မြန်မာနိုင်ငံတွင်း လူ့အခွင့်အရေးချိုး ဖောက်ကျူးလွန်မှု တွေမှာ တာဝန်ရှိ သူတွေ၊ သူတို့နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ပစ်မှတ်ထား အရေးယူ ဒဏ်ခတ်မယ့် BURMA Act ၂၀၁၉ ဥပဒေမူကြမ်းပြင်ဆင်ချက်ကို အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်မှာ စက်တင်ဘာလ (၂၄) ရက် အင်္ဂါနေ့က ထောက်ခံမဲအများစုနဲ့ အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး ဥပဒေမူကြမ်း ပြင်ဆင်ချက် အဆိုကိုတော့ ကန့်ကွက်မဲ့သူမရှိ အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူရေး၊ လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီတွေ ပေးရေး နဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အမေရိကန်လွှတ်တော်မှာ သီးခြားဥပဒေတွေ အဖြစ် ပြဌာန်းဖို့ အောက်လွှတ်တော်က ကြိုးပမ်းချက်တွေကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်လက်တင်ပြမှာပါ။
တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်အပါအဝင်၊ လူ့အခွင့်အရေးချိုး ဖောက်မှုတွေမှာ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ သူတို့ကို စုံစမ်းစစ်ဆေးအရေးယူဖို့ ပျက်ကွက်သူတွေပါ အရေးယူဒဏ်ခတ်မယ့် BURMA Act ၂၀၁၉ (Burma Unified through Rigorous Military Accountability Act) ကို စက်တင်ဘာလ (၂၄) ရက်နေ့က အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော်မှာ မဲခွဲ ဆုံးဖြတ်ရာမှာ ထောက်ခံမဲ ၃၉၄ မဲ၊ ကန့်ကွက်မဲ ၂၁ မဲနဲ့ အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို မဲခွဲဆုံးဖြတ် ရာမှာ (NV=not voting) မဲမပေးတဲ့ အမတ်ပေါင်း ၁၈ ဦးရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီဥပဒေမူကြမ်း အဆိုကို တင်သွင်းခဲ့တဲ့ အမေရိကန်အောက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြားရေးကော်မတီရဲ့ အာရှ ပစိဖိတ်နဲ့ နျူကလီးယား မပြန့်ပွားရေး ဆပ်ကော်မတီ ဝင်တွေဖြစ်တဲ့ Michigan ပြည်နယ် ဒီမိုကရက် အောက်လွှတ်တော်အမတ် Andy Levin က မူကြမ်းထဲမှာပါတဲ့ အဓိက အချက်ကို လွှတ်တော်မှာ အခုလို ပြောသွားပါတယ်။
“ဒီဥပဒေကြမ်းမှာ ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် အပါအဝင် ပြစ်မှုကျူးလွန်မှုတွေမှာ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ အရေးယူ စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ ပျက်ကွက်သူတွေ အပေါ် ဘဏ္ဍာရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး၊ ပြည်ဝင်ခွင့် ဗီဇာ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှာဖြစ်ပါတယ်။”
ဒါအပြင် ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ မြန်မာစစ်တပ် ဟာ အခုချိန်ထိ မြန်မာပြည်သူ အရပ်သားတွေကို ဆက်လက်ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်နေဆဲဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာခုံရုံးတင်သင့်နေပြီး ပြောင်းလဲဖို့ အချိန်တန်ပြီလို့ Andy Levin ပြောသွားပါတယ်။
