(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး စီးပွားရေး မရေရာမှုတွေကြားမှာ ရွှေဝယ်ယူမှု များလာပြီး ရွှေဈေးကလည်း တက်ပြီးရင်း တက်နေပါတယ်။ ရွှေဈေးနှုန်း ကျစေဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ရွှေပြား ထုတ်ရောင်းတဲ့ အစီအစဉ်ကလည်း လက်ရှိ ရွှေဈေးနှုန်း အပေါ်မှာ သိသိသာသာ သက်ရောက်တဲ့ အရိပ်လက္ခဏာ မတွေ့ရသလို အခု နောက်ဆုံးမှာတော့ ရွှေတုံး ရွှေခဲ အရောင်းအဝယ်တွေကို ဘဏ်စနစ်နဲ့သာ ပေးချေနိုင်ရေး အတွက် ဗဟိုဘဏ် ဘက်က ဆွေးနွေးနေကြပါတယ်။ လက်ရှိ မြန်မာ့ ရွှေဈေးကွက် အတွင်း အခြေအနေနဲ့ ရှေ့အလားအလာကိုတော့ ဒီသီတင်းပတ် စီးပွားရေး အစီအစဉ်မှာ မသိင်္ဂ ီထိုက် တင်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာ့ အလင်းသတင်းစာမှာ စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့ ဈေးကွက်ပေါက်ဈေး အဖြစ် အကယ်ဒမီ မီးလင်းရွှေ အဖွင့်ဈေး တကျပ်သား ၂၀၁၅၀၀၀ ကျပ် ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့ ဈေးကွက်ပေါက်ဈေး အဖြစ် အကယ်ဒမီ မီးလင်းရွှေ အဖွင့်ဈေး တကျပ်သားကို ၁၉၉၄၀၀ ကျပ် အဖြစ် ရန်ကုန်တိုင်း ဒေသကြီး ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းကို ကိုးကားပြီး ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့ နှောင်းပိုင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက ရွှေ လုပ်ငန်းရှင် တဦးကို ဗွီအိုအေက ဈေးကွက် ပေါက်ဈေး လှမ်းပြီးစုံစမ်းတာမှာတော့ နေ့ခင်း ၁၂ နာရီ ၄၄ မိနစ်မှာ အခေါက်ရွှေ ပေါက်ဈေးက ၂၉၆၀၀၀၀ ကျပ် ဖြစ်ပြီး နေ့ခင်း ၁ နာရီ ၃၉ မိနစ်မှာတော့ အခေါက်ရွှေ တကျပ်သားရဲ့ ပေါက်ဈေးက ၂၉၄၀၀၀၀ ကျပ် ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ နေ့ခင်း ၂ နာရီ ၁၃ မိနစ်မှာတော့ အခေါက်ရွှေ တကျပ်သားရဲ့ ဈေးနှုန်းက ၂၉၆၀၀၀၀ ကျပ် ဈေးကို ပြန်ရောက်သွားကြောင်း ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက ရွှေထည်တွေကို မှာယူပြီး အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ပြန်ရောင်းနေတဲ့ မစနိုးချယ်ရီကလည်း စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့ မြန်မာနိုင်ငံက ပေါက်ဈေးကို ဗွီအိုအေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“တကျပ်သားကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ သိန်း ၃၀ ကျော်တယ်။”
