သုံးရလွယ်ကူစေသည့် Link များ

နောက်ဆုံးရသတင်း

မြန်မာ-ရုရှားဟာ ရာသက်ပန်မိတ်ဆွေလား


စစ်ကောင်စီအကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံ။
စစ်ကောင်စီအကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံ။

ဦးအောင်ခင်ရဲ့ မြန်မာ့အရေး သုံးသပ်ချက်

လွန်ခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လအစောပိုင်းက ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး နေပြည်တော်ကို ရောက်လာတဲ့အခါမှာ ရုရှားနဲ့ မြန်မာဟာ ရာသက်ပန်မိတ်ဆွေနဲ့ ရာသက်ပန်မဟာမိတ် ဖြစ်တယ်လို့ တပ်ချုပ်မင်းအောင်လှိုင်က ပြောပါတယ်။ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း စစ်ကောင်စီရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ထောက်ခံအားပေးတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ စစ်ကောင်စီမပါတဲ့ အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးအစည်းအဝေး၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံမှာ ကျင်းပနေတုန်းမှာ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရောက်လာတာဟာ စစ်ကောင်စီအတွက် အားဆေးတခွက် ဖြစ်နေပါတယ်။ ရုရှားဆီက စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ စစ်ရေး အကူအညီတွေ ရနိုင်ပါတယ်။

တပ်ချုပ်မင်းအောင်လှိုင် ရုရှားကိုသွားတာ တလမပြည့်ခင်မှာ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရောက်လာတာပါ။ မကြာမီ ရုရှားရေနံကို တင်သွင်းတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် ရုရှားဟာ လက်နက်ရောင်းဖို့ ခက်သွားနိုင်ပေမဲ့ ရေနံဈေးကွက်အသစ်လေး ရရှိသွားပါတယ်။ တကယ်တော့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ လက်ထက်ကတည်းက စစ်အစိုးရတွေဟာ တရုတ်ကိုအားကိုးပြီး ရုရှားနဲ့ ဆက်ဆံရေးမြှင့်တင်ပါတယ်။ စစ်ဗိုလ်တွေကို တရုတ်နဲ့ ရုရှားတို့မှာ သင်တန်းတက်ကြပါတယ်။

ခေတ်မီစစ်လက်နက်မျိုးစုံရှိရင် အမြဲတမ်းတပန်းသာနေမယ်လို့ စစ်တပ်က ယူဆထားတာမို့ လက်နက်ပစ္စည်း ဝယ်ယူတဲ့တိုင်းပြည်ကို စစ်သင်တန်းသား အများအပြား စေလွှတ်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေးရချိန်ကစပြီး ၁၉၆၂ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းချိန်အထိ (၁၄) နှစ်ကာလမှာ စစ်မှုထမ်း (၂၀၀၀) နီးပါး နိုင်ငံခြားမှာ သင်တန်းတက်ကြပါတယ်။ ၁၉၆၃ ကနေ ၁၉၈၈ အထိ မဆလအစိုးရခေတ် (၂၅) နှစ်မှာ စစ်မှုထမ်း ငါးရာကျော်သာ နိုင်ငံခြားသင်တန်း တက်နိုင်ပါတယ်။ နဝတစစ်အစိုးရခေတ် ၁၉၉၀ ကနေ ၂၀၀၀ အထိ (၁၀) နှစ်ကာလမှာ စစ်မှုထမ်း (၁၀၀၀) နီးပါး နိုင်ငံခြားမှာ သင်တန်းတက်ပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ (၆၀၀) ကျော်က တရုတ်ပြည်သွားကြပြီး ကျန်လူတွေဟာ အိန္ဒိယ၊ ပါကစ္စတန်၊ စင်္ကာပူနဲ့ ယူဂိုစလားဗီးယားတို့ကို သွားရပါတယ်။ ရုရှားသွားသူက (၃၀) ကျော်သာ ရှိပါတယ်။ အခုတော့ ရုရှားသင်တန်းဆင်း စစ်ဗိုလ် (၇၀၀၀) လောက် ရှိနေပါပြီ။ တရုတ်စစ်ပစ္စည်း အဝယ်များချိန်မှာ တရုတ်ပြည်မှာ သင်တန်းတက်သူ များပါတယ်။

