(Zawgyi/ Unicode)
ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်မြို့နယ်မွာ မတ်လက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် မြိုင်ကြီးငူနဲ့ ကမောင်းကို ထွက်ပြေး ခိုလှုံနေကြတဲ့ စစ်ပြေး ဒုက္ခသည် (၄၀၀၀) ကျော်ဟာ ခုချိန်ထိ နေရပ် မပြန်နိုင်ကြသေးပါဘူး။ ၃ လကျော်ကြာလာပြီဖြစ်တဲ့အတွက် နေရေးထိုင်ရေး အခက်အခဲတွေလည်း ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခြေအနေကို ဗီအိုအေသတင်းထောက်နိုင်ကွန်းအိန်ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်ခရိုင်မှာ ဧပြီလက ကရင်လက်နက်ကိုင် KNU တပ်တွေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့ကြား ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲ တွေကြောင့် ဖာပွန်မြို့နယ်အတွင်းက ရွာသား (၅၀၀၀) ကျော်ဟာ လှိုင်းဘွဲမြို့နယ် မြိုင်ကြီးငူဒုက္ခသည်စခန်းနဲ့ ဖာပွန်မြို့ နယ်အုန်းတောကျေးရွာဘက်မှာ ထွက်ပြေး ခိုလှုံနေကြပါတယ်။ လှိုင်းဘွဲမြို့နယ် မြိုင်ကြီးငူ ဒုက္ခသည်စခန်းရောက် ဒုက္ခသည် (၄၀၀၀)ကျော်ဟာ ရေရှည်နေထိုင်ဖို့ အခက်ခဲရှိနေတယ်လို့ မြိုင်ကြီးငူ ဒုက္ခသည်စခန်းက ကျန်းမာရေးတာဝန်ခံဆရာမ နော်သဇင်က အခုလိုပြောပါတယ်။
"ဧပြီ(၉)ကနေ (၆)လပိုင်းအထိက အနောတို့စာရင်းလုပ်ထားတာကတော့ ရွာပေါင်း(၉၀) အိမ်ခြေကတော့(၉၈၃) လူဦးရေက တော့ (၄၇၈၀)ပေါ့။ လက်ရှိမှာကတော့ သူတို့ကဒီမှာ နေဖို့အတွက်ပေါ့နော်။ ပိုအရေးကြီးတာပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူတို့က သူများအိမ်မှာကပ် သူတို့ဆွေမျိုးအိမ်မှာမှီခိုနေရတယ်ဆိုတော့လေ။ ရေရှည်မှာဆိုရင် ဘယ်နှစ်လဆိုတာပြောမတတ်သေးဘူးလေ။ အဲတာကြောင့်။ ဆိုတော့သူတို့ကအခက်ခဲက အဲဒီနေဖို့အတွက် တခုက တော်တော်ကြီးအခက်ခဲဖြစ်တာပေါ့။"
မြိုင်ကြီးငူဒေသနဲ့သံလွင်မြစ်တခုခြားနေတဲ့ ဖာပွန်မြို့နယ်အုန်းတောကျေးရွာဘက်မှာလဲ စစ်ပြေးဒုက္ခသည် (၁၀၀၀)ကျော် ရောက်ရှိနေတာပါ။ သူတို့တွေအတွက် အစားအသောက်သာပေးနိုင်ပြီး နေထိုင်ဖို့ နေရာ မစီစဉ်ပေးနိုင်ဘူးလို့ ဒုက္ခသည်တွေကို အကူညီပေး နေတဲ့ အုန်းတောရွာ ဆွေမြတ်မျိုးကြွယ်ကျောင်းက ဆရာတော်ဦးသီရိဓမ္မကအခုလိုမိန့်ကြားပါတယ်။
"ထွက်ပြေးလာတဲ့စစ်ရှောင်ပေမဲ့ ဦးဇင်းတို့နေရာမပေးနိုင်ဘူး။ ဒီအစားအသောက်တွေဘဲပေးနိုင်တယ်။ ဒီမှာက နဲနဲဘဲနေရာ ပေးနိုင်တယ်။ မပေးနိုင်တာကများတယ်။ သူတို့နီးစပ်ရာအိမ်တွေ သူတို့အသိတွေ ဆွေမျိုးတွေ အဲတာတွေကို သွားနေခိုင်း ပြီးတော့ ဦးဇင်းတို့က အလှူရှင်ရှိတဲ့အခါမှာ ဦးဇင်းတို့က ဝေပေးတာပေါ့။ ဒီအစားအသောက် ဒီအဝတ်အထည်၊ တာလပတ် တို့ကအစပေါ့။"
ဒေသတွင်းမှာ တိုက်ပွဲအခြေအနေ မတည်ငြိမ်သေးတာကြောင့် ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ရင်းကိုမပြန်နိုင်ကြသေးဘူးလို့ မြိုင်ကြီး ငူစခန်း အတွင်းရေးမှူး ဦးစောထွန်းက ပြောပါတယ်။
