(Zawgyi/Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အန္တရာယ် ရှိနေတဲ့အတွက် ဒီနှစ်သင်္ကြန်ပွဲတော်မှာ ခါတိုင်းနှစ်တွေကလို မြို့တော်ဝန်မဏ္ဍပ်တွေ လုပ်တော့မှာ မဟုတ်သလို မဏ္ဍပ်တွေဆောက်ပြီး စည်စည်ကားကားမလုပ်ဖို့ အစိုးရအဖွဲ့တာဝန်ရှိသူ တဦးက ပြောပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကိုယ်တိုင် ကြာသပတေးနေ့က ဦးဆောင်ကျင်းပတဲ့ အစည်းအဝေးတခုပြီးတဲ့နောက် ပြန်ကြားရေးဒုတိယဝန်ကြီး ဦးအောင်လှထွန်းက ဗွီအိုအေကို အဲဒီလိုပြောတာပါ။ ဗိုင်းရပ်စ်အရေး သတင်းမှားဖြန့်သူတွေကို အရေးယူဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားတဲ့ မစုစုက ဆက်ပြောပြပါမယ်။
အခုနှစ် ဧပြီလကုန်အထိ လူစည်ကားတဲ့ ပွဲလမ်းသဘင်တွေကို မလုပ်ဖို့ အစိုးရကဆုံးဖြတ်ချက် ချခဲ့တယ်လို့ အဲဒီအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ ပြန်ကြားရေးဌာနက ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးအောင်လှထွန်းက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
“အဓိက ကတော့ ကျနော်တို့က အများပြည်သူကို ဧပြီလကုန်ထိပါ လူစည်ကားတဲ့ ပွဲလမ်းသဘင်တွေ အခမ်းအနားတွေ မလုပ်ဖို့အတွက်ပါ။ အဲဒါ မေတ္တာရပ်ခံမယ်၊ ပန်ကြားမှာပေါ့။ အဓိကက ဒီသင်္ကြန်တို့ ဘာတို့ဆိုတာကလေ ရေကလည်းဆိုတယ်၊ အဲဒီအခြေအနေမှာ ဒီဗိုင်းရပ်စ်က ပိုပြီးတော့ ရှင်သန်တဲ့အနေအထား ရှိတာပေါ့နော်။ အဲဒါကြောင့် အဲဒီကာလလေးမှာ ရှောင်ကြဉ်နေဖို့ပါ။”
အခုလို ဆုံးဖြတ်လိုက်တာက ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် ဖြစ်ပြီး သင်္ကြန်ပွဲတော်ကို လုံးဝမပြုလုပ်ဖို့ တားမြစ်ပိတ်ပင်တာမျိုး မဟုတ်ဘူးလို့လည်း အခုလိုဆက်ပြောပါတယ်။
“သိပ်ပြီးတော့ မဏ္ဍပ်တွေဘာတွေ မဆောက်ဖို့ပါခင်ဗျ။ လူစည်ကားအောင် မလုပ်ဖို့ပေါ့။ သို့သော် တကိုယ်ရည်တကာယ ကိုယ့်ဟာနဲ့ကိုယ် ဒီဘာသာရေးသဘောအရ လုပ်တာတွေကတော့ ကျနော်တို့ မပိတ်ပင်ပါဘူး။ အဲဒီသဘော သက်ရောက်မှာလည်း စိုးရိမ်ရပါတယ်။ မဏ္ဍပ်တွေ ဆောက်ပြီးတော့လေ သိပ်ပြီးတော့ စည်စည်ကားကား မကျင်းပဖို့ အဲဒါလေးကို ပြောတာပါခင်ဗျ။”
စုစု။ ။ အရင်တုန်းကဆိုရင်တော့ ဒီရန်ကုန်မြို့တော်ဝန် မဏ္ဍပ်တို့၊ မန္တလေးမြို့တော်ဝန် မဏ္ဍပ်တို့ဆိုတာ အစဉ်အလာအရ ရှိတယ်လေ။ အခုကရော ဒီအစိုးရမဏ္ဍပ်တွေ အပိုင်းကရောဆရာ။
ဦးအောင်လှထွန်း။ ။ ကျနော်တို့ မရှိတော့ပါဘူး ခင်ဗျ။ အဲဒါတော့ အသေအချာပြောနိုင်ပါတယ်။”
COVID- 19 ကိုရိုနာရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြည်သူတွေကို အထိတ်တလန့်ဖြစ်အောင် သတင်းအမှားတွေ ဖြန့်တဲ့သူတွေကိုလည်း ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူသွားဖို့အတွက် အခုအစည်းအဝေးမှာ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်လို့ ဦးအောင်လှထွန်းက ပြောပါတယ်။
“အများပြည်သူ အထိတ်တလန့်ဖြစ်အောင် လုပ်ကြံဖန်တီးထားတဲ့သတင်းတွေ ဖြန့်ချီတာကိုလည်း ကျနော်တို့ အဲဒါကိုဟန့်တား ကာကွယ်ဖို့ အလေးအနက်ထား ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒါကိုလည်း ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူမယ်လို့လည်း ကျနော်တို့ ဆုံးဖြတ်ကြပါတယ်ခင်ဗျ။”
ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ ကြာသပတေးည ၈ နာရီ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ COVID- 19 စောင့်ကြည့်လူနာသစ် ၁၄ ဦးကို သက်ဆိုင်ရာဆေးရုံတွေမှာ သီးခြားထားရှိ ကုသပေးနေပြီး အခုချိန်ထိ ကိုရိုနာရောဂါ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ မရှိသေးဘူးလို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
COVID- 19 ကိုရိုနာရောဂါကို ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်လိုက်ကြောင်း WHO ရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးက ဂျနီဗာရုံးချုပ်မှာ သတင်းထောက်တွေကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကပဲ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒီရောဂါကူးစက်ခံနေရတဲ့ နိုင်ငံပေါင်းဟာလည်း ၁၀၀ ကျော်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကူးစက်နှုန်းနဲ့ သေဆုံးသူတက်နေတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ ဒီရောဂါကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် အသွားအလာတွေကိုလည်း ပိတ်ထားလိုက်ပြီး အရှိန်မြှင့်ဆောင်ရွက်နေကြတာပါ။
တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဟူပေပြည်နယ်၊ ဝူဟန်မြို့ကနေ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ COVID- 19 ကိုရိုနာရောဂါပိုးဟာ အခြားနိုင်ငံပေါင်း ၁၂၄ နိုင်ငံကို ကူးစက်ခဲ့ပြီး ဒီကနေ့ မတ်လ ၁၂ရက်မှာ ထွက်ရှိထားတဲ့ စာရင်းတွေအရ လူပေါင်း ၁၂၀,၀၀၀ ကျော် (၁၂၇,၇၉၉) ကူးစက်ခံထားရပါတယ်။ စုစုပေါင်း သေဆုံးသူကတော့ ၄,၇၀၀ ကျော် (၄,၇၁၆) သွားပြီဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံမှာ အများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
သငျ်ကွနျပှဲတောျ အရငျနှဈတှလေို မဏ်ဍပျတှဆေောကျပွီးမလုပျဖို့ အစိုးရပနျကွား
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈအန်တရာယျ ရှိနတေဲ့အတှကျ ဒီနှဈသငျ်ကွနျပှဲတောျမှာ ခါတိုငျးနှဈတှကေလို မွို့တောျဝနျမဏ်ဍပျတှေ လုပျတော့မှာ မဟုတျသလို မဏ်ဍပျတှဆေောကျပွီး စညျစညျကားကားမလုပျဖို့ အစိုးရအဖှဲ့တာဝနျရှိသူတဦးက ပွောပါတယျ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈအရေးနဲ့ ပတျသကျပွီး နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျကိုယျတိုငျ ကွာသပတေးနေ့က ဦးဆောငျကငြျးပတဲ့ အစညျးအဝေးတခုပွီးတဲ့နောကျ ပွနျကွားရေးဒုတိယဝနျကွီး ဦးအောငျလှထှနျးက ဗှီအိုအကေို အဲဒီလိုပွောတာပါ။ ဗိုငျးရပျဈအရေး သတငျးမှားဖွန့ျသူတှကေို အရေးယူဖို့ ဆုံးဖွတျထားတယျလို့လညျး ဆိုပါတယျ။ ဆကျသှယျ မေးမွနျးထားတဲ့ မစုစုက ဆကျပွောပွပါမယျ။
အခုနှဈ ဧပွီလကုနျအထိ လူစညျကားတဲ့ ပှဲလမျးသဘငျတှကေို မလုပျဖို့ အစိုးရကဆုံးဖွတျခကြျ ခခြဲ့တယျလို့ အဲဒီအစညျးအဝေးကို တကျရောကျခဲ့တဲ့ ပွနျကွားရေးဌာနက ဒုတိယဝနျကွီး ဦးအောငျလှထှနျးက ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
