(Zawgyi/Unicode)
လာမယ့် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ - ၂၁ရာစုပင်လုံ စတုတ္တအကြိမ် အစည်းအဝေးကို သြဂုတ်လအတွင်းမှာ ကျင်းပဖို့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက ပြင်ဆင်နေပြီး COVID- 19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ညီလာခံကို အကျဉ်းချုံးကျင်းပသွားမယ့်အခြေအနေကို ကိုမိုးဇော် တင်ပြပါမယ်။
လာမယ့် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ - ၂၁ရာစုပင်လုံ စတုတ္တအကြိမ် အစည်းအဝေးကျင်းပမယ့် အချိန်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီလ ၁၁ရက်နေ့ ရန်ကုန်မှာ ကျင်းပတဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ EAO တွေရဲ့ကိုယ်စား NCA အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ မူဘောင်ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ ညှိနှိုင်းရေးမှုး ရဲဘော်မျိုးဝင်းက အခုလို ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
“ အစိုးရဘက်က အဆိုပြုထားတာကတော့ ဇူလိုင်လအတွင်းမှာ ကျင်းပချင်တယ်ဆိုပြီး အစိုးရဘက်က အဆိုပြုထားတယ်။ အစိုးရဘက်က အဆိုပြုချက်ပေါ်မှာ အခြေခံပြီးမှ EAO ပြန်လည်အဆိုပြုဖို့အတွက်ကို ကျနော်တို့ ပြင်ဆင်ထားတာကတော့ ဒီ သြဂုတ်လအတွင်းပေါ့။”
သြဂုတ်လအတွင်းကျင်းပဖို့ကို EAOအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ဒီလ ၁၀ရက်နေ့က ကျင်းပတဲ့ online အစည်းအဝေးကနေ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
SEE ALSO: ငြိမ်းချမ်းရေးကို သူတို့ တကယ်လိုချင်ကြပါရဲ့လား
စတုတ္တအကြိမ် ၂၁ရာစုပင်လုံအစည်းအဝေးမှာ ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ် အပိုင်း ၃ကို ချုပ်ဆိုသွားဖို့အတွက် ညှိနှိုင်နေကြောင်း ရဲဘော်မျိုးဝင်းက ဆက်ပြောပါတယ်။
“ ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ဖို့အတွက်ကို အပိုင်း ၃ပိုင်းနဲ့ ချုပ်ဆိုသွားဖို့အတွက်ကို ကျနော်တို့ JICM မှာ သဘောတူထားတယ်။ အပိုင်း၁ကတော့ NCA အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ မူဘောင်သဘောတူညီချက်။ အပိုင်း ၂က တော့ ၂၀၂၀ အလွန်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဆက်လက် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ဖို့အတွက် အဆင့်လိုက်လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ အဆင့်လိုက်အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုတဲ့ အပိုင်း ၂ကို ချုပ်ဆိုနိုင်ဖို့ ဆွေးနွေးနေတယ်။ အပိုင်း ၃ကျတော့ အခြေခံမူ သဘောတူညီချက်ပေါ့။ အနာဂတ်ဒီမိုကရေစီဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို ဘယ်လို အခြေခံမူနဲ့ ပုံဖော်သွားမလဲဆိုတဲ့ လမ်းညွှန်မှုများကို ချမှတ်နိုင်ဖို့အတွက် ဒီအပိုင်း၃ပိုင်းနဲ့ ချုပ်ဆိုသွားနိုင်ဖို့ကို အလုပ်အဖွဲ့တွေ ညှိနှိုင်းနေတာဖြစ်ပါတယ်။”
ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ် အပိုင်း ၃မှာ ပါဝင်မယ့် အချက် ၃ချက်ကိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလက ကျင်းပတဲ့ JICM ခေါ် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် အကောင်အထည်ဖော်မှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
လောလောဆည်မှာတော့ COVID- 19 ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေချိန်ဖြစ်တာကြောင့် ၂၁ရာစုပင်လုံအစည်းအဝေး မတိုင်ခင်ကျင်းပတဲ့ အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲတွေ ကျင်းပနိုင်မှာ မဟုတ်သလို ကိုယ်စားလှယ် ဦးရေကိုလည်း လျော့ချသွားဖို့ အစိုးရနဲ့ EAO အဖွဲ့တွေ ညှိနှိုင်းနေကြောင်းလည်း ပြောဆိုပါတယ်။
“အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲတွေ၊ Public Consultation ဆွေးနွေးပွဲတွေ၊ UPDJC သတ်မှတ်တဲ့ Issue အလိုက်ဆွေးနွေးပွဲတွေ ကျနော်တို့ ကျင်းပနိုင်မှာ မဟုတ်တော့ဘူး။ အဲဒါတွေကို ပုံသဏ္ဍာန်ပြောင်း ကျင်းပဖို့အတွက် နှစ်ဘက်ညှိနှိုင်းထားတာရှိတယ်။ တပြိုင်နက်တည်းမှာပဲ အလွတ်သဘော နှစ်ဘက် ညှိနှိုင်း ထားတာကတော့ ညီလာခံရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အချိုးအစား၊ ညီလာခံ ကိုယ်စားလှယ်အချိုးအစားကိုလည်း ကျနော်တို့ လျော့ချဖို့ ပြန်ညှိနှိုင်းထားတာ။ ဆိုလိုတာကတော့ ကျနော်တို့ကျင်းပမယ့် ညီလာခံကာလ ဇူလိုင်၊ သြဂုတ်လမှာ ဒီရောဂါအခြေအနေက ဘယ်လောက် အတိုင်းအတာထိ ရှိမယ်ဆိုတာ မသိဘူး။ ရောဂါအခြေအနေကြောင့် ညီလာခံ မကျင်းပဘူးဆိုတာလည်း မဖြစ်ရဘူး။ ညီလာခံလည်း ကျင်းပနိုင်ရမယ်။ ရောဂါလည်း ထိန်းသိမ်းနိုင်ရမယ်။ ဆိုလိုတာကတော့ လွှတ်တော်အစည်းအေ ဝးကျင်းပသလိုပေါ့။”
အရင် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံမှာ အစိုးရ၊လွှတ်တော်က ကိုယ်စားလှယ်၊တပ်မတော် ကိုယ်စားလှယ်၊ EAO ကိုယ်စားလှယ်၊ နိုင်ငံရေးပါတီကိုယ်စားလှယ် ၁၅၀ စီ၊ ပါဝင်သင့်ပါဝင်ထိုက်သူနဲ့ တိုင်းရင်းသားကိုယ်စားလှယ် ၅၀စီပါဝင်ရာက လာမယ့် ညီလာခံမှာတော့ ၃ပုံ ၁ပုံအထိ လျော့ချသွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေရဲ့ ပြင်ဆင်ထားတဲ့အချက်တွေကိုတော့ ဇွန်လ ၂၃ရက်နေ့ကနေ ၂၅ရက်နေ့အထိ အစိုးရကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ ညှိနှိုင်းသွားဖို့ ရှိနေပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကိုဗစ်ကြောင့် ၂၁ ရာစုပင်လုံ ညီလာခံကို အကျဉ်းချုံးကျင်းပမည်
.................