နေ့စဉ် ရွှေဈေး အတက်အကျက သောင်းဂဏန်း ရှိနေတယ်လို့လည်း ဈေးကွက် အတွင်းက သူတွေက ပြောပါတယ်။ ရွှေဈေးနှုန်း ကျဆင်းရေး ကြိုးပမ်းမှု ဆိုတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ရွှေပြား ထုတ်ရောင်းတဲ့ အစီအစဉ်ကလည်း လက်ရှိ ရွှေဈေးကွက် အပေါ်မှာ အပြောင်းအလဲ ကြီးကြီးမားမား သက်ရောက်မှု မတွေ့ရသေးပါဘူး။ အခု နိုင်ငံပိုင် သတင်းစာမှာ ကြေညာနေတဲ့ ရွှေ ဈေးကွက် ပေါက်ဈေးဆိုတာလည်း အပြင်မှာ ဝယ်မရတဲ့ ဈေးနှုန်း ဖြစ်တယ်လို့ ပြည်တွင်း လုပ်ငန်းရှင်တွေက ဗွီအိုအေကို ပြောကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက ရွှေထည်တွေကို အမေရိကန်မှာ ရောင်းချနေတဲ့ မစနိုးချယ်ရီကတော့ ပြည်တွင်း ရွှေဈေးနှုန်းက အတက်အကျ စိတ်မချရတာကြောင့် အလုပ်လုပ်ရတာ အရင်လို မဟုတ်ကြောင်း ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“အရင်တုန်းကတော့ ရွှေဈေးတွေက နည်းနည်း ငြိမ်နေတဲ့ သဘောဆိုတော့ ကြိုရောင်းထားလို့ အဆင်ပြေတယ်။ ဒီနောက်ပိုင်းမှာတော့ အဲလို လုပ်ရတာ အဆင်မပြေဘူး။ တခါတလေတော့ ပစ္စည်းရောက်တာလည်း နောက်ကျတယ်။ ရွှေဈေးတွေကလည်း တက်သွားတယ် ဆိုရင် Customer တွေက နင်တို့ ငါတို့ကို ပြောထားတုန်းက တဈေး အခု တဈေး ဆိုပြီး အဲလို ပြဿနာလေးတွေ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ ”
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ရွှေဈေးနဲ့ ငွေကြေးဈေးကွက်ဟာ အသိသာဆုံး အပြောင်းအလဲနဲ့ ကြုံတွေ့နေရပြီး ဗဟိုဘဏ်ဘက်ကလည်း ထိန်းချုပ်ဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်သစ်တွေ ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာတော့ ဗဟိုဘဏ် ဥက္ကဌ ဒေါ်သန်းသန်းဆွေ နဲ့ ရွှေနဲ့ ငွေကြေးဈေးကွက် စောင့်ကြည့်၊ ထိန်းသိမ်း၊ ကြပ်မတ်ရေး လုပ်ငန်း ကော်မတီ တို့ နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံကြပြီး ရွှေနဲ့ ငွေကြေး ဈေးကွက် တည်ငြိမ် ခိုင်မာစေရေး ဆွေးနွေးကြကြောင်း နိုင်ငံပိုင် သတင်းတွေက ဖော်ပြကြပါတယ်။
ဆွေးနွေးခဲ့ကြတဲ့ အထဲမှာ ရွှေတုံး ရွှေခဲ အရောင်းအဝယ်မှာ ဘဏ်စနစ်နဲ့သာ ငွေပေးချေနိုင်ရေး ဘဏ်တွေက ပံ့ပိုးပေးမယ့် အစီအစဉ်လည်း ပါဝင်ကြောင်း နိုင်ငံပိုင် သတင်းက ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ ငွေကြေးဈေးကွက် ထိန်းချုပ်ရေး ဗဟိုဘဏ်ဘက်က ဆက်တိုက် ဆိုသလို လုပ်ဆောင်နေတဲ့ ဆောင်ရွက်ချက် တချို့ကို ဝေဖန်ကြသူတွေ ရှိပါတယ်။ စီးပွားရေး ပညာရှင် ဒေါက်တာ ဇော်ဦးက ဗွီအိုအေနဲ့ သီးသန့် တွေ့ဆုံ မေးမြန်းခန်းမှာ အခုလို ထည့်သွင်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
