(Zawgyi /Unicode)
မြန်မာ့ အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပေးနေရာမှာ နိုင်ငံတွင်းရောက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေကိုလည်း ဆေးထိုးပေးနေပါပြီ။ ထိုင်းနိုင်ငံ ကြက်ခြေနီအသင်းက ဦးစီးဦးဆောင်လုပ်နေတဲ့ ကာကွယ်ဆေးထိုးအစီအစဉ်တခု အကြောင်း ရိုက်တာသတင်းကို ကိုအောင်မြတ်သူပြောပြပါမယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ကြက်ခြေနီ အသင်းတွေကတော့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေနဲ့ အထောက်အထားမရှိတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို အောက်တိုဘာ ၅ ရက်နေ့ကစပြီး ကိုဗစ်ကာကာကွယ်ဆေးတွေ စတင်ထိုးပေးနေပါပြီ။
Queen Saovabha Memorial Institute ဘုရင်မကြီး Saovabha အထိမ်းအမှတ် ဆေးရုံမှာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၃၅၀ လောက်ကို စပြီးထိုးပေးမယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ထိုင်း ကြက်ခြေနီအသင်းရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး Tej Bunnag ကတော့ အခက်အခဲတချို့နဲ့ ပက်သက်ပြီး သတင်းထောက်တွေကို အခုလိုပြောပါတယ်။
“ပြဿနာက ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ဘယ်လောက်ရှိလဲဆိုတာ ကျနော်တို့တိတိကျကျ မသိပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လို့ သူတို့ကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးလိုက်တဲ့အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေကိုလည်း အကျိုးရှိစေမှာပါ။”
အခုလက်ရှိ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးနေတဲ့ နေရာကတော့ ဘန်ကောက်မြို့ရဲ့ ကာကွယ်ဆေးထိုးစင်တာတွေထဲက တခုပါ။ ဒီလကုန်ထိ ဒီမှာ ထိုးပေးမှာပါ။
တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ကြက်ခြေနီအသင်းက လှူဒါန်းလိုက်တဲ့ Sinopharm ကာကွယ်ဆေး ၁၀၀,၀၀၀ လက်ခံရရှိပြီးနောက်ပိုင်းမှာ လူ ၅၀၀၀ လောက်ကို လာမယ့် ရက်သတ္တပတ်တွေအတွင်း ဆေးပတ်လည်အောင် ထိုးပေးနိုင်မယ်လို့ ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ထိုင်းကြက်ခြေနီက ပြောပါတယ်။
လူသားချင်းစာနာတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတကာ ကြက်ခြေနီ ဖက်ဒရေးရှင်းနဲ့ လခြမ်းနီအဖွဲ့တွေလိုတွေဆီကလည်း ကာကွယ်ဆေးများများစားစားရဖို့ မျှော်လင့်ထားတာပါ။
အစိုးရ တရားဝင်ထုတ်ပြန်တဲ့ အချက်အလက်တွေထဲမှာတော့ ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ တရားဝင်အလုပ်သမား ၂ ဒသမ ၃၅ သန်းရှိတယ်လို့ဖော်ပြထားပေမယ့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေကတော့ ၄ သန်း - ၅ သန်းလောက် ရှိမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
