မြန်မာတပြည်လုံး ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်မှာ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားသုံးမယ်လို့ အမျိုးသားလျှပ်စစ်ဓါတ်အား ရရှိရေးစီမံကိန်းက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် သြဂုတ်လအထိ အိမ်ထောင်စု (၄၅) ရာခိုင်နှုန်းဟာ လျှပ်စစ်ဓါတ်အား သုံးနိုင်နေပြီဖြစ်လို့ ဒီနှစ်ကုန်လောက်ဆိုရင် (၅၅) ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှပ်စစ်ဓါတ်အား သုံးနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားထုတ်လုပ်မှုနဲ့ သုံးစွဲမှုဟာ နှစ်စဉ် (၁၀) ရာခိုင်နှုန်း တိုးပွားနေတာမို့ ၂၀၃၀ ရောက်ရင် ရာနှုန်းပြည့် သုံးစွဲနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။ ၂၀၁၅ မှာ မဂ္ဂါဝပ် (၂၃၀၀) ထုတ်လုပ်သုံးစွဲရာက အခုအချိန်မှာ (၃၇၀၀) အထိ ထုတ်လုပ်သုံးစွဲနေပါတယ်။
လျှပ်စစ်ဓါတ်အားစီမံကိန်းမှာ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာ (၂) ခု ရှိပါတယ်။ မဟာဓါတ်အားလိုင်း ကွန်ရက်လို့ခေါ်တဲ့ ပင်မဓါတ်အားလိုင်း တိုးချဲနိုင်ရေးနဲ့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခဖြစ်ရာ ဒေသအပါအဝင် ကျေးလက်ဒေသတွေကို ဓါတ်အားပေးနိုင်ရေး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ပြန်လည်ဖြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်လို့ခေါ်တဲ့ နေရောင်ခြည်သုံးလျှပ်စစ်နဲ့ ရေအားလျှပ်စစ်အသေးစားတွေ အရေးပါပုံကို လွန်ခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လထုတ် ယိုရှိကာဝါ တည်းဖြတ်တဲ့ အာဆီယံသုတေသနစာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်နဲ့ ရေအားလျှပ်စစ်အပြင် ဇီဝပစ္စည်းစွမ်းအင်ကို အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်က ထောက်ခံအားပေးပါတယ်။
အသေးစားလျှပ်စစ်ဓါတ်အားလိုင်း တည်ဆောက်ရာမှာ ကုန်ကျစရိတ် (၆၀) ရာခိုင်နှုန်းကို အစိုးရကစိုက်ထုတ်ပြီး၊ ဓါတ်အားကုမ္ပဏီက (၂၀) ရာခိုင်နှုန်း၊ ဒေသခံတွေက (၂၀) ရာခိုင်နှုန်း ရင်းနှီးကြပါတယ်။ မဟာဓါတ်အားလိုင်းကွန်ရက်ကို မြို့တွေက (၈၀) ရာခိုင်နှုန်းသုံးပြီး ကျေးလက်က (၁၂) ရာခိုင်နှုန်းလောက် သုံးပါတယ်။ ကျေးလက်ဒေသအများစုကတော့ ဓါတ်အားလိုင်းအသေးစားကို သုံးကြပါတယ်။ ဒီဇယ်ကိုသုံးတဲ့ အသေးစားဓါတ်အားလိုင်း (၁၃၀၀၀) ရှိပြီး၊ အသေးစားရေအားလျှပ်စစ်က (၂၄၀၀)၊ ဇီဝလောင်စာက (၁၂၀၀) နဲ့ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ဓါတ်အားလိုင်းက (၁၅၀) ရှိပါတယ်။ ဒီလိုအသေးစားဓါတ်အားလိုင်းတွေကို