(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ရောက်နေတဲ့ မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၂ နိုင်ငံက ပြောင်းရွှေ့ဝင်ရောက်လာသူ ၄ သိန်း အတွက် လူသားချင်းစာနာမှု အနေနဲ့ အမေရိကန်မှာ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်ပေးဖို့ အကြုံးမဝင်ကြောင်း အမေရိကန်တရားရုံးချုပ်က တနင်္လာနေ့မှာ တညီတညွတ်ထည်း ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်နိုင်ငံထဲကို တရားမဝင်ဝင်ရောက်လာသူတွေ အနေနဲ့ ယာယီအကာကွယ်ပေးမှု ခံရတဲ့ အခြေနေ (Temporary Protected Status) TPS ရထား ပေမယ့် အမေရိကန်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ဥပဒေအရ သူ့ကို green cards လို့ခေါ်တဲ့ နေထိုင်ခွင့် ကပ်ပြား ထုတ်ပေးခွင့် မရှိကြောင်း တရာသူကြီး Elena Kagan က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ကိုယ့်နိုင်ငံထဲ စစ်ဖြစ်ပွားနေတာ ဒါမှမဟုတ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ခံစားနေရတာကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံထဲကို လာရောက်တဲ့ သူတွေ အနေနဲ့ TPS နေထိုင်ခွင့် လျှောက်ထားနိုင်ပါတယ်။ သူတို့ကို ဌာနေပြန်မပို့ဖို့ အကာကွယ်ပေးထားသလို သူတို့ဟာ အမေရိကန် နိုင်ငံထဲမှာ တရားဝင် အလုပ်လုပ်ခွင့်ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အခု တရားရုံးချုပ်က ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ အမိန့်အရ သူတို့ဟာ အခုအခါမှာ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် လျှောက်ထားလို့ မရတော့ပါဘူး။
၁၉၉၀ မှာ El Salvador နိုင်ငံကနေ အမေရိကန်နိုင်ငံကို ကို ရောက်လာပြီး နယူးဂျာစီမှာ နေထိုင်တဲ့ Jose Sanchez နဲ့ Sonia Gonzales စုံတွဲရဲ့ အမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စီရင်ချက်ချရာကနေ အခုလို အမိန့်ချမှတ်လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
သူတို့ ၂ ဦးအတွက် ခရိုင်တရားရုံးက ခွင့်ပြုမိန့်ချထားတာ ဖြစ်ပေမယ့် အယူခံတရားရုံးက လက်မခံပါဘူး။ တရားရုံးချုပ်ကလည်း TSP ရထားတဲ့ သူတို့ဟာ နိုင်ငံတွင်း တရားဝင်လာရောက်တာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
အောက်လွှတ်တော်က TPS ရထားတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်းလာရောက်သူတွေကို တရားဝင်နေထိုင်ခွင့် ပေးတဲ့ ဥပဒေကို အတည်ပြုပေးထားပေမယ့် အထက်လွှတ်တော်ကတော့ ဘယ်လို ဆုံးဖြတ်မယ် ဆိုတာ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီလို အနေထားနဲ့ နေနေကြတဲ့ သူတွေထဲမှာ မြန်မာအပြင် El Salvador၊ ဟေတီ၊ ဟွန်ဒူးရပ်စ်၊ နိပေါ၊ နီကာရာဂွာ၊ ဆိုမာလီယာ၊ တောင်ဆူဒန်၊ ဆူဒန်၊ ဆီးရီးယား၊ ဗင်နီဇွဲလားနဲ့ ယီမင်နိုင်ငံသားတွေပါ ပါဝင်ပါတယ်။
.............
