(Zawgyi/Unicode)
မြေပုံနဲ့ ရသေ့တောင်ဒေသအတွင်းက ကျေးတစ်ချို့မှာ စစ်တပ်က ရွာအနီးအနားတစ်ဝိုက်မှာ စစ်တပ်က တပ်စွဲပြီး အသွားအလာတွေ ကန့်သတ်ထားတဲ့ အတွက် ဒေသခံတွေ အခက်အခဲအမျိုးမျိုး နဲ့ကြုံတွေ့နေရ တဲ့အပြင် စိုးရိမ်ကြောက်လန့်နေရပါတယ်။ ပိတ်မိနေတဲ့ သူတွေဆီကို သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင် တွေနဲ့ ကူညီကယ်ဆယ် ရေးအဖွဲ့တွေဟာ သွားရောက်ဖို့ အတွက်လည်း လမ်းပန်းဆက်သွယ်၊ လုံခြံရေးပိုင်းတွေ ခက်ခဲနေ တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီသတင်းအပြည့်အစုံကိုတော့ ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က ပေးပို့ထားတာပါ။
ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့နဲ့ အစိုးရတပ်တို့ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားလာတာဟာ တနှစ်နီးပါး ကြာမြင့်ပြီ ဖြစ်သလို တိုက်ပွဲတွေကြောင့် အရပ်သားတွေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူတွေနဲ့ ကျေးရွာအတွင်းမှာ ပိတ်မိနေ သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။
မြေပုံမြို့နယ် ရွာသာယာ ကျေးရွာရဲ့ အဓိက ထွက်ပေါက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ယောချောင်းတံတားမှာ တပ်မတော်က ပိတ်ဆို့ထားတာကြောင့် ရွာအတွင်းမှာရှိတဲ့ သူတွေဟာ စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လတ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရတယ် လို့ ရွာသာယာဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“အခုဆိုရင် တပ်မတော်က ယောချောင်းတံတားမှာပဲ စခန်းချလို့နေတယ်။ အစ်ကိုတို့ရွာကလည်း ဘယ်ကိုပဲ သွားသွား ကုန်းကြောင်းဖြစ်စေ ရေကြောင်းဖြစ်စေ အဲဒီယောချောင်းတံတားကိုပဲ ဖြတ်ပြီးတော့မှ သွားရ တာဖြစ်တယ်။ ယောချောင်းတံတားကို ဖြတ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် အဲမှာ တပ်မတော်စစ်ကြောင်းက သူတို့က ပိတ်ထားတယ်။ အဲတော့ အစ်ကိုတို့မှာ နိုဝင်ဘာလ ၂၅ရက်ကနေ သွားလာတာတွေကို ကန့်သတ်ချုပ်ချယ် ထားတဲ့ အတွက် ဒေသခံတွေ အနေနဲ့ စားရေးသောက်ရေး ကျန်းမာရေးက စသဖြင့် အခက်အခဲအများကြီးပေါ့။
ရွာမှာ စားသောက်နေတယ်ဆိုတာက နဂိုကျန်တဲ့ စားနပ်ရိက္ခာတွေနဲ့ ဖြစ်သလိုပဲ စားသောက်နေရတာပေါ့။ အခုတော့ ကျန်ရှိနေတဲ့ စားနပ်ရိက္ခာတွေလည်း ကုန်ပြီ နောက်အပြင်ကိုလည်း အလုပ်ထွက်မလုပ်ရဘူး ပြင်ပကလည်း ရိက္ခာမသယ် ရဘူးဆိုတော့ ကိုယ်တို့ဒေသခံတွေအတွက် စားရေးသောက်ရေး အခက်အခဲတွေ ငတ်ပြတ်တဲ့ အထိဖြစ်မှာပေါ့။”
မြေပုံမြို့နယ်အတွင်းမှာ မနေ့ကအထိ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AAအဖွဲ့နဲ့ အစိုးရတပ်တို့ တိုက်ပွဲတွေပြင်း ထန်နေတယ် လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