သုံးတဲ့အတွက် ကျေးရွာစုစုပေါင်း (၆) သောင်းကျော် (၆၃၂၇၇) မှာ (၃) သောင်းကျော် (၃၃၈၉၄) ကို လျှပ်စစ်ဓါတ်အား ပေးနိုင်နေပါပြီ။ (၅၀) ရာခိုင်နှုန်းကျော် မီးရနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရေအားလျှပ်စစ်ဟာ သန့်ရှင်းပြီး ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးစွမ်းအင်ဖြစ်ပေမယ့် အကြီးစားရေအားလျှပ်စစ်တွေဟာ မြန်မာပြည်မှာ နာမည်ကောင်း မရနိုင်ဘဲ ဖြစ်နေပါတယ်။ ရေကာတာ တစ်ရာကျော်ရှိတဲ့အနက် မြန်မာများတဲ့ တိုင်း (၇) တိုင်းမှာ (၂၈) ခု၊ တိုင်းရင်းသားများတဲ့ ပြည်နယ် (၇) ခုမှာ (၇၆) ခု ရှိနေပါတယ်။ ရေအားလျှပ်စစ်အကြီးစားတွေ တည်ဆောက်တိုင်း ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေ ဒုက္ခရောက်ပါတယ်။ ဥပမာ လောပီတရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံကို ၁၉၆၀ မှာ တည်ဆောက်စဉ်က ဒေသခံတွေ အတင်းအကျပ် ရွှေ့ပြောင်းခံကြရပါတယ်။ ဒီရေအားလျှပ်စစ် တည်ဆောက်ပြီး အနှစ် (၅၀) ကျော်ကြာမှ လွိုင်ကော်နဲ့ ဖယ်ခုံမြို့ဟာ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားကို သုံးနိုင်ပါတယ်။ ပြည်နယ်တွေမှာ လျှပ်စစ်ဓါတ်အားသုံးစွဲနိုင်တာ သိပ်မကြာသေးပါဘူး။ မဂ္ဂါဝပ် (၃၀) မကျော်တဲ့ ဓါတ်အားပေးစက်ကို ပြည်နယ်အစိုးရတွေက တည်ဆောက်ခွင့် ရှိပါတယ်။
ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲဖြစ်တဲ့ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်ကိုသုံးသူ အနည်းဆုံး ဖြစ်နေပါတယ်။ အပူပိုင်းဒေသဖြစ်တဲ့ မကွေး၊ မန္တလေးနဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းက ရွာ (၁၂) ရွာကို နေရောင်ခြည်ဓါတ်အားလိုင်းစနစ်နဲ့ လျှပ်စစ်မီးပေးတဲ့ စီမံကိန်းကို ADB (အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်) က အကောင်အထည် ဖော်ထားပါတယ်။ ကုန်ကျစရိတ် (၈၀) ရာခိုင်နှုန်း ADB က စိုက်ထုတ်ပြီး ဒေသခံတွေက (၂၀) ရာခိုင်နှုန်း စိုက်ပါတယ်။ ဂျပန်အစိုးရကလည်း ထောက်ပံ့ပါတယ်။ ဒီလိုအသေးစားဓါတ်အားလိုင်းစနစ်မှာ လျှပ်စစ်မီးသုံးစွဲသူတွေဟာ ဓါတ်အားလိုင်းကို ထိန်းသိမ်းတတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင် သုံးစွဲသူတွေဟာ ဓါတ်အားလိုင်းအတတ်ပညာနဲ့ ဘဏ္ဍာရေးရာကိစ္စတွေကို နားလည်တတ်ကျွမ်းဖို့ လိုပါတယ်။ အာဆီယံသုတေသနဌာန လေ့လာချက်အရ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်ဟာ ဒီဇယ်ဓါတ်အားပေးစက်ထက် စရိတ်သက်သာတာ ထင်ရှားပါတယ်။
နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်ကို ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေက နေ့ခင်းပိုင်းမှာ သုံးနိုင်ရင် ပိုပြီးအကျိုးရှိမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နေခင်းပိုင်းမှာ ထုတ်လုပ်တဲ့ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို ဘက္ထရီတွေမှာ သိုလှောင်ပြီး ညဘက်ပိုင်းမှာ မီးပေးတာလောက်ပဲ ရည်မှန်းရင်တော့ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်စနစ်ဟာ ကြီးထွားဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် နေ့ခင်းဘက်မှာ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံတွေမှာ အသုံးပြုနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင် ဓါတ်အားလိုင်း တည်ဆောက်ရာမှာ ငွေရင်းအများကြီး စိုက်ထုတ်ရပါတယ်။ ငွေရင်းပြန်ရအောင် မီတာခကို တိုးမြင့်လိုက်ရင် သုံးစွဲသူ နည်းသွားနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စီးပွားရေးအရလည်း တွက်ချေကိုက်ဖို့ လိုပါတယ်။
မဟာဓါတ်အားလိုင်းကွန်ရက်မှာ အိမ်သုံးမီတာခကို အနည်းဆုံးကောက်ယူတဲ့အတွက် မီတာခချင်း နှိုင်းယှဉ်လိုက်ရင် နေရောင်ခြည်စွမ်းအင် ဓါတ်အားလိုင်းက ပိုများတာမျိုးလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီဇယ်မီးစက်နဲ့ ယှဉ်လိုက်ရင်တော့ နေရောင်ခြည်စွမ်းအင်က အများကြီးစရိတ်သက်သာတယ်လို့ အာဆီယံသုတေသနစာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ညဉ့်နက်တဲ့အထိ မီးရတဲ့အတွက် လူမှုဘဝအခြေအနေ ကောင်းမွန်လာတာကတော့ သံသယရှိစရာ မလိုပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကျေးရွာလျှပ်စစ်ကော်မတီက ပိုင်ဆိုင်ကြီးကြပ်စီမံခန့်ခွဲတဲ့ အသေးစား လျှပ်စစ်ဓါတ်အားလိုင်းစနစ်ဟာ မြန်မာ့ကျေးလက်နဲ့ အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်တယ်လို့ လွန်ခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လထုတ် အာဆီယံသုတေသနစာတမ်းမှာ ထောက်ခံတင်ပြထားပါတယ်။
==Unicode==
မွနျမာတပွညျလုံး ၂၀၃၀ ပွည့ျနှဈမှာ လြှပျစဈဓါတျအားသုံးမယျလို့ အမြိုးသားလြှပျစဈဓါတျအား ရရှိရေးစီမံကိနျးက ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။ လှနျခဲ့တဲ့နှဈ သွဂုတျလအထိ အိမျထောငျစု (၄၅) ရာခိုငျနှုနျးဟာ လြှပျစဈဓါတျအား သုံးနိုငျနပွေီဖွဈလို့ ဒီနှဈကုနျလောကျဆိုရငျ (၅၅) ရာခိုငျနှုနျးအထိ လြှပျစဈဓါတျအား သုံးနိုငျဖှယျရှိကွောငျး သိရပါတယျ။ လြှပျစဈဓါတျအားထုတျလုပျမှုနဲ့ သုံးစှဲမှုဟာ နှဈစဉျ (၁၀) ရာခိုငျနှုနျး တိုးပှားနတောမို့ ၂၀၃၀ ရောကျရငျ ရာနှုနျးပွည့ျ သုံးစှဲနိုငျမယျလို့ မြှောျလင့ျရပါတယျ။ ၂၀၁၅ မှာ မဂ်ဂါဝပျ (၂၃၀၀) ထုတျလုပျသုံးစှဲရာက အခုအခြိနျမှာ (၃၇၀၀) အထိ ထုတျလုပျသုံးစှဲနပေါတယျ။
