(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအပေါ် အမေရိကန်အစိုးရက ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာတချို့ ကန့်သတ်လိုက်တာကို ပြန်ရုပ်သိမ်းအောင် သတ်မှတ်ချက်တွေအတိုင်း ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးက ပြောလိုက်ပါတယ်။ အခုလို ဗီဇာကန့်သတ်ချက်ကြောင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို လာဖို့ ပြင်ဆင်နေကြတဲ့ မြန်မာဒုက္ခသည်တွေ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက် နစ်နာမှု ဖြစ်သွားစေတယ်လို့ ဒုက္ခသည်အရေး ဆောင်ရွက်သူတချို့က သုံးသပ်ပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြမှာပါ။
အခုလို ကန့်သတ်လိုက်တဲ့အပေါ် သူ ဘယ်လိုနားလည်တယ်ဆိုတာကို အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးအောင်လင်းက အခုလို ရှင်းပြပါတယ်။
“အမေရိကန်အစိုးရကနေပြီးတော့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ကိစ္စတွေမှာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတာတွေ ရှိတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တဲ့ နေရာမှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံချိန်တွေ လိုအပ်သေးတယ်လို့ သူတို့က သတ်မှတ်ထားတဲ့အတွက်ကြောင့် ကျနော်တို့အပေါ်ကို အခုလို သမ္မတ Trump က လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်တာလို့ ဖော်ပြထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်တယ်၊ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ပတ်သက်နေတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သတင်းမျှဝေတာ၊ အဲဒီနေရာမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကုလသမဂ္ဂနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ အခု အမေရိကန်အစိုးရက သတ်မှတ်ထားတဲ့ အဆင့်မြင့်နည်းပညာတွေပေါ့၊ လောလောဆယ်ကတော့ Electronic နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ မျှဝေတာတို့ ဘာတို့ကတော့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ ဒီဟာတွေကို နိုင်ငံတကာစံချိန်မီဖို့ ကျနော်တို့ လုပ်နေတဲ့ အနေအထား ရှိပါတယ်။”
၂၀၂၀ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့ကစပြီး မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက် ရွှေ့ပြောင်းအခြေစိုက် ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ (Immigrant Visa) နဲ့ ဒီဗွီ ဗီဇာ (DV Visa) တွေကို ထုတ်ပေးတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ရန်ကုန် အမေရိကန်သံရုံးကလည်း သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
မြန်မာ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနဟာ နိုင်ငံတကာနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေမှာ အားနည်းချက်ရှိနေတယ်လို့ အမေရိကန် အင်ဒီယားနားပြည်နယ်က ဒုက္ခသည်အရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူ ဒေါက်တာ ရိုဒင်းငါက ထောက်ပြပါတယ်။