တရုတ်ကြီးစိုးမှုကို တန်ပြန်ဖို့ ဗိယက်နမ်က ရုရှားနဲ့ လက်တွဲခဲ့တဲ့ အစဉ်အလာကို စစ်ကောင်စီက လိုက်လုပ်နေပုံရတယ်လို့ သုံးသပ်တာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ရုရှားကတော့ မြန်မာနဲ့ ဗိယက်နမ်ကြောင့် တရုတ်နဲ့ ဆက်ဆံရေး ပျက်မှာကို လိုလားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ လိုချင်တာ ရနိုင်ဖို့အတွက် ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာ ရုရှားကို စစ်ကောင်စီက အပြည့်အဝ ထောက်ခံပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် ရုရှားဟာ သူထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့ လက်နက်ပစ္စည်းတွေကို အရင်လို ရောင်းချနိုင်မှာ မဟုတ်တော့ဘူးလို့ ICG -International Crisis Group ရဲ့ သြဂုတ်လ (၄) ရက်နေ့ထုတ် သုံးသပ်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာ ဆုံးရှုံးပျက်စီးသွားတဲ့ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေကို အစားထိုးနိုင်ဖို့ကိစ္စဟာ ရုရှားရဲ့ ပထမဦးစားပေး ဖြစ်လာတာဟာ လက်နက်ပစ္စည်းဝယ်ဖို့သာ အာရုံစိုက်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီအတွက် ဆုံးရှုံးမှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ကောင်စီလိုချင်တဲ့ ခေတ်မီလေကြောင်း စစ်ဆင်ရေးပစ္စည်းတွေကို ပေးနိုင်မယ့်အခွင့်အလမ်း ရုရှားမှာ နည်းပါးသွားပြီလို့ ICG က သုံးသပ်ပါတယ်။ ရုရှားလုပ်သမျှကို ထောက်ခံလိုက်ရင် လိုချင်တာ ရနိုင်တယ်လို့ ယူဆပုံရတဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ မှန်းချက်နဲ့ နှမ်းထွက်မကိုက် ဖြစ်နေပါတယ်။ ယူကရိန်းရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ခံစစ်ကို ကြုံတွေ့နေရတဲ့ ရုရှားဟာ စစ်အင်အားမှာရော သြဇာအရှိန်အဝါမှာရော ကျဆင်းဖို့ အလားအလာ ရှိပါတယ်။ စစ်ကောင်စီကို ထောက်ခံတာ ရေတိုအကျိုုးအမြတ်ရဖို့သာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရုရှားစစ်တက္ကသိုလ်က တပ်ချုပ်ကို ဂုဏ်ထူးဆောင်ပါမောက္ခဘွဲ့ ပေးတာဟာ ဝါဒဖြန့်စည်းရုံးရေးသဘောသာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာ့အခြေအနေ ပြောင်းလဲလို့ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် အကျိုးဆက်ကို ဝေးလံတဲ့ ရုရှားက ခံစားရမှာ မဟုတ်ဘဲ၊ အိမ်နီးချင်းတရုတ်ကသာ ခံစားရပါလိမ့်မယ်လို့ သုံးသပ်သူများလည်း ရှိပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ သြဂုတ်လ (၂၅) ရက်နေ့ထုတ် United States Peace Institute (USPI) စာတမ်းမှာတော့ ရုရှားဝင်လာတာဟာ တရုတ်အတွက် ပိုပြီးတောင် အကျိုးရှိတယ်လို့ ပညာရှင် (၄) ဦးက သုံးသပ်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီအာဏာသိမ်းကတည်းက တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သည်ကြီးများအသင်း (၄) သင်း တည်ထောင်နိုင်တာကိုကြည့်ရင် စစ်ကောင်စီကို ထောက်ခံအားပေးနေတာ သိသာပါတယ်။ ရုရှားကို မဆက်ဆံဘဲ နေနိုင်ပေမဲ့၊ တရုတ်ကိုတော့ မဆက်ဆံလို့ မရပါဘူး။ အာဆီယံနဲ့ အရှေ့အာရှဒေသဟာ တရုတ်ယဉ်ကျေးမှု လွှမ်းမိုးရာဒေသ ဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်ပေါင်းထောင်ချီပြီး တရုတ်နဲ့ ဆက်ဆံလာတဲ့ အစဉ်အလာ ရှိပါတယ်။

