(Zawgyi/Unicode)
ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ Kaeng Krachan သစ်တောကြီးကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖြစ် UNESCO - ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု အဖွဲ့က စာရင်းသွင်းလိုက်ပေမယ့်လည်း ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ကျွမ်းကျင်သူတွေကတော့ အဲဒီ ဒေသတွင်းက တိုင်းရင်း ဒေသခံတွေ အပေါ် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သတိပေးထားပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ အနောက်ပိုင်းမှာ တည်ရှိပြီး မျိုးသုဉ်း ပျောက်ကွယ်လု ဖြစ်နေတဲ့ Siamese မိကျောင်းတွေ အပါအဝင် ဇီဝမျိုးစုံ မျိုးကွဲ ကြွယ်ဝတဲ့ သစ်တောကြီးအဖြစ် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် စာရင်းမှာ ထည့်သွင်းလိုက်ကြောင်း UNESCO က တနလာၤနေ့မှာ ကြေညာခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီဒေသမှာ ကရင်တိုင်းရင်းသားတွေ နေထိုင်နေကြပြီး၊ သူတို့ကို ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက အတင်းအကျပ် မောင်းထုတ်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေတယ်ဆိုပြီး အစဉ်အဆက် စွပ်စွဲ ပြောဆိုထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Kaeng Krachan သစ်တောကြီးကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် စာရင်းဝင်ရေး ထိုင်းနိုင်ငံက နှစ်နဲ့ချီ စည်းရုံးကြိုးပမ်းနေတာဖြစ်ပြီး UNESCO ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကိုလည်း ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် Prayut Chan-O-Cha က ချီးကျုးလိုက်သလို၊ နိုင်ငံတကာ အဆင့်အတန်းနဲ့ အညီ သစ်တောကြီးကို ကာကွယ် စောင့်ရှောက်မယ်လို့လည်း ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ ကျွမ်းကျင်သူတွေကတော့ သီးခြားလွတ်လပ်တဲ့ လေ့လာအကဲခတ်သူတွေ ဒီဒေသကို သွားရောက်ကြည့်ရှုပြီး ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေကို ဖြေရှင်းပြီးမှ ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ထဲမှာပဲ UNESCO ကိုတိုက်တွန်းခဲ့တာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ နယ်စပ်မှာ ရှိပြီး ဧက ၁,၁၈၆,၁၀၄ ဧက- ဟက်တာ ၄၈၀,၀၀၀ ကျော် ကျယ်ဝန်းတဲ့ Kaeng Krachan သစ်တော ဧရိယာ အတွင်းမှာ အမျိုးသား ဥယျာဉ် ၃ ခုနဲ့ သားရိုင်း တိရစ္ဆာန် ဘေးမဲ့တော တခုတို့ ပါဝင်ပါတယ်။
(Unicode)
ထိုငျးသဈတော ကမ်ဘာ့အမှအေနှဈစာရငျးမှာ ထည့ျသှငျးလိုကျတဲ့အပေါျ ကြှမျးကငြျသူတှစေိုးရိမျ
ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ Kaeng Krachan သဈတောကွီးကို ကမ်ဘာ့အမှအေနှဈအဖွဈ UNESCO - ကုလသမဂ်ဂ ပညာရေး၊ သိပ်ပံနဲ့ ယဉျကြေးမှု အဖှဲ့က စာရငျးသှငျးလိုကျပမေယ့ျလညျး ကုလသမဂ်ဂရဲ့ ကြှမျးကငြျသူတှကေတော့ အဲဒီ ဒသေတှငျးက တိုငျးရငျး ဒသေခံတှေ အပေါျ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှု ဖွဈလာနိုငျကွောငျး သတိပေးထားပါတယျ။ ထိုငျးနိုငျငံ အနောကျပိုငျးမှာ တညျရှိပွီး မြိုးသုဉျး ပြောကျကှယျလု ဖွဈနတေဲ့ Siamese မိကြောငျးတှေ အပါအဝငျ ဇီဝမြိုးစုံ မြိုးကှဲ ကွှယျဝတဲ့ သဈတောကွီးအဖွဈ ကမ်ဘာ့အမှအေနှဈ စာရငျးမှာ ထည့ျသှငျးလိုကျကွောငျး UNESCO က တနလာၤနေ့မှာ ကွညောခဲ့တာပါ။
ဒါပမေယ့ျလညျး ဒီဒသေမှာ ကရငျတိုငျးရငျးသားတှေ နထေိုငျနကွေပွီး၊ သူတို့ကို ထိုငျးအာဏာပိုငျတှကေ အတငျးအကပြျ မောငျးထုတျဖို့ ကွိုးပမျးနတေယျဆိုပွီး အစဉျအဆကျ စှပျစှဲ ပွောဆိုထားတာ ဖွဈပါတယျ။ Kaeng Krachan သဈတောကွီးကို ကမ်ဘာ့အမှအေနှဈ စာရငျးဝငျရေး ထိုငျးနိုငျငံက နှဈနဲ့ခြီ စညျးရုံးကွိုးပမျးနတောဖွဈပွီး UNESCO ရဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျကိုလညျး ထိုငျးဝနျကွီးခြုပျ Prayut Chan-O-Cha က ခြီးကြုးလိုကျသလို၊ နိုငျငံတကာ အဆင့ျအတနျးနဲ့ အညီ သဈတောကွီးကို ကာကှယျ စောင့ျရှောကျမယျလို့လညျး ကတိပွုခဲ့ပါတယျ။
ကုလသမဂ်ဂ ကြှမျးကငြျသူတှကေတော့ သီးခွားလှတျလပျတဲ့ လေ့လာအကဲခတျသူတှေ ဒီဒသေကို သှားရောကျကွည့ျရှုပွီး ဒသေခံတိုငျးရငျးသားတှရေဲ့ စိုးရိမျမှုတှကေို ဖွရှေငျးပွီးမှ ဆုံးဖွတျခကြျခဖြို့ ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျထဲမှာပဲ UNESCO ကိုတိုကျတှနျးခဲ့တာပါ။ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ နယျစပျမှာ ရှိပွီး ဧက ၁,၁၈၆,၁၀၄ ဧက- ဟကျတာ ၄၈၀,၀၀၀ ကြောျ ကယြျဝနျးတဲ့ Kaeng Krachan သဈတော ဧရိယာ အတှငျးမှာ အမြိုးသား ဥယြာဉျ ၃ ခုနဲ့ သားရိုငျး တိရစ်ဆာနျ ဘေးမဲ့တော တခုတို့ ပါဝငျပါတယျ။