မွနျမာနိုငျငံ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျမှာ တပျမတောျရဲ့သဘောထား မပွောငျးလဲအတှကျ NLD အစိုးရဟာ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှနေဲ့ ညှိနှိုငျးရ ခကျနတေယျလို့ ANC ရခိုငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး အတှငျးရေးမှူး ဦးထှနျးဇောျက ဆိုပါတယျ။ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲအကွိုမှာ တပျမတောျနဲ့ NLD အကွား ပှတျတိုကျမှုတှေ ပိုတှေ့လာရတယျလို့လညျး သူက သုံးသပျပါတယျ။ အသေးစိတျကို ဦးထှနျးဇောျနဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးသုံးသပျထားပါတယျ။ လကျရှိ အခငျးအကငြျးနဲ့ ပတျသကျပွီး ဦးထှနျးဇောျ က အခုလို စပွောပါတယျ။
ဖွေ ။ ။ အဓိက ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျမှာ အားလုံးပါဝငျမှု မရှိလို့ ဖွဈတယျလို့ ကနြောျက ရှု့မွငျပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ဦးသိနျးစိနျအစိုးရ လကျထကျမှာ ကနြောျတို့က ငွိမျးခမြျးစှာအဖွရှောဖို့ ကွိုးပမျးခဲ့တာ ရှိပါတယျ။ လကျရှိ NCA တနိုငျငံလုံး အပဈခတျရပျစဲရေးသဘောတူစာခြုပျ ပွငျဆငျရေးဆှဲတုနျးက အခုတိုကျပှဲဖွဈနတေဲ့ ULA အဖှဲ့က ဒီဖွဈစဉျထဲမှာ ပါဝငျခဲ့ပါတယျ။ ကနြောျတို့ ULA အပါအဝငျ ကနြျတဲ့ (၅) ဖှဲ့၊ စုစုပေါငျး (၆) ဖှဲ့ကို တပျမတောျဘကျက အသိအမှတျမပွုဘူး။ ပထမတော့ တပျမတောျဘကျက Condition တှေ အမြိုးမြိုးပေးတယျ။ ပထမတဆင့ျပေးတာက ဘာလဲဆိုတော့ လကျနကျကိုငျလမျးစဉျကို စှန့ျရမယျလို့ ပွောတယျ။ မဆလအစိုးရ ဦးနဝေငျးသုံးခဲ့တဲ့မူပဲ ဖွဈတယျ။ နောကျတော့ သူတို့ညှိနှိုငျးတယျ။ ညှိနှိုငျးကွတော့ အဲဒီလကျနကျကိုငျလမျးစဉျကို စှန့ျရမယျဆိုတဲ့စကားလုံးအစား နောကျထပျစကားလုံးတလုံးကို သုံးလာတယျ။ ဒီမိုကရစေီ ငွိမျးခမြျးတဲ့နညျးလမျးကို လြှောကျလှမျးတာကို လကျခံရမယျပေါ့။ လကျနကျကိုငျအကွမျးဖကျမှုကို မလုပျရဘူး အဲဒီလို သဘောဆနျတဲ့ စကားလုံးနဲ့ ညှိပွနျတယျ။
အဓိပ်ပါယျကတော့ လကျနကျစှန့ျခိုငျးတာပါပဲ။ လကျနကျဖွုတျတာဆိုတာက လကျနကျကိုကိုငျထားလို့ ရပမေယ့ျ အဲဒီလမျးစဉျကို စှန့ျရမယျလို့ ပွောလိုကျခွငျးဟာ လကျနကျကိုငျထားပမေယ့ျလဲ ယုံကွညျခကြျကို ခဝါခလြိုကျတယျဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျဖွဈတာပေါ့။ အခုနောကျဆုံးကတော့ မွောကျပိုငျးမဟာမိတျဆိုပွီးတော့ ဖှဲ့စညျးတယျ။ KIO ပါလာတယျဆိုတော့ KIO အပါအဝငျ လေးဖှဲ့နဲ့ ပွနျညှိကွပွနျတယျ။ အခုထကျထိ ပွလေညျမှုမရဘူး။ ဘာကွောင့ျ ပွလေညျမှုမရဘူးလဲဆိုတော့ တပျမတောျဘကျက သူ့ရဲ့အခွခေံမူဝါဒတှေ၊ သူ့ရဲ့ရပျတညျခကြျတှကေ တရားသဆေနျနတေဲ့ သဘောဖွဈနတေော့ သူ့ရဲ့ရပျတညျခကြျကို မပွောငျးလဲဘူး။
မေး ။ ။ တကယျတမျးကွတော့ ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးတယျ၊ ညှိနှိုငျးတယျဆိုတဲ့ကိစ်စက လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခ ခြုပျငွိမျးရေးကို ဦးတညျပွီးလုပျကွတာပဲ။ ဆိုတော့ လကျနကျကိုငျလမျးစဉျကို စှန့ျခိုငျးတယျဆိုတဲ့ ကိစ်စကလဲ တကယျတော့ အဆငျပွရေငျ စှန့ျမယျဆိုတဲ့ သဘောမြိုးကော မပွောနိုငျဘူးလား။
ဖွေ ။ ။ အမှနျတော့ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျဆိုတာ အဲဒီလိုမြိုး တဆင့ျခငြျးသှားရမယ့ျ အနအေထား ဖွဈပါတယျ။ ဒီနေ့ တနိုငျငံလုံး အပဈခတျရပျစဲရေးစာခြုပျဆိုတဲ့ စာခြုပျကွီးမပေါျခငျမှာ တဖှဲ့ခငြျးဆီက ပွညျနယျအဆင့ျ၊ ပွညျထောငျစုအဆင့ျဆိုပွီးတော့ Bilateral နှဈဘကျသဘောတူညီခကြျတှေ လုပျကွတယျ။ အဲဒီနှဈဘကျသဘောတူညီခကြျနဲ့ မလုံလောကျလို့ တနိုငျငံလုံး လှှမျးခွုံတဲ့ အပဈခတျရပျစဲရေးကို ဖောျဆောငျခငြျလို့ NCA စာခြုပျကွီးကို ထပျလုပျကွတယျ။ NCA စာခြုပျကွီးလညျး ရလာတယျ။ သို့ပမေဲ့ NCA စာခြုပျမှာ အားလုံးပါဝငျမှုကို တပျမတောျက လကျမခံတဲ့အခါကွတော့ NCA ဆိုတာ တနိုငျငံလုံး အပဈခတျရပျစဲရေး သဘောတူစာခြုပျလို့ ကနြောျတို့က နာမညျပေးထားပမေယ့ျလို့ လကျမှတျရေးထိုးထားသူတှအေနနေဲ့ ဖောျဆောငျနိုငျခွငျး မရှိတဲ့အခါကွတော့ ဒီဘူတာကို စိုကျတာပေါ့။ ပွနျခြုပျပွောရရငျတော့ အခုန ဦးကြောျဇံသာမေးတဲ့ မေးခှနျးမှာ လကျနကျကိုငျလမျးစဉျကို စှန့ျရမယျဆိုတဲ့ဟာ ဒါက နောကျဆုံးအဖွရေလဒျပေါ့။ အဲဒါက ဘယျအပေါျအခွခေံလဲဆိုတော့ Political settlement လို့ခေါျတဲ့ နိုငျငံရေးအရ အဖွရှောနိုငျမှုပေါျမှာ မူတညျတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ လကျနကျကိုငျလမျးစဉျစှန့ျခွငျး၊ လကျနကျဖကြျသိမျးခွငျး၊ တပျဖကြျခွငျး၊ အရပျဘကျအသှငျပွောငျးခွငျးစတဲ့ ဖွဈစဉျတှကေ မလှဲမသှရေငျဆိုငျရမယ့ျ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျမှာ ပါဝငျတဲ့ အစိတျအပိုငျးတခု ဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီအနအေထားကို ရောကျဖို့အတှကျ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျက စဉျဆကျမပွတျ စနဈတကနြဲ့ တဆင့ျခငြျးဆီ သှားမနဘေူး။ NCA စာခြုပျကနတေဆင့ျ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲကိုသှားဖို့ လုပျနတေယျ။ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲကို ရောကျပွနျတော့လဲ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲက တနျးတူရညျတူရှိမှု၊ ဂုဏျသိက်ခာရှိမှုတို့နဲ့ အဲဒီအနှဈသာရနဲ့ အဓိပ်ပါယျပွည့ျဝတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျမှာ အဓိကစံတနျးဖိုးတှဖွေဈတဲ့ အဲဒါတှေ ပြောကျကှယျနတေယျ။
မေး ။ ။ ပွောရမယျဆိုရငျ လကျနကျကိုငျလမျးစဉျ စှန့ျလှှတျရေး၊ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲတှေ ခြုပျငွိမျးရေးဟာ အဓိကဖွဈတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီဟာတှကေ နိုငျငံရေးအရ သဘောတူညီမှ ဖွဈမယ့ျကိစ်စ။ ဆိုတော့ နိုငျငံရေးအရ သဘောတူညီအောငျ ဘာမှမလုပျနိုငျဘူး ဖွဈနတေယျ။ အဓိက ဒီနရောမှာ အခကျအခဲ ရှိနတေယျ။
ဖွေ ။ ။ မှနျပါတယျ။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ အဲဒီနရောမှာ အရငျဦးသိနျးစိနျလကျထကျက ပိုပွီးတော့ ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးနိုငျတဲ့ အလားအလာ ရှိခဲ့တယျ။ တပျမတောျကို ဦးသိနျးစိနျက ပိုပွီးတော့တှနျးပွီးလုပျနိုငျတယျ။ NLD က ဒီလိုမြိုး မလုပျနိုငျဘူးလို့ ဆိုကွတယျ။ အဲဒီတော့ ဒီနရောမှာ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကိစ်စဟာ တပျမတောျအပေါျမှာပဲ မူတညျနတေယျသဘောမြိုး စဉျးစားလို့ရမလား။
ဖွေ ။ ။ NLD အစိုးရ တကျလာတဲ့အခါမှာ ဒေါကျတာတငျမြိုးဝငျး ဦးဆောငျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကောျမရှငျနဲ့ (၁၇) လကွာ ဆှေးနှေးခဲ့ရတဲ့ အတှေ့အကွုံအရဆိုရငျ NLD အစိုးရရဲ့ ရပျတညျခကြျမူက ဘာရှိလဲဆိုရငျ သူက အရာအားလုံးကို ဆှေးနှေးညှိနှိုငျးလို့ရတယျ။ Everything is negotiable လို့ တဖှဖှပွောပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တပျမတောျဘကျက ကိုယျစားလှယျတှမှော အဲဒီရပျတညျခကြျသဘောထား မရှိဘူး။ တပျမတောျဘကျက ကိုယျစားလှယျတှမှော ပေးထားခကြျသဘောထားက ဘာလဲဆိုတော့ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးမူဝါဒ (၆) ရပျ၊ နောကျပွီးတော့မှ NCA ကို ပါဝငျပွီးမှ လကျမှတျရေးထိုးရမယျ။ NCA ကို ပွုပွငျလို့မရဘူး။ ပွနျလညျသုံးသပျလို့လဲ မရဘူး။ ပွောမယျဆိုရငျ NCA ကို တို့လို့ထိလို့ မရဘူးပေါ့။ အဲဒီလို တရားသရေပျတညျခကြျ၊ တငျးမာတဲ့ သဘောထားနဲ့ လုပျထားတယျ။ ဆိုတဲ့အခါကွတော့ NLD အစိုးရရဲ့ ကိုယျစားလှယျနဲ့ တပျမတောျဘကျက ကိုယျစားလှယျတှကေ ရပျတညျခကြျ မတူဘူး ဖွဈနတေယျ။ ဒီအနအေထားအောကျမှာ NLD အစိုးရက ဘာမှလုပျမရဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျပါပဲ။
မေး ။ ။ တပျမတောျအနနေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကို မလိုလားဘူးလား။ သူတို့က အမွဲတမျးပွောတယျ ငွိမျးခမြျးရေးကို အလိုလားဆုံးဟာ စဈသားပါတဲ့။ သူတို့ပဲ သရေတာဆိုပွီး မကွာခဏ ပွောကွဆိုကွတာကို ကွားဖူးပါတယျ။ တကယျလဲ ဒါကလဲ ယုတျတိရှိတဲ့ အပွောအဆို ဖွဈပါတယျ။ ဒီလိုဘာကွောင့ျ မဖွဈနိုငျဘူးဆိုတာကို သိပျမေးစရာပါပဲ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျပွီးတော့ အဓှန့ျရှညျနခေငြျသလား တပျမတောျက။ အဓိကအားဖွင့ျ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး ဒီကိစ်စ ဒဲ့ဒိုးပွောရရငျ ဘယျလိုပွောရမလဲ။