"အခုလောလောဆယ်ကတော့ပြန်မဖြစ်လို့သူတို့မပြန်ချင်တာအဲဒီလို။ အခုကတိုက်ပွဲဖြစ်နေတာဘဲ သူတို့ဘယ်ပြန်ရဲမလဲ။"
တချို့လည်း နေရပ်ပြန်နိုင်ဖို့ အခြေအနေ သွားပြန်ကြည့်ကြပေမယ့် လုံခြုံရေးအရ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နေသေးတာကြောင့် နေရပ်မပြန်နိုင်သေးဘူလို့လဲ အုန်းတောရွာ ဆွေမြတ်မျိုးကြွယ်ကျောင်းက ဆရာတော်ဦးသီရိဓမ္မကအခုလိုမိန့်ကြားပါတယ်။
"သူတို့အိမ်ကိုခဏပြန်ကြည့်တယ်။ နေလို့ကတော့နဲနဲအခက်ခဲရှိနေပါတယ်။ ဟိုမှာကလဲအခြေအနေက ဒီလောက်မကောင်းဘူး လေ။ အဲဒီမှာဟိုကြားညှပ်တာတို့ နောက်ပြီးတော့ဟို တဖက်နဲ့တဖက်ထောင်ထားတဲ့ မိုင်းတွေရွာသားတွေက မသိတော့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရမှုကလဲရှိတာပေါ့။ ဒီအုန်းတောမှာတယာက် သူ့ခြံထဲသွားတာ မိုင်းနင်းမိလို့ခြေထောက်တဖက်ပြတ်တယ်။"
ဖာပွန်မြို့နယ်ဘက်က ကျေးရွာတွေမှာ မြေမြုပ်မိုင်းအန္တရာယ်အပြင် မြန်မာစစ်တပ်နဲ့KNU တွေ တိုက်ပွဲ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားမှာကို စိုးရိမ် ကြောက်ရွံ့နေသေးတဲ့အတွက် နေရပ်ကို ပြန်မရဲကြသေးဘူးလို့ ဒုက္ခသည်တွေကလည်း ပြောပါတယ်။
SEE ALSO: ရှမ်းမြောက်နဲ့ ရှမ်းတောင်တပ်ကြားတိုက်ပွဲပြင်းထန် ဒေသခံထောင်ချီရှောင်တိမ်းနေရ
ဒါ့အပြင် လက်ရှိမြန်မာနိုင်ငံအနှံ့မှာကူးစက်မှုများပြားနေတဲ့ COVID-19 ရောဂါကူးစက်မှာ စိုးရိမ်နေရတယ်လို့လဲ မြိုင်ကြီးငူဒုက္ခသည်စခန်းက ကျန်းမာရေးတာဝန်ခံ ဆရာမနော်သဇင်က ပြောပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံဖက်က ပြန်လာသူတွေကို သီးခြားခွဲ ကွာရန်တင်းလုပ်တဲ့ အစီအစဉ် လောလောဆယ် အသေအချာမရှိတာကြောင့် ပိုပြီး စိုးရိမ်စရာဖြစ်နေတယ်လို့ သူကပြောပါ တယ်။
"ခါတိုင်းဆိုလို့ရှိရင် ၂၀ သုံးလပိုင်းကနေပြီးတော့ အနောတို့ Quarantine ထားတာက ဟို (၂၁) တလပိုင်းအထိလေ။ အနောတို့ Quarantine ထား။ မြဝတီကပြန်လာလာ။ ခိုးလမ်းကပြန်လာလာ၊ မဲသဝေါဘက်ဘဲပြန်လာလာ၊ ဆိုတော့ အကုန် လုံးမိတယ်လေ။ Quarantine ထားထားတယ်ဆိုတော့လေ။ အဲဒီလို။ အခုကျတော့ သူတို့ကလဲ သေသေချာချာလဲဘာမှမပြောဘူး။ နောက်ပြီးတော့ လူ ဆရာမအင်အားကလဲနဲတယ်လေ။ နဲတယ်ဆိုတော့အနောတို့က စိုးရိမ်တယ်ပေါ့။"
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ KNU တပ်မဟာ (၅) တပ်တွေကြား မတ်လနဲ့ဧပြီလမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် ဖာပွန်မြို့ နယ်က ဒေသခံ ၅ ထောင်လောက် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေ ဖြစ်နေကြတာပါ။ စစ်တပ်ဖက်က လေယာဉ်တွေနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း ထိုင်းနယ်စပ်ဖက် ထွက်ပြေးတိမ်း ရှောင်နေကြရတဲ့ ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်ကလည်း သောင်းနဲ့ချီ ရှိနေပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ဖာပွန်ဒေသ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် ၄၀၀၀ကျော် နေထိုင်စားသောက်မှုခက်ခဲ
