[[Zawgyi/Unicode]]
အာဆီယံအသင်းကြီးရဲ့အဖွဲ့ဝင် ၁၁ နိုင်ငံမြောက်အဖြစ် အရှေ့တီမောကို မူအားဖြင့် လက်ခံဖို့ အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ယာယီအားဖြင့် အာဆီယံအဆင့်မြင့်အစည်းအဝေးတိုင်းမှာ အရှေ့တီမောဟာ လေ့လာသူအဖြစ် တက်ရောက်ခွင့်ရပါမယ်။ အဖွဲ့ဝင်အပြည့်အဝ ဖြစ်ဖို့ကတော့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေဆောင်ရွက်ဖို့ရှိပြီး ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ကို လာမယ့်နှစ် ထိပ်သီးညီလာခံကို တင်ပြရမယ်လို့ အာဆီယံက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို အရှေ့တီမော သမ္မတ Jose Ramos-Horta က ကြိုဆိုပြီး ဒီအတွက် အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ သံတမန်ရေးဆက်ဆံမှု ပိုကျယ်ပြန့်လာမှာဖြစ်သလို နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအတွက် အခွင့်ကောင်း ပိုရလာမယ်လို့ ပြောပါတယ်။
အရှေ့တီမောဟာ အနှစ်၂၀ ကျော်ကြာ အင်ဒိုနီရှားနိုင်ငံအောက်မှာနေခဲ့ရပြီး ကုလသမဂ္ဂကြီးကြပ်မှုအရ လူထုဆန္ဒခံယူပြီး ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှာ သီးခြား လွတ်လပ်ရေး ရခဲ့တာပါ။
ဒီကနေ့ အာဆီယံထိပ်သီး ညီလာခံအပြီးမှာတော့ အာဆီယံနဲ့ ဆက်စပ်အစည်အဝေးတွေ ဆက်လက်ကျင်းပပါတယ်။ တရုတ်-အာဆီယံထိပ်သီး ဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပပြီး တရုတ်ဝန်ကြီးချုပ် Li Kequiang က တောင်တရုတ်ပင်လယ်ကိစ္စမှာ အာဆီယံနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး နိုင်ငံတကာဥပဒေတွေကို ကာကွယ်မြှင့်တင်သွားမယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ် Li က တရုတ်အနေနဲ့ အာဆီယံနဲ့ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ဆိုင်ရာ Code of Conduct (ခေါ်) လိုက်နာရမယ့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကို ပူးပေါင်း ရေးဆွဲနေတယ်။ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေရဲ့ စိုးရိမ်ချက်တွေကို ထည့်စဉ်းစားလုပ်ဆောင်သွားမှာပါလို့ ကတိပေးပြောခဲ့ပါတယ်။
အာဆီယံ-တောင်ကိုရီးယား ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကိုလည်း ဒီနေ့ဆက်ကျင်းပခဲ့ပြီး သမ္မတ Joe Biden တက်မဲ့ အမေရိကန်နဲ့ အာဆီယံထိပ်သီးပွဲနဲ့ ဂျပန်-အာဆီယံထိပ်သီးပွဲ တွေကိုတော့ မနက်ဖြန် ဆက်ကျင်းပဖို့ရှိနေပါတယ်။
===================
[[Unicode]]
အရှေ့တီမောကို အာဆီယံအဖှဲ့ဝငျအဖွဈ မူအားဖွင့ျလကျခံ
အာဆီယံအသငျးကွီးရဲ့အဖှဲ့ဝငျ ၁၁ နိုငျငံမွောကျအဖွဈ အရှေ့တီမောကို မူအားဖွင့ျ လကျခံဖို့ အာဆီယံခေါငျးဆောငျတှေ ဆုံးဖွတျခဲ့ကွပါတယျ။ ယာယီအားဖွင့ျ အာဆီယံအဆင့ျမွင့ျအစညျးအဝေးတိုငျးမှာ အရှေ့တီမောဟာ လေ့လာသူအဖွဈ တကျရောကျခှင့ျရပါမယျ။ အဖှဲ့ဝငျအပွည့ျအဝ ဖွဈဖို့ကတော့ လုပျငနျးစဉျတှဆေောငျရှကျဖို့ရှိပွီး ဒီလုပျငနျးစဉျကို လာမယ့ျနှဈ ထိပျသီးညီလာခံကို တငျပွရမယျလို့ အာဆီယံက ထုတျပွနျပါတယျ။
ဒီဆုံးဖွတျခကြျကို အရှေ့တီမော သမ်မတ Jose Ramos-Horta က ကွိုဆိုပွီး ဒီအတှကျ အာဆီယံနိုငျငံတှနေဲ့ သံတမနျရေးဆကျဆံမှု ပိုကယြျပွန့ျလာမှာဖွဈသလို နိုငျငံခွား ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုအတှကျ အခှင့ျကောငျး ပိုရလာမယျလို့ ပွောပါတယျ။
အရှေ့တီမောဟာ အနှဈ၂၀ ကြောျကွာ အငျဒိုနီရှားနိုငျငံအောကျမှာနခေဲ့ရပွီး ကုလသမဂ်ဂကွီးကွပျမှုအရ လူထုဆန်ဒခံယူပွီး ၂၀၀၂ ခုနှဈမှာ သီးခွား လှတျလပျရေး ရခဲ့တာပါ။
ဒီကနေ့ အာဆီယံထိပျသီး ညီလာခံအပွီးမှာတော့ အာဆီယံနဲ့ ဆကျစပျအစညျအဝေးတှေ ဆကျလကျကငြျးပပါတယျ။ တရုတျ-အာဆီယံထိပျသီး ဆှေးနှေးပှဲ ကငြျးပပွီး တရုတျဝနျကွီးခြုပျ Li Kequiang က တောငျတရုတျပငျလယျကိစ်စမှာ အာဆီယံနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျပွီး နိုငျငံတကာဥပဒတှေကေို ကာကှယျမွှင့ျတငျသှားမယျလို့ ပွောခဲ့ပါတယျ။ ဝနျကွီးခြုပျ Li က တရုတျအနနေဲ့ အာဆီယံနဲ့ တောငျတရုတျပငျလယျဆိုငျရာ Code of Conduct (ခေါျ) လိုကျနာရမယ့ျ လုပျထုံးလုပျနညျးတှကေို ပူးပေါငျး ရေးဆှဲနတေယျ။ သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှရေဲ့ စိုးရိမျခကြျတှကေို ထည့ျစဉျးစားလုပျဆောငျသှားမှာပါလို့ ကတိပေးပွောခဲ့ပါတယျ။
အာဆီယံ-တောငျကိုရီးယား ထိပျသီးဆှေးနှေးပှဲကိုလညျး ဒီနေ့ဆကျကငြျးပခဲ့ပွီး သမ်မတ Joe Biden တကျမဲ့ အမရေိကနျနဲ့ အာဆီယံထိပျသီးပှဲနဲ့ ဂပြနျ-အာဆီယံထိပျသီးပှဲ တှကေိုတော့ မနကျဖွနျ ဆကျကငြျးပဖို့ရှိနပေါတယျ။