“ ဒီ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဧပြီလ ၃ ရက်နေ့မှာ ဗဟိုဘဏ်ကနေ ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ နိုင်ငံခြား ငွေလဲနှုန်းကို သူတို့က ကန့်သတ်လိုက်တဲ့ နှုန်းသေ အနေနဲ့ သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ ပြဿနာ ၁၈၅၀ အနေနဲ့ သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ ပြဿနာက တကယ့် အကြီးမားဆုံး ရေသောက်မြစ် ပြဿနာကြီး ဖြစ်လာတယ်ပေါ့။ ”
ဗဟိုဘဏ်ဘက်က အခု ဆွေးနွေး နေသလို ရွှေတုံး ရွှေခဲ အရောင်းအဝယ်မှာ ဘဏ်စနစ်နဲ့ ပေးချေရေး ဆိုတာမှာ ဘဏ်တွေ အပေါ် ယုံကြည်မှုနဲ့ ဘဏ်က ငွေထုတ်တာမှာ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ အမြတ်ပေးနေရတာမျိုး၊ အကန့်အသတ်နဲ့ ငွေထုတ်နေရတာမျိုးတွေ မရှိတော့ရင်တော့ ဖြစ်လာနိုင်ခြေ ရှိတယ်လို့ ပြည်တွင်း ရွှေလုပ်ငန်းရှင် အသိုင်းအဝိုင်းက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိ ဘဏ် ငွေချေစနစ်နဲ့ ရွှေ ရောင်းချနိုင်ပါလားလို့ မေးကြည့်တာမှာတော့ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်တွေ အနေနဲ့ ရွှေထည် ပစ္စည်းတွေကတော့ အကျိုးအမြတ် တခု ရှိတာကြောင့် ဘဏ် ငွေချေစနစ်နဲ့ ရောင်းချနိုင်ပေမယ့်လည်း ရွှေတုံး ရွှေခဲ ကတော့ ဘဏ် ငွေချေ စနစ်နဲ့ ရောင်းဖို့ အဆင်မပြေဘူးလို့ ပြောကြပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ ငွေလွှဲပြောင်းတာမှာပါ ငွေကို အပြည့်ထုတ်လို့ မရသေးကြောင်းလည်း အမေရိကန်က လုပ်ငန်းရှင် မစနိုးချယ်ရီကလည်း ပြောပြပါတယ်။
“တကယ်တန်းတော့ Western Union ဆိုတာက မြန်မာပြည်ထဲကို တရားဝင် လွှဲနေတာပေါ့။ အဲဒီကနေ လွှဲလို့ ရှိရင် သွားထုတ်တဲ့ လူက တခါထုတ်ရင် ၅ သိန်းဘဲ ရတာတို့ ဘာတို့ အရမ်း အခက်အခဲ ရှိပါတယ်။ ”
ဗဟိုဘဏ်ဘက်က နိုင်ငံခြား ငွေလဲနှုန်းကို နှုန်းသေ မသတ်မှတ်ခင် ကတည်းက ပြည်တွင်း ရွှေဈေးက တရိပ်ရိပ် တက်နေတာပါ။ မတ်လ ၈ ရက်နေ့မှာတော့ ပြည်တွင်း ရွှေဈေးနှုန်းက တကျပ်သားကို သိန်း ၂၀ ထိ ဖြစ်ခဲ့ချိန်မှာတော့ ရန်ကုန် ရွှေလုပ်ငန်းရှင် အသင်း ဥက္ကဌ ဦးမျိုးမြင့်က တရုတ် နိုင်ငံပိုင် Xinhua သတင်းဌာနကို ရွှေဈေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဖြေကြားတာမှာတော့ မြန်မာ ဗဟိုဘဏ်က ဈေးကွက်ထဲကို ဒေါ်လာ ထုတ်ရောင်းရင် ရွှေဈေး ကျသွားမယ်လို့ ထည့်သွင်း ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ အချိန်က အမေရိကန် တဒေါ်လာကို ပြင်ပ ပေါက်ဈေးက ၂၀၀၀ ကျပ်ကျော် ဖြစ်ခဲ့ချိန်ပါ။ အခုအချိန်မှာတော့ အမေရိကန် တဒေါ်လာကို ပြင်ပ ပေါက်ဈေးက ကျပ် ၃၀၀၀ ဖြစ်နေပါပြီ။
