NUG ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ ဘယ်လိုလဲ

NUG ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ ဘယ်လိုလဲ

NUG မှာ တိကျတဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ နဲ့ မဟာဗျူဟာ မရှိဘူးလို့ ဝေဖန်သူတချို့ ရှိနေပါတယ်။ ဒါတကယ်ပဲလား၊ နိုင်ငံတကာနဲ့ဆက်ဆံတဲ့နေရာမှာ NUG ဟာ အခက်အခဲ ရှိနေပါသလား။ အမေရိကန် ပြညထောင်စု George Washington တက္ကသိုလ်၊ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးပါမောက္ခ Christina Finks နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။

မေး ။ ။ Professor Christina Finks, အခု NUG နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သူတို့မှာ တိကျပြတ်သားတဲ့ Strategy နည်းဗျူဟာ မရှိဘူးလို့ သုံးသပ်သူတချို့က ပြောကြပါတယ်။ Christina လေ့လာမိသလောက်ကို ပြောပါအုံး။

ဖြေ ။ ။ NUG ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို သူတို့ရဲ့ website မှာ ကြည့်မယ်ဆိုရင် သူတို့မညီမညွှတ် ဖြစ်နေတာကို တွေ့ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ မူဝါဒတစ်ရပ်က သူတို့ရေးထားတဲ့အတိုင်း ပြောရရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာရှင်စနစ် လုံးဝဖျက်သိမ်းရေး၊ ဒီမိုကရေစီအပြည့်အဝ ထွန်းကားရေး၊ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု ပေါ်ထွန်းရေးတို့ကို ထောက်ခံတဲ့ နိုင်ငံတွေနဲ့ ရင်းနှီးတဲ့ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ရေး ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်မူဝါဒတစ်ရပ်ကြတော့ ပထဝီနိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေအရ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ အများအပြားက ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေ မဟုတ်ကြပါဘူး။ ဒါကြောင့် NUG ဟာ ဒီမူဝါဒနှစ်ရပ်ကြားမှာ ရုန်းကန်နေရတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ တဘက်မှာ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ဆံလိုပြီ၊ အိမ်နီးချင်းတွေ အထူးသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ထောက်ခံမှုကို ရယူဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာကိုလည်း အသိအမှတ်ပြုထားပါတယ်။ ကျမရဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအမြင်ကတော့ သူတို့ဟာ နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေး မဟာဗျူဟာတစ်ရပ်အနေနဲ့ တရုတ်နဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ပိုပြီးတော့ အလေးထားသင့်ပါတယ်။ အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံတွေကတော့ NUG ဘက်က အမြဲရပ်တည်နေမှာပါ။ အိမ်နီးချင်းအာဆီယံနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတို့ကသာ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ပိုပြီးသြဇာထိရောက်တဲ့ နိုင်ငံတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် NUG အနေနဲ့ အိမ်နီးချင်းတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ပိုအလေးထားသင့်ပါတယ်။

မေး ။ ။ တရုတ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပြောစရာတစ်ခုရှိတာက ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းအတွင်းကပဲ ထင်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာချက်တစ်ခုထုတ်တယ်။ အဲဒီမှာ ဘာပြောထားသလဲဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထွန်းကားရေးကို သူတို့အနေနဲ့ ထောက်ခံတယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ ဒါက ဘယ်လောက်စစ်မှန်တဲ့ သဘောထားလဲ။ တကယ်ကော စိတ်ချရရဲ့လား။ သူတို့အိမ်နီးချင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ပေါ်ထွန်းလာမှာက တရုတ်က တကယ်ပဲ လိုလားပါ့မလား။