(Unicode)
ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျမွို့နယျမှာ မတျလက ဖွဈခဲ့တဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ မွိုငျကွီးငူနဲ့ ကမမောငျးကို ထှကျပွေး ခိုလှုံနကွေတဲ့ စဈပွေး ဒုက်ခသညျ (၄၀၀၀) ကြောျဟာ ခုခြိနျထိ နရေပျ မပွနျနိုငျကွသေးပါဘူး။ ၃ လကြောျကွာလာပွီဖွဈတဲ့အတှကျ နရေေးထိုငျရေး အခကျအခဲတှလေညျး ရငျဆိုငျနရေတဲ့ အခွအေနကေို ဗီအိုအသေတငျးထောကျနိုငျကှနျးအိနျကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျခရိုငျမှာ ဧပွီလက ကရငျလကျနကျကိုငျ KNU တပျတှနေဲ့ မွနျမာစဈတပျတို့ကွား ဖွဈပှားခဲ့တဲ့ တိုကျပှဲ တှကွေောင့ျ ဖာပှနျမွို့နယျအတှငျးက ရှာသား (၅၀၀၀) ကြောျဟာ လှိုငျးဘှဲမွို့နယျ မွိုငျကွီးငူဒုက်ခသညျစခနျးနဲ့ ဖာပှနျမွို့ နယျအုနျးတောကြေးရှာဘကျမှာ ထှကျပွေး ခိုလှုံနကွေပါတယျ။ လှိုငျးဘှဲမွို့နယျ မွိုငျကွီးငူ ဒုက်ခသညျစခနျးရောကျ ဒုက်ခသညျ (၄၀၀၀)ကြောျဟာ ရရှေညျနထေိုငျဖို့ အခကျခဲရှိနတေယျလို့ မွိုငျကွီးငူ ဒုက်ခသညျစခနျးက ကနြျးမာရေးတာဝနျခံဆရာမ နောျသဇငျ က အခုလိုပွောပါတယျ။
"ဧပွီ(၉)ကနေ (၆)လပိုငျးအထိက အနောတို့စာရငျးလုပျထားတာကတော့ ရှာပေါငျး(၉၀) အိမျခွကေတော့(၉၈၃) လူဦးရကေ တော့ (၄၇၈၀)ပေါ့။ လကျရှိမှာကတော့ သူတို့ကဒီ နဖေို့အတှကျပေါ့နောျ ပိုအရေးကွီးတာပေါ့။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ သူတို့က သူမြားအိမျမှာကပျ သူတို့ဆှမြေိုးအိမျမှာမှီခိုနရေတယျဆိုတော့လေ။ ရရှေညျမှာဆိုရငျ ဘယျနှဈလဆိုတာပွောမတတျသေး ဘူး လေ။ အဲတာကွောင့ျ။ ဆိုတော့သူတို့ကအခကျခဲက အဲဒီနဖေို့အတှကျတခုက တောျတောျကွီးအခကျခဲဖွဈတာပေါ့။"
မွိုငျကွီးငူဒသေနဲ့သံလှငျမွဈတခုခွားနတေဲ့ဖာပှနျမွို့နယျအုနျးတောကြေးရှာဘကျမှာလဲ စဈပွေးဒုက်ခသညျ (၁၀၀၀)ကြောျ ရောကျရှိနတောပါ။ သူတို့တှအေတှကျ အစားအသောကျသာပေးနိုငျပွီး နထေိုငျဖို့ နရော မစီစဉျပေးနိုငျဘူးလို့ ဒုက်ခသညျတှကေို အကူညီပေး နတေဲ့ အုနျးတောရှာ ဆှမွေတျမြိုးကွှယျကြောငျးက ဆရာတောျဦးသီရိဓမ်မကအခုလိုမိန့ျကွားပါတယျ။
"ထှကျပွေးလာတဲ့စဈရှောငျပမေဲ့ ဦးဇငျးတို့နရောမပေးနိုငျဘူး။ ဒီအစားအသောကျတှဘေဲပေးနိုငျတယျ။ ဒီမှာက နဲနဲဘဲနရော ပေးနိုငျတယျ။ မပေးနိုငျတာကမြားတယျ။ သူတို့နီးစပျရာအိမျတှေ သူတို့အသိတှေ ဆှမြေိုးတှေ အဲတာတှကေို သှားနခေိုငျး ပွီးတော့ ဦးဇငျးတို့က အလှူရှငျရှိတဲ့အခါမှာ ဦးဇငျးတို့က ဝပေေးတာပေါ့။ ဒီအစားအသောကျ ဒီအဝတျအထညျ တာလပတျ တို့ကအစပေါ့။"