BURMA Act ၂၀၁၉ မူကြမ်းကို ဦးဆောင်ရေးဆွဲသူတဦးဖြစ်တဲ့ အောက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြား ဆက်ဆံရေး ကော်မတီ အာရှနဲ့ ပစိဖိတ်ရေးရာ ဌာနခွဲ ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ရီပါပလင်ကန်အမတ် Steve Chabot ကလည်း လွှတ်တော်တရပ်လုံး ဝိုင်းဝန်းထောက်ခံဖို့ အခုလို ပြောသွားပါတယ်။
“ဒီလို ရက်စက်တဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူ အပြစ်ပေးနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေတဲ့ နည်းလမ်းကို အထောက်အကူပေးမယ့် BURMA Act ကို ဒီကနေ့ အောက်လွှတ်တော်မှာ ကျနော်တို့ မဖြစ်မနေ အတည်ပြုရမှာဖြစ်ပါတယ်။”
ဒါအပြင် အခုလို သီးခြားဥပဒေအဖြစ် ပြဌာန်းမယ့် နည်းလမ်းပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဇူလိုင်လက အောက်လွှတ်တော်က အတည်ပြုထားတဲ့ NDAA အမျိုးသားကာကွယ်ရေး ခွင့်ပြုမိန့် ဥပဒေမူကြမ်းမှာ ပြင်ဆင်ချက်အဖြစ် ထည့်သွင်းထားတဲ့ BURAM Act ၂၀၁၉ ကိုပဲဖြစ်ဖြစ် အထက်လွှတ်တော်က အချိန်မဆိုင်းပဲ ထောက်ခံဖို့ အောက်လွှတ်တော်အမတ် Chabot က တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
မနေ့က အောက်လွှတ်တော်မှာ တင်သွင်းတဲ့ BURAM Act ၂၀၁၉ မူကြမ်းအဆိုကို ထောက်ခံခဲ့သူက တက္ကဆက်ပြည်နယ် ရီပါပလင်ကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် Michael McCaul ဖြစ်ပါတယ်။
“ကျယ်ပြန့် ပြင်းထန်လှတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ အကြပ်အတည်းဟာ အောက်လွှတ်တော် ပါတီနှစ်ရပ်လုံးကို တညီတညွတ်တည်းဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလက အောက်လွှတ်တော်အမတ် Chabot တင်သွင်းခဲ့တဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုကို ကျူးလွန်ကြောင်း ကြေညာချက် 1091 ကို အောက်လွှတ်တော်တခုလုံးက တခဲနက်တည်း ထောက်ခံခဲ့ကြပါတယ်။ အခု ဥက္ကဌ Engle ရဲ့ BURMA Act ကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ အမေရိကန်အစိုးရလက်ထက်က မလုပ်ခဲ့တဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို အရေးယူ ဒဏ်ခတ်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို အရေးယူမယ့်အဆင့်ဟာ အချိန်တောင် နှောင်းနေပါပြီ။ ဒါကြောင့် အခုပါတီနှစ်ရပ်လုံးက သဘောတူထားတဲ့ ဒီဥပဒေမူကြမ်းကို ထောက်ခံကြဖို့ လုပ်ဖေါ်ကိုင်ဖက်တွေကို ကျနော် တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။”
