အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အနောက်တောင်ပိုင်း အရီဇိုးနားပြည်နယ်၊ ဖီးနစ်မြို့ဟာ ထိုင်ဝမ် တပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်း ချစ်ပ်ထုတ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံရှိတဲ့နေရာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်ရဲ့ အဓိက မူဝါဒဖြစ်တဲ့ ဖုန်းကနေကားအထိ အရာအားလုံးမှာ အသုံးပြုရတဲ့ ကွန်ပျူတာ ချစ်ပ်ပြားကဏ္ဍမှာ နိုင်ငံရပ်ခြားထုတ်လုပ်မှုအပေါ် အမှီအခိုကိုလျှော့နိုင်ဖို့နဲ့ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုကို မြှင့်တင်နိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့ အစီအစဥ်ထဲက တခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစက်ရုံမှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ အမေရိကန်ကို ပြောင်းရွှေ့လာတဲ့ ထိုင်ဝမ်အလုပ်သမား အများအပြားဟာ နိုင်ငံသစ်မှာ အသားတကျနေထိုင်နိုင်ဖို့ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ဖီးနစ်မြို့က ပေးပို့ထားတဲ့ VOA သတင်းဆောင်းပါးကို ကိုငြိမ်းချမ်းအေးက တင်ပြပပေးထားပါတယ်။
အာဒမ်လျူ (Adam Liu) ဟာ မွေးရပ်မြေ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းမကြီးရဲ့အနောက်ပိုင်းက တိုင်ချွန်မြို့ရဲ့ အပြင်ဘက်ကိုထွက်ပြီး ကမ္ဘာကြီးကို တွေ့ကြုံ ထိတွေ့ခံစားချင်သူပါ။ သူ ဒီလိုလုပ်နိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းက လွန်ခဲ့တဲ့ ခြောက်လလောက်မှာ ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။
“အဲဒီအချိန်တုန်းက ကျနော့်ကုမ္ပဏီကဝန်ထမ်းတွေကို အမေရိကန်ကိုပို့နေတော့ ကျနော် ဒီကိုလာဖို့ ရွေးချယ်ခဲ့တယ်။”
လျူ (Liu) ဟာ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဆီးမီးကွန်ဒတ်တာ တပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်း ချစ်ပ်ထုတ်လုပ်တဲ့ ကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ ထိုင်ဝမ်တပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီ (TSMC) ရဲ့ ဝန်ထမ်းတဦးပါ။ သူဟာ ထိုင်ဝမ်ကနေ TSMC စက်ရုံရှိတဲ့ ဒီ ဖီးနစ်၊ အရီဇိုးနားပြည်နယ်ကို ပြောင်းရွှေ့လာတဲ့ ရာနဲ့ ချီတဲ့ အလုပ်သမားတွေထဲက တဦးလည်းဖြစ်ပါတယ်။
“နေ့တိုင်း တခုမဟုတ်၊ တခုနဲ့ ကျနော်တို့ အရမ်းအလုပ်များပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်မှာတုန်းကတော့ ချစ်ပ်တွေကို အလုံးအရင်းနဲ့ ထုတ်လုပ်နေတာကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုပိုင်းကို အာရုံစိုက်ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျနော်ဒီကိုရောက်ပြီးနောက် အမေရိကန်မှာက အခုလောလောဆယ် ထုတ်လုပ်မှု မစသေးပါဘူး။ စပြီး သင်ယူတဲ့ အဆင့်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။”
ဒီစက်ရုံဟာ ချစ်ပ်နည်းပညာ ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ရေးကို နိုင်ငံခြားမှာမထားတော့ဘဲ အမေရိကန်မြေပေါ်မှာ ချစ်ပ်ပြားတွေ ထုတ်လုပ်ရေး တိုးမြှင့်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်ရဲ့ အဓိက အုတ်မြစ် အစီအစဥ်တခု ဖြစ်ပါတယ်။
TSMC ရဲ့ ဒီဖီးနစ်မြို့က စက်ရုံမှာ အမေရိကန်နဲ့ ထိုင်ဝမ် လုပ်သားတွေ တွဲ လုပ်ကြပြီး တဖက်မှာလည်း စိန်ခေါ်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။
“ကျနော်တို့က မန်ဒရင်းတရုတ်ဘာသာစကားကိုပဲ ပြောခဲ့ကြတာ၊ အခုချိန်မှာတော့ အမေရိကန်တွေနဲ့ တွဲပြီး အလုပ်လုပ်နေရတော့ အမေရိကန်တွေကို နားလည်ဖို့အတွက် အင်္ဂလိပ်လို ပြောင်း ပြောရတော့မယ်၊ နည်းနည်းတော့ အားထုတ်ရမယ်။”