ဖွေ ။ ။ အရငျးစဈလိုကျတော့ အမွဈပေါျသလိုမြိုးပေါ့ - နဝတ၊ နအဖ လကျထကျတုနျးကလညျး အပဈခတျရပျစဲရေးတှေ လုပျတာပဲ။ KIO တို့လို စာခြုပျစာတမျးနဲ့ သဘောတူညီခကြျ အခိုငျအမာလုပျထားတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှတေောငျ (၁၇) နှဈကွာ သူတို့ရပျစဲပွီးမှ ပွနျဖွဈကွတာ ရှိပါတယျ။ ကနြျတဲ့ UWSA, NDAA မိုငျးလအဖှဲ့တို့လို အဖှဲ့အစညျးတှကွေပွနျတော့လဲ သူတို့က KIO အဖှဲ့အစညျးလို စာရှကျပေါျမှာ စနဈတကနြဲ့ သဘောတူညီမှု လုပျထားတာတော့ မဟုတျဘူး။ Gentlemen agreement ဆနျတဲ့ပုံစံမြိုးတော့ ရှိတယျ။ အဲဒီအပဈအခတျရပျစဲရေး ကွပွနျတော့လဲ ဒီနေ့ဒီအခြိနျအထိ တညျမွဲနတေဲ့သဘောမှာ တှေ့ရတယျ။ ဒါတှကေ ဘာလဲဆိုတော့ တပျမတောျရဲ့သဘောထားက ဘာလဲဆိုတော့ စံအမြိုးမြိုးနဲ့ ကငြ့ျသုံးတာပေါ့။ တိုငျးရငျးသားတှကေို တနညျးအားဖွင့ျ ပွောမယျဆိုရငျ တိုငျးရငျးသားတှဘေကျက၊ ကနြောျတို့ဘကျက အမွဲတမျးရှုမွငျတာကတော့ Divide and Rule ခှဲခွားအုပျခြုပျတယျ။ သှေးခှဲအုပျခြုပျတယျဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျပေါ့။ အဲဒီဟာကို ထငျဟပျပွနတေယျ။ NCA စာခြုပျလုပျခဲ့တဲ့ ပါဝငျခဲ့တဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေိုတောငျ သူက ပါဝငျလကျမှတျရေးထိုးခှင့ျ မပေးဘူး။ လကျမှတျရေးထိုးမယျဆိုရငျလဲ Condition တှနေဲ့ တပျဖှဲ့မရှိကွောငျး ဝငျခံရမယျ။ လကျနကျကိုငျလမျးစဉျကို စှန့ျရမယျ စသညျဖွင့ျ အဲဒီလိုမြိုးတှေ စံအမြိုးမြိုးထားပွီးတော့ Double-standard, Triple-standard, Multiple-standard လို့ ပွောလို့ရတယျ။
NCA စာခြုပျကတော့ စာခြုပျတခုတညျးပဲ။ လကျမှတျရေးထိုးတဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့အစညျး EAO တှကေတော့ စံတခုတညျးပေါျမှာ ရပျတညျပွီးမှ လကျမှတျရေးထိုးတယျ။ သို့ပမေဲ့ တပျမတောျဘကျက NCA စာခြုပျကို စံအမြိုးမြိုးနဲ့ ကငြ့ျသုံးတယျ။ အခြုပျအားဖွင့ျပွောရရငျတော့ ဒီနေ့ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျပေါျမှာ အဓိကကတြဲ့ အခွခေံထားတဲ့ NCA စာခြုပျကွီးဟာ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ တောျလှနျရေးအဖှဲ့အစညျးတှကွေတော့ ဒါက တကယျစဈမှနျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးကို သှားဖို့အတှကျ နိုငျငံရေးအဖွရှောဖို့အတှကျ နိုငျငံရေးအခွခေံကောငျးတခု။
ဒါပမေဲ့ တပျမတောျအတှကျကွတော့ ဒါက သူ့ရဲ့စဈရေးရညျမှနျးခကြျကို ပွညျမီအောငျလုပျဖို့အတှကျ စဈရေးလကျနကျသဖှယျ သူက အသုံးခတြယျ။ ဒီနေ့ NLD အစိုးရကလညျး ဘာမှလုပျမရ ဖွဈနတေယျ။
မေး ။ ။ ရခိုငျပွညျနယျအခွအေနနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကနြောျ မေးခငြျတာ တဈခုနှဈခု ကနြျနပေါသေးတယျ။ ပထမတဈခုက တပျမတောျက အပဈခတျရပျစဲရေး ကွညောတုနျးက ရခိုငျပွညျနယျတဈခုတညျးကို ကှကျပွီးခနြျထားခဲ့တယျ။ ARSA ဘာညာရှိလို့ဆိုပွီး ပွောခဲ့တယျ။ အဲဒီဟာကို ဘယျလို သုံးသပျလိုပါလဲ။ ပွနျကွည့ျရငျ အဲဒီဟာက ဘာကွောင့ျ သူတို့ အဲဒီဒသေကို ကှကျပွီးခနြျခဲ့တာ။ အဓိက ဘာကွောင့ျဖွဈမယျလို့ ထငျပါလဲ။
ဖွေ ။ ။ ဒါကတော့ သူ့ရဲ့စဈရေး လိုအပျခကြျအရ မကွညောခငြျတာပဲ ဖွဈခငြျဖွဈမယျ။ ARSA ပေါျလာလို့ဆိုတာကတော့ အကွောငျးပွခကြျပဲ ဖွဈတယျလို့ ကနြော့ျအနနေဲ့ မွငျပါတယျ။
မေး ။ ။ အဓိက AA ကို ငွိုးပွီးတော့ အပွတျခြမှေုနျးခငြျလို့ အဲဒီလို ခနြျလှပျထားခဲ့တဲ့ သဘောပေါ့။
ဖွေ ။ ။ AA ဘကျက ကွည့ျမယျဆိုရငျတော့ ကိုယ့ျရဲ့ရနျဘကျကို အမွဈပွုတျခြမှေုနျးဖို့အတှကျ နညျးနာအမြိုးစုံကို သုံးမှာပဲ ဖွဈပါတယျ။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ ကနြျတဲ့တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အငျအားစုတှကွေတော့ အဲဒီလိုသဘောမြိုး မထားဘူးလား။