BURMA Act ၂၀၁၉ ဥပဒေမူကြမ်း ကို အောက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးကော်မတီ လက်ရှိ ဥက္ကဋ္ဌ ဒီမိုကရက် လွှတ်တော်အမတ် Eliot Engel နဲ့ အောက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြား ဆက်ဆံရေး ကော်မတီ အာရှနဲ့ ပစိဖိတ်ရေးရာ ဌာနခွဲ ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း ရီပါပလင်ကန်အမတ် Steve Chabot တို့က ဦးဆောင်တင်သွင်း ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ အမေရိကန် စစ်တပ် ကြား စစ်ရေးအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကန့်သတ်တားမြစ်ချက်အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံက ပဋိပက္ခဖြစ်နေတဲ့ ဒေသတွေနဲ့ အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာ ခိုလှုံနေတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ အတွက် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးဖို့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၂၁ သန်း ပါဝင်တဲ့ ဘတ်ဂျက် လျာထားချက်၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိူးဖောက်မှုတွေမှာ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဒဏ်ခတ်အရေးယူဖို့ စတဲ့ အချက်တွေ ပါဝင်ပါတယ်။
အခုလို အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်မှာ အင်္ဂါနေ့က မြန်မာ့အရေး ဖိအားပေးတဲ့ ဥပဒေမူ ကြမ်းတွေထဲ သီးခြားဥပဒေအဖြစ် ပြဌာန်းဖို့ အဆိုတင်သွင်းထားတဲ့ Burma Political Prisoners Assistance Act မြန်မာနိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး ဥပဒေမူကြမ်းကိုတော့ အသံနဲ့ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာမှာ ကန့်ကွက်မဲမရှိ အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။ ဒီဥပဒေမူကြမ်းကို ဦးဆောင်ရေးဆွဲခဲ့သူတဦးဖြစ်တဲ့ ဒီမိုကရက် အောက်လွှတ်တော်အမတ် Andy Levin က အခုလို ပြောသွားပါတယ်။
“သတင်းသမားတွေ၊ လှုပ်ရှားတက်ကြွသူတွေ၊ အမှားကို ထုတ်ဖေါ်ဝေဖန်ပြောဆိုရဲသူတွေ ကို မဖြစ်မနေ အကာကွယ်ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ရီပါပလင်ကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ် Wagner နဲ့အတူ ကျနော်တို့ အောက်လွှတ်တော်မှာ မြန်မာနိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေး အဆိုကို ဦးဆောင်တင်သွင်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဥပဒေကြမ်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေနဲ့ ယုံကြည်ချက်ကြောင့် အကျဉ်းကျခံနေရသူတွေ လွတ်မြောက်ရေး တောင်းဆိုထားသလို၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနအနေနဲ့ ကူညီဆောင်ရွက်ဖို့ စတဲ့အချက်တွေ ပြဌာန်းထားပါတယ်။”
ဒီဥပဒေမူကြမ်းမှာတော့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ လွတ်မြောက်ရေးအပါအဝင် နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားဟောင်းတွေ ကူညီစောင့်ရှောက် ရေးနဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားတွေ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းတွေကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနအနေနဲ့ ကူညီပံပိုးဖို့ စတဲ့အချက်တွေ ပြဌာန်းထားပါတယ်။