ဖြေ ။ ။ တရုတ်ရဲ့ ရပ်တည်ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတာကတော့ တဘက်မှာ သူတို့စီးပွားရေး စီမံကိန်း၊ တရုတ်-မြန်မာ စီးပွားရေး စင်္ကြန်တို့ကို ဆက်လုပ်ချင်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုံခြုံမှုနဲ့ တည်ငြိမ်မှု ရှိစေချင်တယ်။ ဒီအတွက် စစ်တပ်နဲ့ ဆက်ဆံချင်တယ်။ စစ်အစိုးရကို အသိအမှတ်ပြုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တခြားတဘက်မှာတော့ မြန်မာပြည်သူတွေက တရုတ်ကို အပြင်းအထန် ဆန့်ကျင်ကြတယ်ဆိုတာကို သူတို့သိပါတယ်။ သူတို့စီးပွားရေး စီမံကိန်းတွေအတွက် ဒေသခံပြည်သူတွေအရေးကို ထည့်မတွက်ခဲ့တဲ့အတွက် ဒီလိုဆန့်ကျင်မှုတွေက ပိုမိုပြင်းထန်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ပိုပြီးစိုးလာပါတယ်။ တရုတ်ဟာ စစ်တပ်ကို အားပေးထောက်ခံတယ်လို့ လူတွေက မြင်ကြပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေကို တရုတ်ကောင်းကောင်း သဘောပေါက်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ တရုတ်စီမံကိန်းတွေ အောင်မြင်ဖို့အတွက် လုံခြုံဖို့အတွက် လူထုထောက်ခံမှု ယုတ်စွအဆုံး လူထုကြားနေမှု လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် တရုတ်ဟာ နှစ်နည်းစလုံးနဲ့ ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ တဘက်မှာ စစ်အစိုးရနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တယ်။ တခြားတဘက်မှာ မြန်မာလူထုရဲ့ သဘောကို နားလည်ပါတယ်။ စစ်တပ်အပေါ် လူထုမကြိုက်ဘူးဆိုတာကို သိရှိသဘောပေါက်ပါတယ်ဆိုတဲ့ သဘောဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီအခြေအနေဟာ NUG အတွက် တရုတ်အစိုးရနဲ့ အခိုင်အမာဆက်ဆံရေး ထူထောင်ဖို့ အခွင့်ကောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်အစိုးရအရာရှိအဆင့်ဆင့်နဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။

မေး ။ ။ အခုအချိန်မှာတော့ တရုတ်ကော၊ အာဆီယံကော တစ်သံထဲထွက်နေတာက စစ်ကောင်စီနဲ့ NUG တို့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ အဖြေရှာဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လဲပဲ စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ဒီမိုကရေစီ လိုလားတဲ့လူတွေ တော်တော်များများက စစ်ကောင်စီနဲ့ လုံးဝမစေ့စပ်ဘူးလို့ အခိုင်အမာပြောနေကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ သဘောထား တော်တော်တင်းမာတယ်။ ဆိုတော့ NUG က ဒါကို လက်ခံလိုက်လျောရမလား။ တဘက်က သူတို့နဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကို လက်ခံလိုက်ရင် စစ်အာဏာသိမ်းတာကို သူတို့ တရားဝင်အသိအမှတ် ပြုလိုက်တဲ့သဘောများ ကျရောက်လေမလားဆိုတာကို သူတို့စဉ်းစားဟန်တူပါတယ်။ ဘယ်လိုသဘောရပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ ဒီပလိုမေစီ (diplomacy) မှာ အကောင်းဆုံး ဒီပလိုမက် (diplomate) သံတမန်တွေဟာ ဒီလိုအခက်အခဲတွေကို ကျော်လွှာနိုင်ဖို့အတွက် အပြောအဆို လိမ္မာပါးနပ်ပြီး တခြားသင့်တော်တဲ့ နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေအသုံးပြုရာမှာ သိပ်တော်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် NUG အနေနဲ့လဲ စစ်တပ်ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံရေး၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးကို အာဏာသိမ်းမှုကို အသိအမှတ်ပြုတယ်လို့ အထင်မခံရစေဘဲ လုပ်ဆောင်နိုင်လိမ့်မယ် ထင်ပါတယ်။ သံတမန်ပရိယာရ်ကတော့ သုံးရမှာပါ။ လုပ်လို့ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုဆွေးနွေးညှိနှိုင်းနိုင်မယ်ဆိုရင် လက်ရှိအခြေအနေအတွက် အဖြေထွက်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ ဒီနေရာမှာ ကျနော်မေးချင်တာက တစ်ခုကတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတ်ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုမြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတ်တို့က တဘက်တည်းက ရပ်တည်နေကြတယ်။ ဆိုတော့ သူတို့နှစ်ယောက်ရဲ့ သင့်မြတ်မှုဟာ တချိန်ချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံပေါ် အခြေခံပြီးတော့ ပြိုကွဲမသွားနိုင်ဘူးလား။ မြန်မာနိုင်ငံပေါ်မှာ အကျိုးစီးပွားချင်း ထိပ်တိုက်တွေ့လာပြီးတော့ ပြိုင်ဘက်တွေ ဖြစ်မသွားနိုင်ဘူးလား။ အဲဒီလိုဖြစ်သွားတယ်ဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရှေ့အလားအလာအတွက် သူတို့ဘယ်လို ရင်ဆိုင်ရမလဲဆိုတာကိုလည်း နည်းနည်းသုံးသပ်ပြစေချင်ပါတယ်။

