(Zawgyi/Unicode)
ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ၃ ရက်ကြာရောက်နေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် Christine Burgener ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူ့အနေနဲ့ စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်ကြောင်းနဲ့ ဒီကိစ္စတွေ ပြေလည်ဖို့အတွက်ဆိုရင် လွတ်လပ်တဲ့ ကြားခံအဖွဲ့အစည်း တခုက စောင့်ကြည့်ထိန်းကြောင်းဖို့လိုကြောင်း သူ့ရဲ့ ခရီးစဉ်အတွင်းမှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ Christine Burgener ပြောကြားချက်အပေါ်မှာ ရခိုင်ပြည်နယ် နိုင်ငံရေးနဲ့ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေက ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က မေးမြန်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေ၊ စစ်ရှောင်တွေကိစ္စ အပါအဝင် ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ကို ထွက်ပြေးသွားတဲ့သူတွေ အရေးကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ စိုးရိမ်မိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် Christine Burgener ကပြောကြားလိုက်တာပါ။ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် တပ်မတော်နဲ့ အစိုးရနဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA တို့ကြား ညှိနှိုင်းနိုင်ဖို့ဆိုရင် လွတ်လပ်တဲ့အဖွဲ့အစည်း တခု ရှိသင့်ကြောင်း ရခိုင်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌနဲ့ တွေ့ဆုံတုန်းမှာ ပြောကြားခဲ့တာပါ။
ကုလသမဂ္ဂအထူးကိုယ်စားလှယ် Christine Burgener ရဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ ကောင်းမွန်တဲ့ခရီးစဉ်တခုလို့မြင်ကြောင်းနဲ့ ဒီလို လွတ်လပ်တဲ့အဖွဲ့အစည်းတခုက ကြားဝင် ဆောင်ရွက်ပေးသင့်တယ်ဆိုတဲ့ အကြံပြုချက်ဟာလည်း သင့်တော်တဲ့ အကြံပြုချက်ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် လွှတ်တော် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးမြသန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ဟုတ်ကဲ့။ လောလောဆယ် အဲဒီလို အဖွဲ့အစည်းတခုခု ကြားဝင်ဖြန်ဖြေ ညှိနှိုင်းပေးဖို့ သင့်ပါတယ်၊ ကောင်းပါတယ်။ ကျနော်တို့ လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌကလည်း အဲဒီလိုပဲ သဘောထားအမြင်ကို ပြောပြပါတယ်။ အဲဒီလို အဖွဲ့အစည်း လာလိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့်၊ ဒီနေပြည်တော်မှာ ရောက်တဲ့အခါ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲတွေနဲ့ တပ်မတော် အကြီးအကဲတွေနဲ့ တွေ့တဲ့အခါ တင်ပြပေးမယ်လို့ ပြောသွားပါတယ်။ အဲဒီခရီးစဉ်ဟာ ဒါကောင်းမွန်တဲ့ ခရီးစဉ်ဖြစ်ပါတယ်။”
ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA နဲ့ တပ်မတော်ကြားဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွားတွေကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတဲ့ ဒေသခံအရေအတွက်ဟာ တဖြည်းဖြည်းတိုးလာနေပါတယ်။ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA ဘက်တော့ စစ်မှန်တဲ့ ကြားခံအဖွဲ့အစည်းက ဒီကိစ္စတွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပေးမယ်ဆိုရင် သဘောတူ လက်ခံနိုင်ကြောင်း AA ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခက ဗွီအိုအေကို အခုလိုပြောပါတယ်။
“ဒါကောင်းတဲ့ လက္ခဏာပေါ့ဗျာနော့်၊ တကယ်ကြားကနေပြီးတော့ ဖြန်ဖြေပေးနိုင်တဲ့ နှစ်ဖွဲ့လုံးလက်ခံနိုင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေဆိုရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့။ တကယ်အစစ်အမှန် Third party ဖြစ်ဖို့တော့လိုတာပေါ့။”
