(Zawgyi / Unicode)
COVID-19 ကူးစက်ခံရသူတဦး တွေ့ပြီးနောက် ချင်းပြည်နယ် တီးတိန်မြို့က ကပ်တဲလ်ကျေးရွာကို အသွားအလာ ကန့်သတ်ပိတ်ပင်လိုက်ချိန်မှာ ကျန်းမာရေး အကာအကွယ်ပစ္စည်း၊ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း၊ ကျန်းမာရေးအသိ အားနည်းချက်တွေ ရှိနေကြောင်း၊ အသွားအလာ ကန့်သတ်ချိန်မှာ မလိုက်နာသူတွေကို အရေးယူဖို့အတွက်လည်း အခက်အခဲရှိနေကြောင်း ကပ်တဲလ်ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ပြောပါတယ်။ မန္တလေးနဲ့ ရန်ကုန် စတဲ့မြို့ကြီးတွေမှာ ရောဂါကူးစက်သူတွေ၊ သံသယလူနာတွေအတွက် တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဆောင်ရွက်နေချိန်မှာ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အခြေအနေကို ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန်က ပြန်လာပြီး ချင်းပြည်နယ်၊ တီးတိန်မြို့ ကပ်တဲလ်ကျေးရွာမှာ နေထိုင်သူ အမျိုးသားတဦး ဒီလ ၂၃ ရက်နေ့က COVID-19 ရောဂါ ကူးစက်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တဲ့နောက် ကပ်တဲလ်ကျေးရွာကို လူအဝင်အထွက် ပိတ်ပင်ပြီး လူစုလူဝေး မလုပ်ဖို့အတွက် ကန့်သတ်ခဲ့တာပါ။
ဒီလို ရောဂါမပြန့်ပွားရေးအတွက် ကန့်သတ်ထားချိန်မှာ တွေ့ကြုံရတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ကပ်တဲလ်ကျေးရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးဒိုးဇတွောင်က အခုလို ပြောပါတယ်။
“အခက်အခဲက ကျန်းမာရေးရှုထောင့်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် အကာအကွယ်ပစ္စည်းတွေ မရှိတာတချက်၊ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ လုံလောက်မှုမရှိတာ တချက်။ နောက်တခုက ရွာထဲကလူတွေက ဒီလိုရောဂါကို ကြုံလည်း မကြုံဖူးဘူး။ ပြီးတော့မှ ကာယကံရှင်တွေကလည်း ဒီရောဂါကို ကိုယ့်ဆီမှာမရှိဘူး၊ ရောဂါသည်မဟုတ်ဘူး ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ပဲ နေကြတာပေါ့နော။”
ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအနေနဲ့ ကျေးလက် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း သားဖွားဆရာမတဦး၊ ကျန်းမာရေး ကြီးကြပ်ဝန်ထမ်း နှစ်ဦးနဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတဦးသာရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
ရွာသူရွာသားတွေအနေနဲ့ ကန့်သတ်ချက်ကို မလိုက်နာရင် အရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ အခက်အခဲရှိကြောင်းလည်း အခုလို ဆက်ပြောပါတယ်။