ဖြေ ။ ။ သူတို့ရဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေဟာ လောလောဆယ်မှာတော့ တစ်စုံတစ်ခုသော အတိုင်းအတာအထိတော့ ထပ်တူကျနေတယ်လို့ ပြောရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အခုတစ်ဘက်တည်း ရပ်တည်မှုဟာ အမြဲတမ်းတော့ ဖြစ်မနေနိုင်ပါဘူး။ ရုရှားက မြန်မာနိုင်ငံကတဆင့် အရှေ့တောင်အာရှမှာ ခြေကုပ်ရဖို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့လည်း ရှည်လျားတဲ့ စစ်ဘက်ဆက်ဆံမှု ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ အခု မြန်မာစစ်တပ်က အဲဒီဆက်ဆံမှုကို ခိုင်မာစေချင်တဲ့ဆန္ဒ သိပ်ပြင်းပြနေလေတော့ ဒါက ရုရှားအတွက် အခွင့်ကောင်း ဖြစ်ပါတယ်။ နောက် ရုရှားနဲ့ တရုတ် နှစ်နိုင်ငံစလုံးက မြန်မာနိုင်ငံကို အနောက်အုပ်စုနဲ့ အလှမ်းဝေးအောင် ခွဲထုတ်ချင်ကြပါတယ်။ ဒီနေရာမှာလည်း အကျိုးစီးပွားချင်း တူညီကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ နှစ်ဘက်စလုံးက မြန်မာစစ်တပ်ကို လက်နက်တွေ ရောင်းချနေကြလေတော့ အဲဒီမှာ အပြိုင်အဆိုင် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တရုတ်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စီးပွားရေးအကျိုးစီးပွားလည်း အများအပြား ရှိနေပြီ၊ ရုရှားက အခုအချိန်အထိ သိပ်မရှိသေးပါဘူး။ နောက်မှာ ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီမှာလည်း အပြိုင်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လောလောဆယ်မှာတော့ ဒါဟာ အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စတစ်ရပ် မဟုတ်သေးပါဘူး။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ လောလောဆယ်မှာ အရေးမကြီးသည်တိုင်အောင် နောင်ရေရှည်အတွက် လိုအပ်လာရင် NUG အနေနဲ့ ရုရှားနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မူဝါဒတစ်ရပ်၊ မဟာဗျူဟာတစ်ရပ် သီးသန့်ရှိသင့်ပါသလား။ ဘယ်လိုမျိုးသဘောထား ရှိသင့်ပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ NUG အနေနဲ့ ဘယ်သူကိုမှ ဖယ်မထားသင့်ပါဘူး။ လူတိုင်းနဲ့ ရုရှားအပါအဝင် ဘက်ပေါင်းစုံနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံနိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းသင့်ပါတယ်။ လောလောဆယ်မှာ ခရီးရောက်ချင်မှ ရောက်ပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာပြည်ရဲ့ ရှေ့အခြေအနေကို ဘယ်သူမှ အတိအကျ ပြောလို့မရပါဘူး။ ပြဿနာ ဘယ်လိုပြေလည်နိုင်မှု ရနိုင်မလဲဆိုတာလဲ မတွက်နိုင်သေးပါဘူး။ ဒါကြောင့် တံခါးပေါက်အားလုံးကို ဖွင့်ထားပြီး ရှိသမျှတံခါးတွေကိုလည်း သွားခေါက်သင့်ပါတယ်။ လူတိုင်းကို ချဉ်းကပ်ရမယ်ဆိုတဲ့သဘောပါ။ ရုရှားသံတမန်တွေကို ချဉ်းကပ်စကားပြောသင့်ပါတယ်။ ဘုံသဘောတူညီချက် တစ်စုံတစ်ရာ ရနိုင်မလား။ ယုံကြည်မှုရနိုင်မလားဆိုတာကို ကြိုးပမ်းသင့်ပါတယ်။ ဒါဟာ အနောက်နိုင်ငံတွေကို ပစ်ပယ်ဖို့ ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။