ဒါပေမယ့်လည်း ပြည်တွင်း ရွှေ၊ စိန်နဲ့ ကျောက်မျက် လောကမှာတော့ အရောင်းအဝယ် မကျပါဘူး။ နေပြည်တော်က ကျောက်မျက်ပွဲတွေမှာ လာရောက် ဝယ်ယူမှု များသလိုဘဲ သုံစွဲသူတွေဘက်ကလည်း အဝယ်လိုက်နေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း ပြည်တွင်း ရွှေ ကျောက်မျက် လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လွန်ခဲ့တဲ့ ၆ လ ကနဲ့ ယှဉ်ရင်တော့ အဝယ် အနည်းငယ် ကျတယ်လို့ သုံးသပ်သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
(Unicode)
ဈေးမငွိမျပမေဲ့ အရောငျးအဝယျ သှကျနတေဲ့ ရှှဈေေးကှကျ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး နိုငျငံရေး စီးပှားရေး မရရောမှုတှကွေားမှာ ရှှဝေယျယူမှု မြားလာပွီး ရှှဈေေးကလညျး တကျပွီးရငျး တကျနပေါတယျ။ ရှှဈေေးနှုနျး ကစြဖေို့ ရညျရှယျတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ရှှပွေား ထုတျရောငျးတဲ့ အစီအစဉျကလညျး လကျရှိ ရှှဈေေးနှုနျး အပေါျမှာ သိသိသာသာ သကျရောကျတဲ့ အရိပျလက်ခဏာ မတှေ့ရသလို အခု နောကျဆုံးမှာတော့ ရှှတေုံး ရှှခေဲ အရောငျးအဝယျတှကေို ဘဏျစနဈနဲ့သာ ပေးခြနေိုငျရေး အတှကျ ဗဟိုဘဏျ ဘကျက ဆှေးနှေးနကွေပါတယျ။ လကျရှိ မွနျမာ့ ရှှဈေေးကှကျ အတှငျး အခွအေနနေဲ့ ရှေ့အလားအလာကိုတော့ ဒီသီတငျးပတျ စီးပှားရေး အစီအစဉျမှာ မသိငျ်ဂ ီထိုကျ တငျပွထားပါတယျ။
မွနျမာ့ အလငျးသတငျးစာမှာ စကျတငျဘာလ ၁၃ ရကျနေ့ ဈေးကှကျပေါကျဈေး အဖွဈ အကယျဒမီ မီးလငျးရှှေ အဖှင့ျဈေး တကပြျသား ၂၀၁၅၀၀၀ ကပြျ ဖွဈကွောငျးနဲ့ စကျတငျဘာလ ၁၄ ရကျနေ့ ဈေးကှကျပေါကျဈေး အဖွဈ အကယျဒမီ မီးလငျးရှှေ အဖှင့ျဈေး တကပြျသားကို ၁၉၉၄၀၀ ကပြျ အဖွဈ ရနျကုနျတိုငျး ဒသေကွီး ရှှလေုပျငနျးရှငျမြား အသငျးကို ကိုးကားပွီး ဖောျပွထားပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ စကျတငျဘာလ ၁၄ ရကျနေ့ နှောငျးပိုငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံတှငျးက ရှှေ လုပျငနျးရှငျ တဦးကို ဗှီအိုအကေ ဈေးကှကျ ပေါကျဈေး လှမျးပွီးစုံစမျးတာမှာတော့ နေ့ခငျး ၁၂ နာရီ ၄၄ မိနဈမှာ အခေါကျရှှေ ပေါကျဈေးက ၂၉၆၀၀၀၀ ကပြျ ဖွဈပွီး နေ့ခငျး ၁ နာရီ ၃၉ မိနဈမှာတော့ အခေါကျရှှေ တကပြျသားရဲ့ ပေါကျဈေးက ၂၉၄၀၀၀၀ ကပြျ ဖွဈကွောငျးနဲ့ နေ့ခငျး ၂ နာရီ ၁၃ မိနဈမှာတော့ အခေါကျရှှေ တကပြျသားရဲ့ ဈေးနှုနျးက ၂၉၆၀၀၀၀ ကပြျ ဈေးကို ပွနျရောကျသှားကွောငျး ပွောပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံက ရှှထေညျတှကေို မှာယူပွီး အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုမှာ ပွနျရောငျးနတေဲ့ မစနိုးခယြျရီကလညျး စကျတငျဘာလ ၁၄ ရကျနေ့ မွနျမာနိုငျငံက ပေါကျဈေးကို ဗှီအိုအကေို အခုလို ပွောပါတယျ။
“တကပြျသားကို မွနျမာနိုငျငံမှာ သိနျး ၃၀ ကြောျတယျ။”