လြှပျစဈဓါတျအားစီမံကိနျးမှာ ရငျဆိုငျနရေတဲ့ ပွူနာ (၂) ခု ရှိပါတယျ။ မဟာဓါတျအားလိုငျး ကှနျရကျလို့ခေါျတဲ့ ပငျမဓါတျအားလိုငျး တိုးခြဲနိုငျရေးနဲ့ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခဖွဈရာ ဒသေအပါအဝငျ ကြေးလကျဒသေတှကေို ဓါတျအားပေးနိုငျရေး ဖွဈပါတယျ။ ဒီနရောမှာ ပွနျလညျဖွည့ျဖွိုးမွဲစှမျးအငျလို့ခေါျတဲ့ နရေောငျခွညျသုံးလြှပျစဈနဲ့ ရအေားလြှပျစဈအသေးစားတှေ အရေးပါပုံကို လှနျခဲ့တဲ့ သွဂုတျလထုတျ ယိုရှိကာဝါ တညျးဖွတျတဲ့ အာဆီယံသုတသေနစာတမျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ နရေောငျခွညျစှမျးအငျနဲ့ ရအေားလြှပျစဈအပွငျ ဇီဝပစ်စညျးစှမျးအငျကို အာရှဖှံ့ဖွိုးရေးဘဏျက ထောကျခံအားပေးပါတယျ။
အသေးစားလြှပျစဈဓါတျအားလိုငျး တညျဆောကျရာမှာ ကုနျကစြရိတျ (၆၀) ရာခိုငျနှုနျးကို အစိုးရကစိုကျထုတျပွီး၊ ဓါတျအားကုမ်ပဏီက (၂၀) ရာခိုငျနှုနျး၊ ဒသေခံတှကေ (၂၀) ရာခိုငျနှုနျး ရငျးနှီးကွပါတယျ။ မဟာဓါတျအားလိုငျးကှနျရကျကို မွို့တှကေ (၈၀) ရာခိုငျနှုနျးသုံးပွီး ကြေးလကျက (၁၂) ရာခိုငျနှုနျးလောကျ သုံးပါတယျ။ ကြေးလကျဒသေအမြားစုကတော့ ဓါတျအားလိုငျးအသေးစားကို သုံးကွပါတယျ။ ဒီဇယျကိုသုံးတဲ့ အသေးစားဓါတျအားလိုငျး (၁၃၀၀၀) ရှိပွီး၊ အသေးစားရအေားလြှပျစဈက (၂၄၀၀)၊ ဇီဝလောငျစာက (၁၂၀၀) နဲ့ နရေောငျခွညျစှမျးအငျသုံး ဓါတျအားလိုငျးက (၁၅၀) ရှိပါတယျ။ ဒီလိုအသေးစားဓါတျအားလိုငျးတှကေို သုံးတဲ့အတှကျ ကြေးရှာစုစုပေါငျး (၆) သောငျးကြောျ (၆၃၂၇၇) မှာ (၃) သောငျးကြောျ (၃၃၈၉၄) ကို လြှပျစဈဓါတျအား ပေးနိုငျနပေါပွီ။ (၅၀) ရာခိုငျနှုနျးကြောျ မီးရနတော ဖွဈပါတယျ။
ရအေားလြှပျစဈဟာ သန့ျရှငျးပွီး ပွနျလညျပွည့ျဖွိုးစှမျးအငျဖွဈပမေယ့ျ အကွီးစားရအေားလြှပျစဈတှဟော မွနျမာပွညျမှာ နာမညျကောငျး မရနိုငျဘဲ ဖွဈနပေါတယျ။ ရကောတာ တဈရာကြောျရှိတဲ့အနကျ မွနျမာမြားတဲ့ တိုငျး (၇) တိုငျးမှာ (၂၈) ခု၊ တိုငျးရငျးသားမြားတဲ့ ပွညျနယျ (၇) ခုမှာ (၇၆) ခု ရှိနပေါတယျ။ ရအေားလြှပျစဈအကွီးစားတှေ တညျဆောကျတိုငျး ဒသေခံတိုငျးရငျးသားတှေ ဒုက်ခရောကျပါတယျ။ ဥပမာ လောပီတရအေားလြှပျစဈစကျရုံကို ၁၉၆၀ မှာ တညျဆောကျစဉျက ဒသေခံတှေ အတငျးအကပြျ ရှှေ့ပွောငျးခံကွရပါတယျ။ ဒီရအေားလြှပျစဈ တညျဆောကျပွီး အနှဈ (၅၀) ကြောျကွာမှ လှိုငျကောျနဲ့ ဖယျခုံမွို့ဟာ လြှပျစဈဓါတျအားကို သုံးနိုငျပါတယျ။ ပွညျနယျတှမှော လြှပျစဈဓါတျအားသုံးစှဲနိုငျတာ သိပျမကွာသေးပါဘူး။ မဂ်ဂါဝပျ (၃၀) မကြောျတဲ့ ဓါတျအားပေးစကျကို ပွညျနယျအစိုးရတှကေ တညျဆောကျခှင့ျ ရှိပါတယျ။