“အဓိက ပြည်ထဲရေးပေါ့၊ စစ်အစိုးရလက်ထက်က စပြီးတော့ အခု ဒီမိုကရေစီအစိုးရ ဖြစ်ပေမယ့် ပြည်ထဲရေးကတော့ စစ်တပ်က ကိုင်နေတုန်းပဲ ဖြစ်တယ်။ သူ့ရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ Interpol နဲ့ ဆက်စပ်မှု၊ အချက်အလက် ပေးသွင်းမှုက တော်တော်လေး အားနည်းမယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်၊ ခန့်မှန်းတယ်။ အဲဒါကြောင့် အမေရိကန်ကနေ ထောက်ပြတဲ့ တချက်ကလည်း မှန်ကန်မယ်လို့ ထင်တယ်။ အဓိကတော့ ပြည်ထဲရေးဌာနကနေ အမေရိကန်အစိုးရနဲ့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ပူးပေါင်းဖို့ လိုလိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်။”
ဒါပေမယ့်လည်း အမေရိကန်ရဲ့ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ ပိတ်ပင်မှုဟာ ယာယီသာဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအပေါ် ကန့်သတ်မှုကနေ ပြန်ရုပ်သိမ်းအောင် သတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့အညီ အမေရိကန်နဲ့ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ သံအမတ်ကြီး ဦးအောင်လင်းက ပြောပါတယ်။
“ဒီဥစ္စာကလည်း အစဉ်အမြဲ ထာဝရ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သူတို့ အတိအလင်း ဖော်ပြထားတာ ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အခုဟာက ပိတ်ပင်ထားတယ် ဆိုတဲ့ဟာထက် Suspend ရပ်ဆိုင်းထားတယ်ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်း သူတို့သုံးထားတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် အမြဲတမ်း နှစ်နိုင်ငံ ထိတွေ့ပြီးတော့ သူတို့ ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး တနေ့ကျရင် သူတို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက် မူဝါဒတွေ ပြောင်းလဲဖို့ ရှိနိုင်ပါတယ်လို့ ကျနော် ယူဆပါတယ်။”
အခုလို ဗီဇာကန့်သတ်ချက်ကြောင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို လာဖို့ ပြင်နေကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက် နစ်နာမှု ဖြစ်သွားစေတယ်လို့ ဒေါက်တာ ရိုဒင်းငါက ပြောပါတယ်။
“တော်တော့်ကို စိတ်မကောင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုပိတ်ပင်ခြင်းအားဖြင့် မလေးရှားနဲ့ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်းနယ်စပ်တို့ ဘာတို့မှာ အမေရိကန်ကိုဝင်ဖို့ ဒုက္ခသည်စခန်း Refugee ကနေတဆင့် လျှောက်တဲ့လူတွေ အားလုံးက လာလို့မရတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်သွားမယ်။ ကျနော်တို့ အမေရိကားကို Refugee နဲ့ ရောက်လာပြီးတော့ ဗမာပြည်သွားပြီးတော့ မိန်းမသွားယူတာ၊ ယောကျ်ားသွားယူတာ၊ သူတို့မိန်းမကိုခေါ်တာ၊ အဲဒါတွေအားလုံးက မလာနိုင်တော့ဘူး ဖြစ်သွားမယ်။ နောက်တချက်ကတော့ အမေရိကားကို Refugee အနေနဲ့ ရောက်ပြီးတော့ နိုင်ငံသားဖြစ်ပြီးနောက်မှာ အဖေ၊ အမေ၊ ညီအစ်ကိုမောင်နှမတွေကို ခေါ်တဲ့သူတွေ၊ သူတို့ဆွေမျိုးကို ခေါ်တဲ့ဟာတွေက ဗီဇာ မရတော့ဘူး။ အဲတော့ တော်တော်လေးကို ထိခိုက်သွားမယ်၊ ကျနော် စိတ်မကောင်းပါဘူး။”
လတ်တလော ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ ကန့်သတ်တဲ့အထဲမှာ ကျောင်းသားဗီဇာ၊ ခရီးသွားဗီဇာ၊ အလုပ်လုပ်ခွင့်နဲ့ စီးပွားရေးဗီဇာ စတာတွေကတော့ ကန့်သတ်တဲ့အထဲ ပါဝင်ခြင်းမရှိပါဘူး။ အခုကန့်သတ်ထားတဲ့ Immigrant Visa နဲ့ DV Visa အမျိုးအစားတွေကိုလည်း လူပုဂ္ဂိုလ်တဦးချင်းရဲ့ အကြောင်းကိစ္စပေါ် မူတည်ပြီး ခြွင်းချက်နဲ့ ဖြေလျှော့ပေးဖို့ ရှိသလို အဲဒီလို ဖြေလျှော့ပေးမပေး ဆိုတာကို အမေရိကန်ကောင်စစ်ဝန်က ဆုံးဖြတ်သွားမယ်လို့ ရန်ကုန် အမေရိကန်သံရုံးရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
