သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ တိုင်းရင်းသားပါတီများ


Myanmar's youth dressed in different ethnic minorities' attires walk to Myanmar's parliament to attend a function to mark the International Day of Democracy in Naypyidaw, Myanmar, Tuesday, Sept. 15, 2015. More than 90 political parties will take part in the parliamentary election
Myanmar's youth dressed in different ethnic minorities' attires walk to Myanmar's parliament to attend a function to mark the International Day of Democracy in Naypyidaw, Myanmar, Tuesday, Sept. 15, 2015. More than 90 political parties will take part in the parliamentary election
တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

ရှေ့လကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ့် အုပ်စုကြီး (၃) စု ရှိပါတယ်။ ရှစ်လေးလုံး အရေးတော်ပုံက မွေးထုတ်လိုက်တဲ့ အရပ်သားဒီမိုကရေစီအုပ်စု၊ စစ်တပ်အနွယ်ဝင်အုပ်စုနဲ့ တိုင်းရင်းသားအုပ်စုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ NLD နဲ့ စစ်အုပ်စုဝင်ပါတီတွေ ပထမဆုံးအကြိမ် လွတ်လွတ်လပ်လပ် ယှဉ်ပြိုင်တဲ့ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေဟာ မျှော်လင့်သလောက် ထောက်ခံမဲ မရကြပါဘူး။ NLD ကိုသာ အာရုံစိုက်ကြလို့ လျစ်လျူရှုခံရတဲ့ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေ များနေပါတယ်။

၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကိုကြည့်ရင် လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲကို ခန့်မှန်းနိုင်ဖွယ် ရှိပါတယ်။ ကယားပြည်နယ်မှာဆိုရင် အနိုင်ရတဲ့ ဒေသခံပါတီ လုံးဝမရှိပါဘူး။ ပြည်ထောင်စုနဲ့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်မှာ NLD က (၂၆) ဦး၊ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက (၆) ဦး အနိုင်ရပါတယ်။ ကရင်ပြည်နယ်မှာ NLD က (၂၆) ဦး၊ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက (၆) ဦး၊ ဒေသခံက (၁) ဦး အနိုင်ရကြပါတယ်။ မွန်ပြည်နယ်မှာ NLD့ (၃၇) နေရာ၊ ဒေသခံပါတီတွေက (၄) နေရာ၊ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက (၁) နေရာ အနိုင်ရပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်မှာ NLD က (၂၈) နေရာ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက (၅) နေရာ၊ ဒေသခံပါတီတွေက (၆) နေရာ အနိုင်ရကြပါတယ်။

ကချင်ပြည်နယ်မှာလည်း NLD ပါတီကပဲ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်အမတ်နေရာ (၂၂) ခုနဲ့ ပြည်နယ်အမတ်နေရာ (၂၂) ခု စုစုပေါင်း ကိုယ်စားလှယ် (၄၄) ဦး အနိုင်ရပါတယ်။ ပြည်ခိုင်ဖြိုးက (၁၀) နေရာ၊ ဒေသခံပါတီတွေက (၁၈) နေရာ ကချင်ပြည်နယ်မှာ နိုင်ကြပါတယ်။ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် (၁၁) ရာခိုင်နှုန်းသာ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေ ရရှိခဲ့ပြီး၊ စစ်အုပ်စုအနွယ်ဝင် ပါတီတွေက (၈) ရာခိုင်နှုန်း၊ NLD က (၇၈) ရာခိုင်နှုန်း၊ တသီးပုဂ္ဂလိက (၃) ရာခိုင်နှုန်း ရရှိကြပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီက အများဆုံးအနိုင်ရပြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်အဆင့်မှာရော ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာရော ရှမ်း SNLD က ဒုတိယအများဆုံး အနိုင်ရရှိပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်နဲ့ ရခိုင်တိုင်းရင်းသား တိုးတက်ရေးပါတီတို့ ပူးပေါင်းပြီး၊ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ တည်ထောင်နိုင်တာကြောင့် ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာ (၂၅) နေရာ၊ ပြည်နယ်အဆင့်မှာ (၂၂) နေရာ အနိုင်ရရှိပါတယ်။

