[Zawgyi/Unicode]
ရွေးကောက်ပွဲတွေ ကျင်းပဖို့ ရက်ပိုင်းသာ ကျန်တော့တဲ့ အချိန်မှာပဲ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်မှာ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီ တခုဖြစ်တဲ့ ကျားနီခေါ် တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ စည်းရုံးရေးမှူး တစ်ယောက်ကို တပ်မတော်က ဖမ်းဆီးလိုက်တယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကို ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ကျားနီပါတီစည်းရုံးရေးဟာ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် မိုင်းကိုင်းကျေးရွာအုပ်စု ပုံနွဲ့ကျေးရွာမှာနေထိုင်သူဖြစ်ပြီး သူ့ကို ဒီလ ၂၇ ရက်နေ့ ည ၈ နာရီကျော်လောက်မှာ ဖမ်းဆီးခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံနိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝန်းကပြောပါတယ်။
အရပ်ဝတ်နဲ့ တပ်မတော်သားတွေက ဖမ်းဆီးသွားတာဖြစ်ပေမဲ့ ဖမ်းဆီးတဲ့ အကြောင်းရင်းကိုတော့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရဘူးလို့လည်း တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ)အမျိုးသားများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုင်းဌေးအောင်က VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“၂၇ ရက်နေ့က ဖမ်းသွားတာ။ စစ်သားတွေက အရပ်ဝတ်တွေနဲ့ သေနတ်တွေနဲ့ ကားတွေနဲ့ လာပြီးမှ ဦးမောင်သိန်းကို ရိုက်နှက်ထိုးကျိတ်ပြီးမှ ဖမ်းခေါ်သွားတာပေါ့။ ဖမ်းစတုန်းက ရဲဘော်တွေ ပြောတာတော့ ပါတီ ၂ ခုကွဲတာ ခင်ဗျား သိရမယ်ဆိုပြီးမှ ရိုက်နှက်တယ်တဲ့။ ဘာအကြောင်းရယ်လို့ မပြောသွားဘူး။ အဲဒီအခါ။ ဒါ သူ့မိသားစုရဲ့ ပြောစကားပေါ့။ တပ်ကုန်းရောက်သွားတဲ့အခါကျတော့ လူသတ်မှုမှာ ခင်ဗျားတို့ ပါတယ်ဆိုပြီးမှ စစ်တယ်တဲ့။ နောက် သန်းခေါင်ကျော်ကျတော့ ခင်ဗျာ SNA နဲ့ ဆက်သွယ်တယ်ဆိုပြီးမှ သူ့အိမ်မှာ သွားရှာတယ်လို့ ပြောတယ်။ အဲဒီ ၂၇ ရက်နေ့ ည သန်းခေါင်ကျော်ပေါ့နော် ၁ နာရီကနေ ၃ နာရီထိကို ဦးမောင်သိန်းအိမ်မှာ သွားရှာတယ်ပြောတယ်။ မနက်လင်းတဲ့အခါကျတော့ ရဲစခန်းကို ပို့လိုက်တယ် သူတို့။”
လာရောက်ဖမ်းဆီးတာဟာ ခလရ ၂၂၂ က ဖြစ်ပြီး ဦးမောင်သိန်းကိုတော့ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် နန်တောရဲစခန်းမှာ လွဲှပြောင်းပေးလိုက်တာလို့ ပြောပါတယ်။
၂၈ ရက်နေ့မှာတော့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့က ရှမ်းတိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီး ဒေါ်နန်းမွှေးမွှေးခင်က နန်တောရဲစခန်းကို သွားရောက်ခဲ့ကြောင်းနဲ့ ဦးမောင်သိန်းကို စစ်ဆေးနေဆဲဖြစ်တာကြောင့် တွေ့ဆုံခွင့်မရခဲ့သလို ဘယ်ပုဒ်မနဲ့ ဖမ်းဆီးထားတယ်ဆိုတာကိုလည်း မေးမြန်းလို့ မရခဲ့ကြောင်း ပြောပါတယ်။