ရုရှားဝင်လာတာကို တရုတ် မမှုပါဘူး။ ရုရှား၊ အိန္ဒိယနဲ့ အာဆီယံနိုင်ငံတွေရဲ့ အပြုအမှုဟာ တရုတ်ရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ပိုပြီးခိုင်မာလာအောင် လုပ်သလို ဖြစ်နေတယ်လို့ USIP ပညာရှင် (၄) ဦးက ဆိုပါတယ်။ စစ်ကောင်စီအုပ်စုကတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးလမ်းစဉ်ကို ထောက်ခံတဲ့နည်းလမ်းသာ ရှိပါတော့တယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ လုပ်ရပ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရုတ်မှာ တာဝန်ရှိတယ်လို့ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းက ယူဆနေချိန်မှာ ရုရှားဝင်ရောက်လာတာဟာ တရုတ်ကို အသက်ရှုချောင်စေတယ်လို့လည်း သုံးသပ်ကြပါတယ်။

==== Unicode ====

ဦးအောငျခငျရဲ့ မွနျမာ့အရေး သုံးသပျခကြျ

လှနျခဲ့တဲ့ သွဂုတျလအစောပိုငျးက ရုရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး နပွေညျတောျကို ရောကျလာတဲ့အခါမှာ ရုရှားနဲ့ မွနျမာဟာ ရာသကျပနျမိတျဆှနေဲ့ ရာသကျပနျမဟာမိတျ ဖွဈတယျလို့ တပျခြုပျမငျးအောငျလှိုငျက ပွောပါတယျ။ ရုရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကလညျး စဈကောငျစီရဲ့ လုပျရပျတှကေို ထောကျခံအားပေးတယျလို့ ပွောပါတယျ။ စဈကောငျစီမပါတဲ့ အာဆီယံနိုငျငံခွားရေးအစညျးအဝေး၊ ကမ်ဘောဒီးယားနိုငျငံမှာ ကငြျးပနတေုနျးမှာ ရုရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ရောကျလာတာဟာ စဈကောငျစီအတှကျ အားဆေးတခှကျ ဖွဈနပေါတယျ။ ရုရှားဆီက စီးပှားရေး၊ နိုငျငံရေးနဲ့ စဈရေး အကူအညီတှေ ရနိုငျပါတယျ။

တပျခြုပျမငျးအောငျလှိုငျ ရုရှားကိုသှားတာ တလမပွည့ျခငျမှာ ရုရှားနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး ရောကျလာတာပါ။ မကွာမီ ရုရှားရနေံကို တငျသှငျးတော့မှာ ဖွဈပါတယျ။ ယူကရိနျးစဈပှဲကွောင့ျ ရုရှားဟာ လကျနကျရောငျးဖို့ ခကျသှားနိုငျပမေဲ့ ရနေံဈေးကှကျအသဈလေး ရရှိသှားပါတယျ။ တကယျတော့ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးသနျးရှှေ လကျထကျကတညျးက စဈအစိုးရတှဟော တရုတျကိုအားကိုးပွီး ရုရှားနဲ့ ဆကျဆံရေးမွှင့ျတငျပါတယျ။ စဈဗိုလျတှကေို တရုတျနဲ့ ရုရှားတို့မှာ သငျတနျးတကျကွပါတယျ။