“လိုက်နာတဲ့သူလည်းရှိသလို မလိုက်နာဘဲနဲ့ သူတို့ အရေးကြုံလို့ မသွားမဖြစ် သွားကြတာလည်း ရှိတယ်။ အုပ်ချုပ်မှု ဒီ COVID-19 ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးမှ လုံခြုံမှု၊ ကြီးကြပ်မှု အဲဒါ နည်းနည်းအားနည်းတဲ့ သဘောပေါ့နော်။ သူများနိုင်ငံမှာ Lockdown ချပြီ ဆိုကတည်းက ဘယ်သူမှ အပြင်ထွက်လို့ မရဘူး။ ထွက်တဲ့သူ ရှိခဲ့ရင်တောင်မှ လုံခြုံရေးနဲ့ ဝိုင်းဝန်းပြီးမှ ရှင်းလင်းတာပေါ့နော်။ ဒီမှာက ကိုယ့်ဒေသကပဲ ဖြေရှင်းရတယ်ဆိုတော့ အဲဒီအပိုင်းမှာ အားနည်းနေမလားလို့ ကျနော်စိုးရိမ်မိတယ်။”
ကပ်တဲလ်ရွာဟာ ပြင်ပနဲ့ အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်ခဲ့တဲ့နောက် စားနပ်ရိက္ခာ အခက်အခဲ စတင်ကြုံတွေ့လာချိန် ဒီလ ၂၇ ရက်နေ့ကတော့ ဘာသာရေးအဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ ကရုဏာအဖွဲ့က ဆန်အိတ် ၁၅၀ လာရောက်လှူဒါန်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီကနေ့မှာလည်း PSI ဝန်ထမ်းတွေက ဆန်အိတ် ၂၅၀၊ အခြားစားကုန်ပစ္စည်းတွေနဲ့ အကာအကွယ်ပစ္စည်းတွေ ထောက်ပံ့ဖို့ ရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ စည်ပင်သာယာရေးဝန်ကြီး ဦးစိုးထက်က အစိုးရဘက်က ကျန်းမာရေးအရ ဆောင်ရွက်ထားတဲ့ အခြေအနေကို အခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ဒီဟာက ဖြစ်တာ ရက်ပိုင်းလေးပဲ ရှိသေးတာဆိုတော့ ကျနော်တို့က အခုမှ စတည်ဆောက်ရတာပေါ့နော်။ သူ့ရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအရ ရှိသင့်တဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကတော့ ရှိနေပါပြီ။ ကျနော်တို့က ဆရာဝန်တွေ အခု Volunteer လာတဲ့ဟာတွေက တကယ်ကုရတဲ့ တီးတိန်ဆေးရုံမှာပဲ ကျနော်တို့က စုဖဲ့ွတာ။ အခု Volunteer ၅ ယောက် ရောက်တာရှိတယ်။ နဂိုရှိတဲ့ ဆရာဝန်တွေရော အားလုံးက တီးတိန်မှာပဲ စုဖွဲ့ပြီးတော့ အဖွဲ့နဲ့ team နဲ့ လုပ်နေတာ။ အဓိကက ဟိုမှာကို ဆရာဝန်တွေ အများကြီး သွားပို့စရာလည်း မလိုဘူး။ စောင့်ကြည့်တဲ့ အခြေအနေပဲ။ အဲဒီမှာ တခုခုထူးခြားရင် တီးတိန်မှာပဲ ပို့ရမှာ အကုန်လုံးက။ ဟိုတလောကလည်း တခေါက်သွားကြည့်ပြီးပြီ။ တယောက်သွားကြည့်ပြီးပြီ။ ဒါပေမယ့် ရောဂါသည်မရှိဘူးပေါ့။”
အဝင်အထွက် ကန့်သတ်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒေသခံတွေ လိုက်နာစေဖို့အတွက်တော့ ဒီကနေ့ပြုလုပ်တဲ့ ချင်းပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးကနေ ရဲနဲ့ မီးသတ်အဖွဲ့ကို တာဝန်ပေးဆောင်ရွက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်းနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာအတွက် အလှူရှင်တွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီး ပို့ဆောင်ပေးနေကြောင်း ပြောပါတယ်။