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ တပ်မတော်ကြားဖြစ်ပွားနေတဲ့ အပစ်ရပ်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ဖို့အတွက်ဆိုရင်တော့ လက်ရှိမှာ အမျိုးသား ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဗဟိုဌာန NRPC ရှိနေပြီး၊ ကြားခံအဖွဲ့အစည်းတခု လိုမယ်၊ မလိုဘူးဆိုတာ စဉ်းစားစရာ တခုဖြစ်ကြောင်း တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေး ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်မှုးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“NRPC က ဦးစီးပြီး ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိစ္စမှာလည်း ပါပြီးသားဖြစ်တယ်ဗျ။ NRPC က အဲဒီလေးဖွဲ့နဲ့ တွေ့တဲ့အခါ တပ်ကကိုယ်စာလှယ်တွေမှာ ကျနော်တို့လည်း ပါပြီးသားဖြစ်တယ်။ ဒါကြီးက ကြားခံအဖွဲ့အစည်းဆိုတဲ့ဟာက လိုပါဦးမလားဆိုတာ ကျနော်တို့က စဉ်းစားစရာဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့် အဲဒီလိုပြောရလဲဆိုတော့ တချို့နေရာတွေက ကြားခံအဖွဲ့အစည်းကြောင့်မို့လို့ပဲ ပိုပြီးရှုပ်ထွေးလာနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ ရှိနိုင်တဲ့အတွက် ပြောခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ လိုမလိုတော့ စဉ်းစားသင့်တယ်လို့ ပြောသင့်တယ်။”
Christine Burgener ဟာ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်ရှိလာတာဖြစ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ၃ ရက်ကြာ ခရီးစဉ်အဖြစ်နဲ့ နိုဝင်ဘာ ၁၇ရက်မှာ သွားရောက်ခဲ့တာပါ။ နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက် မှာတော့ မောင်တောမြို့နယ်က အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးမှာ ရခိုင်၊ မွတ်ဆလင်၊ ဟိန္ဒူလူမျိုးတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဒီကနေ့ ရခိုင်ပြည်နယ်ကနေ ပြန်လည်ထွက်ခွာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ် ခရီးစဉ်မစတင်ခင်မှာတော့ အစိုးရအရာရှိတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။
ဒါဟာ Christine Burgener အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် လာရောက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
[Unicode Version]
ရခိုငျစဈရေး ကွားဝငျစေ့စပျဖို့ လှတျလပျတဲ့အဖှဲ့ရှိသင့ျဟု ကုလအထူးကိုယျစားလှယျအကွံပွု
ရခိုငျပွညျနယျကို ၃ ရကျကွာရောကျနတေဲ့ ကုလသမဂ်ဂ အထူးကိုယျစားလှယျ Christine Burgener ဟာ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ဖွဈပှားနတေဲ့ တိုကျပှဲတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး သူ့အနနေဲ့ စိုးရိမျမကငျးဖွဈကွောငျးနဲ့ ဒီကိစ်စတှေ ပွလေညျဖို့အတှကျဆိုရငျ လှတျလပျတဲ့ ကွားခံအဖှဲ့အစညျး တခုက စောင့ျကွည့ျထိနျးကွောငျးဖို့လိုကွောငျး သူ့ရဲ့ ခရီးစဉျအတှငျးမှာ ပွောကွားလိုကျပါတယျ။ Christine Burgener ပွောကွားခကြျအပေါျမှာ ရခိုငျပွညျနယျ နိုငျငံရေးနဲ့ အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျးတှကေ ကွိုဆိုလိုကျပါတယျ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက မေးမွနျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျမှာဖွဈပှားနတေဲ့ တိုကျပှဲတှေ၊ စဈရှောငျတှကေိစ်စ အပါအဝငျ ဘငျ်ဂလားဒရှေ့ျကို ထှကျပွေးသှားတဲ့သူတှေ အရေးကိစ်စနဲ့ ပတျသကျလို့ စိုးရိမျမိကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ အထူးကိုယျစားလှယျ Christine Burgener ကပွောကွားလိုကျတာပါ။ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာဖွဈပှားနတေဲ့ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ တပျမတောျနဲ့ အစိုးရနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA တို့ကွား ညှိနှိုငျးနိုငျဖို့ဆိုရငျ လှတျလပျတဲ့အဖှဲ့အစညျး တခု ရှိသင့ျကွောငျး ရခိုငျလှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌနဲ့ တှေ့ဆုံတုနျးမှာ ပွောကွားခဲ့တာပါ။