၂၉ ရက်နေ့ မနက်မှာတော့ ရာဇဝတ်ကြောင်းနဲ့ စွဲချက်တင်ထားတယ်လို့ သိရကြောင်း ဒေါ်နန်းမွှေးမွှေးခင်က ပြောပါတယ်။
“ကျမ ဒီနေ့ မနက်ကို စုံစမ်းကြည့်တယ်ပေါ့နော်။ မနေ့က ဘယ်လိုဆုံးဖြတ်သလဲ ဘာလဲလို့ စုံစမ်းတဲ့အခါမှာ ပုဒ်မက ၁၇၀။ ၁၇၀ ဆိုတာက ဝန်ထမ်းယောင်ဆောင်မှု၊ ဒါနဲ့ ဖမ်းတယ်။ နောက် တစ်ခုက ၃၅၆။ ၃၅၆ ကကျတော့ ပြန်ပေးဆွဲမှုပေါ့။ လက်နက်နဲ့ ပြန်ပေးဆွဲမှုဆိုပြီးတော့ ဒီအမှု ၂ ခုကို သူတို့က ရဲလက်ကို အပ်တယ်လို့ ပြောတယ်ပေါ့နော်။”
စွဲဆိုထားတဲ့အမှုဟာ ဒီလ ၂၂ ရက်နေ့က ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် မာလုံကျေးရွာက ဦးစောဖ ကို အရပ်ဝတ်နဲ့ SNA ခေါ် ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင် ၂ ဦးက လာရောက်ဖမ်းဆီးခဲ့မှုနဲ့ ဆက်နွယ်နေတယ်လို့လည်း နီးစပ်သူတွေက ပြောပါတယ်။ ရှမ်းနီလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး အနက် တစ်ဦးက ဦးမောင်သိန်းဖြစ်တယ်လို့ ဦးစောဖရဲ့ သမီးဖြစ်သူက ထွက်ဆိုတာကြောင့် ဖမ်းဆီးခဲ့တာလို့လည်း ဦးစိုင်းဌေးအောင်က ပြောပါတယ်။
ဒီဖမ်းဆီးမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စစ်ကိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးနဲ့ အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်က ပြောခွင့်ရသူတွေကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းရာမှာတော့ နှစ်ဦးလုံးက ခရီးလွန်နေတဲ့အတွက် အမှုအကြောင်းကို သေချာမသိရသေးကြောင်း ပြောပါတယ်။
ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် တိုင်းဒေသကြီးလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ NLD ပါတီက ဦးကျော်ဌေးလွင်ကလည်း ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး စုံစမ်းမေးမြန်းကြည့်ခဲ့ကြောင်း နဲ့ သူသိရှိရတာကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ရဲစခန်းမှာလည်း သွားမေးတယ် ဦးမောင်သိန်းကိုလည်း။ နောက်ပြီးတော့ သူနဲ့ ဆက်စပ်ရာ မေးကြည့်လိုက်တော့ ၂၀ ရက်ကတည်းက ဗိုလ်ကုန်းအုပ်စု ချောင်းခွကျေးရွာမှာ သူက ရောက်နေတာတဲ့။ ကျားနီပါတီအတွက် စည်းရုံးရေးဆင်းဖို့။ ၂၀ ရက်- ၂၆ ရက်အတွင်းမှာ ဦးကျောက်ထွန်းဆိုတဲ့ ချောင်းခွကျေးရွာမှာ ရှိတဲ့သူရဲ့နေအိမ်မှာ ရှိတယ်တဲ့။ အဲဒါကို ကျနော်ဦးကျောက်ထွန်းတို့လည်း သွားမေးတယ်။ အဲဒီ သူတို့ကလည်း ချောင်းခွကျေးရွာ သူတို့နေအိမ်မှာ ရှိတယ်ဆိုတာ အလီဘိုင်ပြတယ်။ တစ်ယောက်တည်းတော့ မဟုတ်ဘူး ၄၊ ၅၊ ၆ ယောက်။ သွားမေးတယ်။ အမှန်တရားဖြစ်အောင်လို့။”
