မြွေဟောက် အပါအဝင် တွားသွားသတ္တဝါတချို့ မျိုးတုံးမယ့် အန္တရာယ်ကြုံ

Reptiles Global Extinctions

[[ ZAWGYI / UNICODE ]]

မြွေဟောက် အပါအဝင် တွားသွားသတ္တဝါတချို့ မျိုးတုံးမယ့် အန္တရာယ်ကြုံ

တောကြီးမွေဟောက်အပါအဝင် တွားသွားသတ္တဝါ ၅ မျိုးမှာ တမျိုးဟာ ပျောက်ကွယ်တော့မယ့် အန္တရယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ထောင်ပေါင်းများစွာသော မျိုးကွဲတွားသွားသတ္တဝါတွေကို လေ့လာပြီး ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ သဘာဝစာစောင် Journal of Nature မှာဖေါ်ပြထားပါတယ်။

တွားသွားသတ္တဝါ မျိုးကွဲပေါင်း (၁၁,၀၀၀)ကျော်မှာ ၂၁ ရာခိုင်နှုန်းက မျိုးတုန်းမယ့် အန္တရယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ တောင်အာရှနဲ့ အရှေ့တောင်အာရှက မြွေဟောက်အမျိုးအစားတွေလည်း ပါဝင်တာပါ။

“ ဒီလေ့လာတင်ပြမှုဟာ ကျနော်တို့အတွက် အများကြီး အကျိုးရှိပါတယ်။ ဘယ် သတ္တဝါတွေဟာ ကွယ်ပျောက်တော့မယ့် အန္တရယ်နဲ့ကြုံနေရတယ်ဆိုတာ သိရှိရပြီး၊ ဘယ်သတ္တဝါတွေကို ကာကွယ်ဖို့ လုပ်ဆောင်ရမယ်ဆိုတာ သိရပါတယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံ Duke တက္ကသိုလ်က သဘာဝဂေဟပညာရှင် Stuart Pimm ကပြောဆိုပါတယ်။

တွားသွားသတ္တဝါတွေကို လေ့လာခဲ့တဲ့ စီမံချက်ကို ၂၀၀၅ ခုနှစ် ကတည်းက စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး သိပ္ပံပညာရှင် ၁၀၀၀ ကျော်နဲ့၊ တွေ့ရှိချက်တွေကို ရေးသားသူ စာရေးဆရာ ၅၂ ဦး ပါဝင်ပါတယ်။

မြွေဟောက်တွေအပြင် ပင်လယ်ကျွန်းစုတွေမှာနေတဲ့ ပင်လယ်ဖွတ်ကြီးတွေဟာလည်း မျိုးတုန်းတော့မယ့် အန္တရယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပင်လယ် လိပ်မျိုး ၆ ခုဟာလည်း မျိုးတုန်းတော့မယ့် အန္တရယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

မြွေဟောက် အပါအဝင် တွားသွားသတ္တဝါတချို့ မျိုးတုံးမယ့် အန္တရာယ်ကြုံ

= = = = = = = =

{{ UNICODE }}

မွှဟေောကျ အပါအဝငျ တှားသှားသတ်တဝါတခြို့ မြိုးတုံးမယ့ျ အန်တရာယျကွုံ

တောကွီးမှဟေောကျအပါအဝငျ တှားသှားသတ်တဝါ ၅ မြိုးမှာ တမြိုးဟာ ပြောကျကှယျတော့မယ့ျ အန်တရယျနဲ့ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့ ထောငျပေါငျးမြားစှာသော မြိုးကှဲတှားသှားသတ်တဝါတှကေို လေ့လာပွီး ဗုဒ်ဓဟူးနေ့က ထုတျပွနျတဲ့ သဘာဝစာစောငျ Journal of Nature မှာဖေါျပွထားပါတယျ။

တှားသှားသတ်တဝါ မြိုးကှဲပေါငျး (၁၁,၀၀၀)ကြောျမှာ ၂၁ ရာခိုငျနှုနျးက မြိုးတုနျးမယ့ျ အန်တရယျနဲ့ ရငျဆိုငျနရေတယျလို့ ဖေါျပွထားပါတယျ။ အဲဒီအထဲမှာ တောငျအာရှနဲ့ အရှေ့တောငျအာရှက မွှဟေောကျအမြိုးအစားတှလေညျး ပါဝငျတာပါ။

“ ဒီလေ့လာတငျပွမှုဟာ ကနြောျတို့အတှကျ အမြားကွီး အကြိုးရှိပါတယျ။ ဘယျ သတ်တဝါတှဟော ကှယျပြောကျတော့မယ့ျ အန်တရယျနဲ့ကွုံနရေတယျဆိုတာ သိရှိရပွီး၊ ဘယျသတ်တဝါတှကေို ကာကှယျဖို့ လုပျဆောငျရမယျဆိုတာ သိရပါတယျလို့ အမရေိကနျနိုငျငံ Duke တက်ကသိုလျက သဘာဝဂဟေပညာရှငျ Stuart Pimm ကပွောဆိုပါတယျ။

တှားသှားသတ်တဝါတှကေို လေ့လာခဲ့တဲ့ စီမံခကြျကို ၂၀၀၅ ခုနှဈ ကတညျးက စတငျခဲ့တာဖွဈပွီး သိပ်ပံပညာရှငျ ၁၀၀၀ ကြောျနဲ့၊ တှေ့ရှိခကြျတှကေို ရေးသားသူ စာရေးဆရာ ၅၂ ဦး ပါဝငျပါတယျ။

မွှဟေောကျတှအေပွငျ ပငျလယျကြှနျးစုတှမှောနတေဲ့ ပငျလယျဖှတျကွီးတှဟောလညျး မြိုးတုနျးတော့မယ့ျ အန်တရယျနဲ့ ရငျဆိုငျနရေတဲ့အထဲမှာ ပါဝငျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ပငျလယျ လိပျမြိုး ၆ ခုဟာလညျး မြိုးတုနျးတော့မယ့ျ အန်တရယျနဲ့ ရငျဆိုငျနရေပါတယျ။