မေး ။ ။ နောက်ဆုံးမေးချင်တာက အာဆီယံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့သဘောထား ဘယ်လိုရှိသင့်သလဲဆိုတဲ့ ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဆီယံဆိုတာက တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံချင်း အသွင်မတူကြတာ များလေတော့ အာဆီယံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မဟာဗျူဟာချမှတ်တဲ့နေရာမှာ တစ်ဖွဲ့လုံးကို လွှမ်းခြုံပြီး တစ်မျိုးတည်း ချသင့်သလား။ တစ်နိုင်ငံချင်းလိုက်ပြီးတော့ ခွဲခြားချမှတ်သင့်တယ်လို့ ထင်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ အာဆီယံက ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အများသဘောတူညီချက်နဲ့ ချမှတ်ကြတာ အားလုံးသိကြပါတယ်။ ဘုံသဘောတူညီမှုမရဘဲ သဘောထားကွဲလွဲနေလို့ရှိရင် ဘာမှမလုပ်နိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်လဲ အထူးသံကိုယ်စားလှယ်ခန့်ထားရေးကိစ္စမှာ သိပ်ပြီးတော့ ကြန့်ကြာခဲ့တာပါ။ အဲဒီသံကိုယ်စားလှယ်မှာ ထိရောက်တဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိတာ။ မတည့်တဲ့နှစ်ဘက်ကို အတူထိုင်ဆွေးနွေးစေဖို့ စတာတွေဟာ ဒါကြောင့်မို့ ခက်နေတာပါ။ အာဆီယံနဲ့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရေးဟာ သိပ်ပြီးတော့ အရေးပါပြီးတော့ NUG အနေနဲ့ ဒါကိုပစ်ပယ်ပြီးတော့ မရနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်မှု၊ ဘုံသဘောတူကြတဲ့ ထွက်ပေါက်တစ်ခု ရရှိဖို့အတွက်တော့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတိုင်းကို ကြိုးစားချဉ်းကပ်ရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျမသာဆိုရင်တော့ စင်္ကာပူနဲ့ အင်ဒိုနီးရှားတို့ကို ပိုအလေးထားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ထိုင်းနိုင်ငံလည်း ပါပါတယ်။ သူက အိမ်နီးချင်းပါ။ စင်္ကာပူကတော့ အာဆီယံကိုလည်း အလေးထားတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း စီးပွားရေး အကျိုးစီးပွားတွေလည်း ရှိတယ်ဆိုတော့ အရေးကြီးတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်နိုင်မယ် ထင်ပါတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားဟာလည်း အာဆီယံထဲမှာ အင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံလည်း ဖြစ်တယ်။ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံလည်း ဖြစ်ပြီး၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေခဲ့တဲ့ နိုင်ငံလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် စင်္ကာပူနဲ့ အင်ဒိုနီးရှားတို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံအရေးမှာ တစ်နိုင်ငံချင်းအနေနဲ့ အာဆီယံတစ်ခုလုံးအနေနဲ့ကော အားတက်သရော ဖြစ်လာအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

==Unicode==

NUG မှာ တိကတြဲ့ နိုငျငံခွားရေးမူဝါဒ နဲ့ မဟာဗြူဟာ မရှိဘူးလို့ ဝဖေနျသူတခြို့ ရှိနပေါတယျ။ ဒါတကယျပဲလား၊ နိုငျငံတကာနဲ့ဆကျဆံတဲ့နရောမှာ NUG ဟာ အခကျအခဲ ရှိနပေါသလား။ အမရေိကနျ ပွညထောငျစု George Washington တက်ကသိုလျ၊ နိုငျငံတကာဆကျဆံရေးပါမောက်ခ Christina Finks နဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။

မေး ။ ။ Professor Christina Finks, အခု NUG နိုငျငံခွားရေးမူဝါဒနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ သူတို့မှာ တိကပြွတျသားတဲ့ Strategy နညျးဗြူဟာ မရှိဘူးလို့ သုံးသပျသူတခြို့က ပွောကွပါတယျ။ Christina လေ့လာမိသလောကျကို ပွောပါအုံး။

