(Zawgyi / Unicode)
ရိုဟင်ဂျာမွတ်စလင်တွေနဲ့ တခြား လူနည်းစု တိုင်းရင်းသားတွေအပေါ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံက လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂမှာ တင်သွင်းခဲ့တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို တရုတ်နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံတွေက ကန့်ကွက်လိုက်ပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ အဲဒီဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို ပြီးခဲ့တဲ့ ကြာသပတေးနေ့က မဲခွဲခဲ့ကြပြီးတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၃၀ က ထောက်ခံပြီး ၉ နိုင်ငံက ကန့်ကွက်ခဲ့ကြတာပါ။
ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ တတိယကော်မတီမှာ တင်သွင်းတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ၇၅ ကြိမ်မြောက် အထွေထွေညီလာခံရဲ့ ၄၈ ကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးမှာ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ပြီး အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
ရုရှားနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံတွေအပြင် ဘယ်လာရုစ်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ဗီယက်နမ်၊ ဇင်ဘာဘွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွေက ဒီဆုံးဖြတ်ချက်မူကြမ်းကို ကန့်ကွက်ခဲ့ကြပါတယ်။ အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်၊ သီရိလင်္ကာနဲ့ စင်ကာပူ အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၂၆ နိုင်ငံက မဲမပေးဘဲ နေခဲ့ကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကတော့ အစ္စလာမ္မစ်နိုင်ငံများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (OIC) နဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) တို့က ပူးတွဲ ကမကထလုပ် တင်သွင်းတဲ့ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ မမှန်မကန်ဖော်ပြပြီးတော့ နိုင်ငံရေးသဘောတွေ ပါဝင်နေတယ်လို့ ပြောပြီး ပယ်ချလိုက်ပါတယ်။ မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကတော့ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို မဲခွဲဖို့နဲ့ ကန့်ကွက်မဲပေးကြဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
အခုလို မဲပေးတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကုလသမဂ္ဂရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ကတော့ အဲဒီလိုလုပ်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေမှု မှန်သမျှဟာ လူ့အခွင့်အရေးဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်အောက်ကနေပြီး ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ယန္တရား အလွဲသုံးစားလုပ်တာလို့ သတ်မှတ်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံကတော့ ရိုဟင်ဂျာအရေးကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဖြေရှာနိုင်ဖို့အတွက် မြန်မာအစိုးရနဲ့ရော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရနဲ့ပါ ၃ နိုင်ငံ ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။
၂၀၁၇ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ မြန်မာစစ်တပ်က နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်ရာကနေ အဲဒီမှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေ သိန်းနဲ့ချီပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်ကို ထွက်ပြေးခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာအစိုးရဘက်ကတော့ ဒုက္ခသည်တွေကို ပြန်လက်ခံဖို့အတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနဲ့ ၂ နိုင်ငံ နားလည်မှုစာချွန်လွှာ လက်မှတ်ထိုးထားပြီးတော့ ဒုက္ခသည်တွေကို စိစစ်လက်ခံနေပေမယ့် ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကိုတော့ အသိအမှတ်ပြုထားခြင်း မရှိပါဘူး။