ဖွေ ။ ။ အဲဒီအခြိနျမှာ မွောကျပိုငျးမှာ တိုကျပှဲဖွဈနတော ကခငြျပွညျနယျပါတယျ။ ရှမျးမွောကျပါတယျ။ အဲဒီဒသေတှမှော ရပျဆိုငျးပေးတယျ။ ဒါပမေဲ့ ရခိုငျပွညျဘကျကို မရပျစဲဘူးဆိုတာ အဲဒီမတိုငျခငျကတညျးက သူက ရခိုငျပွညျဘကျမှာ နိုငျငံရေးအရရော နှိပျကှပျထားတာ ဖွဈတယျလို့ ကနြောျမွငျတယျ။ တိုကျပှဲတှေ မဖွဈခငျကတညျးကနေ ULA နဲ့ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးပွငျးထနျထနျ မဖွဈဘူး။ ULA လှုပျရှားမှုလညျး အဲဒီလောကျ ကွီးကွီးမားမား မရှိဘူး။ အဲဒီကာလမြိုးမှာတောငျ သူတို့က အမြိုးသားအဆင့ျ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးပှဲကို ကငြျးပခှင့ျမပွုဘူးဆိုတော့ ဒါကတော့ ကနြောျတို့ရခိုငျဘကျကို နိုငျငံရေးအရ နှိပျကှပျခွငျးသဘောတမြိုးပဲလို့ ကနြောျကမွငျတယျ။ အခုက စဈရေးလှုပျရှားမှု ပေါျလာတဲ့အခါကွတော့ စဈရေးအရ နှိပျကှပျတယျဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျပါပဲ။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ စဈရေးအလားအလာကို နညျးနညျးသုံးသပျပေးပါ။ အခုအခါမှာ ရှေးကောကျပှဲလညျး နီးလာတယျ။ တပျမတောျအကွီးအကဲ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကလညျး ခရဈယာနျ၊ မူစလငျအဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ သှားပွီးတော့တှေ့တယျ။ ငွိမျးခမြျးရေးစကားတှေ ပွောတယျ။ ကူညီထောကျပံ့ပေးမယျ စကားတှေ ကမျးလှမျးတာတှေ ရှိတယျ။ ဒါက တိုးတကျတဲ့လက်ခဏာတှလေို့ သုံးသပျကွပါတယျ။ NLD အစိုးရကလညျး ထိုနညျးလညျးကောငျး တိုငျးရငျးသား ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ဘယျလိုလုပျမယျဆိုပွီး ပွောလာကွတယျဆိုတော့ ဒါတှကေို လှှမျးခွုံပွီး စဉျးစားရငျ ရှေ့အလားအလာက ဘယျလောကျအထိ ကောငျးလာလိမ့ျမယျလို့ မွငျပါသလဲ။
ဖွေ ။ ။ ကနြောျမွငျတာကတော့ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမတိုငျခငျမှာတော့ မွငျနရေတာတော့ လှှတျတောျအတှငျးမှာ ဖှဲ့စညျးပုံပွုပွငျပွောငျးလဲရေး ကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ တပျမတောျနဲ့ NLD အစိုးရကွားမှာ အနညျးငယျ ပှတျတိုကျမှု လက်ခဏာတှေ တှေ့နရေတယျ။ ရှေ့မှာ ပှတျတိုကျမှုက ဘယျလောကျ ပွငျးထနျလာမလဲ။ မီးစမီးပှားတှမြေား ထှကျလာမလား။ ဒါက တဈခုရှိတယျ။ နောကျတဈခုကတော့ အမြိုးဘာသာ၊ သာသနာဆိုပွီးတော့ တံဆိပျကပျပွီးတော့ လမျးပေါျထှကျပွီးတော့ လှုပျရှားကွတာတှေ တှေ့ရတယျ။ ဒါတှကေ တပျမတောျကနေ နိုငျငံရေးဆန်ဒ ဘယျလောကျရှိသလဲဆိုတဲ့ပေါျ မူတညျတယျ။ ဒီမိုကရစေီ ပွုပွငျပွောငျးလဲနတေဲ့ အငျအားစုတှနေဲ့ ဖယျဒရယျဘကျကို သှားခငြျတဲ့ ဖယျဒရယျအငျအားစုတှေ ဘယျလောကျအတိုငျးအတာအထိ ရငျကွားစေ့နိုငျမလဲဆိုတဲ့အပေါျမှာ မူတညျတယျလို့ ကနြော့ျအနနေဲ့ မွငျပါတယျ။
ရငျကွားမစေ့နိုငျရငျတော့ မွပေေါျနိုငျငံရေးအခငျးအကငြျးကလညျး တညျငွိမျမှုမရှိဘူး။ တပွိုငျတညျးမှာ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျအရ ပါဝငျသူတှအေားလုံးကို ပါဝငျခှင့ျမပေးဘဲ၊ ပိတျပငျပွီးတော့ လကျရှိဖွဈနတေဲ့ တိုကျပှဲတှကေိုလညျး မရပျစဲနိုငျဘူးဆိုလို့ရှိရငျတော့ ၂၀၂၀ အခငျးအကငြျးကတော့ အလားအလာကောငျးတဲ့ ပုံသဏ်ဍာနျမတှေ့ရဘူးလို့ ရှုမွငျမိပါတယျ။
==ZawGyi==
မြန်မာနိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ တပ်မတော်ရဲ့သဘောထား မပြောင်းလဲအတွက် NLD အစိုးရဟာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေနဲ့ ညှိနှိုင်းရ ခက်နေတယ်လို့ ANC ရခိုင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး အတွင်းရေးမှူး ဦးထွန်းဇော်က ဆိုပါတယ်။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအကြိုမှာ တပ်မတော်နဲ့ NLD အကြား ပွတ်တိုက်မှုတွေ ပိုတွေ့လာရတယ်လို့လည်း သူက သုံးသပ်ပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို ဦးထွန်းဇော်နဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးသုံးသပ်ထားပါတယ်။ လက်ရှိ အခင်းအကျင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဦးထွန်းဇော် က အခုလို စပြောပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ အဓိက ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ အားလုံးပါဝင်မှု မရှိလို့ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်က