အခု ဥပဒေမူကြမ်း နှစ်ခုလုံးဟာ ဇူလိုင်လက အောက်လွှတ်တော်မှာ အတည်ပြုခဲ့တဲ့ NDAA အမျိုးသားကာကွယ်ရေး ခွင့်ပြုမိန့် ဥပဒေမူကြမ်းမှာ ပြင်ဆင်ချက်အနေနဲ့ ပါဝင်ထားပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပြင်ဆင်ချက် ဥပဒေမူကြမ်းနှစ်ခုကို အင်္ဂါနေ့က အောက်လွှတ်တော်မှာ ထပ်မံမဲခွဲ ဆုံးဖြတ်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းကတော့ မြန်မာ့အရေး သီးခြားဥပဒေတွေ အဖြစ် ပြဌာန်းနိုင်ဖို့ အောက်လွှတ်တော်ရဲ့ ကြိုးပမ်းချက် ဖြစ်ပါတယ်။
Unicode Version
မွနျမာနိုငျငံတှငျး လူ့အခှင့ျအရေးခြိုး ဖောကျကြူးလှနျမှု တှမှော တာဝနျရှိ သူတှေ၊ သူတို့နဲ့ ဆကျစပျနတေဲ့ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှေ၊ အဖှဲ့အစညျးတှကေို ပဈမှတျထား အရေးယူ ဒဏျခတျမယ့ျ BURMA Act ၂၀၁၉ ဥပဒမေူကွမျးပွငျဆငျခကြျကို အမရေိကနျ အောကျလှှတျတောျမှာ စကျတငျဘာလ (၂၄) ရကျ အငျ်ဂါနေ့က မဲခှဲဆုံးဖွတျရာမှာ ထောကျခံမဲအမြားစုနဲ့ အတညျပွုလိုကျပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေး ဥပဒမေူကွမျး ပွငျဆငျခကြျ အဆိုကိုတော့ ကန့ျကှကျမဲ့သူမရှိ အတညျပွုခဲ့ပါတယျ။ မွနျမာအပေါျ ပိတျဆို့အရေးယူရေး၊ လူသားခငြျး စာနာမှု အကူအညီတှေ ပေးရေး နဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ အခွအေနတှေနေဲ့ ပတျသကျလို့ အမရေိကနျလှှတျတောျမှာ သီးခွားဥပဒတှေေ အဖွဈ ပွဌာနျးဖို့ အောကျလှှတျတောျက ကွိုးပမျးခကြျတှကေို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျလကျတငျပွမှာပါ။
တပျမတောျကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျအပါအဝငျ၊ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုး ဖောကျမှုတှမှော တာဝနျရှိသူတှေ၊ သူတို့ကို စုံစမျးစဈဆေးအရေးယူဖို့ ပကြျကှကျသူတှပေါ အရေးယူဒဏျခတျမယ့ျ BURMA Act ၂၀၁၉ (Burma Unified through Rigorous Military Accountability Act) ကို စကျတငျဘာလ (၂၄) ရကျနေ့က အမရေိကနျအောကျလှှတျတောျမှာ မဲခှဲ ဆုံးဖွတျရာမှာ ထောကျခံမဲ ၃၉၄ မဲ၊ ကန့ျကှကျမဲ ၂၁ မဲနဲ့ အတညျပွုခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီလို မဲခှဲဆုံးဖွတျ ရာမှာ (NV=not voting) မဲမပေးတဲ့ အမတျပေါငျး၁၈ ဦးရှိခဲ့ပါတယျ။
ဒီဥပဒမေူကွမျး အဆိုကို တငျသှငျးခဲ့တဲ့ အမရေိကနျအောကျလှှတျတောျ နိုငျငံခွားရေးကောျမတီရဲ့ အာရှ ပစိဖိတျနဲ့ နြူကလီးယား မပွန့ျပှားရေး ဆပျကောျမတီ ဝငျတှဖွေဈတဲ့ Michigan ပွညျနယျ ဒီမိုကရကျ အောကျလှှတျတောျအမတျ Andy Levin က မူကွမျးထဲမှာပါတဲ့ အဓိက အခကြျကို လှှတျတောျမှာ အခုလို ပွောသှားပါတယျ။
“ဒီဥပဒကွေမျးမှာ ကာကှယျရေး ဦးစီးခြုပျ အပါအဝငျ ပွဈမှုကြူးလှနျမှုတှမှော တာဝနျရှိသူတှေ၊ အရေးယူ စုံစမျးစဈဆေးဖို့ ပကြျကှကျသူတှေ အပေါျ ဘဏ်ဍာရေး၊ ကုနျသှယျရေး၊ ပွညျဝငျခှင့ျ ဗီဇာ ပိတျဆို့အရေးယူမှာဖွဈပါတယျ။”
