဆိုရင် ပြစ်ဒဏ်က နည်းနည်းလေးနည်းမယ်။ အဲ့ဒါကိုမှ မရဘူး ... နောက်တကြိမ် ထပ်ဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့ ပြစ်ဒဏ် ငွေဒဏ်ဆိုလည်း ငွေဒဏ်၊ တချို့ဟာတွေမှာ ငွေဒဏ်နဲ့မရတော့ဘူးဆိုရင် ပထမတကြိမ်မှာ ငွေဒဏ်၊ နောက်တကြိမ် ဖြစ်တယ်ဆိုရင်တော့ ထောင်ဒဏ်ဖြစ်သွားမှာပေါ့။"
COVID-19 ကာကွယ်ကုသ ထိန်းချုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေအတွက် ကမ္ဘာ့ဘဏ်က အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း ၅၀ ချေးယူမယ့် ကိစ္စနဲ့ အစိုးရရဲ့ ဖြည့်စွက်ဘတ်ဂျက်ကိုလည်း ဒီကနေ့ ကျင်းပတဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှာ တင်ပြခဲ့တာတွေ ရှိပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဘက်က ချေးငွေရယူနိုင်ဖို့ အတွက် ဗဟိုဘဏ် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုးမင်းက အခုလိုတင်ပြခဲ့တာပါ။
"မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အထောက်ပံ့ ၂ ခုပေါင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၅၀ မှ ၇၀၀ အထိ ရယူနိုင်ပါကြောင်း အကြောင်း ကြားလာခဲ့ပါတယ်။ အရေးပေါ်ထောက်ပံ့ငွေက အတိုးမဲ့ ချေးတာဖြစ်ပြီးတော့ ဆိုင်းငံ့ကာလ ၅ နှစ်ခွဲအပါအဝင် ချေးငွေ ကာလ ၁၀ နှစ်ဖြစ်ပါတယ်။ အရေးပေါ်ချေးငွေအစီအစဉ် RFI ဟာ အတိုးနှုန်း ၁ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပြီး ချေးငွေကာလက ၃ နှစ်ကနေ ၅ နှစ်ဖြစ်ပါတယ်။ COVID-19 သက်ရောက်မှုကို တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ကာလမှာ နိုင်ငံသားများရဲ့ ကျန်းမာရေးလုံခြုံမှု စိတ်ချရမှု ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကျန်းမာရေးအသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ခြင်း၊ နိုင်ငံသားများအတွက် အထောက်အပံ့ပေးခြင်း စတဲ့အသုံးစရိတ်များကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ဘတ်ဂျက်လိုငွေကို ဖြည့်ဆည်းရန် ရည်ရွယ်ပြီးတော့ ပေးအပ်လာခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။"
SEE ALSO: မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ရောဂါအတည်ပြုလူနာ ၁၈၈ ယောက်ရှိပြီတင်ပြလာတာတွေနဲ့ ပတ်သတ်လို့ နောက်တရက်မှာ အသေးစိတ် ဆွေးနွေးသွားဖို့ ရှိပါတယ်။ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်က စိုင်းထွန်းအေးကတော့ ချေးငွေရယူတာတွေကို ထောက်ခံပေမယ့် တကယ်လိုအပ်တဲ့ နေရာတွေနဲ့ တိုင်းရင်းသားဒေသတွေအတွက် အသေအချာ အကျိုးရှိအောင်သုံးစွဲဖို့ သူက လိုလားနေပါတယ်။