ဖွေ ။ ။ NUG ရဲ့ နိုငျငံခွားရေးမူဝါဒကို သူတို့ရဲ့ website မှာ ကွည့ျမယျဆိုရငျ သူတို့မညီမညှှတျ ဖွဈနတောကို တှေ့ပါတယျ။ သူတို့ရဲ့ မူဝါဒတဈရပျက သူတို့ရေးထားတဲ့အတိုငျး ပွောရရငျ မွနျမာနိုငျငံမှာ အာဏာရှငျစနဈ လုံးဝဖကြျသိမျးရေး၊ ဒီမိုကရစေီအပွည့ျအဝ ထှနျးကားရေး၊ ဖယျဒရယျဒီမိုကရစေီပွညျထောငျစု ပေါျထှနျးရေးတို့ကို ထောကျခံတဲ့ နိုငျငံတှနေဲ့ ရငျးနှီးတဲ့ဆကျဆံရေး ထူထောငျရေး ဖွဈပါတယျ။ နောကျမူဝါဒတဈရပျကွတော့ ပထဝီနိုငျငံရဲ့ အခွအေနအေရ အိမျနီးခငြျးနိုငျငံတှနေဲ့ နီးနီးကပျကပျ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမယျလို့ ဆိုထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီအိမျနီးခငြျးနိုငျငံ အမြားအပွားက ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတှေ မဟုတျကွပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ NUG ဟာ ဒီမူဝါဒနှဈရပျကွားမှာ ရုနျးကနျနရေတယျလို့ ထငျပါတယျ။ တဘကျမှာ အနောကျနိုငျငံတှနေဲ့ ဆကျဆံလိုပွီ၊ အိမျနီးခငြျးတှေ အထူးသဖွင့ျ တရုတျနိုငျငံရဲ့ ထောကျခံမှုကို ရယူဖို့ လိုအပျတယျဆိုတာကိုလညျး အသိအမှတျပွုထားပါတယျ။ ကမြရဲ့ ပုဂ်ဂိုလျရေးအမွငျကတော့ သူတို့ဟာ နိုငျငံခွားဆကျဆံရေး မဟာဗြူဟာတဈရပျအနနေဲ့ တရုတျနဲ့ ဆကျဆံရေးကို ပိုပွီးတော့ အလေးထားသင့ျပါတယျ။ အနောကျအုပျစုနိုငျငံတှကေတော့ NUG ဘကျက အမွဲရပျတညျနမှောပါ။ အိမျနီးခငြျးအာဆီယံနဲ့ တရုတျနိုငျငံတို့ကသာ မွနျမာနိုငျငံအပေါျ ပိုပွီးသွဇာထိရောကျတဲ့ နိုငျငံတှေ ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ NUG အနနေဲ့ အိမျနီးခငြျးတှနေဲ့ ဆကျဆံရေးကို ပိုအလေးထားသင့ျပါတယျ။

မေး ။ ။ တရုတျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ပွောစရာတဈခုရှိတာက ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျးအတှငျးကပဲ ထငျပါတယျ။ တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက ကွညောခကြျတဈခုထုတျတယျ။ အဲဒီမှာ ဘာပွောထားသလဲဆိုတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီ ပွနျလညျထှနျးကားရေးကို သူတို့အနနေဲ့ ထောကျခံတယျလို့ ပွောထားပါတယျ။ ဒါက ဘယျလောကျစဈမှနျတဲ့ သဘောထားလဲ။ တကယျကော စိတျခရြရဲ့လား။ သူတို့အိမျနီးခငြျးမှာ မွနျမာနိုငျငံဟာ ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတဈခုအဖွဈ ပေါျထှနျးလာမှာက တရုတျက တကယျပဲ လိုလားပါ့မလား။