လောလောဆယ်မှာတော့ ချင်းပြည်နယ်က ရောဂါကူးစက်ခံထားရသူဟာ ကျန်းကျန်းမာမာရှိသလို သူ့ရဲ့မိသားစုမှာလည်း ရောဂါမတွေ့သေးကြောင်း ပြောပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
-----------------------------------
(Unicode)
ခငြျးဒသေတခြို့ ကိုဗဈဗဟုသုတ ဖွည့ျတငျးဖို့လို
COVID-19 ကူးစကျခံရသူတဦး တှေ့ပွီးနောကျ ခငြျးပွညျနယျ တီးတိနျမွို့က ကပျတဲလျကြေးရှာကို အသှားအလာ ကန့ျသတျပိတျပငျလိုကျခြိနျမှာ ကနြျးမာရေး အကာအကှယျပစ်စညျး၊ ကနြျးမာရေးဝနျထမျး၊ ကနြျးမာရေးအသိ အားနညျးခကြျတှေ ရှိနကွေောငျး၊ အသှားအလာ ကန့ျသတျခြိနျမှာ မလိုကျနာသူတှကေို အရေးယူဖို့အတှကျလညျး အခကျအခဲရှိနကွေောငျး ကပျတဲလျကြေးရှာ အုပျခြုပျရေးမှူးက ပွောပါတယျ။ မန်တလေးနဲ့ ရနျကုနျ စတဲ့မွို့ကွီးတှမှောရောဂါကူးစကျသူတှေ၊ သံသယလူနာတှအေတှကျ တငျးတငျးကပြျကပြျ ဆောငျရှကျနခြေိနျမှာ ခငြျးပွညျနယျအတှငျး ဖွဈပကြျနတေဲ့ အခွအေနကေို ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
အမရေိကနျက ပွနျလာပွီး ခငြျးပွညျနယျ၊ တီးတိနျမွို့ ကပျတဲလျကြေးရှာမှာ နထေိုငျသူ အမြိုးသားတဦး ဒီလ ၂၃ ရကျနေ့က COVID-19 ရောဂါ ကူးစကျကွောငျး တှေ့ရှိခဲ့တဲ့နောကျ ကပျတဲလျကြေးရှာကို လူအဝငျအထှကျ ပိတျပငျပွီး လူစုလူဝေး မလုပျဖို့အတှကျ ကန့ျသတျခဲ့တာပါ။
ဒီလို ရောဂါမပွန့ျပှားရေးအတှကျ ကန့ျသတျထားခြိနျမှာ တှေ့ကွုံရတဲ့ အခကျအခဲတှကေို ကပျတဲလျကြေးရှာ အုပျခြုပျရေးမှူး ဦးဒိုးဇတှောငျက အခုလို ပွောပါတယျ။
“အခကျအခဲက ကနြျးမာရေးရှုထောင့ျနဲ့ ကွည့ျမယျဆိုရငျ အကာအကှယျပစ်စညျးတှေ မရှိတာတခကြျ၊ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှေ လုံလောကျမှုမရှိတာ တခကြျ။ နောကျတခုက ရှာထဲကလူတှကေ ဒီလိုရောဂါကို ကွုံလညျး မကွုံဖူးဘူး။ ပွီးတော့မှ ကာယကံရှငျတှကေလညျး ဒီရောဂါကို ကိုယ့ျဆီမှာမရှိဘူး၊ ရောဂါသညျမဟုတျဘူး ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ပဲ နကွေတာပေါ့နော။”
ကနြျးမာရေးဝနျထမျးအနနေဲ့ ကြေးလကျ ကနြျးမာရေးဝနျထမျး သားဖှားဆရာမတဦး၊ ကနြျးမာရေး ကွီးကွပျဝနျထမျး နှဈဦးနဲ့ စတေနာ့ဝနျထမျးတဦးသာရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
ရှာသူရှာသားတှအေနနေဲ့ ကန့ျသတျခကြျကို မလိုကျနာရငျ အရေးယူဆောငျရှကျဖို့ အခကျအခဲရှိကွောငျးလညျး အခုလို ဆကျပွောပါတယျ။