ဂျူလီဆန်း (Julie Sun) ကတော့ မတူကွဲပြားတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတွေကြား အခက်အခဲတွေကို သိနားလည်သူပါ။ သူက ဖီးနစ်က တရုတ် နှစ်ခြင်း ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းမှာ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ကြားပေးနေသူဖြစ်သလို TSMC ရဲ့ အမေရိကန်ဝန်ထမ်းတဦးရဲ့ ဇနီးလည်းဖြစ်ပါတယ်။
“အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတခုမှာ အလုပ်လုပ်တာနဲ့ယှဉ်ရင် TSMC မှာ အလုပ်လုပ်တာ မတူပါဘူး။ ဒါကြောင့် ထိုင်ဝမ်ကလာတဲ့အလုပ်သမားပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အမေရိကန်အလုပ်သမားပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဘာသာစကား၊ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ မတူညီတဲ့နေထိုင်မှုပုံစံတွေကျင့်သုံးဖို့ လိုအပ်တာကြောင့် ဖိအားတွေ အားလုံးမှာ ရှိနေပါတယ်။"
ဘုရားကျောင်းရဲ့ သင်းအုပ်ဆရာ မိုင်ကယ်လင်း (Michael Lin) ကတော့ ထိုင်ဝမ်ကလာတဲ့ TSMC ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ အိမ်ထောင်ဘက်တွေ အတွက် ဒီလို အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ဆိုင်ရာ သင်ပေးတဲ့ သင်တန်းမျိုးလိုအပ်နေကြောင်း တွေးမြင်ပြီး ဒီသင်တန်းကို ဖွှင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။
“ဒီလိုမျိုး ဘာသာစကား ယဥ်ကျေးမှု မတူညီတာကြောင့် ကြုံရတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ကျနော်ကိုယ်တိုင်လည်း ရင်ဆိုင်ခဲ့ရဖူးပါတယ်။ ဒါတွေ နားလည်ပြီဆိုတာနဲ့ အခက်အခဲ အတားအဆီးမရှိဘဲ အများနဲ့ ဆက်သွယ် စကားပြော ဆက်ဆံနိုင်မှာပါ။"
TSMC ဝန်ထမ်းတဦးရဲ့ ဇနီး ဖြစ်သူ Ngiok-Phin Chiu က လည်း ဒီသင်တန်းတက်နေသူပါ။
“ဒီအတန်းတွေတက်ပြီးမှ ဖီးနစ်မှာ နေထိုင်သူတွေ စကားပြောပုံ ဒါမှမဟုတ် မတူကွဲပြားတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုပွဲတော်တွေအကြောင်း ပိုသိလာမယ်။ ဒါတွေက ကျမပိုပြီး သိနားလည်ချင်တဲ့ အရာတွေပါ။"
ထိုင်ဝမ်ကနေ အခုလို လူတွေ အမြောက်အမြား ပြောင်းရွှေ့လာတာက ဖီးနစ်မြို့ရဲ့ ဒီအပိုင်းမှာ စီးပွားရေးအရလည်း အထောက်အကူပြုပါတယ်။ အရင်တုန်းက လူမနေတဲ့ တိုက်ခန်းတွဲတွေက အခု ဆိုရင် TSMC ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းတွေ စုဝေးနေကြတဲ့ ရွာလေးဖြစ်လာပါတယ်။
အော်စတင် ကာလ်ဒရုန်း (Austin Calderon) TSMC ဝန်ထမ်း ရွာအနီးက စားသောက်ဆိုင်မှာ မန်နေဂျာ နေသူပါ။
"သူတို့က ဒီတိုက်ခန်းတွဲ အဆောက်အအုံကြီးတခုလုံးကို ယူလိုက်ကြတယ်။ အရင်လူမရှိတဲ့ နေရာမှာ ဆိုင်ဖွင့်ထားသူအနေနဲ့ ပြောရရင် ဒါက သိပ်ကို ကောင်းပါတယ်။ ဒါမျိုး စိတ်ကူးတောင်မယဉ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ရုတ်တရက် လူတွေအများကြီး ဒီနေရာက တိုက်ခန်းတိုင်းမှာ ဝင်လာကြတာပါ။ ကျနော်တို့ဆိုင် ရောင်းကောင်းတော့မှာ သိပ်ကို သေချာပါတယ်။"
လျူ (Liu) တယောက်ကတော့ ကြားရက်တွေ သူအလုပ်ကပြန်လာရင် နည်းနည်းပျင်းစရာကောင်းတယ် ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သီတင်းပတ်ကုန် စနေ၊ တနင်္ဂနွေတွေမှာတော့ အပြင်ထွက်လည်ပြီး မရောက်ဖူးသေးတဲ့ နေရာတွေ သွားကြည့်လည်ပတ်ဖို့ ကြိုးစားနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“သွားလေရာတိုင်း၊ ရှုခင်းတွေက အံ့မခန်းပါပဲ။ ထိုင်ဝမ်မှာဒါမျိုး မမြင်ဖူးခဲ့ပါဘူး။”
သူတို့ အတွက်ကတော့ မန်ဒရင်းတရုတ်စကားကနေ အင်္ဂလိပ်လို ပြောင်း လေ့လာပြောရသလိုမျိုးပါပဲ။ ထိုင်ဝမ်ရဲ့စိမ်းလန်းတဲ့ ရှုမျှော်ခင်းတွေမြင်ခဲ့ရာက အမေရိကန် အနောက်တောင်ပိုင်း သဲကန္တာရမြင်ကွင်းက ထူးခြားလို့နေ, နေပါတယ်။