------------------------------
(Unicode)
အမရေိကနျ ဗီဇာကန့ျသတျမှု ပွနျရုပျသိမျးအောငျ လုပျဆောငျမယျလို့ သံအမတျကွီးပွော
မွနျမာနိုငျငံသားတှအေပေါျ အမရေိကနျအစိုးရက ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာတခြို့ ကန့ျသတျလိုကျတာကို ပွနျရုပျသိမျးအောငျ သတျမှတျခကြျတှအေတိုငျး ပူးပေါငျးလုပျဆောငျသှားမယျလို့ အမရေိကနျနိုငျငံဆိုငျရာ မွနျမာသံအမတျကွီးက ပွောလိုကျပါတယျ။ အခုလို ဗီဇာကန့ျသတျခကြျကွောင့ျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကို လာဖို့ ပွငျဆငျနကွေတဲ့ မွနျမာဒုက်ခသညျတှေ အပါအဝငျ မွနျမာနိုငျငံသားတှအေတှကျ နဈနာမှု ဖွဈသှားစတေယျလို့ ဒုက်ခသညျအရေး ဆောငျရှကျသူတခြို့က သုံးသပျပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက တငျပွမှာပါ။
အခုလို ကန့ျသတျလိုကျတဲ့အပေါျ သူ ဘယျလိုနားလညျတယျဆိုတာကို အမရေိကနျနိုငျငံဆိုငျရာ မွနျမာသံအမတျကွီး ဦးအောငျလငျးက အခုလို ရှငျးပွပါတယျ။
“အမရေိကနျအစိုးရကနပွေီးတော့ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေး ကိစ်စတှမှော ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနတောတှေ ရှိတယျ။ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျတဲ့ နရောမှာ သတျမှတျထားတဲ့ စံခြိနျတှေ လိုအပျသေးတယျလို့ သူတို့က သတျမှတျထားတဲ့အတှကျကွောင့ျ ကနြောျတို့အပေါျကို အခုလို သမ်မတ Trump က လကျမှတျရေးထိုး ထုတျပွနျတာလို့ ဖောျပွထားတာ တှေ့ရပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံဟာ ကုလသမဂ်ဂ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံဖွဈတယျ၊ ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီမှာ အကွမျးဖကျမှုနဲ့ ပတျသကျနတေဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ သတငျးမြှဝတော၊ အဲဒီနရောမှာလညျး မွနျမာနိုငျငံဟာ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျနပေါတယျ။ အခု အမရေိကနျအစိုးရက သတျမှတျထားတဲ့ အဆင့ျမွင့ျနညျးပညာတှပေေါ့၊ လောလောဆယျကတော့ Electronic နဲ့ ပတျသကျတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှေ မြှဝတောတို့ ဘာတို့ကတော့ ကနြောျတို့အနနေဲ့ ဒီဟာတှကေို နိုငျငံတကာစံခြိနျမီဖို့ ကနြောျတို့ လုပျနတေဲ့ အနအေထား ရှိပါတယျ။”
၂၀၂၀ ဖဖေောျဝါရီလ ၂၁ ရကျနေ့ကစပွီး မွနျမာနိုငျငံသားတှအေတှကျ ရှှေ့ပွောငျးအခွစေိုကျ ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ (Immigrant Visa) နဲ့ ဒီဗှီ ဗီဇာ (DV Visa) တှကေို ထုတျပေးတော့မှာ မဟုတျဘူးလို့ ရနျကုနျ အမရေိကနျသံရုံးကလညျး သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
မွနျမာ ပွညျထဲရေးဝနျကွီးဌာနဟာ နိုငျငံတကာနဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုတှမှော အားနညျးခကြျရှိနတေယျလို့ အမရေိကနျ အငျဒီယားနားပွညျနယျက ဒုက်ခသညျအရေး ကူညီဆောငျရှကျသူ ဒေါကျတာ ရိုဒငျးငါက ထောကျပွပါတယျ။