ဒါအပွငျ ရိုဟငျဂြာတှအေပေါျ လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှုတှေ ကြူးလှနျခဲ့တဲ့ မွနျမာစဈတပျ ဟာ အခုခြိနျထိ မွနျမာပွညျသူ အရပျသားတှကေို ဆကျလကျညှငျးပမျးနှိပျစကျနဆေဲဖွဈပွီး နိုငျငံတကာခုံရုံးတငျသင့ျနပွေီး ပွောငျးလဲဖို့ အခြိနျတနျပွီလို့ Andy Levin ပွောသှားပါတယျ။
BURMA Act ၂၀၁၉ မူကွမျးကို ဦးဆောငျရေးဆှဲသူတဦးဖွဈတဲ့အောကျလှှတျတောျ နိုငျငံခွား ဆကျဆံရေး ကောျမတီ အာရှနဲ့ ပစိဖိတျရေးရာ ဌာနခှဲ ဥက်ကဋ်ဌဟောငျး ရီပါပလငျကနျအမတျ Steve Chabot ကလညျး လှှတျတောျတရပျလုံး ဝိုငျးဝနျးထောကျခံဖို့ အခုလို ပွောသှားပါတယျ။
“ဒီလို ရကျစကျတဲ့ ဖိနှိပျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ မွနျမာစဈတပျကို ထိထိရောကျရောကျ အရေးယူ အပွဈပေးနိုငျဖို့ လိုအပျနတေဲ့ နညျးလမျးကို အထောကျအကူပေးမယ့ျ BURMA Act ကို ဒီကနေ့ အောကျလှှတျတောျမှာ ကနြောျတို့ မဖွဈမနေ အတညျပွုရမှာဖွဈပါတယျ။”
ဒါအပွငျ အခုလို သီးခွားဥပဒအေဖွဈ ပွဌာနျးမယ့ျ နညျးလမျးပဲဖွဈဖွဈ၊ ဇူလိုငျလက အောကျလှှတျတောျက အတညျပွုထားတဲ့ NDAA အမြိုးသားကာကှယျရေး ခှင့ျပွုမိန့ျ ဥပဒမေူကွမျးမှာ ပွငျဆငျခကြျအဖွဈ ထည့ျသှငျးထားတဲ့ BURAM Act ၂၀၁၉ ကိုပဲဖွဈဖွဈ အထကျလှှတျတောျကအခြိနျမဆိုငျးပဲ ထောကျခံဖို့ အောကျလှှတျတောျအမတျ Chabot က တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။
မနေ့က အောကျလှှတျတောျမှာ တငျသှငျးတဲ့ BURAM Act ၂၀၁၉ မူကွမျးအဆိုကို ထောကျခံခဲ့သူက တက်ကဆကျပွညျနယျ ရီပါပလငျကနျ အောကျလှှတျတောျအမတျ Michael McCaul ဖွဈပါတယျ။
“ကယြျပွန့ျ ပွငျးထနျလှတဲ့ ရိုဟငျဂြာ အကွပျအတညျးဟာ အောကျလှှတျတောျ ပါတီနှဈရပျလုံးကို တညီတညှတျတညျးဖွဈစခေဲ့ပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ဒီဇငျဘာလက အောကျလှှတျတောျအမတျ Chabot တငျသှငျးခဲ့တဲ့ မွနျမာစဈတပျဟာ လူမြိုးတုနျးသတျဖွတျမှုကို ကြူးလှနျကွောငျး ကွညောခကြျ 1091 ကို အောကျလှှတျတောျတခုလုံးက တခဲနကျတညျး ထောကျခံခဲ့ကွပါတယျ။ အခု ဥက်ကဌ Engle ရဲ့ BURMA Act ကလညျး ပွီးခဲ့တဲ့ အမရေိကနျအစိုးရလကျထကျက မလုပျခဲ့တဲ့ မွနျမာစဈတပျကို အရေးယူ ဒဏျခတျဖို့ ဖွဈပါတယျ။ဒီလို အရေးယူမယ့ျအဆင့ျဟာ အခြိနျတောငျ နှောငျးနပေါပွီ။ ဒါကွောင့ျ အခုပါတီနှဈရပျလုံးက သဘောတူထားတဲ့ ဒီဥပဒမေူကွမျးကို ထောကျခံကွဖို့ လုပျဖေါျကိုငျဖကျတှကေို ကနြောျ တိုကျတှနျးခငြျပါတယျ။”
BURMA Act ၂၀၁၉ ဥပဒမေူကွမျး ကို အောကျလှှတျတောျ နိုငျငံခွားဆကျဆံရေးကောျမတီ လကျရှိ ဥက်ကဋ်ဌ ဒီမိုကရကျ လှှတျတောျအမတျ Eliot Engel နဲ့ အောကျလှှတျတောျ နိုငျငံခွား ဆကျဆံရေး ကောျမတီ အာရှနဲ့ ပစိဖိတျရေးရာ ဌာနခှဲ ဥက်ကဋ်ဌဟောငျး ရီပါပလငျကနျအမတျ Steve Chabot တို့က ဦးဆောငျတငျသှငျး ခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ မွနျမာစဈတပျနဲ့ အမရေိကနျ စဈတပျ ကွား စဈရေးအရ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု ကန့ျသတျတားမွဈခကြျအပါအဝငျ မွနျမာနိုငျငံက ပဋိပက်ခဖွဈနတေဲ့ ဒသေတှနေဲ့ အိမျနီးခငြျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှမှာ ခိုလှုံနတေဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ အတှကျ လူသားခငြျးစာနာမှု အကူအညီပေးဖို့ အမရေိကနျဒေါျလာ ၂၂၁ သနျး ပါဝငျတဲ့ ဘတျဂကြျ လြာထားခကြျ၊ မွနျမာနိုငျငံတှငျး လူ့အခှင့ျအရေး ခြိူးဖောကျမှုတှမှော တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေို ဒဏျခတျအရေးယူဖို့ စတဲ့ အခကြျတှေ ပါဝငျပါတယျ။
အခုလို အမရေိကနျ အောကျလှှတျတောျမှာ အငျ်ဂါနေ့က မွနျမာ့အရေး ဖိအားပေးတဲ့ ဥပဒမေူ ကွမျးတှထေဲ သီးခွားဥပဒအေဖွဈ ပွဌာနျးဖို့ အဆိုတငျသှငျးထားတဲ့ Burma Political Prisoners Assistance Act မွနျမာနိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေး ဥပဒမေူကွမျးကိုတော့ အသံနဲ့ မဲခှဲဆုံးဖွတျရာမှာ ကန့ျကှကျမဲမရှိ အတညျပွုခဲ့ပါတယျ။ ဒီဥပဒမေူကွမျးကို ဦးဆောငျရေးဆှဲခဲ့သူတဦးဖွဈတဲ့ ဒီမိုကရကျ အောကျလှှတျတောျအမတျ Andy Levin က အခုလို ပွောသှားပါတယျ။
“သတငျးသမားတှေ၊ လှုပျရှားတကျကွှသူတှေ၊ အမှားကို ထုတျဖေါျဝဖေနျပွောဆိုရဲသူတှေ ကို မဖွဈမနေ အကာကှယျပေးရမှာဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး ရီပါပလငျကနျ အောကျလှှတျတောျအမတျ Wagner နဲ့အတူ ကနြောျတို့ အောကျလှှတျတောျမှာ မွနျမာနိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေး အဆိုကို ဦးဆောငျတငျသှငျးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ဒီဥပဒကွေမျးမှာ မွနျမာနိုငျငံက နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှနေဲ့ ယုံကွညျခကြျကွောင့ျ အကဉြျးကခြံနရေသူတှေ လှတျမွောကျရေး တောငျးဆိုထားသလို၊ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဌာနအနနေဲ့ ကူညီဆောငျရှကျဖို့ စတဲ့အခကြျတှေ ပွဌာနျးထားပါတယျ။”
ဒီဥပဒမေူကွမျးမှာတော့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားတှေ လှတျမွောကျရေးအပါအဝငျ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားဟောငျးတှေ ကူညီစောင့ျရှောကျ ရေးနဲ့ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားတှေ လှတျမွောကျရေးအတှကျ ဆောငျရှကျနတေဲ့ အရပျဖကျ အဖှဲ့အစညျးတှကေို အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဌာနအနနေဲ့ ကူညီပံပိုးဖို့ စတဲ့အခကြျတှေ ပွဌာနျးထားပါတယျ။
အခု ဥပဒမေူကွမျး နှဈခုလုံးဟာ ဇူလိုငျလက အောကျလှှတျတောျမှာ အတညျပွုခဲ့တဲ့ NDAA အမြိုးသားကာကှယျရေး ခှင့ျပွုမိန့ျ ဥပဒမေူကွမျးမှာ ပွငျဆငျခကြျအနနေဲ့ ပါဝငျထားပွီးသားဖွဈပါတယျ။ ဒီပွငျဆငျခကြျ ဥပဒမေူကွမျးနှဈခုကို အငျ်ဂါနေ့က အောကျလှှတျတောျမှာ ထပျမံမဲခှဲ ဆုံးဖွတျရတဲ့ အကွောငျးအရငျးကတော့ မွနျမာ့အရေး သီးခွားဥပဒတှေေ အဖွဈ ပွဌာနျးနိုငျဖို့ အောကျလှှတျတောျရဲ့ ကွိုးပမျးခကြျ ဖွဈပါတယျ။