"ဒီ ချေးငွေ ယူတဲ့ ကိစ္စကတော့ ကျနော့်အနေနဲ့လည်း ဒါ ကန့်ကွက်ချင်တဲ့ စိတ်တော့ မရှိပါဘူး။ လိုအပ်တဲ့နေရာမှာ သုံးစွဲဖို့နဲ့ နောက် တိုင်းရင်းသားဒေသမှာလည်း အခက်အခဲတွေရှိလာတဲ့ တချိန်ကျရင် ချေးငွေတွေ လိုအပ်တဲ့ ပုံစံမျိုးတွေ ရှိလာခဲ့ရင် အစိုးရအနေနဲ့ ဒါ တာဝန်သိသိနဲ့ ဆောင်ရွက်ဖို့ ကျနော်တော့ အဲ့ဒီလိုမျိုးပဲ လိုလားတာပေါ့။"
ဒီကနေ့ လွှတ်တော်တွေကို ပြန်လည်စတင်တာမှာ လွှတ်တော် တက်ရောက်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေကို အပူချိန်စစ်ဆေးခြင်း လွှတ်တော်ထဲတွင် တစ်ဦးနဲ့ တစ်ဦး ခပ်ခွာခွာ နေထိုင်နိုင်ရန်ထားခြင်း၊ နှခေါင်းစည်းများ တပ်ဆင်စေတာအပြင် လွှတ်တော်တက် သတင်းယူတဲ့ သတင်းသမားတွေကိုလည်း အပူချိန်တိုင်းတာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
COVID-19 ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေအနေအတွင်းမှာ လိုအပ်နေတဲ့ ငွေကြေးသုံးစွဲနိုင်ဖို့ ဘတ်ဂျက်သုံးစွဲမှုတွေ၊ ချေးငွေရယူမှုတွေကို နှစ်ပတ်အတွင်း ဆွေးနွေးအတည်ပြုပြီး လွှတ်တော်တွေ ယာယီရပ်နားထားဖို့ ရှိပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
[Unicode Version]
ကိုဗဈအရေးပေါျ အသုံးစရိတျ ဥပဒကွေမျး လှှတျတောျမှာ တငျသှငျး
ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ အစညျးအဝေးတှကေို ပွနျစတဲ့ ဒီကနေ့မှာတော့ COVID-19 ကပျရောဂါပွန့ျပှားမှု တားဆီးရေးအတှကျ လိုအပျတဲ့ ဘတျဂကြျလြာထားသုံးစှဲမှုတှနေဲ့ ကူးစကျရောဂါကာကှယျနှိမျနငျးရေး ဥပဒကွေမျးတှကေို တငျသှငျးခဲ့တယျဆိုတဲ့ သတငျးကို ပွောပွပါမယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မမခေက တငျပွပေးထားပါတယျ။
ပွညျထောငျစုလှှတျတောျ ပုံမှနျအစညျးအဝေး တှကေို ဒီကနေ့ ပွနျလညျကငြျးပပွီး ပွညျသူ့ လှှတျတောျမှာတော့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက “ကူးစကျရောဂါ ကာကှယျနှိမျနငျးရေး ဥပဒကွေမျး” ကို တငျသှငျးခဲ့သလို ပွညျထောငျစုလှှတျတောျမှာတော့ COVID-19 ကပျရောဂါ ဖွဈပှားနတေဲ့ အခွအေနအေတှငျးမှာ လိုအပျနတေဲ့ ငှကွေေးသုံးစှဲနိုငျဖို့ ဘတျဂကြျသုံးစှဲမှုတှေ၊ ခြေးငှရေယူမှုတှကေို တငျပွခဲ့ပါတယျ။