နေ့စဉျ ရှှဈေေး အတကျအကကြ သောငျးဂဏနျး ရှိနတေယျလို့လညျး ဈေးကှကျ အတှငျးက သူတှကေ ပွောပါတယျ။ ရှှဈေေးနှုနျး ကဆြငျးရေး ကွိုးပမျးမှု ဆိုတဲ့ စဈကောငျစီရဲ့ ရှှပွေား ထုတျရောငျးတဲ့ အစီအစဉျကလညျး လကျရှိ ရှှဈေေးကှကျ အပေါျမှာ အပွောငျးအလဲ ကွီးကွီးမားမား သကျရောကျမှု မတှေ့ရသေးပါဘူး။ အခု နိုငျငံပိုငျ သတငျးစာမှာ ကွညောနတေဲ့ ရှှေ ဈေးကှကျ ပေါကျဈေးဆိုတာလညျး အပွငျမှာ ဝယျမရတဲ့ ဈေးနှုနျး ဖွဈတယျလို့ ပွညျတှငျး လုပျငနျးရှငျတှကေ ဗှီအိုအကေို ပွောကွပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံက ရှှထေညျတှကေို အမရေိကနျမှာ ရောငျးခနြတေဲ့ မစနိုးခယြျရီကတော့ ပွညျတှငျး ရှှဈေေးနှုနျးက အတကျအကြ စိတျမခရြတာကွောင့ျ အလုပျလုပျရတာ အရငျလို မဟုတျကွောငျး ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“အရငျတုနျးကတော့ ရှှဈေေးတှကေ နညျးနညျး ငွိမျနတေဲ့ သဘောဆိုတော့ ကွိုရောငျးထားလို့ အဆငျပွတေယျ။ ဒီနောကျပိုငျးမှာတော့ အဲလို လုပျရတာ အဆငျမပွဘေူး။ တခါတလတေော့ ပစ်စညျးရောကျတာလညျး နောကျကတြယျ။ ရှှဈေေးတှကေလညျး တကျသှားတယျ ဆိုရငျ Customer တှကေ နငျတို့ ငါတို့ကို ပွောထားတုနျးက တဈေး အခု တဈေး ဆိုပွီး အဲလို ပွူနာလေးတှေ ရှိတယျပေါ့နောျ။ ”
အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ရှှဈေေးနဲ့ ငှကွေေးဈေးကှကျဟာ အသိသာဆုံး အပွောငျးအလဲနဲ့ ကွုံတှေ့နရေပွီး ဗဟိုဘဏျဘကျကလညျး ထိနျးခြုပျဖို့ ရညျရှယျတဲ့ လုပျဆောငျခကြျသဈတှေ ထှကျပေါျလာပါတယျ။ စကျတငျဘာလ ၁၄ ရကျနေ့ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့မှာတော့ ဗဟိုဘဏျ ဥက်ကဌ ဒေါျသနျးသနျးဆှေ နဲ့ ရှှနေဲ့ ငှကွေေးဈေးကှကျ စောင့ျကွည့ျ၊ ထိနျးသိမျး၊ ကွပျမတျရေး လုပျငနျး ကောျမတီ တို့ နပွေညျတောျမှာ တှေ့ဆုံကွပွီး ရှှနေဲ့ ငှကွေေး ဈေးကှကျ တညျငွိမျ ခိုငျမာစရေေး ဆှေးနှေးကွကွောငျး နိုငျငံပိုငျ သတငျးတှကေ ဖောျပွကွပါတယျ။
ဆှေးနှေးခဲ့ကွတဲ့ အထဲမှာ ရှှတေုံး ရှှခေဲ အရောငျးအဝယျမှာ ဘဏျစနဈနဲ့သာ ငှပေေးခြနေိုငျရေး ဘဏျတှကေ ပံ့ပိုးပေးမယ့ျ အစီအစဉျလညျး ပါဝငျကွောငျး နိုငျငံပိုငျ သတငျးက ဖောျပွခဲ့ပါတယျ။ ငှကွေေးဈေးကှကျ ထိနျးခြုပျရေး ဗဟိုဘဏျဘကျက ဆကျတိုကျ ဆိုသလို လုပျဆောငျနတေဲ့ ဆောငျရှကျခကြျ တခြို့ကို ဝဖေနျကွသူတှေ ရှိပါတယျ။ စီးပှားရေး ပညာရှငျ ဒေါကျတာ ဇောျဦးက ဗှီအိုအနေဲ့ သီးသန့ျ တှေ့ဆုံ မေးမွနျးခနျးမှာ အခုလို ထည့ျသှငျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