ရှု့မြင်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ လက်ထက်မှာ ကျနော်တို့က ငြိမ်းချမ်းစွာအဖြေရှာဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာ ရှိပါတယ်။ လက်ရှိ NCA တနိုင်ငံလုံး အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် ပြင်ဆင်ရေးဆွဲတုန်းက အခုတိုက်ပွဲဖြစ်နေတဲ့ ULA အဖွဲ့က ဒီဖြစ်စဉ်ထဲမှာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော်တို့ ULA အပါအဝင် ကျန်တဲ့ (၅) ဖွဲ့၊ စုစုပေါင်း (၆) ဖွဲ့ကို တပ်မတော်ဘက်က အသိအမှတ်မပြုဘူး။ ပထမတော့ တပ်မတော်ဘက်က Condition တွေ အမျိုးမျိုးပေးတယ်။ ပထမတဆင့်ပေးတာက ဘာလဲဆိုတော့ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်ရမယ်လို့ ပြောတယ်။ မဆလအစိုးရ ဦးနေဝင်းသုံးခဲ့တဲ့မူပဲ ဖြစ်တယ်။ နောက်တော့ သူတို့ညှိနှိုင်းတယ်။ ညှိနှိုင်းကြတော့ အဲဒီလက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်ရမယ်ဆိုတဲ့စကားလုံးအစား နောက်ထပ်စကားလုံးတလုံးကို သုံးလာတယ်။ ဒီမိုကရေစီ ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းလမ်းကို လျှောက်လှမ်းတာကို လက်ခံရမယ်ပေါ့။ လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက်မှုကို မလုပ်ရဘူး အဲဒီလို သဘောဆန်တဲ့ စကားလုံးနဲ့ ညှိပြန်တယ်။
အဓိပ္ပါယ်ကတော့ လက်နက်စွန့်ခိုင်းတာပါပဲ။ လက်နက်ဖြုတ်တာဆိုတာက လက်နက်ကိုကိုင်ထားလို့ ရပေမယ့် အဲဒီလမ်းစဉ်ကို စွန့်ရမယ်လို့ ပြောလိုက်ခြင်းဟာ လက်နက်ကိုင်ထားပေမယ့်လဲ ယုံကြည်ချက်ကို ခဝါချလိုက်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်တာပေါ့။ အခုနောက်ဆုံးကတော့ မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်ဆိုပြီးတော့ ဖွဲ့စည်းတယ်။ KIO ပါလာတယ်ဆိုတော့ KIO အပါအဝင် လေးဖွဲ့နဲ့ ပြန်ညှိကြပြန်တယ်။ အခုထက်ထိ ပြေလည်မှုမရဘူး။ ဘာကြောင့် ပြေလည်မှုမရဘူးလဲဆိုတော့ တပ်မတော်ဘက်က သူ့ရဲ့အခြေခံမူဝါဒတွေ၊ သူ့ရဲ့ရပ်တည်ချက်တွေက တရားသေဆန်နေတဲ့ သဘောဖြစ်နေတော့ သူ့ရဲ့ရပ်တည်ချက်ကို မပြောင်းလဲဘူး။
မေး ။ ။ တကယ်တမ်းကြတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးတယ်၊ ညှိနှိုင်းတယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စက လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ချုပ်ငြိမ်းရေးကို ဦးတည်ပြီးလုပ်ကြတာပဲ။ ဆိုတော့ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်ခိုင်းတယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စကလဲ တကယ်တော့ အဆင်ပြေရင် စွန့်မယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုးကော မပြောနိုင်ဘူးလား။
ဖြေ ။ ။ အမှန်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်ဆိုတာ အဲဒီလိုမျိုး တဆင့်ချင်းသွားရမယ့် အနေအထား ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေ့ တနိုင်ငံလုံး အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေးစာချုပ်ဆိုတဲ့ စာချုပ်ကြီးမပေါ်ခင်မှာ တဖွဲ့ချင်းဆီက ပြည်နယ်အဆင့်၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ဆိုပြီးတော့ Bilateral နှစ်ဘက်သဘောတူညီချက်တွေ လုပ်ကြတယ်။ အဲဒီနှစ်ဘက်သဘောတူညီချက်နဲ့ မလုံလောက်လို့ တနိုင်ငံလုံး လွှမ်းခြုံတဲ့ အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေးကို ဖော်ဆောင်ချင်လို့ NCA စာချုပ်ကြီးကို ထပ်လုပ်ကြတယ်။ NCA စာချုပ်ကြီးလည်း ရလာတယ်။ သို့ပေမဲ့ NCA စာချုပ်မှာ အားလုံးပါဝင်မှုကို တပ်မတော်က လက်မခံတဲ့အခါကြတော့ NCA ဆိုတာ တနိုင်ငံလုံး အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ်လို့ ကျနော်တို့က နာမည်ပေးထားပေမယ့်လို့ လက်မှတ်ရေးထိုးထားသူတွေအနေနဲ့ ဖော်ဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိတဲ့အခါကြတော့ ဒီဘူတာကို စိုက်တာပေါ့။ ပြန်ချုပ်ပြောရရင်တော့ အခုန ဦးကျော်ဇံသာမေးတဲ့ မေးခွန်းမှာ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်ရမယ်ဆိုတဲ့ဟာ ဒါက နောက်ဆုံးအဖြေရလဒ်ပေါ့။ အဲဒါက