ဖွေ ။ ။ တရုတျရဲ့ ရပျတညျခကြျနဲ့ ပတျသကျပွီး စိတျဝငျစားစရာ ကောငျးတာကတော့ တဘကျမှာ သူတို့စီးပှားရေး စီမံကိနျး၊ တရုတျ-မွနျမာ စီးပှားရေး စငျ်ကွနျတို့ကို ဆကျလုပျခငြျတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ လုံခွုံမှုနဲ့ တညျငွိမျမှု ရှိစခေငြျတယျ။ ဒီအတှကျ စဈတပျနဲ့ ဆကျဆံခငြျတယျ။ စဈအစိုးရကို အသိအမှတျပွုပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တခွားတဘကျမှာတော့ မွနျမာပွညျသူတှကေ တရုတျကို အပွငျးအထနျ ဆန့ျကငြျကွတယျဆိုတာကို သူတို့သိပါတယျ။ သူတို့စီးပှားရေး စီမံကိနျးတှအေတှကျ ဒသေခံပွညျသူတှအေရေးကို ထည့ျမတှကျခဲ့တဲ့အတှကျ ဒီလိုဆန့ျကငြျမှုတှကေ ပိုမိုပွငျးထနျလာတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒါဟာ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ပိုပွီးစိုးလာပါတယျ။ တရုတျဟာ စဈတပျကို အားပေးထောကျခံတယျလို့ လူတှကေ မွငျကွပါတယျ။ ဒီအခွအေနတှေကေို တရုတျကောငျးကောငျး သဘောပေါကျပါတယျ။ ဒီအခြိနျမှာ တရုတျစီမံကိနျးတှေ အောငျမွငျဖို့အတှကျ လုံခွုံဖို့အတှကျ လူထုထောကျခံမှု ယုတျစှအဆုံး လူထုကွားနမှေု လိုအပျပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ တရုတျဟာ နှဈနညျးစလုံးနဲ့ ကွိုးပမျးနတေယျလို့ ထငျပါတယျ။ တဘကျမှာ စဈအစိုးရနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျတယျ။ တခွားတဘကျမှာ မွနျမာလူထုရဲ့ သဘောကို နားလညျပါတယျ။ စဈတပျအပေါျ လူထုမကွိုကျဘူးဆိုတာကို သိရှိသဘောပေါကျပါတယျဆိုတဲ့ သဘောဖွဈပါတယျ။ တကယျတော့ ဒီအခွအေနဟော NUG အတှကျ တရုတျအစိုးရနဲ့ အခိုငျအမာဆကျဆံရေး ထူထောငျဖို့ အခှင့ျကောငျးပဲ ဖွဈပါတယျ။ တရုတျအစိုးရအရာရှိအဆင့ျဆင့ျနဲ့ ထိတှေ့ဆကျဆံဆှေးနှေးသင့ျပါတယျ။

မေး ။ ။ အခုအခြိနျမှာတော့ တရုတျကော၊ အာဆီယံကော တဈသံထဲထှကျနတောက စဈကောငျစီနဲ့ NUG တို့ ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးပွီး ငွိမျးခမြျးစှာ အဖွရှောဖို့ ဖွဈပါတယျ။ သို့သောျလဲပဲ စဈကောငျစီကို ဆန့ျကငြျတဲ့ ဒီမိုကရစေီ လိုလားတဲ့လူတှေ တောျတောျမြားမြားက စဈကောငျစီနဲ့ လုံးဝမစေ့စပျဘူးလို့ အခိုငျအမာပွောနကွေတာကို တှေ့ရပါတယျ။ သဘောထား တောျတောျတငျးမာတယျ။ ဆိုတော့ NUG က ဒါကို လကျခံလိုကျလြောရမလား။ တဘကျက သူတို့နဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးရေးကို လကျခံလိုကျရငျ စဈအာဏာသိမျးတာကို သူတို့ တရားဝငျအသိအမှတျ ပွုလိုကျတဲ့သဘောမြား ကရြောကျလမေလားဆိုတာကို သူတို့စဉျးစားဟနျတူပါတယျ။ ဘယျလိုသဘောရပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ ဒီပလိုမစေီ (diplomacy) မှာ အကောငျးဆုံး ဒီပလိုမကျ (diplomate) သံတမနျတှဟော ဒီလိုအခကျအခဲတှကေို ကြောျလှှာနိုငျဖို့အတှကျ အပွောအဆို လိမ်မာပါးနပျပွီး တခွားသင့ျတောျတဲ့ နညျးလမျးတှကေို ရှာဖှအေသုံးပွုရာမှာ သိပျတောျကွပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ NUG အနနေဲ့လဲ စဈတပျခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ ထိတှေ့ဆကျဆံရေး၊ စေ့စပျညှိနှိုငျးရေးကို အာဏာသိမျးမှုကို အသိအမှတျပွုတယျလို့ အထငျမခံရစဘေဲ လုပျဆောငျနိုငျလိမ့ျမယျ ထငျပါတယျ။ သံတမနျပရိယာရျကတော့ သုံးရမှာပါ။ လုပျလို့ရနိုငျပါတယျ။ ဒီလိုဆှေးနှေးညှိနှိုငျးနိုငျမယျဆိုရငျ လကျရှိအခွအေနအေတှကျ အဖွထှေကျလာမှာ ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ ဒီနရောမှာ ကနြောျမေးခငြျတာက တဈခုကတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတျကိစ်စ ဖွဈပါတယျ။ အခုမွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတျတို့က တဘကျတညျးက ရပျတညျနကွေတယျ။ ဆိုတော့ သူတို့နှဈယောကျရဲ့ သင့ျမွတျမှုဟာ တခြိနျခြိနျမှာ မွနျမာနိုငျငံပေါျ အခွခေံပွီးတော့ ပွိုကှဲမသှားနိုငျဘူးလား။ မွနျမာနိုငျငံပေါျမှာ အကြိုးစီးပှားခငြျး ထိပျတိုကျတှေ့လာပွီးတော့ ပွိုငျဘကျတှေ ဖွဈမသှားနိုငျဘူးလား။ အဲဒီလိုဖွဈသှားတယျဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ရှေ့အလားအလာအတှကျ သူတို့ဘယျလို ရငျဆိုငျရမလဲဆိုတာကိုလညျး နညျးနညျးသုံးသပျပွစခေငြျပါတယျ။