ခတျေမီစဈလကျနကျမြိုးစုံရှိရငျ အမွဲတမျးတပနျးသာနမေယျလို့ စဈတပျက ယူဆထားတာမို့ လကျနကျပစ်စညျး ဝယျယူတဲ့တိုငျးပွညျကို စဈသငျတနျးသား အမြားအပွား စလှေှတျပါတယျ။ လှတျလပျရေးရခြိနျကစပွီး ၁၉၆၂ ခုနှဈ စဈအာဏာသိမျးခြိနျအထိ (၁၄) နှဈကာလမှာ စဈမှုထမျး (၂၀၀၀) နီးပါး နိုငျငံခွားမှာ သငျတနျးတကျကွပါတယျ။ ၁၉၆၃ ကနေ ၁၉၈၈ အထိ မဆလအစိုးရခတျေ (၂၅) နှဈမှာ စဈမှုထမျး ငါးရာကြောျသာ နိုငျငံခွားသငျတနျး တကျနိုငျပါတယျ။ နဝတစဈအစိုးရခတျေ ၁၉၉၀ ကနေ ၂၀၀၀ အထိ (၁၀) နှဈကာလမှာ စဈမှုထမျး (၁၀၀၀) နီးပါး နိုငျငံခွားမှာ သငျတနျးတကျပါတယျ။ ဒီအထဲမှာ (၆၀၀) ကြောျက တရုတျပွညျသှားကွပွီး ကနြျလူတှဟော အိန်ဒိယ၊ ပါကစ်စတနျ၊ စငျ်ကာပူနဲ့ ယူဂိုစလားဗီးယားတို့ကို သှားရပါတယျ။ ရုရှားသှားသူက (၃၀) ကြောျသာ ရှိပါတယျ။ အခုတော့ ရုရှားသငျတနျးဆငျး စဈဗိုလျ (၇၀၀၀) လောကျ ရှိနပေါပွီ။ တရုတျစဈပစ်စညျး အဝယျမြားခြိနျမှာ တရုတျပွညျမှာ သငျတနျးတကျသူ မြားပါတယျ။

တရုတျကွီးစိုးမှုကို တနျပွနျဖို့ ဗိယကျနမျက ရုရှားနဲ့ လကျတှဲခဲ့တဲ့ အစဉျအလာကို စဈကောငျစီက လိုကျလုပျနပေုံရတယျလို့ သုံးသပျတာမြိုးလညျး ရှိပါတယျ။ ရုရှားကတော့ မွနျမာနဲ့ ဗိယကျနမျကွောင့ျ တရုတျနဲ့ ဆကျဆံရေး ပကြျမှာကို လိုလားမှာ မဟုတျပါဘူး။ လိုခငြျတာ ရနိုငျဖို့အတှကျ ယူကရိနျးစဈပှဲမှာ ရုရှားကို စဈကောငျစီက အပွည့ျအဝ ထောကျခံပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ယူကရိနျးစဈပှဲကွောင့ျ ရုရှားဟာ သူထုတျလုပျခဲ့တဲ့ လကျနကျပစ်စညျးတှကေို အရငျလို ရောငျးခနြိုငျမှာ မဟုတျတော့ဘူးလို့ ICG -International Crisis Group ရဲ့ သွဂုတျလ (၄) ရကျနေ့ထုတျ သုံးသပျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ ယူကရိနျးစဈပှဲမှာ ဆုံးရှုံးပကြျစီးသှားတဲ့ စဈလကျနကျပစ်စညျးတှကေို အစားထိုးနိုငျဖို့ကိစ်စဟာ ရုရှားရဲ့ ပထမဦးစားပေး ဖွဈလာတာဟာ လကျနကျပစ်စညျးဝယျဖို့သာ အာရုံစိုကျနတေဲ့ စဈကောငျစီအတှကျ ဆုံးရှုံးမှုပဲ ဖွဈပါတယျ။