အလုပ်သမား တော်တော်များများဟာ ပင်လယ်စာ စက်ရုံတွေ၊ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေ နဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းခွင်တွေအနီးက ရပ်ကွက်တွေမှာ ပြွတ်သိပ်နေထိုင်ကြရပါတယ်။ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ကင်းမဲ့တဲ့ သူတို့အတွက် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ရရှိနိုင်မှုက စိန်ခေါ်ချက်တရပ်လည်း ဖြစ်နေပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ နှစ် ၂၀ ကျော်နေထိုင်ခဲ့ပြီးတဲ့ အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ် မြန်မာတဦးကတော့ ကာကွယ်ဆေး ပထမအလုံး ထိုးပြီးသွားပါပြီ။
“ကျနော် ဘေးကင်းသွားသလို ခံစားရတယ်ဗျာ။ သေမှာကြောက်လို့ ကျနော်တို့အုပ်စုလိုက်ဒီကို လာခဲ့ကြတာပါ။ နောက်ဆုံးတော့လည်း တယောက်ယောက်က ကူညီတာပါပဲ။ တကယ့်ကို ကယ်တင်ရာရောက်ပါတယ်။”
ထိုင်းအစိုးရကတော့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ဘယ်နှဦးကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးသွားတယ်ဆိုတာနဲ့ပက်သက်လို့ အချက်အလက် မထုတ်ပြန်ပါဘူး။ ဒီနှစ်အစောပိုင်းကတော့ ရာချီတဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းခွင်တွေကို ပိတ်ခဲ့ပြီး ဘန်ကောက်မြို့မှာ ကိုဗစ်စတင် ပြန့်ပွားနေချိန်တုန်းကလည်း အလုပ်သမားတွေကို ထိန်းသိမ်းရေး စခန်း အပြင်ထွက်ခွင့်တွေ ပိတ်ပင်ခဲ့ပါတယ်။
အခု အောက်တိုဘာ ၄ ရက် တနင်္လာနေ့ကစပြီး ထိုင်းနိုင်ငံထဲ နေ့စဉ် ကိုဗစ်ကူးစက်မှုဟာလည်း ၁၀,၀၀၀ အောက် ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လ လယ် ကတည်းက ပထဆုံးအကြိမ် ကူးစက်မှု လျော့ကျလာတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ၅၅ သန်းကျော်ထိုးပြီးထားပြီး နိုင်ငံလူဦးရေရဲ့ ၃၁ ရာခိုင်နှုန်းကို အပြည့်အ၀ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးပြီးဖြစ်ပါတယ်။
(Unicode)
အထောကျအထားမဲ့ ရှှေ့ပွောငျးလုပျသားတှကေို ထိုငျးကွကျခွနေီ ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုး
မွနျမာ့ အိမျနီးခငြျး ထိုငျးနိုငျငံအတှငျးမှာ ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ ထိုးပေးနရောမှာ နိုငျငံတှငျးရောကျနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ အပါအဝငျ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှကေိုလညျး ဆေးထိုးပေးနပေါပွီ။ ထိုငျးနိုငျငံ ကွကျခွနေီအသငျးက ဦးစီးဦးဆောငျလုပျနတေဲ့ ကာကှယျဆေးထိုးအစီအစဉျတခု အကွောငျး ရိုကျတာသတငျးကို ကိုအောငျမွတျသူပွောပွပါမယျ။
ထိုငျးနိုငျငံရဲ့ ကွကျခွနေီ အသငျးတှကေတော့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှနေဲ့ အထောကျအထားမရှိတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို အောကျတိုဘာ ၅ ရကျနေ့ကစပွီး ကိုဗဈကာကာကှယျဆေးတှေ စတငျထိုးပေးနပေါပွီ။ Queen Saovabha Memorial Institute ဘုရငျမကွီး Saovabha အထိမျးအမှတျ ဆေးရုံမှာ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား ၃၅၀ လောကျကို စပွီးထိုးပေးမယျလို့ဆိုပါတယျ။ ထိုငျး ကွကျခွနေီအသငျးရဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူး Tej Bunnag ကတော့ အခကျအခဲတခြို့နဲ့ ပကျသကျပွီး သတငျးထောကျတှကေို အခုလိုပွောပါတယျ။