ကိုဗဈကွောင့ျ ၂၁ ရာစုပငျလုံ ညီလာခံကို အကဉြျးခြုံးကငြျးပမညျ
(Unicode)
လာမယ့ျ ပွညျထောငျစုငွိမျးခမြျးရေးညီလာခံ - ၂၁ရာစုပငျလုံ စတုတ်တအကွိမျ အစညျးအဝေးကို သွဂုတျလအတှငျးမှာ ကငြျးပဖို့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေ ပွငျဆငျနပွေီး COVID- 19 ကပျရောဂါကွောင့ျ ညီလာခံကို အကဉြျးခြုံးကငြျးပသှားမယ့ျအခွအေနကေို ကိုမိုးဇောျ တငျပွပါမယျ။
လာမယ့ျ ပွညျထောငျစုငွိမျးခမြျးရေးညီလာခံ - ၂၁ရာစုပငျလုံ စတုတ်တအကွိမျ အစညျးအဝေးကငြျးပမယ့ျ အခြိနျနဲ့ ပတျသကျပွီး ဒီလ ၁၁ရကျနေ့ ရနျကုနျမှာ ကငြျးပတဲ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ EAO တှရေဲ့ကိုယျစား NCA အကောငျအထညျဖောျမှုဆိုငျရာ မူဘောငျညှိနှိုငျးရေးအဖှဲ့ ညှိနှိုငျးရေးမှုး ရဲဘောျမြိုးဝငျးက အခုလို ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
“ အစိုးရဘကျက အဆိုပွုထားတာကတော့ ဇူလိုငျလအတှငျးမှာ ကငြျးပခငြျတယျဆိုပွီး အစိုးရဘကျက အဆိုပွုထားတယျ။ အစိုးရဘကျက အဆိုပွုခကြျပေါျမှာ အခွခေံပွီးမှ EAO ပွနျလညျအဆိုပွုဖို့အတှကျကို ကနြောျတို့ ပွငျဆငျထားတာကတော့ ဒီ သွဂုတျလအတှငျးပေါ့။”
သွဂုတျလအတှငျးကငြျးပဖို့ကို EAOအဖှဲ့ ကိုယျစားလှယျတှဟော ဒီလ ၁၀ရကျနေ့က ကငြျးပတဲ့ online အစညျးအဝေးကနေ ဆုံးဖွတျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
စတုတ်တအကွိမျ ၂၁ရာစုပငျလုံအစညျးအဝေးမှာ ပွညျထောငျစုသဘောတူစာခြုပျ အပိုငျး ၃ကို ခြုပျဆိုသှားဖို့အတှကျ ညှိနှိုငျနကွေောငျး ရဲဘောျမြိုးဝငျးက ဆကျပွောပါတယျ။
“ ပွညျထောငျစုသဘောတူစာခြုပျ ခြုပျဆိုနိုငျဖို့အတှကျကို အပိုငျး ၃ပိုငျးနဲ့ ခြုပျဆိုသှားဖို့အတှကျကို ကနြောျတို့ JICM မှာ သဘောတူထားတယျ။ အပိုငျး၁ကတော့ NCA အကောငျအထညျဖောျမှုဆိုငျရာ မူဘောငျသဘောတူညီခကြျ။ အပိုငျး ၂က တော့ ၂၀၂၀ အလှနျမှာ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျ ဆကျလကျ အကောငျအထညျဖောျနိုငျဖို့အတှကျ အဆင့ျလိုကျလုပျငနျးစဉျနဲ့ အဆင့ျလိုကျအကောငျအထညျဖောျမှုဆိုတဲ့ အပိုငျး ၂ကို ခြုပျဆိုနိုငျဖို့ ဆှေးနှေးနတေယျ။ အပိုငျး ၃ကတြော့ အခွခေံမူ သဘောတူညီခကြျပေါ့။ အနာဂတျဒီမိုကရစေီဖကျဒရယျပွညျထောငျစုကို ဘယျလို အခွခေံမူနဲ့ ပုံဖောျသှားမလဲဆိုတဲ့ လမျးညှှနျမှုမြားကို ခမြှတျနိုငျဖို့အတှကျ ဒီအပိုငျး၃ပိုငျးနဲ့ ခြုပျဆိုသှားနိုငျဖို့ကို အလုပျအဖှဲ့တှေ ညှိနှိုငျးနတောဖွဈပါတယျ။”