“လိုကျနာတဲ့သူလညျးရှိသလို မလိုကျနာဘဲနဲ့ သူတို့ အရေးကွုံလို့ မသှားမဖွဈ သှားကွတာလညျး ရှိတယျ။ အုပျခြုပျမှု ဒီ COVID-19 ကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးမှ လုံခွုံမှု၊ ကွီးကွပျမှု အဲဒါ နညျးနညျးအားနညျးတဲ့ သဘောပေါ့နောျ။ သူမြားနိုငျငံမှာ Lockdown ခပြွီ ဆိုကတညျးက ဘယျသူမှ အပွငျထှကျလို့ မရဘူး။ ထှကျတဲ့သူ ရှိခဲ့ရငျတောငျမှ လုံခွုံရေးနဲ့ ဝိုငျးဝနျးပွီးမှ ရှငျးလငျးတာပေါ့နောျ။ ဒီမှာက ကိုယ့ျဒသေကပဲ ဖွရှေငျးရတယျဆိုတော့ အဲဒီအပိုငျးမှာ အားနညျးနမေလားလို့ ကနြောျစိုးရိမျမိတယျ။”
ကပျတဲလျရှာဟာ ပွငျပနဲ့ အဆကျအသှယျ ဖွတျတောကျခဲ့တဲ့နောကျ စားနပျရိက်ခာ အခကျအခဲ စတငျကွုံတှေ့လာခြိနျ ဒီလ ၂၇ ရကျနေ့ကတော့ ဘာသာရေးအဖှဲ့တခုဖွဈတဲ့ ကရုဏာအဖှဲ့က ဆနျအိတျ ၁၅၀ လာရောကျလှူဒါနျးခဲ့ပါတယျ။ ဒီကနေ့မှာလညျး PSI ဝနျထမျးတှကေ ဆနျအိတျ ၂၅၀၊ အခွားစားကုနျပစ်စညျးတှနေဲ့ အကာအကှယျပစ်စညျးတှေ ထောကျပံ့ဖို့ ရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
ခငြျးပွညျနယျအစိုးရအဖှဲ့ရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ စညျပငျသာယာရေးဝနျကွီး ဦးစိုးထကျက အစိုးရဘကျက ကနြျးမာရေးအရ ဆောငျရှကျထားတဲ့ အခွအေနကေို အခုလို ပွောပွပါတယျ။
“ဒီဟာက ဖွဈတာ ရကျပိုငျးလေးပဲ ရှိသေးတာဆိုတော့ ကနြောျတို့က အခုမှ စတညျဆောကျရတာပေါ့နောျ။ သူ့ရဲ့ ဖှဲ့စညျးပုံအရ ရှိသင့ျတဲ့ ဝနျထမျးတှကေတော့ ရှိနပေါပွီ။ ကနြောျတို့က ဆရာဝနျတှေ အခု Volunteer လာတဲ့ဟာတှကေ တကယျကုရတဲ့ တီးတိနျဆေးရုံမှာပဲ ကနြောျတို့က စုဖဲ့ှတာ။ အခု Volunteer ၅ ယောကျ ရောကျတာရှိတယျ။ နဂိုရှိတဲ့ ဆရာဝနျတှရေော အားလုံးက တီးတိနျမှာပဲ စုဖှဲ့ပွီးတော့ အဖှဲ့နဲ့ team နဲ့ လုပျနတော။ အဓိကက ဟိုမှာကို ဆရာဝနျတှေ အမြားကွီး သှားပို့စရာလညျး မလိုဘူး။ စောင့ျကွည့ျတဲ့ အခွအေနပေဲ။ အဲဒီမှာ တခုခုထူးခွားရငျ တီးတိနျမှာပဲ ပို့ရမှာ အကုနျလုံးက။ ဟိုတလောကလညျး တခေါကျသှားကွည့ျပွီးပွီ။ တယောကျသှားကွည့ျပွီးပွီ။ ဒါပမေယ့ျ ရောဂါသညျမရှိဘူးပေါ့။”
အဝငျအထှကျ ကန့ျသတျမှုနဲ့ပတျသကျပွီး ဒသေခံတှေ လိုကျနာစဖေို့အတှကျတော့ ဒီကနေ့ပွုလုပျတဲ့ ခငြျးပွညျနယျ အစိုးရအဖှဲ့ အစညျးအဝေးကနေ ရဲနဲ့ မီးသတျအဖှဲ့ကို တာဝနျပေးဆောငျရှကျဖို့ ဆုံးဖွတျခဲ့ကွောငျးနဲ့စားနပျရိက်ခာအတှကျ အလှူရှငျတှေ၊ အဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ ညှိနှိုငျးပွီး ပို့ဆောငျပေးနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
လောလောဆယျမှာတော့ ခငြျးပွညျနယျက ရောဂါကူးစကျခံထားရသူဟာ ကနြျးကနြျးမာမာရှိသလို သူ့ရဲ့မိသားစုမှာလညျး ရောဂါမတှေ့သေးကွောငျး ပွောပါတယျ။