“ ဒီ ၂၀၂၂ ခုနှဈ ဧပွီလ ၃ ရကျနေ့မှာ ဗဟိုဘဏျကနေ ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ အထူးသဖွင့ျ ကနြောျတို့ နိုငျငံခွား ငှလေဲနှုနျးကို သူတို့က ကန့ျသတျလိုကျတဲ့ နှုနျးသေ အနနေဲ့ သတျမှတျလိုကျတဲ့ ပွူနာ ၁၈၅၀ အနနေဲ့ သတျမှတျလိုကျတဲ့ ပွူနာက တကယ့ျ အကွီးမားဆုံး ရသေောကျမွဈ ပွူနာကွီး ဖွဈလာတယျပေါ့။ ”
ဗဟိုဘဏျဘကျက အခု ဆှေးနှေး နသေလို ရှှတေုံး ရှှခေဲ အရောငျးအဝယျမှာ ဘဏျစနဈနဲ့ ပေးခြရေေး ဆိုတာမှာ ဘဏျတှေ အပေါျ ယုံကွညျမှုနဲ့ ဘဏျက ငှထေုတျတာမှာ ရာခိုငျနှုနျးနဲ့ အမွတျပေးနရေတာမြိုး၊ အကန့ျအသတျနဲ့ ငှထေုတျနရေတာမြိုးတှေ မရှိတော့ရငျတော့ ဖွဈလာနိုငျခွေ ရှိတယျလို့ ပွညျတှငျး ရှှလေုပျငနျးရှငျ အသိုငျးအဝိုငျးက ပွောပါတယျ။
လကျရှိ ဘဏျ ငှခြေစေနဈနဲ့ ရှှေ ရောငျးခနြိုငျပါလားလို့ မေးကွည့ျတာမှာတော့ ရှှလေုပျငနျးရှငျတှေ အနနေဲ့ ရှှထေညျ ပစ်စညျးတှကေတော့ အကြိုးအမွတျ တခု ရှိတာကွောင့ျ ဘဏျ ငှခြေစေနဈနဲ့ ရောငျးခနြိုငျပမေယ့ျလညျး ရှှတေုံး ရှှခေဲ ကတော့ ဘဏျ ငှခြေေ စနဈနဲ့ ရောငျးဖို့ အဆငျမပွဘေူးလို့ ပွောကွပါတယျ။ လကျရှိမှာတော့ မွနျမာနိုငျငံတှငျးမှာ ငှလှေှဲပွောငျးတာမှာပါ ငှကေို အပွည့ျထုတျလို့ မရသေးကွောငျးလညျး အမရေိကနျက လုပျငနျးရှငျ မစနိုးခယြျရီကလညျး ပွောပွပါတယျ။
“တကယျတနျးတော့ Western Union ဆိုတာက မွနျမာပွညျထဲကို တရားဝငျ လှှဲနတောပေါ့။ အဲဒီကနေ လှှဲလို့ ရှိရငျ သှားထုတျတဲ့ လူက တခါထုတျရငျ ၅ သိနျးဘဲ ရတာတို့ ဘာတို့ အရမျး အခကျအခဲ ရှိပါတယျ။ ”
ဗဟိုဘဏျဘကျက နိုငျငံခွား ငှလေဲနှုနျးကို နှုနျးသေ မသတျမှတျခငျ ကတညျးက ပွညျတှငျး ရှှဈေေးက တရိပျရိပျ တကျနတောပါ။ မတျလ ၈ ရကျနေ့မှာတော့ ပွညျတှငျး ရှှဈေေးနှုနျးက တကပြျသားကို သိနျး ၂၀ ထိ ဖွဈခဲ့ခြိနျမှာတော့ ရနျကုနျ ရှှလေုပျငနျးရှငျ အသငျး ဥက်ကဌ ဦးမြိုးမွင့ျက တရုတျ နိုငျငံပိုငျ Xinhua သတငျးဌာနကို ရှှဈေေးနဲ့ ပတျသကျပွီး ဖွကွေားတာမှာတော့ မွနျမာ ဗဟိုဘဏျက ဈေးကှကျထဲကို ဒေါျလာ ထုတျရောငျးရငျ ရှှဈေေး ကသြှားမယျလို့ ထည့ျသှငျး ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီ အခြိနျက အမရေိကနျ တဒေါျလာကို ပွငျပ ပေါကျဈေးက ၂၀၀၀ ကပြျကြောျ ဖွဈခဲ့ခြိနျပါ။ အခုအခြိနျမှာတော့ အမရေိကနျ တဒေါျလာကို ပွငျပ ပေါကျဈေးက ကပြျ ၃၀၀၀ ဖွဈနပေါပွီ။
ဒါပမေယ့ျလညျး ပွညျတှငျး ရှှေ၊ စိနျနဲ့ ကြောကျမကြျ လောကမှာတော့ အရောငျးအဝယျ မကပြါဘူး။ နပွေညျတောျက ကြောကျမကြျပှဲတှမှော လာရောကျ ဝယျယူမှု မြားသလိုဘဲ သုံစှဲသူတှဘေကျကလညျး အဝယျလိုကျနဆေဲ ဖွဈကွောငျး ပွညျတှငျး ရှှေ ကြောကျမကြျ လုပျငနျးရှငျတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ လှနျခဲ့တဲ့ ၆ လ ကနဲ့ ယှဉျရငျတော့ အဝယျ အနညျးငယျ ကတြယျလို့ သုံးသပျသူတှလေညျး ရှိပါတယျ။