ယာယီကာကှယျမှု (TPS) အရ နထေိုငျသူတှကေို အမွဲတမျးနထေိုငျခှင့ျပေးမညျမဟုတျ (အမရေိကနျတရားရုံးခြုပျ)
(Unicode)
အမရေိကနျနိုငျငံမှာ ရောကျနတေဲ့ မွနျမာအပါအဝငျ နိုငျငံပေါငျး ၁၂ နိုငျငံက ပွောငျးရှှေ့ဝငျရောကျလာသူ ၄ သိနျး အတှကျ လူသားခငြျးစာနာမှု အနနေဲ့ အမရေိကနျမှာ အမွဲတမျးနထေိုငျခှင့ျပေးဖို့ အကွုံးမဝငျကွောငျး အမရေိကနျတရားရုံးခြုပျက တနငျ်လာနေ့မှာ တညီတညှတျထညျး ဆုံးဖွတျလိုကျပါတယျ။
အမရေိကနျနိုငျငံထဲကို တရားမဝငျဝငျရောကျလာသူတှေ အနနေဲ့ ယာယီအကာကှယျပေးမှု ခံရတဲ့ အခွနေေ (Temporary Protected Status) TPS ရထား ပမေယ့ျ အမရေိကနျလူဝငျမှုကွီးကွပျရေး ဥပဒအေရ သူ့ကို green cards လို့ခေါျတဲ့ နထေိုငျခှင့ျ ကပျပွား ထုတျပေးခှင့ျ မရှိကွောငျး တရာသူကွီး Elena Kagan က ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
ကိုယ့ျနိုငျငံထဲ စဈဖွဈပှားနတော ဒါမှမဟုတျ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ ခံစားနရေတာကွောင့ျ အမရေိကနျနိုငျငံထဲကို လာရောကျတဲ့ သူတှေ အနနေဲ့ TPS နထေိုငျခှင့ျ လြှောကျထားနိုငျပါတယျ။ သူတို့ကို ဌာနပွေနျမပို့ဖို့ အကာကှယျပေးထားသလို သူတို့ဟာ အမရေိကနျ နိုငျငံထဲမှာ တရားဝငျ အလုပျလုပျခှင့ျရှိပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အခု တရားရုံးခြုပျက ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ အမိန့ျအရ သူတို့ဟာ အခုအခါမှာ အမွဲတမျးနထေိုငျခှင့ျ လြှောကျထားလို့ မရတော့ပါဘူး။
၁၉၉၀ မှာ El Salvador နိုငျငံကနေ အမရေိကနျနိုငျငံကို ကို ရောကျလာပွီး နယူးဂြာစီမှာ နထေိုငျတဲ့ Jose Sanchez နဲ့ Sonia Gonzales စုံတှဲရဲ့ အမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး စီရငျခကြျခရြာကနေ အခုလို အမိန့ျခမြှတျလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။
သူတို့ ၂ ဦးအတှကျ ခရိုငျတရားရုံးက ခှင့ျပွုမိန့ျခထြားတာ ဖွဈပမေယျ့ အယူခံတရားရုံးက လကျမခံပါဘူး။ တရားရုံးခြုပျကလညျး TSP ရထားတဲ့ သူတို့ဟာ နိုငျငံတှငျး တရားဝငျလာရောကျတာ မဟုတျဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
အောကျလှှတျတောျက TPS ရထားတဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံတှငျးလာရောကျသူတှကေို တရားဝငျနထေိုငျခှင့ျ ပေးတဲ့ ဥပဒကေို အတညျပွုပေးထားပမေယ့ျ အထကျလှှတျတောျကတော့ ဘယျလို ဆုံးဖွတျမယျ ဆိုတာ မသိရသေးပါဘူး။
ဒီလို အနထေားနဲ့ နနေကွေတဲ့ သူတှထေဲမှာ မွနျမာအပွငျ El Salvador၊ ဟတေီ၊ ဟှနျဒူးရပျဈ၊ နိပေါ၊ နီကာရာဂှာ၊ ဆိုမာလီယာ၊ တောငျဆူဒနျ၊ ဆူဒနျ၊ ဆီးရီးယား၊ ဗငျနီဇှဲလားနဲ့ ယီမငျနိုငျငံသားတှပေါ ပါဝငျပါတယျ။