ဖွေ ။ ။ သူတို့ရဲ့ အကြိုးစီးပှားတှဟော လောလောဆယျမှာတော့ တဈစုံတဈခုသော အတိုငျးအတာအထိတော့ ထပျတူကနြတေယျလို့ ပွောရမှာဖွဈပါတယျ။ အခုတဈဘကျတညျး ရပျတညျမှုဟာ အမွဲတမျးတော့ ဖွဈမနနေိုငျပါဘူး။ ရုရှားက မွနျမာနိုငျငံကတဆင့ျ အရှေ့တောငျအာရှမှာ ခွကေုပျရဖို့ မြှောျလင့ျထားပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျနဲ့လညျး ရှညျလြားတဲ့ စဈဘကျဆကျဆံမှု ရှိလာခဲ့ပါတယျ။ အခု မွနျမာစဈတပျက အဲဒီဆကျဆံမှုကို ခိုငျမာစခေငြျတဲ့ဆန်ဒ သိပျပွငျးပွနလေတေော့ ဒါက ရုရှားအတှကျ အခှင့ျကောငျး ဖွဈပါတယျ။ နောကျ ရုရှားနဲ့ တရုတျ နှဈနိုငျငံစလုံးက မွနျမာနိုငျငံကို အနောကျအုပျစုနဲ့ အလှမျးဝေးအောငျ ခှဲထုတျခငြျကွပါတယျ။ ဒီနရောမှာလညျး အကြိုးစီးပှားခငြျး တူညီကွပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ နှဈဘကျစလုံးက မွနျမာစဈတပျကို လကျနကျတှေ ရောငျးခနြကွေလတေော့ အဲဒီမှာ အပွိုငျအဆိုငျ ဖွဈကောငျးဖွဈနိုငျပါတယျ။ တရုတျကတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ စီးပှားရေးအကြိုးစီးပှားလညျး အမြားအပွား ရှိနပွေီ၊ ရုရှားက အခုအခြိနျအထိ သိပျမရှိသေးပါဘူး။ နောကျမှာ ရှိလာနိုငျပါတယျ။ အဲဒီမှာလညျး အပွိုငျဖွဈလာနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ လောလောဆယျမှာတော့ ဒါဟာ အရေးကွီးတဲ့ကိစ်စတဈရပျ မဟုတျသေးပါဘူး။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ လောလောဆယျမှာ အရေးမကွီးသညျတိုငျအောငျ နောငျရရှေညျအတှကျ လိုအပျလာရငျ NUG အနနေဲ့ ရုရှားနဲ့ ပတျသကျတဲ့ မူဝါဒတဈရပျ၊ မဟာဗြူဟာတဈရပျ သီးသန့ျရှိသင့ျပါသလား။ ဘယျလိုမြိုးသဘောထား ရှိသင့ျပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ NUG အနနေဲ့ ဘယျသူကိုမှ ဖယျမထားသင့ျပါဘူး။ လူတိုငျးနဲ့ ရုရှားအပါအဝငျ ဘကျပေါငျးစုံနဲ့ ထိတှေ့ဆကျဆံနိုငျဖို့ ကွိုးပမျးသင့ျပါတယျ။ လောလောဆယျမှာ ခရီးရောကျခငြျမှ ရောကျပါလိမ့ျမယျ။ မွနျမာပွညျရဲ့ ရှေ့အခွအေနကေို ဘယျသူမှ အတိအကြ ပွောလို့မရပါဘူး။ ပွူနာ ဘယျလိုပွလေညျနိုငျမှု ရနိုငျမလဲဆိုတာလဲ မတှကျနိုငျသေးပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ တံခါးပေါကျအားလုံးကို ဖှင့ျထားပွီး ရှိသမြှတံခါးတှကေိုလညျး သှားခေါကျသင့ျပါတယျ။ လူတိုငျးကို ခဉြျးကပျရမယျဆိုတဲ့သဘောပါ။ ရုရှားသံတမနျတှကေို ခဉြျးကပျစကားပွောသင့ျပါတယျ။ ဘုံသဘောတူညီခကြျ တဈစုံတဈရာ ရနိုငျမလား။ ယုံကွညျမှုရနိုငျမလားဆိုတာကို ကွိုးပမျးသင့ျပါတယျ။ ဒါဟာ အနောကျနိုငျငံတှကေို ပဈပယျဖို့ ပွောတာမဟုတျပါဘူး။