SEE ALSO: စတုတ္ထအကြိမ် ၂၁ ရာစု ပင်လုံညီလာခံ လျာထားတဲ့အတိုင်းကျင်းပဖို့ ဖြစ်နိုင်ခြေနည်း
ပွညျထောငျစုသဘောတူစာခြုပျ အပိုငျး ၃မှာ ပါဝငျမယ့ျ အခကြျ ၃ခကြျကိုတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇနျနဝါရီလက ကငြျးပတဲ့ JICM ခေါျ တဈနိုငျငံလုံး ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုရပျစဲရေး သဘောတူစာခြုပျ အကောငျအထညျဖောျမှုဆိုငျရာ ညှိနှိုငျးအစညျးအဝေးက ဆုံးဖွတျခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
လောလောဆညျမှာတော့ COVID- 19 ကပျရောဂါ ဖွဈပှားနခြေိနျဖွဈတာကွောင့ျ ၂၁ရာစုပငျလုံအစညျးအဝေး မတိုငျခငျကငြျးပတဲ့ အမြိုးသားအဆင့ျ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲတှေ ကငြျးပနိုငျမှာ မဟုတျသလို ကိုယျစားလှယျ ဦးရကေိုလညျး လြော့ခသြှားဖို့ အစိုးရနဲ့ EAO အဖှဲ့တှေ ညှိနှိုငျးနကွေောငျးလညျး ပွောဆိုပါတယျ။
“အမြိုးသားအဆင့ျ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲတှေ၊ Public Consultation ဆှေးနှေးပှဲတှေ၊ UPDJC သတျမှတျတဲ့ Issue အလိုကျဆှေးနှေးပှဲတှေ ကနြောျတို့ ကငြျးပနိုငျမှာ မဟုတျတော့ဘူး။ အဲဒါတှကေို ပုံသဏ်ဍာနျပွောငျး ကငြျးပဖို့အတှကျ နှဈဘကျညှိနှိုငျးထားတာရှိတယျ။ တပွိုငျနကျတညျးမှာပဲ အလှတျသဘော နှဈဘကျ ညှိနှိုငျး ထားတာကတော့ ညီလာခံရဲ့ ကိုယျစားလှယျအခြိုးအစား၊ ညီလာခံ ကိုယျစားလှယျအခြိုးအစားကိုလညျး ကနြောျတို့ လြော့ခဖြို့ ပွနျညှိနှိုငျးထားတာ။ ဆိုလိုတာကတော့ ကနြောျတို့ကငြျးပမယ့ျ ညီလာခံကာလ ဇူလိုငျ၊ သွဂုတျလမှာ ဒီရောဂါအခွအေနကေ ဘယျလောကျ အတိုငျးအတာထိ ရှိမယျဆိုတာ မသိဘူး။ ရောဂါအခွအေနကွေောင့ျ ညီလာခံ မကငြျးပဘူးဆိုတာလညျး မဖွဈရဘူး။ ညီလာခံလညျး ကငြျးပနိုငျရမယျ။ ရောဂါလညျး ထိနျးသိမျးနိုငျရမယျ။ ဆိုလိုတာကတော့ လှှတျတောျအစညျးအေ ဝးကငြျးပသလိုပေါ့။”
အရငျ ပွညျထောငျစုငွိမျးခမြျးရေးညီလာခံမှာ အစိုးရ၊လှှတျတောျက ကိုယျစားလှယျ၊တပျမတောျ ကိုယျစားလှယျ၊ EAO ကိုယျစားလှယျ၊ နိုငျငံရေးပါတီကိုယျစားလှယျ ၁၅၀ စီ၊ ပါဝငျသင့ျပါဝငျထိုကျသူနဲ့ တိုငျးရငျးသားကိုယျစားလှယျ ၅၀စီပါဝငျရာက လာမယ့ျ ညီလာခံမှာတော့ ၃ပုံ ၁ပုံအထိ လြော့ခသြှားဖို့ ပွငျဆငျထားတာဖွဈပါတယျ။
လကျရှိ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှရေဲ့ ပွငျဆငျထားတဲ့အခကြျတှကေိုတော့ ဇှနျလ ၂၃ရကျနေ့ကနေ ၂၅ရကျနေ့အထိ အစိုးရကိုယျစားလှယျအဖှဲ့နဲ့ ညှိနှိုငျးသှားဖို့ ရှိနပေါတယျ။