“အဓိက ကတော့ ကျနော်တို့က အမြားပွညျသူကို ဧပွီလကုနျထိပါ လူစညျကားတဲ့ ပှဲလမျးသဘငျတှေ အခမျးအနားတှေ မလုပျဖို့အတှကျပါ။ အဲဒါ မတေ်တာရပျခံမယျ၊ ပနျကွားမှာပေါ့။ အဓိကက ဒီသငျ်ကွနျတို့ ဘာတို့ဆိုတာကလေ ရကေလညျးဆိုတယျ၊ အဲဒီအခွအေနမှော ဒီဗိုငျးရပျဈက ပိုပွီးတော့ ရှငျသနျတဲ့အနအေထား ရှိတာပေါ့နောျ။ အဲဒါကွောင့ျ အဲဒီကာလလေးမှာ ရှောငျကွဉျနဖေို့ပါ။”
အခုလို ဆုံးဖွတျလိုကျတာက ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကို ကာကှယျဖို့အတှကျ ဖွဈပွီး သငျ်ကွနျပှဲတောျကို လုံးဝမပွုလုပျဖို့ တားမွဈပိတျပငျတာမြိုး မဟုတျဘူးလို့လညျး အခုလိုဆကျပွောပါတယျ။
“သိပျပွီးတော့ မဏ်ဍပျတှဘောတှေ မဆောကျဖို့ပါခငျဗြ။ လူစညျကားအောငျ မလုပျဖို့ပေါ့။ သို့သောျ တကိုယျရညျတကာယ ကိုယ့ျဟာနဲ့ကိုယျ ဒီဘာသာရေးသဘောအရ လုပျတာတှကေတော့ ကနြောျတို့ မပိတျပငျပါဘူး။ အဲဒီသဘော သကျရောကျမှာလညျး စိုးရိမျရပါတယျ။ မဏ်ဍပျတှေ ဆောကျပွီးတော့လေ သိပျပွီးတော့ စညျစညျကားကား မကငြျးပဖို့ အဲဒါလေးကို ပွောတာပါခငျဗြ။”
စုစု။ ။ အရငျတုနျးကဆိုရငျတော့ ဒီရနျကုနျမွို့တောျဝနျ မဏ်ဍပျတို့၊ မန်တလေးမွို့တောျဝနျ မဏ်ဍပျတို့ဆိုတာ အစဉျအလာအရ ရှိတယျလေ။ အခုကရော ဒီအစိုးရမဏ်ဍပျတှေ အပိုငျးကရောဆရာ။
ဦးအောငျလှထှနျး။ ။ ကနြောျတို့ မရှိတော့ပါဘူး ခငျဗြ။ အဲဒါတော့ အသအေခြာပွောနိုငျပါတယျ။”
COVID- 19 ကိုရိုနာရောဂါနဲ့ ပတျသကျပွီး ပွညျသူတှကေို အထိတျတလန့ျဖွဈအောငျ သတငျးအမှားတှေ ဖွန့ျတဲ့သူတှကေိုလညျး ပွငျးပွငျးထနျထနျ အရေးယူသှားဖို့အတှကျ အခုအစညျးအဝေးမှာ ဆုံးဖွတျခဲ့တယျလို့ ဦးအောငျလှထှနျးက ပွောပါတယျ။
“အမြားပွညျသူ အထိတျတလန့ျဖွဈအောငျ လုပျကွံဖနျတီးထားတဲ့သတငျးတှေ ဖွန့ျခြီတာကိုလညျး ကနြောျတို့ အဲဒါကိုဟန့ျတား ကာကှယျဖို့ အလေးအနကျထား ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။ အဲဒါကိုလညျး ထိထိရောကျရောကျ အရေးယူမယျလို့လညျး ကနြောျတို့ ဆုံးဖွတျကွပါတယျခငျဗြ။”
ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနရဲ့ ဒီကနေ့ ကွာသပတေးည ၈ နာရီ သတငျးထုတျပွနျခကြျအရ COVID- 19 စောင့ျကွည့ျလူနာသဈ ၁၄ ဦးကို သကျဆိုငျရာဆေးရုံတှမှော သီးခွားထားရှိ ကုသပေးနပွေီး အခုခြိနျထိ ကိုရိုနာရောဂါ ဓာတျခှဲအတညျပွုလူနာ မရှိသေးဘူးလို့ ဖောျပွထားပါတယျ။
COVID- 19 ကိုရိုနာရောဂါကို ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါအဖွဈ သတျမှတျလိုကျကွောငျး WHO ရဲ့ ညှှနျကွားရေးမှူးက ဂနြီဗာရုံးခြုပျမှာ သတငျးထောကျတှကေို ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ကပဲ ပွောခဲ့ပါတယျ။ ဒီရောဂါကူးစကျခံနရေတဲ့ နိုငျငံပေါငျးဟာလညျး ၁၀၀ ကြောျနပွေီ ဖွဈပါတယျ။ ကူးစကျနှုနျးနဲ့ သဆေုံးသူတကျနတေဲ့ နိုငျငံတှမှော ဒီရောဂါကိုထိနျးခြုပျနိုငျဖို့အတှကျ အသှားအလာတှကေိုလညျး ပိတျထားလိုကျပွီး အရှိနျမွှင့ျဆောငျရှကျနကွေတာပါ။
တရုတျနိုငျငံ၊ ဟူပပွေညျနယျ၊ ဝူဟနျမွို့ကနေ စတငျဖွဈပှားခဲ့တဲ့ COVID- 19 ကိုရိုနာရောဂါပိုးဟာ အခွားနိုငျငံပေါငျး ၁၂၄ နိုငျငံကို ကူးစကျခဲ့ပွီး ဒီကနေ့ မတျလ ၁၂ရကျမှာ ထှကျရှိထားတဲ့ စာရငျးတှအေရ လူပေါငျး ၁၂၀,၀၀၀ ကြောျ (၁၂၇,၇၉၉) ကူးစကျခံထားရပါတယျ။ စုစုပေါငျး သဆေုံးသူကတော့ ၄,၇၀၀ ကြောျ (၄,၇၁၆) သှားပွီဖွဈပွီး တရုတျနိုငျငံမှာ အမြားဆုံးဖွဈပါတယျ။