------------------------
(Unicode)
မွနျမာ့အရေး ကုလဆုံးဖွတျခကြျ ရုရှားနဲ့ တရုတျ ကန့ျကှကျ
ရိုဟငျဂြာမှတျစလငျတှနေဲ့ တခွား လူနညျးစု တိုငျးရငျးသားတှအေပေါျမှာ မွနျမာနိုငျငံက လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ကုလသမဂ်ဂမှာ တငျသှငျးခဲ့တဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးကို တရုတျနဲ့ ရုရှားနိုငျငံတှကေ ကန့ျကှကျလိုကျပါတယျ။
ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံမှာ အဲဒီဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးကို ပွီးခဲ့တဲ့ ကွာသပတေးနေ့က မဲခှဲခဲ့ကွပွီးတော့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အပါအဝငျ နိုငျငံပေါငျး ၁၃၀ က ထောကျခံပွီး ၉ နိုငျငံက ကန့ျကှကျခဲ့ကွတာပါ။
ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံ တတိယကောျမတီမှာ တငျသှငျးတဲ့ မွနျမာနိုငျငံ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ဆုံးဖွတျခကြျကို ၇၅ ကွိမျမွောကျ အထှထှေညေီလာခံရဲ့ ၄၈ ကွိမျမွောကျ အစညျးအဝေးမှာ မဲခှဲဆုံးဖွတျပွီး အတညျပွုခဲ့ပါတယျ။
ရုရှားနဲ့ တရုတျနိုငျငံတှအေပွငျ ဘယျလာရုဈ၊ ကမ်ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ဖိလဈပိုငျ၊ ဗီယကျနမျ၊ ဇငျဘာဘှနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံတှကေ ဒီဆုံးဖွတျခကြျမူကွမျးကို ကန့ျကှကျခဲ့ကွပါတယျ။ အိန်ဒိယ၊ ဂပြနျ၊ သီရိလငျ်ကာနဲ့ စငျကာပူ အပါအဝငျ နိုငျငံပေါငျး ၂၆ နိုငျငံက မဲမပေးဘဲ နခေဲ့ကွပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနကတော့ အစ်စလာမ်မဈနိုငျငံမြား ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးအဖှဲ့ (OIC) နဲ့ ဥရောပသမဂ်ဂ (EU) တို့က ပူးတှဲ ကမကထလုပျ တငျသှငျးတဲ့ ဒီဆုံးဖွတျခကြျဟာ မမှနျမကနျဖောျပွပွီးတော့ နိုငျငံရေးသဘောတှေ ပါဝငျနတေယျလို့ ပွောပွီး ပယျခလြိုကျပါတယျ။ မွနျမာကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ကတော့ ဒီဆုံးဖွတျခကြျကို မဲခှဲဖို့နဲ့ ကန့ျကှကျမဲပေးကွဖို့ တောငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။
အခုလို မဲပေးတာနဲ့ ပတျသကျပွီး ကုလသမဂ်ဂရဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အမွဲတမျးကိုယျစားလှယျကတော့ အဲဒီလိုလုပျဖို့ ကွိုးပမျးနမှေု မှနျသမြှဟာ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုတဲ့ ခေါငျးစဉျအောကျကနပွေီး ကုလသမဂ်ဂရဲ့ ယန်တရား အလှဲသုံးစားလုပျတာလို့ သတျမှတျသှားမှာဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။
တရုတျနိုငျငံကတော့ ရိုဟငျဂြာအရေးကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီး အဖွရှောနိုငျဖို့အတှကျ မွနျမာအစိုးရနဲ့ရော ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ အစိုးရနဲ့ပါ ၃ နိုငျငံ ဆှေးနှေးမှုတှေ လုပျဆောငျနပေါတယျ။
၂၀၁၇ ခုနှဈ သွဂုတျလ ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ မွနျမာစဈတပျက နယျမွရှေငျးလငျးရေး လုပျရာကနေ အဲဒီမှာရှိတဲ့ ရိုဟငျဂြာတှေ သိနျးနဲ့ခြီပွီး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျကို ထှကျပွေးခဲ့ကွတာ ဖွဈပါတယျ။
မွနျမာအစိုးရဘကျကတော့ ဒုက်ခသညျတှကေို ပွနျလကျခံဖို့အတှကျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရနဲ့ ၂ နိုငျငံ နားလညျမှုစာခြှနျလှှာ လကျမှတျထိုးထားပွီးတော့ ဒုက်ခသညျတှကေို စိစဈလကျခံနပေမေယ့ျ ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကိုတော့ အသိအမှတျပွုထားခွငျး မရှိပါဘူး။