ဘယ်အပေါ်အခြေခံလဲဆိုတော့ Political settlement လို့ခေါ်တဲ့ နိုင်ငံရေးအရ အဖြေရှာနိုင်မှုပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ အဲဒါကြောင့် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်စွန့်ခြင်း၊ လက်နက်ဖျက်သိမ်းခြင်း၊ တပ်ဖျက်ခြင်း၊ အရပ်ဘက်အသွင်ပြောင်းခြင်းစတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေက မလွဲမသွေရင်ဆိုင်ရမယ့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ ပါဝင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီအနေအထားကို ရောက်ဖို့အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်က စဉ်ဆက်မပြတ် စနစ်တကျနဲ့ တဆင့်ချင်းဆီ သွားမနေဘူး။ NCA စာချုပ်ကနေတဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲကိုသွားဖို့ လုပ်နေတယ်။ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲကို ရောက်ပြန်တော့လဲ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲက တန်းတူရည်တူရှိမှု၊ ဂုဏ်သိက္ခာရှိမှုတို့နဲ့ အဲဒီအနှစ်သာရနဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပြည့်ဝတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ အဓိကစံတန်းဖိုးတွေဖြစ်တဲ့ အဲဒါတွေ ပျောက်ကွယ်နေတယ်။
မေး ။ ။ ပြောရမယ်ဆိုရင် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ် စွန့်လွှတ်ရေး၊ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲတွေ ချုပ်ငြိမ်းရေးဟာ အဓိကဖြစ်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီဟာတွေက နိုင်ငံရေးအရ သဘောတူညီမှ ဖြစ်မယ့်ကိစ္စ။ ဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ သဘောတူညီအောင် ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူး ဖြစ်နေတယ်။ အဓိက ဒီနေရာမှာ အခက်အခဲ ရှိနေတယ်။
ဖြေ ။ ။ မှန်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ အဲဒီနေရာမှာ အရင်ဦးသိန်းစိန်လက်ထက်က ပိုပြီးတော့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းနိုင်တဲ့ အလားအလာ ရှိခဲ့တယ်။ တပ်မတော်ကို ဦးသိန်းစိန်က ပိုပြီးတော့တွန်းပြီးလုပ်နိုင်တယ်။ NLD က ဒီလိုမျိုး မလုပ်နိုင်ဘူးလို့ ဆိုကြတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီနေရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စဟာ တပ်မတော်အပေါ်မှာပဲ မူတည်နေတယ်သဘောမျိုး စဉ်းစားလို့ရမလား။
ဖြေ ။ ။ NLD အစိုးရ တက်လာတဲ့အခါမှာ ဒေါက်တာတင်မျိုးဝင်း ဦးဆောင်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကော်မရှင်နဲ့ (၁၇) လကြာ ဆွေးနွေးခဲ့ရတဲ့ အတွေ့အကြုံအရဆိုရင် NLD အစိုးရရဲ့ ရပ်တည်ချက်မူက ဘာရှိလဲဆိုရင် သူက အရာအားလုံးကို ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းလို့ရတယ်။ Everything is negotiable လို့ တဖွဖွပြောပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တပ်မတော်ဘက်က ကိုယ်စားလှယ်တွေမှာ အဲဒီရပ်တည်ချက်သဘောထား မရှိဘူး။ တပ်မတော်ဘက်က ကိုယ်စားလှယ်တွေမှာ ပေးထားချက်သဘောထားက ဘာလဲဆိုတော့ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးမူဝါဒ (၆) ရပ်၊ နောက်ပြီးတော့မှ NCA ကို ပါဝင်ပြီးမှ လက်မှတ်ရေးထိုးရမယ်။ NCA ကို ပြုပြင်လို့မရဘူး။ ပြန်လည်သုံးသပ်လို့လဲ မရဘူး။ ပြောမယ်ဆိုရင် NCA ကို တို့လို့ထိလို့ မရဘူးပေါ့။ အဲဒီလို တရားသေရပ်တည်ချက်၊ တင်းမာတဲ့ သဘောထားနဲ့ လုပ်ထားတယ်။ ဆိုတဲ့အခါကြတော့ NLD အစိုးရရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်နဲ့ တပ်မတော်ဘက်က ကိုယ်စားလှယ်တွေက ရပ်တည်ချက် မတူဘူး ဖြစ်နေတယ်။ ဒီအနေအထားအောက်မှာ NLD အစိုးရက ဘာမှလုပ်မရဘူးဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါပဲ။