ကျားနီပါတီကတော့ လက်ရှိ စွဲဆိုထားတဲ့အမှုအတွက် တရားရုံးမှာ ရင်ဆိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေသလို ဦးမောင်သိန်းလွတ်မြောက်ရေးအတွက် လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်ကို စာပေးပို့ထားပြီး အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဗဟိုဌာနကို အကြောင်းကြားဖို့လည်း ပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ကျားနီပါတီဟာ လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကချင်ပြည်နယ်နဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးမှာ ၄၁ နေရာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မှာဖြစ်ပြီး ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲတုန်းကတော့ ၅၅ နေရာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရာမှာ ၂ နေရာ အနိုင်ရထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ကချင်ပြည်နယ်မှာ ကျားနီပါတီလို့ လူသိများတဲ့ တိုင်းလိုင်(ရှမ်းနီ) အမျိုးသားများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ နဲ့ ရှမ်းနီ(တိုင်းလျံ) သွေးစည်းညီညွှတ်ရေးပါတီဆိုပြီး ရှမ်းလူမျိုးအခြေပြုပါတီ ၂ ဖွဲ့ ရှိတာဖြစ်သလို ဒီနှစ်ပိုင်းတွေအတွင်းမှာ SNA ခေါ် ရှမ်းနီအမျိုးသား တပ်မတော်ဟာလည်း ဒီဒေသတွေမှာ အခြေပြုလှုပ်ရှားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ကြားနီပါတီ စညျးရုံးရေးမှူးတဈဦး တပျမတောျဖမျးဆီး
ရှေးကောကျပှဲတှေ ကငြျးပဖို့ ရကျပိုငျးသာ ကနြျတော့တဲ့ အခြိနျမှာပဲ စဈကိုငျးတိုငျး ဟုမ်မလငျးမွို့နယျမှာ တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီ တခုဖွဈတဲ့ ကြားနီခေါျ တိုငျးလိုငျ(ရှမျးနီ)အမြိုးသားမြား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ စညျးရုံးရေးမှူး တဈယောကျကို တပျမတောျက ဖမျးဆီးလိုကျတယျဆိုတဲ့ သတငျးကို ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ဖမျးဆီးခံရတဲ့ ကြားနီပါတီစညျးရုံးရေးဟာ ဟုမ်မလငျးမွို့နယျ မိုငျးကိုငျးကြေးရှာအုပျစု ပုံနှဲ့ကြေးရှာမှာနထေိုငျသူဖွဈပွီး သူ့ကို ဒီလ ၂၇ ရကျနေ့ ည ၈ နာရီကြောျလောကျမှာ ဖမျးဆီးခဲ့တာဖွဈကွောငျး ဒသေခံနိုငျငံရေး အသိုငျးအဝနျးကပွောပါတယျ။