COVID-19 ကပျရောဂါ ဖွဈပှားနတေဲ့ ကာလအတှငျး လှှတျတောျခေါျယူ ကငြျးပရတဲ့အတှကျ လှှတျတောျအစညျးအဝေးတှကေို အခုတကွိမျ နှဈပတျအတှငျး ပွီးစီးအောငျ ဆောငျရှကျသှားဖို့နဲ့ COVID-19 ကပျရောဂါ ဖွဈပှားနတေဲ့ အခွအေနအေတှငျးမှာ လိုအပျနတေဲ့ ငှကွေေးသုံးစှဲနိုငျဖို့ ဘတျဂကြျသုံးစှဲမှုတှေ၊ ခြေးငှရေယူမှုတှကေို အတညျပွုနိုငျဖို့ လုပျဆောငျသှားဖို့ လှှတျတောျ ဥက်ကဋ်ဌတှကေတိုကျတှနျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ဒီကနေ့ တငျသှငျးတဲ့ “ကူးစကျရောဂါ ကာကှယျနှိမျနငျးရေး ဥပဒကွေမျး” မှာ အခနျး ၁၁ ခနျး ပါဝငျပွီး ဥပဒပေုဒျမပေါငျး ၅၀ ကြောျပါဝငျပါတယျ။ ပွဈဒဏျအနနေဲ့ အမွင့ျဆုံးအနနေဲ့ ၂ နှဈအထိ အပွဈပေးနိုငျအောငျ ပွငျဆငျထားတယျလို့ ပွညျသူ့လှှတျတောျဥပဒကွေမျး ကောျမတီကပွောပါတယျ။ ဥပဒကွေမျးကောျမတီ အဖှဲ့ဝငျ ဒေါကျတာဝဖွေိုးအောငျက ခတျေနဲ့ လြောျညီစှာကိုငျတှယျသှားနိုငျဖို့ လိုအပျတာမို့ အခုလို ပွငျဆငျတာဖွဈတယျလို့ ပွောပါတယျ။
SEE ALSO: ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ အခြေခံလူတန်းစားတွေကို မြန်မာအစိုးရ ငွေကြေးထောက်ပံ့မည်"ဒီဥပဒကေ အသဈပွနျပွငျရေးတာ၊ အခုလကျရှိက ၁/ ၉၅ ကို ကငြ့ျသုံးနတော။ တခါတလကေရြငျ ဥပဒရေဲ့ ဟနတေဲ့ အားနညျးခကြျတှရှေိရငျ မွပွေငျမှာလုပျရတာ ကတြော့ ဥပဒထေကျအာဏာကငြ့ျသုံးတာ ကြှံသှားတာမြိုးတှဖွေဈလာမှာစိုးလို့ ကနြောျတို့က အခြို့အခကြျလေးတှေ ပွငျရတာမြိုးတှေ ရှိတယျ။ ပွဈဒဏျအမြိုးအစား မြားသှားတယျ။ ပွီးတဲ့အခါကတြော့ ခတျေကာလနဲ့ လြောျညီတဲ့ ဒဏျငှတှေဖွေဈသှားတယျ။ ပွဈဒဏျအမြိုးအစား နှဈမြိုးရှိတာကိုး။ အဲ့ထဲမှာ သေးတဲ့ ပွဈဒဏျတှရှေိတယျ၊ ကွီးတဲ့ ပွဈဒဏျတှရှေိတယျ။ ငှဒေဏျရှိတယျ၊ ထောငျဒဏျ ရှိတယျ။ နောကျတခကြျကတြော့ ဘာရှိသလဲဆိုတော့ ပွဈဒဏျကို နှဈဆင့ျဖွဈသှားတယျ။ ပထမတကွိမျဆိုရငျ ပွဈဒဏျက နညျးနညျးလေးနညျးမယျ။ အဲ့ဒါကိုမှ မရဘူး ... နောကျတကွိမျ ထပျဖွဈမယျဆိုရငျတော့ ပွဈဒဏျ ငှဒေဏျဆိုလညျး ငှဒေဏျ၊ တခြို့ဟာတှမှော ငှဒေဏျနဲ့မရတော့ဘူးဆိုရငျ ပထမတကွိမျမှာ ငှဒေဏျ၊ နောကျတကွိမျ ဖွဈတယျဆိုရငျတော့ ထောငျဒဏျဖွဈသှားမှာပေါ့။"
COVID-19 ကာကှယျကုသ ထိနျးခြုပျရေးလုပျငနျးတှအေတှကျ ကမ်ဘာ့ဘဏျက အမရေိကနျ ဒေါျလာသနျး ၅၀ ခြေးယူမယ့ျ ကိစ်စနဲ့ အစိုးရရဲ့ ဖွည့ျစှကျဘတျဂကြျကိုလညျး ဒီကနေ့ ကငြျးပတဲ့ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျမှာ တငျပွခဲ့တာတှေ ရှိပါတယျ။