အခုတော့ ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ALD ဟာ ခွဲထွက်ပြီး သီးခြားယှဉ်ပြိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဒေသခံပါတီတွေ ပေါင်းစည်းပြီး၊ ပါတီတခုတည်းအနေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်လို့ အနိုင်ရခဲ့တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို အားကျပြီး အခြားပြည်နယ်တွေမှာ ပါတီပေါင်းစည်းမှုတွေ လုပ်ကြပါတယ်။ ပါတီချင်းပေါင်းစည်းပြီး ပါတီသစ်တည်ထောင်ဖို့အတွက် ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့ပါတီ (၁၆) ပါတီ ရှိပါတယ်။ ယှဉ်ပြိုင်တဲ့ဒေသခံ ပါတီတွေများလာရင် ဆန္ဒမဲတွေလည်း အကွဲကွဲအပြားပြား ဖြစ်သွားတဲ့အတွက် ဆရာများသားသေဆိုသလို တဦးမှ အနိုင်မရတာကို ကယားပြည်နယ်က သက်သေပြနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် မွန်ပြည်နယ်ကဒေသခံ ပါတီတွေ ပူးပေါင်းပြီး မွန်ညီညွှတ်ရေးပါတီသစ်အနေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ယှဉ်ပြိုင်ပါလိမ့်မယ်။

ဒါပေမဲ့ NLD ပါတီကို ထောက်ခံသူတွေ တိုးပွားနေတဲ့အတွက် တိုင်းရင်းသားပါတီတွေဟာ (၂၀၁၅) က အဖြစ်မျိုး ကြုံတွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒေသခံပါတီတွေ ပေါင်းစည်းနိုင်တဲ့အတွက် အကျိုးအမြတ်ကို လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ တွေ့နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။ ၂၀၁၅ မတိုင်မီက တိုင်းရင်းသားပါတီတွေ ပေါင်းစည်းဖို့ ကြိုးပမ်းတာ မအောင်မြင်ခဲ့ပေမယ့် ၂၀၁၇ နဲ့ ၂၀၁၉ အတွင်း ကချင်၊ ကရင်၊ ကယား၊ မွန်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ ပေါင်းစည်းတည်ထောင်ထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားပါတီသစ်တွေ ပေါ်ထွန်းလာပုံကို တင်ပြထားတဲ့ သုတေသီ စုမွန်သန့်ရဲ့ စာတမ်းကို စင်္ကာပူအခြေစိုက် သုတေသနဌာနက လွန်ခဲ့တဲ့ ဇွန်လက ထုတ်ဝေထားပါတယ်။ ပါတီပေါင်းစည်းမှုဟာ ရွေးကောက်ပွဲအတွက်သာမကပဲ ဖယ်ဒရယ်နိုင်ငံ တည်ထောင်ရေးကို ရည်ရွယ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီလိုစည်းလုံးညီညွှတ်လာတာကို ဒေသခံလူထုက ဘယ်လောက် ထောက်ခံတယ်ဆိုတာ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ သိရပါလိမ့်မယ်။

ဒါပေမဲ့ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေ ပေါင်းစည်းပြီး ပါတီသစ် တည်ထောင်တာနဲ့ ထောက်ခံမဲ ရလိမ့်မယ်လို့ မပြောနိုင်ပါဘူး။ မဲဆန္ဒရှင်တွေ ယုံကြည်အားထားလောက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ပြီး ဘယ်လို အကျိုးဆောင်မယ်ဆိုတာကို ရှင်းလင်းပြတ်သားစွာ ထုတ်ဖော်ဖို့ လိုပါတယ်။ တနည်းဆိုရင်တော့ အခြားပါတီတွေထက်ပိုပြီး အရည်အသွေးရှိကြောင်း ပြသဖို့ လိုပါတယ်။ မဲမပေးသူတွေ များနေတာဟာလည်း ပြည်နယ်တွေမှာ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲမှာ တပြည်လုံးပျမ်းမျှနှုန်း (၇၀) ရာခိုင်နှုန်း မဲပေးချိန်မှာ ကရင်နဲ့ မွန်ပြည်နယ်တွေမှာ မဲပေးသူ (၅၀) ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိပါတယ်။

ဒါကြောင့် ပထမအကြိမ် ဆန္ဒမဲပေးတဲ့ လူငယ်တွေ များလာတုန်း မဲပေးဖို့ စိတ်မပါတဲ့ ဒေသခံတွေဟာ နိုင်ငံရေးမှာ စိတ်ဝင်စားလာအောင် စွမ်းဆောင်နိုင်ရင် အကျိုးရှိနိုင်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ NLD ဟာ မည်မည်ရရ လက်တွေ့ပြစရာ မရှိသေးလို့ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေအနေနဲ့ အစီအစဉ်သစ်တွေ တင်ပြနိုင်ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကိုယ်စားလှယ်များများ အနိုင်ရဖို့ကိစ္စဟာ ဒီကိုယ်စားလှယ်ကို မဲဆန္ဒရှင်က ဘယ်လောက် ယုံကြည်သလဲဆိုတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်။

