NLD ပါတီ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိတဲ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ရွေးပွဲကို မတရားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအဖြစ် အများဆုံး စွပ်စွဲပြစ်တင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းနှစ်ခုဟာ တပ်မတော်နဲ့ ကြံ့ဖွံ့ပါတီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုဋေကြွယ်သူဋ္ဌေး အများဆုံးရှိတာဟာလည်း စစ်တပ်နဲ့ ကြံ့ဖွံ့ပါတီ ဖြစ်ပါတယ်။ တပ်ချုပ်ကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ မိသားစုကို စစ်တပ်မှာ အချမ်းသာဆုံးလို့ သတ်မှတ်ကြပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မကျေနပ်တာရှိရင် ဖြေရှင်းဖို့ ပြဌာန်းထားတဲ့ ဥပဒေတွေ ရှိပါတယ်။ လက်နက်အားကိုးပြီး အာဏာသိမ်းစရာ မလိုပါဘူး။
ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုများ ဖြေရှင်းခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်လက်စွဲ၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်နဲ့ အမျိုးသားလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲနည်းဥပဒေနဲ့ ဥပဒေ စတာတွေ ရှိပါတယ်။ ကန့်ကွက်လွှာတင်ကြေး ကျပ်ငါးသိန်း၊ ကန့်ကွက်လွှာ ပြင်ဆင်ကြေး ကျပ်သုံးသိန်း၊ ဆုံးဖြတ်ချက် အယူခံဝင်ကြေး ကျပ်ငါးသိန်း၊ ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခွင့် အာမခံငွေ ကျပ်သုံးသိန်း စသဖြင့် သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ကြံ့ဖွံ့ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဟာ ချမ်းသာကြတာမို့ ကန့်ကွက်တဲ့အမှုတွေ ရာချီပြီး ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို တင်သွင်းထားပါတယ်။ စစ်ဗိုလ်ဟောင်း တည်ထောင်တဲ့ ပါတီတွေကလည်း ကြံ့ဖွံ့ကို ထောက်ခံကြပါတယ်။
နဝတ/နအဖ အမည်ခံ စစ်အစိုးရကြီးစိုးတဲ့ အနှစ် (၂၀) ကျော်ကာလမှာ ကုဋေကြွယ်စစ်ဗိုလ်သူဋ္ဌေးတွေ ထွက်လာသလို စစ်ဗိုလ်ဟောင်းထဲမှာလည်း သူဋ္ဌေးဖြစ်သွားသူတွေ ရှိပါတယ်။ စစ်တပ်မှာ ဦးပိုင်ကုမ္ပဏီနဲ့ MEC ကော်ပိုရေးရှင်း ရှိသလို စစ်မှုထမ်းဟောင်းတွေ ပါဝင်တဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းမှာလည်း ‘မြန်ဂုဏ်မြင့်’ ဆိုတဲ့ ကုမ္ပဏီအုပ်စု ရှိပါတယ်။ လက်လီလက်ကားဈေးကွက်၊ ကျောက်မျက်လုပ်ငန်း၊ စိုက်ပျိုးမြေယာ၊ အခွန်အကောက်၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စတာတွေမှာ ‘မြန်ဂုဏ်မြင့်’ အုပ်စု ကြီးစိုးပါတယ်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်သောင်းရဲ့ စက်မှုဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပေးတဲ့ အရင်းအနှီးနဲ့ ‘မြန်ဂုဏ်မြင့်’ က စီးပွားရေး လုပ်တာပါ။ ၁၉၉၅ တနှစ်တည်းမှာတင် ကြံ့ဖွံ့အသင်းဟာ ကျပ်သန်းပေါင်း (၃၆၂, ၀၀၀) အမြတ်ငွေ ရရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်အုပ်စု ထောက်ခံပွဲမှာ ပါဝင်သူတွေကို ကြံ့ဖွံ့က ငွေကြေးပေးကမ်းနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ငွေရလို့ နေ့စားလိုက်သူတွေ စစ်တပ်ထောက်ခံပွဲမှာ အများဆုံးပါဝင်ပါတယ်။
စစ်အစိုးရကနေ ရွေးကောက်ပွဲ အစိုးရအဖြစ် အသွင်းပြောင်းတဲ့ ၂၀၁၀ မှာ ကြံ့ဖွံ့အသင်းဟာ ကြံ့ဖွံ့ပါတီ ဖြစ်လာတာပါ။ ကြံ့ဖွံ့အသင်းပိုင် ဥစ္စာပစ္စည်းအားလုံး ကြံ့ဖွံ့ပါတီလက်ထဲ ရောက်လာတဲ့အတွက် အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံရေးပါတီ ဖြစ်လာပါတယ်။ ကြံ့ဖွံ့ပါတီဟာ စီးပွားရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးကို ဒွန်တွဲလုပ်ကိုင်နေပါတယ်။ ကြံ့ဖွံ့အစိုးရ လက်အောက်ခံဌာနတွေကို ကြံ့ဖွံ့ပါတီက ပစ္စည်းငှားစားတာတွေ ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံပိုင်ပစ္စည်းကို ကိုယ်ပိုင်လို သဘောထားပြီး ကြံ့ဖွံ့ပါတီက ငှားစားတာတွေကို NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပြန်ပေးရတာမျိုး ရှိလာပါတယ်။ ဥပမာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြံ့ဖွံ့ကို မြေငှားခ ပေးခဲ့တဲ့ သင်္ဃန်းကျွန်းမြို့နယ်က Music Zone ကို NLD အစိုးရက ပြန်သိမ်းပါတယ်။ အစိုးရမြေပေါ်မှာ ဆိုင်ဖွင့်တဲ့ သာကေတက ဈေးဆိုင် (၅၅) ဆိုင်ဟာ ၁၉၉၂ ကတည်းက ကြံ့ဖွံ့ကို မြေငှားခ ကျပ် (၂၇) သိန်း လစဉ်ပေးခဲ့ရပါတယ်။
သာကေတမြို့နယ် ကြံ့ဖွံ့ဥက္ကဋ္ဌဟာ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကျပ်သိန်း (၈၀) သုံးပေမယ့် အရွေးမခံရပါဘူး။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာလည်း ကြံ့ဖွံ့ပါတီဟာ ငွေအများဆုံးသုံးပါတယ်။ နေပြည်တော်မှာ ကြံ့ဖွံ့ပါတီက တဦးသာ အနိုင်ရပေမယ့် အသုံးစရိတ်မှာ အများဆုံးပါ။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကြံ့ဖွံ့ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေဟာ ပါတီထောက်ပံ့ငွေနဲ့ ကိုယ်ပိုင်ငွေကို သုံးစွဲပါတယ်။ NLD ကိုယ်စားလှယ်ကတော့ အလှုငွေ ရရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် NLD ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေဟာ ပါတီထောက်ပံ့ငွေ၊ ကိုယ်ပိုင်ငွေနဲ့ အလှုငွေကို အဓိက သုံးစွဲကြပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲ နည်းဥပဒေမှာ သိန်းတရာအထိ သုံးခွင့်ပြုတာမို့ ကြံ့ဖွံ့ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတဦးဟာ ပျမ်းမျှနှုန်းသိန်း (၈၀) လောက် သုံးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူချမ်းသာတွေက NLD ကို ငွေကြေးထောက်ပံ့တဲ့ကိစ္စဟာ ကြံ့ဖွံ့အတွက် မခံချိမခံသာ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
နဝတ၊ နအဖ စစ်အစိုးရခေတ်က အခွင့်ထူးခံစားခဲ့တဲ့ စီးပွားရေးသမားတွေဟာ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ NLD ကို ငွေအားလူအားနဲ့ ကူညီတာကို ကိုယ်တိုင်တွေ့ခဲ့ရတယ်လို့ စင်္ကာပူအခြေစိုက် သုတေသီ Dr. Gerard McCarthy က သူ့စာတမ်းမှာ ရေးထားပါတယ်။ ၂၀၁၀ နှောင်းပိုင်းမှာ NLD ကို ချုပ်ချယ်တာတွေ ရုတ်သိမ်းလိုက်တဲ့အခါ စီးပွားရေးသမားအုပ်စုဟာ ဒေါ်စုနဲ့ NLD ကို အတိအလင်း ထောက်ခံပါတယ်။ တချို့ကလည်း ကြံ့ဖွံ့ကိုရော NLD ကိုရော ထောက်ပံ့ကြတယ်။ အချို့ကတော့ NLD ကိုရော စစ်ဗိုလ်ဟောင်း ဦးဆောင်တဲ့ တစည (ခေါ်) တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွှတ်ရေးပါတီကိုရော ရန်ပုံငွေ လှူပါတယ်။
စစ်အုပ်စုနဲ့ ပေါင်းသင်းခဲ့ပေမယ့် ဒီမိုကရေစီကို အစကတည်းက လိုလားတာလို့ပြောပြီး ကြံ့ဖွံ့နဲ့ အဆက်ဖြတ်သူတွေလည်း ရှိလာပါတယ်။ NLD ကို ထောက်ခံသူတွေ များလာလေလေ၊ ကြံ့ဖွံ့နဲ့ အဆက်ဖြတ်သူတွေ များလာလေလေ ဆိုသလို ဖြစ်နေပါတယ်။ NLD ပါတီကလည်း ရွေးကောက်ပွဲဝင်ချိန်ကစပြီး စစ်အုပ်စု ခရိုနီတွေ လှူဒါန်းတာကို လက်ခံဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တာကြောင့် ကြံ့ဖွံ့ပါတီဟာ ကြာလေလေ လူကြိုက်နည်းလေလေ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒါကြောင့် တပ်ချုပ်ကို စစ်အာဏာသိမ်းဖို့ ရွေးကောက်ပွဲပြီးကတည်းက တောက်လျှောက်တိုက်တွန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
==Unicode==
NLD ပါတီ အပွတျအသတျ အနိုငျရရှိတဲ့ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျရှေးပှဲကို မတရားတဲ့ ရှေးကောကျပှဲအဖွဈ အမြားဆုံး စှပျစှဲပွဈတငျတဲ့ အဖှဲ့အစညျးနှဈခုဟာ တပျမတောျနဲ့ ကွံ့ဖှံ့ပါတီ ဖွဈပါတယျ။ ကုဋကွှေယျသူဋ်ဌေး အမြားဆုံးရှိတာဟာလညျး စဈတပျနဲ့ ကွံ့ဖှံ့ပါတီ ဖွဈပါတယျ။ တပျခြုပျကွီး မငျးအောငျလှိုငျရဲ့ မိသားစုကို စဈတပျမှာ အခမြျးသာဆုံးလို့ သတျမှတျကွပါတယျ။ ရှေးကောကျပှဲမှာ မကြနေပျတာရှိရငျ ဖွရှေငျးဖို့ ပွဌာနျးထားတဲ့ ဥပဒတှေေ ရှိပါတယျ။ လကျနကျအားကိုးပွီး အာဏာသိမျးစရာ မလိုပါဘူး။
ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ အငွငျးပှားမှုမြား ဖွရှေငျးခွငျး လုပျငနျးစဉျလကျစှဲ၊ ပွညျသူ့လှှတျတောျနဲ့ အမြိုးသားလှှတျတောျ ရှေးကောကျပှဲနညျးဥပဒနေဲ့ ဥပဒေ စတာတှေ ရှိပါတယျ။ ကန့ျကှကျလှှာတငျကွေး ကပြျငါးသိနျး၊ ကန့ျကှကျလှှာ ပွငျဆငျကွေး ကပြျသုံးသိနျး၊ ဆုံးဖွတျခကြျ အယူခံဝငျကွေး ကပြျငါးသိနျး၊ ရှေးကောကျပှဲဝငျခှင့ျ အာမခံငှေ ကပြျသုံးသိနျး စသဖွင့ျ သတျမှတျထားပါတယျ။ ကွံ့ဖှံ့ကိုယျစားလှယျလောငျးဟာ ခမြျးသာကွတာမို့ ကန့ျကှကျတဲ့အမှုတှေ ရာခြီပွီး ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကို တငျသှငျးထားပါတယျ။ စဈဗိုလျဟောငျး တညျထောငျတဲ့ ပါတီတှကေလညျး ကွံ့ဖှံ့ကို ထောကျခံကွပါတယျ။
နဝတ/နအဖ အမညျခံ စဈအစိုးရကွီးစိုးတဲ့ အနှဈ (၂၀) ကြောျကာလမှာ ကုဋကွှေယျစဈဗိုလျသူဋ်ဌေးတှေ ထှကျလာသလို စဈဗိုလျဟောငျးထဲမှာလညျး သူဋ်ဌေးဖွဈသှားသူတှေ ရှိပါတယျ။ စဈတပျမှာ ဦးပိုငျကုမ်ပဏီနဲ့ MEC ကောျပိုရေးရှငျး ရှိသလို စဈမှုထမျးဟောငျးတှေ ပါဝငျတဲ့ ကွံ့ခိုငျရေးနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးအသငျးမှာလညျး ‘မွနျဂုဏျမွင့ျ’ ဆိုတဲ့ ကုမ်ပဏီအုပျစု ရှိပါတယျ။ လကျလီလကျကားဈေးကှကျ၊ ကြောကျမကြျလုပျငနျး၊ စိုကျပြိုးမွယော၊ အခှနျအကောကျ၊ သယျယူပို့ဆောငျရေး စတာတှမှော ‘မွနျဂုဏျမွင့ျ’ အုပျစု ကွီးစိုးပါတယျ။ ဗိုလျခြုပျအောငျသောငျးရဲ့ စကျမှုဝနျကွီးဌာနက ထုတျပေးတဲ့ အရငျးအနှီးနဲ့ ‘မွနျဂုဏျမွင့ျ’ က စီးပှားရေး လုပျတာပါ။ ၁၉၉၅ တနှဈတညျးမှာတငျ ကွံ့ဖှံ့အသငျးဟာ ကပြျသနျးပေါငျး (၃၆၂, ၀၀၀) အမွတျငှေ ရရှိပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ စဈအုပျစု ထောကျခံပှဲမှာ ပါဝငျသူတှကေို ကွံ့ဖှံ့က ငှကွေေးပေးကမျးနိုငျတာ ဖွဈပါတယျ။ ငှရေလို့ နေ့စားလိုကျသူတှေ စဈတပျထောကျခံပှဲမှာ အမြားဆုံးပါဝငျပါတယျ။
စဈအစိုးရကနေ ရှေးကောကျပှဲ အစိုးရအဖွဈ အသှငျးပွောငျးတဲ့ ၂၀၁၀ မှာ ကွံ့ဖှံ့အသငျးဟာ ကွံ့ဖှံ့ပါတီ ဖွဈလာတာပါ။ ကွံ့ဖှံ့အသငျးပိုငျ ဥစ်စာပစ်စညျးအားလုံး ကွံ့ဖှံ့ပါတီလကျထဲ ရောကျလာတဲ့အတှကျ အခမြျးသာဆုံး နိုငျငံရေးပါတီ ဖွဈလာပါတယျ။ ကွံ့ဖှံ့ပါတီဟာ စီးပှားရေးနဲ့ နိုငျငံရေးကို ဒှနျတှဲလုပျကိုငျနပေါတယျ။ ကွံ့ဖှံ့အစိုးရ လကျအောကျခံဌာနတှကေို ကွံ့ဖှံ့ပါတီက ပစ်စညျးငှားစားတာတှေ ရှိပါတယျ။ နိုငျငံပိုငျပစ်စညျးကို ကိုယျပိုငျလို သဘောထားပွီး ကွံ့ဖှံ့ပါတီက ငှားစားတာတှကေို NLD အစိုးရလကျထကျမှာ ပွနျပေးရတာမြိုး ရှိလာပါတယျ။ ဥပမာ နှဈပေါငျးမြားစှာ ကွံ့ဖှံ့ကို မွငှေားခ ပေးခဲ့တဲ့ သငျ်ဃနျးကြှနျးမွို့နယျက Music Zone ကို NLD အစိုးရက ပွနျသိမျးပါတယျ။ အစိုးရမွပေေါျမှာ ဆိုငျဖှင့ျတဲ့ သာကတေက ဈေးဆိုငျ (၅၅) ဆိုငျဟာ ၁၉၉၂ ကတညျးက ကွံ့ဖှံ့ကို မွငှေားခ ကပြျ (၂၇) သိနျး လစဉျပေးခဲ့ရပါတယျ။