မေး ။ ။ တပ်မတော်အနေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို မလိုလားဘူးလား။ သူတို့က အမြဲတမ်းပြောတယ် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အလိုလားဆုံးဟာ စစ်သားပါတဲ့။ သူတို့ပဲ သေရတာဆိုပြီး မကြာခဏ ပြောကြဆိုကြတာကို ကြားဖူးပါတယ်။ တကယ်လဲ ဒါကလဲ ယုတ်တိရှိတဲ့ အပြောအဆို ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဘာကြောင့် မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာကို သိပ်မေးစရာပါပဲ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ပြီးတော့ အဓွန့်ရှည်နေချင်သလား တပ်မတော်က။ အဓိကအားဖြင့် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဒီကိစ္စ ဒဲ့ဒိုးပြောရရင် ဘယ်လိုပြောရမလဲ။
ဖြေ ။ ။ အရင်းစစ်လိုက်တော့ အမြစ်ပေါ်သလိုမျိုးပေါ့ - နဝတ၊ နအဖ လက်ထက်တုန်းကလည်း အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေးတွေ လုပ်တာပဲ။ KIO တို့လို စာချုပ်စာတမ်းနဲ့ သဘောတူညီချက် အခိုင်အမာလုပ်ထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေတောင် (၁၇) နှစ်ကြာ သူတို့ရပ်စဲပြီးမှ ပြန်ဖြစ်ကြတာ ရှိပါတယ်။ ကျန်တဲ့ UWSA, NDAA မိုင်းလအဖွဲ့တို့လို အဖွဲ့အစည်းတွေကြပြန်တော့လဲ သူတို့က KIO အဖွဲ့အစည်းလို စာရွက်ပေါ်မှာ စနစ်တကျနဲ့ သဘောတူညီမှု လုပ်ထားတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ Gentlemen agreement ဆန်တဲ့ပုံစံမျိုးတော့ ရှိတယ်။ အဲဒီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ကြပြန်တော့လဲ ဒီနေ့ဒီအချိန်အထိ တည်မြဲနေတဲ့သဘောမှာ တွေ့ရတယ်။ ဒါတွေက ဘာလဲဆိုတော့ တပ်မတော်ရဲ့သဘောထားက ဘာလဲဆိုတော့ စံအမျိုးမျိုးနဲ့ ကျင့်သုံးတာပေါ့။ တိုင်းရင်းသားတွေကို တနည်းအားဖြင့် ပြောမယ်ဆိုရင် တိုင်းရင်းသားတွေဘက်က၊ ကျနော်တို့ဘက်က အမြဲတမ်းရှုမြင်တာကတော့ Divide and Rule ခွဲခြားအုပ်ချုပ်တယ်။ သွေးခွဲအုပ်ချုပ်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပေါ့။ အဲဒီဟာကို ထင်ဟပ်ပြနေတယ်။ NCA စာချုပ်လုပ်ခဲ့တဲ့ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကိုတောင် သူက ပါဝင်လက်မှတ်ရေးထိုးခွင့် မပေးဘူး။ လက်မှတ်ရေးထိုးမယ်ဆိုရင်လဲ Condition တွေနဲ့ တပ်ဖွဲ့မရှိကြောင်း ဝင်ခံရမယ်။ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်ရမယ် စသည်ဖြင့် အဲဒီလိုမျိုးတွေ စံအမျိုးမျိုးထားပြီးတော့ Double-standard, Triple-standard, Multiple-standard လို့ ပြောလို့ရတယ်။
NCA စာချုပ်ကတော့ စာချုပ်တခုတည်းပဲ။ လက်မှတ်ရေးထိုးတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း EAO တွေကတော့ စံတခုတည်းပေါ်မှာ ရပ်တည်ပြီးမှ လက်မှတ်ရေးထိုးတယ်။ သို့ပေမဲ့ တပ်မတော်ဘက်က NCA စာချုပ်ကို စံအမျိုးမျိုးနဲ့ ကျင့်သုံးတယ်။ အချုပ်အားဖြင့်ပြောရရင်တော့ ဒီနေ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်ပေါ်မှာ အဓိကကျတဲ့ အခြေခံထားတဲ့ NCA စာချုပ်ကြီးဟာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေကြတော့ ဒါက တကယ်စစ်မှန်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို သွားဖို့အတွက် နိုင်ငံရေးအဖြေရှာဖို့အတွက် နိုင်ငံရေးအခြေခံကောင်းတခု။
ဒါပေမဲ့ တပ်မတော်အတွက်ကြတော့ ဒါက သူ့ရဲ့စစ်ရေးရည်မှန်းချက်ကို ပြည်မီအောင်လုပ်ဖို့အတွက် စစ်ရေးလက်နက်သဖွယ် သူက အသုံးချတယ်။ ဒီနေ့ NLD အစိုးရကလည်း ဘာမှလုပ်မရ ဖြစ်နေတယ်။
မေး ။ ။ ရခိုင်ပြည်နယ်အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော် မေးချင်တာ တစ်ခုနှစ်ခု ကျန်နေပါသေးတယ်။ ပထမတစ်ခုက တပ်မတော်က အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေး ကြေညာတုန်းက ရခိုင်ပြည်နယ်တစ်ခုတည်းကို ကွက်ပြီးချန်ထားခဲ့တယ်။ ARSA ဘာညာရှိလို့ဆိုပြီး ပြောခဲ့တယ်။ အဲဒီဟာကို ဘယ်လို သုံးသပ်လိုပါလဲ။ ပြန်ကြည့်ရင် အဲဒီဟာက ဘာကြောင့် သူတို့ အဲဒီဒေသကို ကွက်ပြီးချန်ခဲ့တာ။ အဓိက ဘာကြောင့်ဖြစ်မယ်လို့ ထင်ပါလဲ။
ဖြေ ။ ။ ဒါကတော့ သူ့ရဲ့စစ်ရေး လိုအပ်ချက်အရ မကြေညာချင်တာပဲ ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်။ ARSA ပေါ်လာလို့ဆိုတာကတော့ အကြောင်းပြချက်ပဲ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ မြင်ပါတယ်။