==Unicode==

ရှေ့လကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျမယ့ျ အုပျစုကွီး (၃) စု ရှိပါတယျ။ ရှဈလေးလုံး အရေးတောျပုံက မှေးထုတျလိုကျတဲ့ အရပျသားဒီမိုကရစေီအုပျစု၊ စဈတပျအနှယျဝငျအုပျစုနဲ့ တိုငျးရငျးသားအုပျစုတှေ ဖွဈပါတယျ။ NLD နဲ့ စဈအုပျစုဝငျပါတီတှေ ပထမဆုံးအကွိမျ လှတျလှတျလပျလပျ ယှဉျပွိုငျတဲ့ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲမှာ တိုငျးရငျးသားပါတီတှဟော မြှောျလင့ျသလောကျ ထောကျခံမဲ မရကွပါဘူး။ NLD ကိုသာ အာရုံစိုကျကွလို့ လစြျလြူရှုခံရတဲ့ တိုငျးရငျးသားပါတီတှေ မြားနပေါတယျ။

၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲရလဒျကိုကွည့ျရငျ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲကို ခန့ျမှနျးနိုငျဖှယျ ရှိပါတယျ။ ကယားပွညျနယျမှာဆိုရငျ အနိုငျရတဲ့ ဒသေခံပါတီ လုံးဝမရှိပါဘူး။ ပွညျထောငျစုနဲ့ ပွညျနယျလှှတျတောျမှာ NLD က (၂၆) ဦး၊ ပွညျခိုငျဖွိုးက (၆) ဦး အနိုငျရပါတယျ။ ကရငျပွညျနယျမှာ NLD က (၂၆) ဦး၊ ပွညျခိုငျဖွိုးက (၆) ဦး၊ ဒသေခံက (၁) ဦး အနိုငျရကွပါတယျ။ မှနျပွညျနယျမှာ NLD့ (၃၇) နရော၊ ဒသေခံပါတီတှကေ (၄) နရော၊ ပွညျခိုငျဖွိုးက (၁) နရော အနိုငျရပါတယျ။ ခငြျးပွညျနယျမှာ NLD က (၂၈) နရော ပွညျခိုငျဖွိုးက (၅) နရော၊ ဒသေခံပါတီတှကေ (၆) နရော အနိုငျရကွပါတယျ။

ကခငြျပွညျနယျမှာလညျး NLD ပါတီကပဲ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျအမတျနရော (၂၂) ခုနဲ့ ပွညျနယျအမတျနရော (၂၂) ခု စုစုပေါငျး ကိုယျစားလှယျ (၄၄) ဦး အနိုငျရပါတယျ။ ပွညျခိုငျဖွိုးက (၁၀) နရော၊ ဒသေခံပါတီတှကေ (၁၈) နရော ကခငြျပွညျနယျမှာ နိုငျကွပါတယျ။ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲမှာ ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားလှယျ (၁၁) ရာခိုငျနှုနျးသာ တိုငျးရငျးသားပါတီတှေ ရရှိခဲ့ပွီး၊ စဈအုပျစုအနှယျဝငျ ပါတီတှကေ (၈) ရာခိုငျနှုနျး၊ NLD က (၇၈) ရာခိုငျနှုနျး၊ တသီးပုဂ်ဂလိက (၃) ရာခိုငျနှုနျး ရရှိကွပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီက အမြားဆုံးအနိုငျရပွီး၊ ရှမျးပွညျနယျအဆင့ျမှာရော ပွညျထောငျစုအဆင့ျမှာရော ရှမျး SNLD က ဒုတိယအမြားဆုံး အနိုငျရရှိပါတယျ။ ရှေးကောကျပှဲမတိုငျမီ ရခိုငျဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျနဲ့ ရခိုငျတိုငျးရငျးသား တိုးတကျရေးပါတီတို့ ပူးပေါငျးပွီး၊ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ တညျထောငျနိုငျတာကွောင့ျ ပွညျထောငျစုအဆင့ျမှာ (၂၅) နရော၊ ပွညျနယျအဆင့ျမှာ (၂၂) နရော အနိုငျရရှိပါတယျ။

အခုတော့ ရခိုငျဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ ALD ဟာ ခှဲထှကျပွီး သီးခွားယှဉျပွိုငျပါလိမ့ျမယျ။ ဒသေခံပါတီတှေ ပေါငျးစညျးပွီး၊ ပါတီတခုတညျးအနနေဲ့ ယှဉျပွိုငျလို့ အနိုငျရခဲ့တဲ့ ရခိုငျပွညျနယျကို အားကပြွီး အခွားပွညျနယျတှမှော ပါတီပေါငျးစညျးမှုတှေ လုပျကွပါတယျ။ ပါတီခငြျးပေါငျးစညျးပွီး ပါတီသဈတညျထောငျဖို့အတှကျ ဖကြျသိမျးလိုကျတဲ့ပါတီ (၁၆) ပါတီ ရှိပါတယျ။ ယှဉျပွိုငျတဲ့ဒသေခံ ပါတီတှမြေားလာရငျ ဆန်ဒမဲတှလေညျး အကှဲကှဲအပွားပွား ဖွဈသှားတဲ့အတှကျ ဆရာမြားသားသဆေိုသလို တဦးမှ အနိုငျမရတာကို ကယားပွညျနယျက သကျသပွေနပေါတယျ။ ဒါကွောင့ျ မှနျပွညျနယျကဒသေခံ ပါတီတှေ ပူးပေါငျးပွီး မှနျညီညှှတျရေးပါတီသဈအနနေဲ့ ရှေးကောကျပှဲမှာ ယှဉျပွိုငျပါလိမ့ျမယျ။