“ပွူနာက ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား ဘယျလောကျရှိလဲဆိုတာ ကနြောျတို့တိတိကကြြ မသိပါဘူး။ ဒါပမေယ့ျလို့ သူတို့ကို ကာကှယျဆေး ထိုးပေးလိုကျတဲ့အတှကျ ထိုငျးနိုငျငံသားတှကေိုလညျး အကြိုးရှိစမှောပါ။”
အခုလကျရှိ ကာကှယျဆေးထိုးပေးနတေဲ့ နရောကတော့ ဘနျကောကျမွို့ရဲ့ ကာကှယျဆေးထိုးစငျတာတှထေဲက တခုပါ။ ဒီလကုနျထိ ဒီမှာ ထိုးပေးမှာပါ။
တရုတျနိုငျငံရဲ့ ကွကျခွနေီအသငျးက လှူဒါနျးလိုကျတဲ့ Sinopharm ကာကှယျဆေး ၁၀၀,၀၀၀ လကျခံရရှိပွီးနောကျပိုငျးမှာ လူ ၅၀၀၀ လောကျကို လာမယ့ျ ရကျသတ်တပတျတှအေတှငျး ဆေးပတျလညျအောငျ ထိုးပေးနိုငျမယျလို့ ရညျရှယျထားကွောငျး ထိုငျးကွကျခွနေီက ပွောပါတယျ။
လူသားခငြျးစာနာတဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှဖွေဈတဲ့ နိုငျငံတကာ ကွကျခွနေီ ဖကျဒရေးရှငျးနဲ့ လခွမျးနီအဖှဲ့တှလေိုတှဆေီကလညျး ကာကှယျဆေးမြားမြားစားစားရဖို့ မြှောျလင့ျထားတာပါ။
အစိုးရ တရားဝငျထုတျပွနျတဲ့ အခကြျအလကျတှထေဲမှာတော့ ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ တရားဝငျအလုပျသမား ၂ ဒသမ ၃၅ သနျးရှိတယျလို့ဖောျပွထားပမေယ့ျ နိုငျငံတကာအဖှဲ့အစညျးတှကေတော့ ၄ သနျး - ၅ သနျးလောကျ ရှိမယျလို့ ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။
အလုပျသမား တောျတောျမြားမြားဟာ ပငျလယျစာ စကျရုံတှေ၊ ကုနျထုတျလုပျငနျးတှေ နဲ့ ဆောကျလုပျရေး လုပျငနျးခှငျတှအေနီးက ရပျကှကျတှမှော ပွှတျသိပျနထေိုငျကွရပါတယျ။ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု ကငျးမဲ့တဲ့ သူတို့အတှကျ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ရရှိနိုငျမှုက စိနျခေါျခကြျတရပျလညျး ဖွဈနပေါတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံထဲမှာ နှဈ ၂၀ ကြောျနထေိုငျခဲ့ပွီးတဲ့ အသကျ ၃၅ နှဈအရှယျ မွနျမာတဦးကတော့ ကာကှယျဆေး ပထမအလုံး ထိုးပွီးသှားပါပွီ။
“ကနြောျ ဘေးကငျးသှားသလို ခံစားရတယျဗြာ။ သမှောကွောကျလို့ ကနြောျတို့အုပျစုလိုကျဒီကို လာခဲ့ကွတာပါ။ နောကျဆုံးတော့လညျး တယောကျယောကျက ကူညီတာပါပဲ။ တကယ့ျကို ကယျတငျရာရောကျပါတယျ။”
ထိုငျးအစိုးရကတော့ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား ဘယျနှဦးကာကှယျဆေး ထိုးပွီးသှားတယျဆိုတာနဲ့ပကျသကျလို့ အခကြျအလကျ မထုတျပွနျပါဘူး။ ဒီနှဈအစောပိုငျးကတော့ ရာခြီတဲ့ ဆောကျလုပျရေး လုပျငနျးခှငျတှကေို ပိတျခဲ့ပွီး ဘနျကောကျမွို့မှာ ကိုဗဈစတငျ ပွန့ျပှားနခြေိနျတုနျးကလညျး အလုပျသမားတှကေို ထိနျးသိမျးရေး စခနျး အပွငျထှကျခှင့ျတှေ ပိတျပငျခဲ့ပါတယျ။
အခု အောကျတိုဘာ ၄ ရကျ တနငျ်လာနေ့ကစပွီး ထိုငျးနိုငျငံထဲ နေ့စဉျ ကိုဗဈကူးစကျမှုဟာလညျး ၁၀,၀၀၀ အောကျ ရောကျရှိလာပွီဖွဈပါတယျ။ ဒါဟာ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုငျလ လယျ ကတညျးက ပထဆုံးအကွိမျ ကူးစကျမှု လြော့ကလြာတာလညျး ဖွဈပါတယျ။ လကျရှိအခြိနျမှာ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ၅၅ သနျးကြောျထိုးပွီးထားပွီး နိုငျငံလူဦးရရေဲ့ ၃၁ ရာခိုငျနှုနျးကို အပွည့ျအ၀ ကာကှယျဆေးထိုးပေးပွီးဖွဈပါတယျ။