မေး ။ ။ အဓိက AA ကို ငြိုးပြီးတော့ အပြတ်ချေမှုန်းချင်လို့ အဲဒီလို ချန်လှပ်ထားခဲ့တဲ့ သဘောပေါ့။
ဖြေ ။ ။ AA ဘက်က ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ့်ရဲ့ရန်ဘက်ကို အမြစ်ပြုတ်ချေမှုန်းဖို့အတွက် နည်းနာအမျိုးစုံကို သုံးမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ ကျန်တဲ့တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အင်အားစုတွေကြတော့ အဲဒီလိုသဘောမျိုး မထားဘူးလား။
ဖြေ ။ ။ အဲဒီအချိန်မှာ မြောက်ပိုင်းမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်နေတာ ကချင်ပြည်နယ်ပါတယ်။ ရှမ်းမြောက်ပါတယ်။ အဲဒီဒေသတွေမှာ ရပ်ဆိုင်းပေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရခိုင်ပြည်ဘက်ကို မရပ်စဲဘူးဆိုတာ အဲဒီမတိုင်ခင်ကတည်းက သူက ရခိုင်ပြည်ဘက်မှာ နိုင်ငံရေးအရရော နှိပ်ကွပ်ထားတာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်မြင်တယ်။ တိုက်ပွဲတွေ မဖြစ်ခင်ကတည်းကနေ ULA နဲ့ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် မဖြစ်ဘူး။ ULA လှုပ်ရှားမှုလည်း အဲဒီလောက် ကြီးကြီးမားမား မရှိဘူး။ အဲဒီကာလမျိုးမှာတောင် သူတို့က အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲကို ကျင်းပခွင့်မပြုဘူးဆိုတော့ ဒါကတော့ ကျနော်တို့ရခိုင်ဘက်ကို နိုင်ငံရေးအရ နှိပ်ကွပ်ခြင်းသဘောတမျိုးပဲလို့ ကျနော်ကမြင်တယ်။ အခုက စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှု ပေါ်လာတဲ့အခါကြတော့ စစ်ရေးအရ နှိပ်ကွပ်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပါပဲ။
မေး ။ ။ ဆိုတော့ စစ်ရေးအလားအလာကို နည်းနည်းသုံးသပ်ပေးပါ။ အခုအခါမှာ ရွေးကောက်ပွဲလည်း နီးလာတယ်။ တပ်မတော်အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကလည်း ခရစ်ယာန်၊ မူစလင်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ သွားပြီးတော့တွေ့တယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးစကားတွေ ပြောတယ်။ ကူညီထောက်ပံ့ပေးမယ် စကားတွေ ကမ်းလှမ်းတာတွေ ရှိတယ်။ ဒါက တိုးတက်တဲ့လက္ခဏာတွေလို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ NLD အစိုးရကလည်း ထိုနည်းလည်းကောင်း တိုင်းရင်းသား ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဘယ်လိုလုပ်မယ်ဆိုပြီး ပြောလာကြတယ်ဆိုတော့ ဒါတွေကို လွှမ်းခြုံပြီး စဉ်းစားရင် ရှေ့အလားအလာက ဘယ်လောက်အထိ ကောင်းလာလိမ့်မယ်လို့ မြင်ပါသလဲ။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်မြင်တာကတော့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင်မှာတော့ မြင်နေရတာတော့ လွှတ်တော်အတွင်းမှာ ဖွဲ့စည်းပုံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တပ်မတော်နဲ့ NLD အစိုးရကြားမှာ အနည်းငယ် ပွတ်တိုက်မှု လက္ခဏာတွေ တွေ့နေရတယ်။ ရှေ့မှာ ပွတ်တိုက်မှုက ဘယ်လောက် ပြင်းထန်လာမလဲ။ မီးစမီးပွားတွေများ ထွက်လာမလား။ ဒါက တစ်ခုရှိတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ အမျိုးဘာသာ၊ သာသနာဆိုပြီးတော့ တံဆိပ်ကပ်ပြီးတော့ လမ်းပေါ်ထွက်ပြီးတော့ လှုပ်ရှားကြတာတွေ တွေ့ရတယ်။ ဒါတွေက တပ်မတော်ကနေ နိုင်ငံရေးဆန္ဒ ဘယ်လောက်ရှိသလဲဆိုတဲ့ပေါ် မူတည်တယ်။ ဒီမိုကရေစီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲနေတဲ့ အင်အားစုတွေနဲ့ ဖယ်ဒရယ်ဘက်ကို သွားချင်တဲ့ ဖယ်ဒရယ်အင်အားစုတွေ ဘယ်လောက်အတိုင်းအတာအထိ ရင်ကြားစေ့နိုင်မလဲဆိုတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်တယ်လို့ ကျနော့်အနေနဲ့ မြင်ပါတယ်။
ရင်ကြားမစေ့နိုင်ရင်တော့ မြေပေါ်နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းကလည်း တည်ငြိမ်မှုမရှိဘူး။ တပြိုင်တည်းမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်အရ ပါဝင်သူတွေအားလုံးကို ပါဝင်ခွင့်မပေးဘဲ၊ ပိတ်ပင်ပြီးတော့ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကိုလည်း မရပ်စဲနိုင်ဘူးဆိုလို့ရှိရင်တော့ ၂၀၂၀ အခင်းအကျင်းကတော့ အလားအလာကောင်းတဲ့ ပုံသဏ္ဍာန်မတွေ့ရဘူးလို့ ရှုမြင်မိပါတယ်။