အရပျဝတျနဲ့ တပျမတောျသားတှကေ ဖမျးဆီးသှားတာဖွဈပမေဲ့ ဖမျးဆီးတဲ့ အကွောငျးရငျးကိုတော့ ရှငျးရှငျးလငျးလငျး မသိရဘူးလို့လညျး တိုငျးလိုငျ(ရှမျးနီ)အမြိုးသားမြားဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ ဥက်ကဋ်ဌ ဦးစိုငျးဌေးအောငျက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“၂၇ ရကျနေ့က ဖမျးသှားတာ။ စဈသားတှကေ အရပျဝတျတှနေဲ့ သနေတျတှနေဲ့ ကားတှနေဲ့ လာပွီးမှ ဦးမောငျသိနျးကို ရိုကျနှကျထိုးကြိတျပွီးမှ ဖမျးခေါျသှားတာပေါ့။ ဖမျးစတုနျးက ရဲဘောျတှေ ပွောတာတော့ ပါတီ ၂ ခုကှဲတာ ခငျဗြား သိရမယျဆိုပွီးမှ ရိုကျနှကျတယျတဲ့။ ဘာအကွောငျးရယျလို့ မပွောသှားဘူး။ အဲဒီအခါ။ ဒါ သူ့မိသားစုရဲ့ ပွောစကားပေါ့။ တပျကုနျးရောကျသှားတဲ့အခါကတြော့ လူသတျမှုမှာ ခငျဗြားတို့ ပါတယျဆိုပွီးမှ စဈတယျတဲ့။ နောကျ သနျးခေါငျကြောျကတြော့ ခငျဗြာ SNA နဲ့ ဆကျသှယျတယျဆိုပွီးမှ သူ့အိမျမှာ သှားရှာတယျလို့ ပွောတယျ။ အဲဒီ ၂၇ ရကျနေ့ ည သနျးခေါငျကြောျပေါ့နောျ ၁ နာရီကနေ ၃ နာရီထိကို ဦးမောငျသိနျးအိမျမှာ သှားရှာတယျပွောတယျ။ မနကျလငျးတဲ့အခါကတြော့ ရဲစခနျးကို ပို့လိုကျတယျ သူတို့။”
လာရောကျဖမျးဆီးတာဟာ ခလရ ၂၂၂ က ဖွဈပွီး ဦးမောငျသိနျးကိုတော့ ဟုမ်မလငျးမွို့နယျ နနျတောရဲစခနျးမှာ လှဲှပွောငျးပေးလိုကျတာလို့ ပွောပါတယျ။
၂၈ ရကျနေ့မှာတော့ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီးအစိုးရအဖှဲ့က ရှမျးတိုငျးရငျးသားရေးရာဝနျကွီး ဒေါျနနျးမှှေးမှှေးခငျက နနျတောရဲစခနျးကို သှားရောကျခဲ့ကွောငျးနဲ့ ဦးမောငျသိနျးကို စဈဆေးနဆေဲဖွဈတာကွောင့ျ တှေ့ဆုံခှင့ျမရခဲ့သလို ဘယျပုဒျမနဲ့ ဖမျးဆီးထားတယျဆိုတာကိုလညျး မေးမွနျးလို့ မရခဲ့ကွောငျး ပွောပါတယျ။
၂၉ ရကျနေ့ မနကျမှာတော့ ရာဇဝတျကွောငျးနဲ့ စှဲခကြျတငျထားတယျလို့ သိရကွောငျး ဒေါျနနျးမှှေးမှှေးခငျက ပွောပါတယျ။
“ကမြ ဒီနေ့ မနကျကို စုံစမျးကွည့ျတယျပေါ့နောျ။ မနေ့က ဘယျလိုဆုံးဖွတျသလဲ ဘာလဲလို့ စုံစမျးတဲ့အခါမှာ ပုဒျမက ၁၇၀။ ၁၇၀ ဆိုတာက ဝနျထမျးယောငျဆောငျမှု၊ ဒါနဲ့ ဖမျးတယျ။ နောကျ တဈခုက ၃၅၆ ။ ၃၅၆ ကကတြော့ ပွနျပေးဆှဲမှုပေါ့။ လကျနကျနဲ့ ပွနျပေးဆှဲမှုဆိုပွီးတော့ ဒီအမှု ၂ ခုကို သူတို့က ရဲလကျကို အပျတယျလို့ ပွောတယျပေါ့နောျ။”
စှဲဆိုထားတဲ့အမှုဟာ ဒီလ ၂၂ ရကျနေ့က ဟုမ်မလငျးမွို့နယျ မာလုံကြေးရှာက ဦးစောဖ ကို အရပျဝတျနဲ့ SNA ခေါျ ရှမျးနီလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ဝငျ ၂ ဦးက လာရောကျဖမျးဆီးခဲ့မှုနဲ့ ဆကျနှယျနတေယျလို့လညျး နီးစပျသူတှကေ ပွောပါတယျ။ ရှမျးနီလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ဝငျ ၂ ဦး အနကျ တဈဦးက ဦးမောငျသိနျးဖွဈတယျလို့ ဦးစောဖရဲ့ သမီးဖွဈသူက ထှကျဆိုတာကွောင့ျ ဖမျးဆီးခဲ့တာလို့လညျး ဦးစိုငျးဌေးအောငျက ပွောပါတယျ။
ဒီဖမျးဆီးမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး စဈကိုငျးဒသေကွီး အစိုးရအဖှဲ့ လုံခွုံရေးနဲ့ နယျစပျရေးရာဝနျကွီးနဲ့ အနောကျမွောကျတိုငျးစဈဌာနခြုပျက ပွောခှင့ျရသူတှကေို ဆကျသှယျမေးမွနျးရာမှာတော့ နှဈဦးလုံးက ခရီးလှနျနတေဲ့အတှကျ အမှုအကွောငျးကို သခြောမသိရသေးကွောငျး ပွောပါတယျ။
ဟုမ်မလငျးမွို့နယျ တိုငျးဒသေကွီးလှှတျတောျ ကိုယျစားလှယျ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ NLD ပါတီက ဦးကြောျဌေးလှငျကလညျး ဒီကိစ်စနဲ့ပတျသကျပွီး စုံစမျးမေးမွနျးကွည့ျခဲ့ကွောငျး နဲ့ သူသိရှိရတာကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ရဲစခနျးမှာလညျး သှားမေးတယျ ဦးမောငျသိနျးကိုလညျး။ နောကျပွီးတော့ သူနဲ့ ဆကျစပျရာ မေးကွည့ျလိုကျတော့ ၂၀ ရကျကတညျးက ဗိုလျကုနျးအုပျစု ခြောငျးခှကြေးရှာမှာ သူက ရောကျနတောတဲ့။ ကြားနီပါတီအတှကျ စညျးရုံးရေးဆငျးဖို့။ ၂၀ ရကျ- ၂၆ ရကျအတှငျးမှာ ဦးကြောကျထှနျးဆိုတဲ့ ခြောငျးခှကြေးရှာမှာ ရှိတဲ့သူရဲ့နအေိမျမှာ ရှိတယျတဲ့။ အဲဒါကို ကနြောျဦးကြောကျထှနျးတို့လညျး သှားမေးတယျ။ အဲဒီ သူတို့ကလညျး ခြောငျးခှကြေးရှာ သူတို့နအေိမျမှာ ရှိတယျဆိုတာ အလီဘိုငျပွတယျ။ တဈယောကျတညျးတော့ မဟုတျဘူး ၄၊ ၅၊ ၆ ယောကျ။ သှားမေးတယျ။ အမှနျတရားဖွဈအောငျလို့။”
ကြားနီပါတီကတော့ လကျရှိ စှဲဆိုထားတဲ့အမှုအတှကျ တရားရုံးမှာ ရငျဆိုငျဖို့ ပွငျဆငျနသေလို ဦးမောငျသိနျးလှတျမွောကျရေးအတှကျ လူ့အခှင့ျအရေးကောျမရှငျကို စာပေးပို့ထားပွီး အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေးနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးဗဟိုဌာနကို အကွောငျးကွားဖို့လညျး ပွငျဆငျထားတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ကြားနီပါတီဟာ လာမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကခငြျပွညျနယျနဲ့ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီးမှာ ၄၁ နရော ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျမှာဖွဈပွီး ၂၀၁၅ရှေးကောကျပှဲတုနျးကတော့ ၅၅ နရော ဝငျရောကျယှဉျပွိုငျရာမှာ ၂ နရော အနိုငျရထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီးနဲ့ ကခငြျပွညျနယျမှာ ကြားနီပါတီလို့ လူသိမြားတဲ့ တိုငျးလိုငျ(ရှမျးနီ) အမြိုးသားမြား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ နဲ့ ရှမျးနီ(တိုငျးလြံ) သှေးစညျးညီညှှတျရေးပါတီဆိုပွီး ရှမျးလူမြိုးအခွပွေုပါတီ ၂ ဖှဲ့ ရှိတာဖွဈသလို ဒီနှဈပိုငျးတှအေတှငျးမှာ SNA ခေါျ ရှမျးနီအမြိုးသား တပျမတောျဟာလညျး ဒီဒသေတှမှော အခွပွေုလှုပျရှားနတော ဖွဈပါတယျ။