ကမ်ဘာ့ဘဏျဘကျက ခြေးငှရေယူနိုငျဖို့ အတှကျ ဗဟိုဘဏျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးစိုးမငျးက အခုလိုတငျပွခဲ့တာပါ။
"မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ အထောကျပံ့ ၂ ခုပေါငျး အမရေိကနျဒေါျလာ သနျး ၃၅၀ မှ ၇၀၀ အထိ ရယူနိုငျပါကွောငျး အကွောငျး ကွားလာခဲ့ပါတယျ။ အရေးပေါျထောကျပံ့ငှကေ အတိုးမဲ့ ခြေးတာဖွဈပွီးတော့ ဆိုငျးငံ့ကာလ ၅ နှဈခှဲအပါအဝငျ ခြေးငှေ ကာလ ၁၀ နှဈဖွဈပါတယျ။ အရေးပေါျခြေးငှအေစီအစဉျ RFI ဟာ အတိုးနှုနျး ၁ ရာခိုငျနှုနျးဖွဈပွီး ခြေးငှကောလက ၃ နှဈကနေ ၅ နှဈဖွဈပါတယျ။ COVID-19 သကျရောကျမှုကို တုံ့ပွနျဆောငျရှကျနတေဲ့ကာလမှာ နိုငျငံသားမြားရဲ့ ကနြျးမာရေးလုံခွုံမှု စိတျခရြမှု ဆောငျရှကျနိုငျရနျ ကနြျးမာရေးအသုံးစရိတျ တိုးမွှင့ျခွငျး၊ နိုငျငံသားမြားအတှကျ အထောကျအပံ့ပေးခွငျး စတဲ့အသုံးစရိတျမြားကွောင့ျ ဖွဈပေါျလာမယ့ျ ဘတျဂကြျလိုငှကေို ဖွည့ျဆညျးရနျ ရညျရှယျပွီးတော့ ပေးအပျလာခွငျး ဖွဈပါတယျ။"
တငျပွလာတာတှနေဲ့ ပတျသတျလို့ နောကျတရကျမှာ အသေးစိတျ ဆှေးနှေးသှားဖို့ ရှိပါတယျ။ ရှမျးတိုငျးရငျးသားမြား ဒီမိုကရစေီ အဖှဲ့ခြုပျက စိုငျးထှနျးအေးကတော့ ခြေးငှရေယူတာတှကေို ထောကျခံပမေယ့ျ တကယျလိုအပျတဲ့ နရောတှနေဲ့ တိုငျးရငျးသားဒသေတှအေတှကျ အသအေခြာ အကြိုးရှိအောငျသုံးစှဲဖို့ သူက လိုလားနပေါတယျ။
"ဒီ ခြေးငှေ ယူတဲ့ ကိစ်စကတော့ ကနြော့ျအနနေဲ့လညျး ဒါ ကန့ျကှကျခငြျတဲ့ စိတျတော့ မရှိပါဘူး။ လိုအပျတဲ့နရောမှာ သုံးစှဲဖို့နဲ့ နောကျ တိုငျးရငျးသားဒသေမှာလညျး အခကျအခဲတှရှေိလာတဲ့ တခြိနျကရြငျ ခြေးငှတှေေ လိုအပျတဲ့ ပုံစံမြိုးတှေ ရှိလာခဲ့ရငျ အစိုးရအနနေဲ့ ဒါ တာဝနျသိသိနဲ့ ဆောငျရှကျဖို့ ကနြောျတော့ အဲ့ဒီလိုမြိုးပဲ လိုလားတာပေါ့။"
ဒီကနေ့ လှှတျတောျတှကေို ပွနျလညျစတငျတာမှာ လှှတျတောျ တကျရောကျတဲ့ ကိုယျစားလှယျတှကေို အပူခြိနျစဈဆေးခွငျး လှှတျတောျထဲတှငျ တဈဦးနဲ့ တဈဦး ခပျခှာခှာ နထေိုငျနိုငျရနျထားခွငျး၊ နှခေါငျးစညျးမြား တပျဆငျစတောအပွငျ လှှတျတောျတကျ သတငျးယူတဲ့ သတငျးသမားတှကေိုလညျး အပူခြိနျတိုငျးတာတှေ ပွုလုပျခဲ့ပါတယျ။
COVID-19 ကပျရောဂါ ဖွဈပှားနတေဲ့ အခွအေနအေတှငျးမှာ လိုအပျနတေဲ့ ငှကွေေးသုံးစှဲနိုငျဖို့ ဘတျဂကြျသုံးစှဲမှုတှေ၊ ခြေးငှရေယူမှုတှကေို နှဈပတျအတှငျး ဆှေးနှေးအတညျပွုပွီး လှှတျတောျတှေ ယာယီရပျနားထားဖို့ ရှိပါတယျ။