ပွနျလညျပွည့ျဖွိုးမွဲဖွဈတဲ့ နရေောငျခွညျစှမျးအငျကိုသုံးသူ အနညျးဆုံး ဖွဈနပေါတယျ။ အပူပိုငျးဒသေဖွဈတဲ့ မကှေး၊ မန်တလေးနဲ့ စဈကိုငျးတိုငျးက ရှာ (၁၂) ရှာကို နရေောငျခွညျဓါတျအားလိုငျးစနဈနဲ့ လြှပျစဈမီးပေးတဲ့ စီမံကိနျးကို ADB (အာရှဖှံ့ဖွိုးရေးဘဏျ) က အကောငျအထညျ ဖောျထားပါတယျ။ ကုနျကစြရိတျ (၈၀) ရာခိုငျနှုနျး ADB က စိုကျထုတျပွီး ဒသေခံတှကေ (၂၀) ရာခိုငျနှုနျး စိုကျပါတယျ။ ဂပြနျအစိုးရကလညျး ထောကျပံ့ပါတယျ။ ဒီလိုအသေးစားဓါတျအားလိုငျးစနဈမှာ လြှပျစဈမီးသုံးစှဲသူတှဟော ဓါတျအားလိုငျးကို ထိနျးသိမျးတတျဖို့ လိုပါတယျ။ နရေောငျခွညျစှမျးအငျ သုံးစှဲသူတှဟော ဓါတျအားလိုငျးအတတျပညာနဲ့ ဘဏ်ဍာရေးရာကိစ်စတှကေို နားလညျတတျကြှမျးဖို့ လိုပါတယျ။ အာဆီယံသုတသေနဌာန လေ့လာခကြျအရ နရေောငျခွညျစှမျးအငျဟာ ဒီဇယျဓါတျအားပေးစကျထကျ စရိတျသကျသာတာ ထငျရှားပါတယျ။
နရေောငျခွညျစှမျးအငျကို ကုနျထုတျလုပျငနျးတှကေ နေ့ခငျးပိုငျးမှာ သုံးနိုငျရငျ ပိုပွီးအကြိုးရှိမယျလို့ ဆိုပါတယျ။ နခေငျးပိုငျးမှာ ထုတျလုပျတဲ့ လြှပျစဈစှမျးအငျကို ဘက်ထရီတှမှော သိုလှောငျပွီး ညဘကျပိုငျးမှာ မီးပေးတာလောကျပဲ ရညျမှနျးရငျတော့ နရေောငျခွညျစှမျးအငျစနဈဟာ ကွီးထှားဖို့ မလှယျပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ နေ့ခငျးဘကျမှာ စကျရုံ၊ အလုပျရုံတှမှော အသုံးပွုနိုငျဖို့ လိုအပျပါတယျ။ နရေောငျခွညျစှမျးအငျ ဓါတျအားလိုငျး တညျဆောကျရာမှာ ငှရေငျးအမြားကွီး စိုကျထုတျရပါတယျ။ ငှရေငျးပွနျရအောငျ မီတာခကို တိုးမွင့ျလိုကျရငျ သုံးစှဲသူ နညျးသှားနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ စီးပှားရေးအရလညျး တှကျခြကေိုကျဖို့ လိုပါတယျ။
မဟာဓါတျအားလိုငျးကှနျရကျမှာ အိမျသုံးမီတာခကို အနညျးဆုံးကောကျယူတဲ့အတှကျ မီတာခခငြျး နှိုငျးယှဉျလိုကျရငျ နရေောငျခွညျစှမျးအငျ ဓါတျအားလိုငျးက ပိုမြားတာမြိုးလညျး ရှိနိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီဇယျမီးစကျနဲ့ ယှဉျလိုကျရငျတော့ နရေောငျခွညျစှမျးအငျက အမြားကွီးစရိတျသကျသာတယျလို့ အာဆီယံသုတသေနစာတမျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ ညဉ့ျနကျတဲ့အထိ မီးရတဲ့အတှကျ လူမှုဘဝအခွအေနေ ကောငျးမှနျလာတာကတော့ သံသယရှိစရာ မလိုပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ ကြေးရှာလြှပျစဈကောျမတီက ပိုငျဆိုငျကွီးကွပျစီမံခန့ျခှဲတဲ့ အသေးစား လြှပျစဈဓါတျအားလိုငျးစနဈဟာ မွနျမာ့ကြေးလကျနဲ့ အသင့ျတောျဆုံးဖွဈတယျလို့ လှနျခဲ့တဲ့ သွဂုတျလထုတျ အာဆီယံသုတသေနစာတမျးမှာ ထောကျခံတငျပွထားပါတယျ။