စဈကောငျစီလိုခငြျတဲ့ ခတျေမီလကွေောငျး စဈဆငျရေးပစ်စညျးတှကေို ပေးနိုငျမယ့ျအခှင့ျအလမျး ရုရှားမှာ နညျးပါးသှားပွီလို့ ICG က သုံးသပျပါတယျ။ ရုရှားလုပျသမြှကို ထောကျခံလိုကျရငျ လိုခငြျတာ ရနိုငျတယျလို့ ယူဆပုံရတဲ့ စဈကောငျစီဟာ မှနျးခကြျနဲ့ နှမျးထှကျမကိုကျ ဖွဈနပေါတယျ။ ယူကရိနျးရဲ့ ပွငျးထနျတဲ့ခံစဈကို ကွုံတှေ့နရေတဲ့ ရုရှားဟာ စဈအငျအားမှာရော သွဇာအရှိနျအဝါမှာရော ကဆြငျးဖို့ အလားအလာ ရှိပါတယျ။ စဈကောငျစီကို ထောကျခံတာ ရတေိုအကြိုးအမွတျရဖို့သာ ဖွဈပါတယျ။ ရုရှားစဈတက်ကသိုလျက တပျခြုပျကို ဂုဏျထူးဆောငျပါမောက်ခဘှဲ့ ပေးတာဟာ ဝါဒဖွန့ျစညျးရုံးရေးသဘောသာ ဖွဈပါတယျ။ မွနျမာ့အခွအေနေ ပွောငျးလဲလို့ ဖွဈပေါျလာမယ့ျ အကြိုးဆကျကို ဝေးလံတဲ့ ရုရှားက ခံစားရမှာ မဟုတျဘဲ၊ အိမျနီးခငြျးတရုတျကသာ ခံစားရပါလိမ့ျမယျလို့ သုံးသပျသူမြားလညျး ရှိပါတယျ။

ဒါပမေဲ့ သွဂုတျလ (၂၅) ရကျနေ့ထုတျ United States Peace Institute (USPI) စာတမျးမှာတော့ ရုရှားဝငျလာတာဟာ တရုတျအတှကျ ပိုပွီးတောငျ အကြိုးရှိတယျလို့ ပညာရှငျ (၄) ဦးက သုံးသပျပါတယျ။ စဈကောငျစီအာဏာသိမျးကတညျးက တရုတျ-မွနျမာ ကုနျသညျကွီးမြားအသငျး (၄) သငျး တညျထောငျနိုငျတာကိုကွည့ျရငျ စဈကောငျစီကို ထောကျခံအားပေးနတော သိသာပါတယျ။ ရုရှားကို မဆကျဆံဘဲ နနေိုငျပမေဲ့၊ တရုတျကိုတော့ မဆကျဆံလို့ မရပါဘူး။ အာဆီယံနဲ့ အရှေ့အာရှဒသေဟာ တရုတျယဉျကြေးမှု လှှမျးမိုးရာဒသေ ဖွဈပါတယျ။ နှဈပေါငျးထောငျခြီပွီး တရုတျနဲ့ ဆကျဆံလာတဲ့ အစဉျအလာ ရှိပါတယျ။

ရုရှားဝငျလာတာကို တရုတျ မမှုပါဘူး။ ရုရှား၊ အိန်ဒိယနဲ့ အာဆီယံနိုငျငံတှရေဲ့ အပွုအမှုဟာ တရုတျရဲ့ ရပျတညျခကြျကို ပိုပွီးခိုငျမာလာအောငျ လုပျသလို ဖွဈနတေယျလို့ USIP ပညာရှငျ (၄) ဦးက ဆိုပါတယျ။ စဈကောငျစီအုပျစုကတော့ ရုရှားနဲ့ တရုတျနိုငျငံခွားရေးလမျးစဉျကို ထောကျခံတဲ့နညျးလမျးသာ ရှိပါတော့တယျ။ စဈကောငျစီရဲ့ လုပျရပျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး တရုတျမှာ တာဝနျရှိတယျလို့ နိုငျငံတကာအသိုကျအဝနျးက ယူဆနခြေိနျမှာ ရုရှားဝငျရောကျလာတာဟာ တရုတျကို အသကျရှုခြောငျစတေယျလို့လညျး သုံးသပျကွပါတယျ။

XS
SM
MD
LG