မေး ။ ။ နောကျဆုံးမေးခငြျတာက အာဆီယံနဲ့ ပတျသကျတဲ့သဘောထား ဘယျလိုရှိသင့ျသလဲဆိုတဲ့ ကိစ်စ ဖွဈပါတယျ။ အာဆီယံဆိုတာက တဈနိုငျငံနဲ့ တဈနိုငျငံခငြျး အသှငျမတူကွတာ မြားလတေော့ အာဆီယံနဲ့ ပတျသကျတဲ့ မဟာဗြူဟာခမြှတျတဲ့နရောမှာ တဈဖှဲ့လုံးကို လှှမျးခွုံပွီး တဈမြိုးတညျး ခသြင့ျသလား။ တဈနိုငျငံခငြျးလိုကျပွီးတော့ ခှဲခွားခမြှတျသင့ျတယျလို့ ထငျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ အာဆီယံက ဆုံးဖွတျခကြျကို အမြားသဘောတူညီခကြျနဲ့ ခမြှတျကွတာ အားလုံးသိကွပါတယျ။ ဘုံသဘောတူညီမှုမရဘဲ သဘောထားကှဲလှဲနလေို့ရှိရငျ ဘာမှမလုပျနိုငျပါဘူး။ ဒါကွောင့ျလဲ အထူးသံကိုယျစားလှယျခန့ျထားရေးကိစ်စမှာ သိပျပွီးတော့ ကွန့ျကွာခဲ့တာပါ။ အဲဒီသံကိုယျစားလှယျမှာ ထိရောကျတဲ့ လုပျပိုငျခှင့ျ မရှိတာ။ မတည့ျတဲ့နှဈဘကျကို အတူထိုငျဆှေးနှေးစဖေို့ စတာတှဟော ဒါကွောင့ျမို့ ခကျနတောပါ။ အာဆီယံနဲ့ လကျတှဲလုပျဆောငျရေးဟာ သိပျပွီးတော့ အရေးပါပွီးတော့ NUG အနနေဲ့ ဒါကိုပဈပယျပွီးတော့ မရနိုငျပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ ပူးပေါငျးလုပျဆောငျမှု၊ ဘုံသဘောတူကွတဲ့ ထှကျပေါကျတဈခု ရရှိဖို့အတှကျတော့ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတိုငျးကို ကွိုးစားခဉြျးကပျရမှာပဲ ဖွဈပါတယျ။ ကမြသာဆိုရငျတော့ စငျ်ကာပူနဲ့ အငျဒိုနီးရှားတို့ကို ပိုအလေးထားမှာ ဖွဈပါတယျ။ ပွီးတော့ ထိုငျးနိုငျငံလညျး ပါပါတယျ။ သူက အိမျနီးခငြျးပါ။ စငျ်ကာပူကတော့ အာဆီယံကိုလညျး အလေးထားတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာလညျး စီးပှားရေး အကြိုးစီးပှားတှလေညျး ရှိတယျဆိုတော့ အရေးကွီးတဲ့ အခနျးကဏ်ဍကနေ ပါဝငျနိုငျမယျ ထငျပါတယျ။ အငျဒိုနီးရှားဟာလညျး အာဆီယံထဲမှာ အငျအားအကွီးဆုံးနိုငျငံလညျး ဖွဈတယျ။ ဒီမိုကရစေီနိုငျငံလညျး ဖွဈပွီး၊ မွနျမာ့နိုငျငံရေးကို အနီးကပျစောင့ျကွည့ျနခေဲ့တဲ့ နိုငျငံလညျး ဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ စငျ်ကာပူနဲ့ အငျဒိုနီးရှားတို့ဟာ မွနျမာနိုငျငံအရေးမှာ တဈနိုငျငံခငြျးအနနေဲ့ အာဆီယံတဈခုလုံးအနနေဲ့ကော အားတကျသရော ဖွဈလာအောငျ ဆောငျရှကျနိုငျမယျလို့ ထငျပါတယျ။