“အဓိက ပွညျထဲရေးပေါ့၊ စဈအစိုးရလကျထကျက စပွီးတော့ အခု ဒီမိုကရစေီအစိုးရ ဖွဈပမေယ့ျ ပွညျထဲရေးကတော့ စဈတပျက ကိုငျနတေုနျးပဲ ဖွဈတယျ။ သူ့ရဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု၊ Interpol နဲ့ ဆကျစပျမှု၊ အခကြျအလကျ ပေးသှငျးမှုက တောျတောျလေး အားနညျးမယျလို့ ကနြောျထငျတယျ၊ ခန့ျမှနျးတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ အမရေိကနျကနေ ထောကျပွတဲ့ တခကြျကလညျး မှနျကနျမယျလို့ ထငျတယျ။ အဓိကတော့ ပွညျထဲရေးဌာနကနေ အမရေိကနျအစိုးရနဲ့ နိုငျငံတကာနဲ့ ပူးပေါငျးဖို့ လိုလိမ့ျမယျလို့ ထငျတယျ။”
ဒါပမေယ့ျလညျး အမရေိကနျရဲ့ ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ ပိတျပငျမှုဟာ ယာယီသာဖွဈပွီး မွနျမာနိုငျငံသားတှအေပေါျ ကန့ျသတျမှုကနေ ပွနျရုပျသိမျးအောငျ သတျမှတျခကြျတှနေဲ့အညီ အမရေိကနျနဲ့ ပူးပေါငျးလုပျဆောငျသှားမယျလို့ သံအမတျကွီး ဦးအောငျလငျးက ပွောပါတယျ။
“ဒီဥစ်စာကလညျး အစဉျအမွဲ ထာဝရ မဟုတျဘူးဆိုတာ သူတို့ အတိအလငျး ဖောျပွထားတာ ရှိပါတယျ။ နောကျပွီးတော့ အခုဟာက ပိတျပငျထားတယျ ဆိုတဲ့ဟာထကျ Suspend ရပျဆိုငျးထားတယျဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျး သူတို့သုံးထားတာ တှေ့ရပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အမွဲတမျး နှဈနိုငျငံ ထိတှေ့ပွီးတော့ သူတို့ ပွနျလညျသုံးသပျပွီး တနေ့ကရြငျ သူတို့ရဲ့ ရပျတညျခကြျ မူဝါဒတှေ ပွောငျးလဲဖို့ ရှိနိုငျပါတယျလို့ ကနြောျ ယူဆပါတယျ။”
အခုလို ဗီဇာကန့ျသတျခကြျကွောင့ျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကို လာဖို့ ပွငျနကွေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ အပါအဝငျ မွနျမာနိုငျငံသားတှအေတှကျ နဈနာမှု ဖွဈသှားစတေယျလို့ ဒေါကျတာ ရိုဒငျးငါက ပွောပါတယျ။
“တောျတော့ျကို စိတျမကောငျး ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီလိုပိတျပငျခွငျးအားဖွင့ျ မလေးရှားနဲ့ အိန်ဒိယ၊ ထိုငျးနယျစပျတို့ ဘာတို့မှာ အမရေိကနျကိုဝငျဖို့ ဒုက်ခသညျစခနျး Refugee ကနတေဆင့ျ လြှောကျတဲ့လူတှေ အားလုံးက လာလို့မရတဲ့ အခွအေနေ ဖွဈသှားမယျ။ ကနြောျတို့ အမရေိကားကို Refugee နဲ့ ရောကျလာပွီးတော့ ဗမာပွညျသှားပွီးတော့ မိနျးမသှားယူတာ၊ ယောကြျားသှားယူတာ၊ သူတို့မိနျးမကိုခေါျတာ၊ အဲဒါတှအေားလုံးက မလာနိုငျတော့ဘူး ဖွဈသှားမယျ။ နောကျတခကြျကတော့ အမရေိကားကို Refugee အနနေဲ့ ရောကျပွီးတော့ နိုငျငံသားဖွဈပွီးနောကျမှာ အဖေ၊ အမေ၊ ညီအဈကိုမောငျနှမတှကေို ခေါျတဲ့သူတှေ၊ သူတို့ဆှမြေိုးကို ခေါျတဲ့ဟာတှကေ ဗီဇာ မရတော့ဘူး။ အဲတော့ တောျတောျလေးကို ထိခိုကျသှားမယျ၊ ကနြောျ စိတျမကောငျးပါဘူး။”
လတျတလော ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ ကန့ျသတျတဲ့အထဲမှာ ကြောငျးသားဗီဇာ၊ ခရီးသှားဗီဇာ၊ အလုပျလုပျခှင့ျနဲ့ စီးပှားရေးဗီဇာ စတာတှကေတော့ ကန့ျသတျတဲ့အထဲ ပါဝငျခွငျးမရှိပါဘူး။ အခုကန့ျသတျထားတဲ့ Immigrant Visa နဲ့ DV Visa အမြိုးအစားတှကေိုလညျး လူပုဂ်ဂိုလျတဦးခငြျးရဲ့ အကွောငျးကိစ်စပေါျ မူတညျပွီး ခွှငျးခကြျနဲ့ ဖွလြှေော့ပေးဖို့ ရှိသလို အဲဒီလို ဖွလြှေော့ပေးမပေး ဆိုတာကို အမရေိကနျကောငျစဈဝနျက ဆုံးဖွတျသှားမယျလို့ ရနျကုနျ အမရေိကနျသံရုံးရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