ဒသေတှငျးမှာ တိုကျပှဲအခွအေနေ မတညျငွိမျသေးတာကွောင့ျ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျရငျးကိုမပွနျနိုငျကွသေးဘူးလို့ မွိုငျကွီး ငူစခနျး အတှငျးရေးမှူးဦးစောထှနျးက ပွောပါတယျ။
"အခုလောလောဆယျကတော့ပွနျမဖွဈလို့သူတို့မပွနျခငြျတာအဲဒီလို။ အခုကတိုကျပှဲဖွဈနတောဘဲ သူတို့ဘယျပွနျရဲမလဲ။"
တခြို့လညျး နရေပျပွနျနိုငျဖို့ အခွအေနေ သှားပွနျကွည့ျကွပမေဲ့ လုံခွုံရေးအရစိုးရိမျစရာ ဖွဈနသေေးတာကွောင့ျ နရေပျ မပွနျနိုငျသေးဘူလို့လဲ အုနျးတောရှာ ဆှမွေတျမြိုးကွှယျကြောငျးက ဆရာတောျဦးသီရိဓမ်မကအခုလိုမိန့ျကွားပါတယျ။
"သူတို့အိမျကိုခဏပွနျကွည့ျတယျ။ နလေို့ကတော့နဲနဲအခကျခဲရှိနပေါတယျ။ ဟိုမှာကလဲအခွအေနကေ ဒီလောကျမကောငျးဘူး လေ။ အဲဒီမှာဟိုကွားညှပျတာတို့ နောကျပွီးတော့ဟို တဖကျနဲ့တဖကျထောငျထားတဲ့ မိုငျးတှရှောသားတှကေ မသိတော့ ထိခိုကျဒဏျရာရမှုကလဲရှိတာပေါ့။ ဒီအုနျးတောမှာတယာကျ သူ့ခွံထဲသှားတာ မိုငျးနငျးမိလို့ခွထေောကျတဖကျပွတျတယျ။"
ဖာပှနျမွို့နယျဘကျက ကြေးရှာတှမှော မွမွေုပျမိုငျးအန်တရာယျအပွငျ မွနျမာစဈတပျနဲ့KNU တှေ တိုကျပှဲ ပွနျလညျဖွဈပှားမှာကို စိုးရိမျ ကွောကျရှံ့နသေေးတဲ့အတှကျ နရေပျကို ပွနျမရဲကွသေးဘူးလို့ ဒုက်ခသညျတှကေလညျး ပွောပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ လကျရှိမွနျမာနိုငျငံအနှံ့မှာကူးစကျမှုမြားပွားနတေဲ့ COVID-19 ရောဂါကူးစကျမှာ စိုးရိမျနရေတယျလို့လဲ မွိုငျကွီးငူ ဒုက်ခ သညျစခနျးက ကနြျးမာရေးတာဝနျခံ ဆရာမနောျသဇငျက အခုလိုပွောပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံဖကျက ပွနျလာသူတှကေို သီးခွားခှဲ ကှာရနျတငျးလုပျတဲ့ အစီအစဉျ လောလောဆယျ အသအေခြာမရှိတာကွောင့ျ ပိုပွီး စိုးရိမျစရာဖွဈနတေယျလို့ သူကပွောပါ တယျ။
"ခါတိုငျးဆိုလို့ရှိရငျ ၂၀ သုံးလပိုငျးကနပွေီးတော့ အနောတို့ Quarantine ထားတာက ဟို (၂၁) တလပိုငျးအထိလေ။ အနောတို့ Quarantine ထား။ မွဝတီကပွနျလာလာ။ ခိုးလမျးကပွနျလာလာ မဲသဝေါဘကျဘဲပွနျလာလာ ဆိုအနောတို့က အကုနျ လုံးမိ တယျလေ။ Quarantine ထားထားတယျဆိုတော့လေ အဲဒီလို။ အခုကတြော့ သူတို့ကလဲ သသေခြောခြာလဲဘာမှမပွောဘူး။ နောကျပွီးတော့ လူ ဆရာမအငျအားကလဲနဲတယျလေ။ နဲတယျဆိုတော့အနောတို့က စိုးရိမျတယျပေါ့။"
မွနျမာစဈတပျနဲ့ KNU တပျမဟာ (၅) တပျတှကွေား မတျလနဲ့ဧပွီလမှာ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျ ဖာပှနျမွို့ နယျက ဒသေခံ ၅ ထောငျလောကျ စဈပွေးဒုက်ခသညျတှေ ဖွဈနကွေတာပါ။ စဈတပျဖကျက လယောဉျတှနေဲ့ ဗုံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့ပွီး နောကျပိုငျး ထိုငျးနယျစပျဖကျ ထှကျပွေးတိမျး ရှောငျနကွေရတဲ့ ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျကလညျး သောငျးနဲ့ခြီ ရှိနပေါတယျ။