ကုလသမဂ်ဂအထူးကိုယျစားလှယျ Christine Burgener ရဲ့ ခရီးစဉျဟာ ကောငျးမှနျတဲ့ခရီးစဉျတခုလို့မွငျကွောငျးနဲ့ ဒီလို လှတျလပျတဲ့အဖှဲ့အစညျးတခုက ကွားဝငျ ဆောငျရှကျပေးသင့ျတယျဆိုတဲ့ အကွံပွုခကြျဟာလညျး သင့ျတောျတဲ့ အကွံပွုခကြျဖွဈကွောငျး ရခိုငျပွညျနယျ လှှတျတောျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးမွသနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ဟုတျကဲ့။ လောလောဆယျ အဲဒီလို အဖှဲ့အစညျးတခုခု ကွားဝငျဖွနျဖွေ ညှိနှိုငျးပေးဖို့ သင့ျပါတယျ၊ ကောငျးပါတယျ။ ကနြောျတို့ လှှတျတောျ ဥက်ကဋ်ဌကလညျး အဲဒီလိုပဲ သဘောထားအမွငျကို ပွောပွပါတယျ။ အဲဒီလို အဖှဲ့အစညျး လာလိုကျတဲ့အတှကျကွောင့ျ၊ ဒီနပွေညျတောျမှာ ရောကျတဲ့အခါ နိုငျငံတောျအကွီးအကဲတှနေဲ့ တပျမတောျ အကွီးအကဲတှနေဲ့ တှေ့တဲ့အခါ တငျပွပေးမယျလို့ ပွောသှားပါတယျ။ အဲဒီခရီးစဉျဟာ ဒါကောငျးမှနျတဲ့ ခရီးစဉျဖွဈပါတယျ။”
ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA နဲ့ တပျမတောျကွားဖွဈပှားနတေဲ့ တိုကျပှားတှကွေောင့ျ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေတဲ့ ဒသေခံအရအေတှကျဟာ တဖွညျးဖွညျးတိုးလာနပေါတယျ။ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA ဘကျတော့ စဈမှနျတဲ့ ကွားခံအဖှဲ့အစညျးက ဒီကိစ်စတှကေို ကိုငျတှယျဖွရှေငျးပေးမယျဆိုရငျ သဘောတူ လကျခံနိုငျကွောငျး AA ပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခက ဗှီအိုအကေို အခုလိုပွောပါတယျ။
“ဒါကောငျးတဲ့ လက်ခဏာပေါ့ဗြာနော့ျ၊ တကယျကွားကနပွေီးတော့ ဖွနျဖွပေေးနိုငျတဲ့ နှဈဖှဲ့လုံးလကျခံနိုငျတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှဆေိုရငျတော့ ကောငျးတာပေါ့။ တကယျအစဈအမှနျ Third party ဖွဈဖို့တော့လိုတာပေါ့။”
တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ တပျမတောျကွားဖွဈပှားနတေဲ့ အပဈရပျနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စ ညှိနှိုငျးဆောငျရှကျဖို့အတှကျဆိုရငျတော့ လကျရှိမှာ အမြိုးသား ပွနျလညျသင့ျမွတျရေးနှင့ျ ငွိမျးခမြျးရေးဗဟိုဌာန NRPC ရှိနပွေီး၊ ကွားခံအဖှဲ့အစညျးတခု လိုမယျ၊ မလိုဘူးဆိုတာ စဉျးစားစရာ တခုဖွဈကွောငျး တပျမတောျ သတငျးမှနျပွနျကွားရေး ပွောခှင့ျရ ဗိုလျမှုးခြုပျဇောျမငျးထှနျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“NRPC က ဦးစီးပွီး ဆောငျရှကျနတေဲ့ ကိစ်စမှာလညျး ပါပွီးသားဖွဈတယျဗြ။ NRPC က အဲဒီလေးဖှဲ့နဲ့ တှေ့တဲ့အခါ တပျကကိုယျစာလှယျတှမှော ကနြောျတို့လညျး ပါပွီးသားဖွဈတယျ။ ဒါကွီးက ကွားခံအဖှဲ့အစညျးဆိုတဲ့ဟာက လိုပါဦးမလားဆိုတာ ကနြောျတို့က စဉျးစားစရာဖွဈပါတယျ။ ဘာကွောင့ျ အဲဒီလိုပွောရလဲဆိုတော့ တခြို့နရောတှကေ ကွားခံအဖှဲ့အစညျးကွောင့ျမို့လို့ပဲ ပိုပွီးရှုပျထှေးလာနိုငျတဲ့ အနအေထားမြိုးတှေ ရှိနိုငျတဲ့အတှကျ ပွောခွငျးဖွဈပါတယျ။ လိုမလိုတော့ စဉျးစားသင့ျတယျလို့ ပွောသင့ျတယျ။”
Christine Burgener ဟာ နိုဝငျဘာ ၁၃ ရကျမှာ မွနျမာနိုငျငံကို ရောကျရှိလာတာဖွဈပွီး ရခိုငျပွညျနယျကို ၃ ရကျကွာ ခရီးစဉျအဖွဈနဲ့ နိုဝငျဘာ ၁၇ရကျမှာ သှားရောကျခဲ့တာပါ။ နိုဝငျဘာ ၁၈ ရကျ မှာတော့ မောငျတောမွို့နယျက အထှထှေအေုပျခြုပျရေးမှူးရုံးမှာ ရခိုငျ၊ မှတျဆလငျ၊ ဟိန်ဒူလူမြိုးတှနေဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပွီး ဒီကနေ့ ရခိုငျပွညျနယျကနေ ပွနျလညျထှကျခှာမှာ ဖွဈပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျ ခရီးစဉျမစတငျခငျမှာတော့ အစိုးရအရာရှိတှနေဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့ပါတယျ။
ဒါဟာ Christine Burgener အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံကို စတုတ်ထအကွိမျမွောကျ လာရောကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။