ဒါပမေဲ့ NLD ပါတီကို ထောကျခံသူတှေ တိုးပှားနတေဲ့အတှကျ တိုငျးရငျးသားပါတီတှဟော (၂၀၁၅) က အဖွဈမြိုး ကွုံတှေ့နိုငျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒသေခံပါတီတှေ ပေါငျးစညျးနိုငျတဲ့အတှကျ အကြိုးအမွတျကို လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ တှေ့နိုငျလိမ့ျမယျလို့ ခန့ျမှနျးရပါတယျ။ ၂၀၁၅ မတိုငျမီက တိုငျးရငျးသားပါတီတှေ ပေါငျးစညျးဖို့ ကွိုးပမျးတာ မအောငျမွငျခဲ့ပမေယ့ျ ၂၀၁၇ နဲ့ ၂၀၁၉ အတှငျး ကခငြျ၊ ကရငျ၊ ကယား၊ မှနျနဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော ပေါငျးစညျးတညျထောငျထားတဲ့ တိုငျးရငျးသားပါတီသဈတှေ ပေါျထှနျးလာပုံကို တငျပွထားတဲ့ သုတသေီ စုမှနျသန့ျရဲ့ စာတမျးကို စငျ်ကာပူအခွစေိုကျ သုတသေနဌာနက လှနျခဲ့တဲ့ ဇှနျလက ထုတျဝထေားပါတယျ။ ပါတီပေါငျးစညျးမှုဟာ ရှေးကောကျပှဲအတှကျသာမကပဲ ဖယျဒရယျနိုငျငံ တညျထောငျရေးကို ရညျရှယျတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ဒီလိုစညျးလုံးညီညှှတျလာတာကို ဒသေခံလူထုက ဘယျလောကျ ထောကျခံတယျဆိုတာ လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ သိရပါလိမ့ျမယျ။

ဒါပမေဲ့ တိုငျးရငျးသားပါတီတှေ ပေါငျးစညျးပွီး ပါတီသဈ တညျထောငျတာနဲ့ ထောကျခံမဲ ရလိမ့ျမယျလို့ မပွောနိုငျပါဘူး။ မဲဆန်ဒရှငျတှေ ယုံကွညျအားထားလောကျတဲ့ အဖှဲ့အစညျးဖွဈပွီး ဘယျလို အကြိုးဆောငျမယျဆိုတာကို ရှငျးလငျးပွတျသားစှာ ထုတျဖောျဖို့ လိုပါတယျ။ တနညျးဆိုရငျတော့ အခွားပါတီတှထေကျပိုပွီး အရညျအသှေးရှိကွောငျး ပွသဖို့ လိုပါတယျ။ မဲမပေးသူတှေ မြားနတောဟာလညျး ပွညျနယျတှမှော ရငျဆိုငျနရေတဲ့ ပွူနာ ဖွဈပါတယျ။ ၂၀၁၅ ရှေးကောကျပှဲမှာ တပွညျလုံးပမြျးမြှနှုနျး (၇၀) ရာခိုငျနှုနျး မဲပေးခြိနျမှာ ကရငျနဲ့ မှနျပွညျနယျတှမှော မဲပေးသူ (၅၀) ရာခိုငျနှုနျးသာ ရှိပါတယျ။

ဒါကွောင့ျ ပထမအကွိမျ ဆန်ဒမဲပေးတဲ့ လူငယျတှေ မြားလာတုနျး မဲပေးဖို့ စိတျမပါတဲ့ ဒသေခံတှဟော နိုငျငံရေးမှာ စိတျဝငျစားလာအောငျ စှမျးဆောငျနိုငျရငျ အကြိုးရှိနိုငျပါတယျ။ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျမှာ NLD ဟာ မညျမညျရရ လကျတှေ့ပွစရာ မရှိသေးလို့ တိုငျးရငျးသားပါတီတှအေနနေဲ့ အစီအစဉျသဈတှေ တငျပွနိုငျပါတယျ။ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကိုယျစားလှယျမြားမြား အနိုငျရဖို့ကိစ်စဟာ ဒီကိုယျစားလှယျကို မဲဆန်ဒရှငျက ဘယျလောကျ ယုံကွညျသလဲဆိုတဲ့အပေါျမှာ မူတညျပါတယျ။

XS
SM
MD
LG