သာကတေမွို့နယျ ကွံ့ဖှံ့ဥက်ကဋ်ဌဟာ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကပြျသိနျး (၈၀) သုံးပမေယ့ျ အရှေးမခံရပါဘူး။ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာလညျး ကွံ့ဖှံ့ပါတီဟာ ငှအေမြားဆုံးသုံးပါတယျ။ နပွေညျတောျမှာ ကွံ့ဖှံ့ပါတီက တဦးသာ အနိုငျရပမေယ့ျ အသုံးစရိတျမှာ အမြားဆုံးပါ။ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကွံ့ဖှံ့ကိုယျစားလှယျလောငျးတှဟော ပါတီထောကျပံ့ငှနေဲ့ ကိုယျပိုငျငှကေို သုံးစှဲပါတယျ။ NLD ကိုယျစားလှယျကတော့ အလှုငှေ ရရှိပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ NLD ကိုယျစားလှယျလောငျးတှဟော ပါတီထောကျပံ့ငှေ၊ ကိုယျပိုငျငှနေဲ့ အလှုငှကေို အဓိက သုံးစှဲကွပါတယျ။ ရှေးကောကျပှဲ နညျးဥပဒမှော သိနျးတရာအထိ သုံးခှင့ျပွုတာမို့ ကွံ့ဖှံ့ကိုယျစားလှယျလောငျးတဦးဟာ ပမြျးမြှနှုနျးသိနျး (၈၀) လောကျ သုံးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ လူခမြျးသာတှကေ NLD ကို ငှကွေေးထောကျပံ့တဲ့ကိစ်စဟာ ကွံ့ဖှံ့အတှကျ မခံခြိမခံသာ ဖွဈသှားနိုငျပါတယျ။
နဝတ၊ နအဖ စဈအစိုးရခတျေက အခှင့ျထူးခံစားခဲ့တဲ့ စီးပှားရေးသမားတှဟော ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲမှာ NLD ကို ငှအေားလူအားနဲ့ ကူညီတာကို ကိုယျတိုငျတှေ့ခဲ့ရတယျလို့ စငျ်ကာပူအခွစေိုကျ သုတသေီ Dr. Gerard McCarthy က သူ့စာတမျးမှာ ရေးထားပါတယျ။ ၂၀၁၀ နှောငျးပိုငျးမှာ NLD ကို ခြုပျခယြျတာတှေ ရုတျသိမျးလိုကျတဲ့အခါ စီးပှားရေးသမားအုပျစုဟာ ဒေါျစုနဲ့ NLD ကို အတိအလငျး ထောကျခံပါတယျ။ တခြို့ကလညျး ကွံ့ဖှံ့ကိုရော NLD ကိုရော ထောကျပံ့ကွတယျ။ အခြို့ကတော့ NLD ကိုရော စဈဗိုလျဟောငျး ဦးဆောငျတဲ့ တစည (ခေါျ) တိုငျးရငျးသား စညျးလုံးညီညှှတျရေးပါတီကိုရော ရနျပုံငှေ လှူပါတယျ။
စဈအုပျစုနဲ့ ပေါငျးသငျးခဲ့ပမေယ့ျ ဒီမိုကရစေီကို အစကတညျးက လိုလားတာလို့ပွောပွီး ကွံ့ဖှံ့နဲ့ အဆကျဖွတျသူတှလေညျး ရှိလာပါတယျ။ NLD ကို ထောကျခံသူတှေ မြားလာလလေေ၊ ကွံ့ဖှံ့နဲ့ အဆကျဖွတျသူတှေ မြားလာလလေေ ဆိုသလို ဖွဈနပေါတယျ။ NLD ပါတီကလညျး ရှေးကောကျပှဲဝငျခြိနျကစပွီး စဈအုပျစု ခရိုနီတှေ လှူဒါနျးတာကို လကျခံဖို့ ဆုံးဖွတျလိုကျတာကွောင့ျ ကွံ့ဖှံ့ပါတီဟာ ကွာလလေေ လူကွိုကျနညျးလလေေ ဖွဈလာပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ တပျခြုပျကို စဈအာဏာသိမျးဖို့ ရှေးကောကျပှဲပွီးကတညျးက တောကျလြှောကျတိုကျတှနျးခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