အဲဒီလိုပဲ ရသေ့တောင်မြို့နယ် သောင်းဒြားကျေးရွာ အနီးမှာလည်း တပ်မတော်က တပ်စွဲထားတာကြောင့် ဒေသခံတွေဟာ ကျေးရွာအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်နေထိုင်ဖို့ ခက်ခဲနေကြရတယ်လို့ သောင်းဒြားဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့က ပထမတစ်ခေါက် ထွက်ပြေးသွားတယ်။ ပြီးတော့ သူတို့ပြန်သွားပြီးဆိုတော့ ကျနော်တို့လည်း ရွာကို ထပ်ဝင်ပြီးတော့ နေကြတယ်။ မနက် ၄နာရီလောက်ရောက်တော့ တပ်က သေနတ်ပစ်ပြီးတော့ ဝင်လာကြ တယ်။ ကျနော်တို့ ထွက်ပြေးနေရတာ အခုအချိန်ထိပဲ။ ရွာကို အခုအချိန်ထိဝင်လို့မရသေးဘူး။ သူတို့အခုလည်း တပ်စွဲထား တာရှိသေးတယ် အစ်ကို ပြောတာတော့မရှိဘူး ကျနော်တို့ ဘယ်လိုမှဝင်လို့မရဘူး။ ကျနော်တို့ ဝင်လို့ရမလား ရွာအနီးအနားကို သွားကြည့်ရင်လည်း သူတို့က ရွာထဲက လှမ်းပစ်တယ်။ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်တယ် အဲလို။”
လက်ရှိရခိုင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်တွေနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး ကူညီပေးနေတာတွေရှိသလို တစ်ချို့ ကျေးရွာတွေကိုတော့ ဌာနဆိုင်ရာတွေအနေနဲ့တောင် သွားလာရခက်ခဲနေတာဖြစ်တယ်လို့ ဘေးအန္တရာယ် ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေး ဦးစီးဌာန ဦးစီးအရာရှိ ရဲမင်းဦးက ပြောပါတယ်။
“ဆိုလိုတာကတော့ ကျနော်တို့ ကိုယ်၌်က သွားဖို့လာဖို့ ခက်ခဲနေတာ။ သွားဖို့အခက်အခဲ ဖြစ်နေတဲ့ အခါကျတော့ တကယ့်နယ်မြေမှာ ဆိုလိုရှိရင် နယ်မြေရုံးတွေဆိုလို့ ရှိရင် ဥပမာ ရသေ့တောင် ဆိုရင် ရသေ့တောင် မြို့နယ် ရုံးရှိတယ်။ မြောက်ဦးမှာ ဆိုလို့ရှိရင်လည်း ခရိုင်ရုံးရှိတယ်။ မောင်တောမှာလည်း ခရိုင်ရုံးရရှိတယ်။ ဘူးသီးတောင် မြို့နယ်ရုံးတွေလည်းရှိတယ်။ အဲဒီရုံးတွေကလည်း သွားဖို့ အင်မတန် ခက်ပါတယ်။ ပိတ်မိနေတယ် ဆိုတာကတော့ ဘယ်လိုပြောရမလဲ တိုက်ရိုက်ပတ်သတ်နေတာတော့မဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့က တော့ ဒုက္ခရောက်လာတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ကူညီပေးရမယ်။ ထောက်ပံ့ပေးရမယ်။ တတ်နိုင်တဲ့ ဘက်က ဖြည့်ဆည်းပေးရမယ်။ အဲဒီအပိုင်းပဲ ကျနော်တို့နဲ့ သက်ဆိုင်တာ။”
တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ ဒုက္ခရောက်နေကြတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေ ၉သောင်းကျော် အထိရှိလာတယ်လို့ စစ်ဘေး ရှောင်တွေကို စစ်တမ်းကောက်ယူနေတဲ့ ရခိုင်မျိုးနွယ်စုများ အစည်းအရုံး REC ကထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေး ဦးစီးဌာန စာရင်းအရ လက်ရှိအချိန်ထိ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာ ဒီဇင်ဘာလ ၁၈ရက်နေ့အထိ စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေ ၄၅၀၀၀ကျော်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
......................
စဈရေးတငျးမာမှုတှကွေောင့ျ ရခိုငျမွောကျပိုငျး ဒသေခံတှေ စားနပျရိက်ခာ အခကျကွုံ
(Unicode)
မွပေုံနဲ့ ရသေ့တောငျဒသေအတှငျးက ကြေးတဈခြို့မှာ စဈတပျက ရှာအနီးအနားတဈဝိုကျမှာ စဈတပျက တပျစှဲပွီး အသှားအလာတှေ ကန့ျသတျထားတဲ့ အတှကျ ဒသေခံတှေ အခကျအခဲအမြိုးမြိုး နဲ့ကွုံတှေ့နရေ တဲ့အပွငျ စိုးရိမျကွောကျလန့ျနရေပါတယျ။ ပိတျမိနတေဲ့ သူတှဆေီကို သကျဆိုငျရာ အာဏာပိုငျ တှနေဲ့ ကူညီကယျဆယျ ရေးအဖှဲ့တှဟော သှားရောကျဖို့ အတှကျလညျး လမျးပနျးဆကျသှယျ၊ လုံခွံရေးပိုငျးတှေ ခကျခဲနေ တာလညျး ဖွဈပါတယျ။ ဒီသတငျးအပွည့ျအစုံကိုတော့ ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက ပေးပို့ထားတာပါ။
ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့နဲ့ အစိုးရတပျတို့ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားလာတာဟာ တနှဈနီးပါး ကွာမွင့ျပွီ ဖွဈသလို တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ အရပျသားတှေ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေသူတှနေဲ့ ကြေးရှာအတှငျးမှာ ပိတျမိနေ သူတှလေညျး ရှိပါတယျ။
မွပေုံမွို့နယျ ရှာသာယာ ကြေးရှာရဲ့ အဓိက ထှကျပေါကျတဈခုဖွဈတဲ့ ယောခြောငျးတံတားမှာ တပျမတောျက ပိတျဆို့ထားတာကွောင့ျ ရှာအတှငျးမှာရှိတဲ့ သူတှဟော စားနပျရိက်ခာ ပွတျလတျမှုတှနေဲ့ ရငျဆိုငျနကွေရတယျ လို့ ရှာသာယာဒသေခံတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“အခုဆိုရငျ တပျမတောျက ယောခြောငျးတံတားမှာပဲ စခနျးခလြို့နတေယျ။ အဈကိုတို့ရှာကလညျး ဘယျကိုပဲ သှားသှား ကုနျးကွောငျးဖွဈစေ ရကွေောငျးဖွဈစေ အဲဒီယောခြောငျးတံတားကိုပဲ ဖွတျပွီးတော့မှ သှားရ တာဖွဈတယျ။ ယောခြောငျးတံတားကို ဖွတျမယျဆိုလို့ရှိရငျ အဲမှာ တပျမတောျစဈကွောငျးက သူတို့က ပိတျထားတယျ။ အဲတော့ အဈကိုတို့မှာ နိုဝငျဘာလ ၂၅ရကျကနေ သှားလာတာတှကေို ကန့ျသတျခြုပျခယြျ ထားတဲ့ အတှကျ ဒသေခံတှေ အနနေဲ့ စားရေးသောကျရေး ကနြျးမာရေးက စသဖွင့ျ အခကျအခဲအမြားကွီးပေါ့။
ရှာမှာ စားသောကျနတေယျဆိုတာက နဂိုကနြျတဲ့ စားနပျရိက်ခာတှနေဲ့ ဖွဈသလိုပဲ စားသောကျနရေတာပေါ့။ အခုတော့ ကနြျရှိနတေဲ့ စားနပျရိက်ခာတှလေညျး ကုနျပွီ နောကျအပွငျကိုလညျး အလုပျထှကျမလုပျရဘူး ပွငျပကလညျး ရိက်ခာမသယျ ရဘူးဆိုတော့ ကိုယျတို့ဒသေခံတှအေတှကျ စားရေးသောကျရေး အခကျအခဲတှေ ငတျပွတျတဲ့ အထိဖွဈမှာပေါ့။”
မွပေုံမွို့နယျအတှငျးမှာ မနေ့ကအထိ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AAအဖှဲ့နဲ့ အစိုးရတပျတို့ တိုကျပှဲတှပွေငျး ထနျနတေယျ လို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။
အဲဒီလိုပဲ ရသေ့တောငျမွို့နယျ သောငျးဒွားကြေးရှာ အနီးမှာလညျး တပျမတောျက တပျစှဲထားတာကွောင့ျ ဒသေခံတှဟော ကြေးရှာအတှငျးသို့ ဝငျရောကျနထေိုငျဖို့ ခကျခဲနကွေရတယျလို့ သောငျးဒွားဒသေခံတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့က ပထမတဈခေါကျ ထှကျပွေးသှားတယျ။ ပွီးတော့ သူတို့ပွနျသှားပွီးဆိုတော့ ကနြောျတို့လညျး ရှာကို ထပျဝငျပွီးတော့ နကွေတယျ။ မနကျ ၄နာရီလောကျရောကျတော့ တပျက သနေတျပဈပွီးတော့ ဝငျလာကွ တယျ။ ကနြောျတို့ ထှကျပွေးနရေတာ အခုအခြိနျထိပဲ။ ရှာကို အခုအခြိနျထိဝငျလို့မရသေးဘူး။ သူတို့အခုလညျး တပျစှဲထား တာရှိသေးတယျ အဈကို ပွောတာတော့မရှိဘူး ကနြောျတို့ ဘယျလိုမှဝငျလို့မရဘူး။ ကနြောျတို့ ဝငျလို့ရမလား ရှာအနီးအနားကို သှားကွည့ျရငျလညျး သူတို့က ရှာထဲက လှမျးပဈတယျ။ လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈတယျ အဲလို။”
လကျရှိရခိုငျပွညျနယျမှာရှိတဲ့ စဈဘေးရှောငျတှနေဲ့ ပတျသတျပွီး ကူညီပေးနတောတှရှေိသလို တဈခြို့ ကြေးရှာတှကေိုတော့ ဌာနဆိုငျရာတှအေနနေဲ့တောငျ သှားလာရခကျခဲနတောဖွဈတယျလို့ ဘေးအန်တရာယျ ဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲရေး ဦးစီးဌာန ဦးစီးအရာရှိ ရဲမငျးဦးက ပွောပါတယျ။
“ဆိုလိုတာကတော့ ကနြောျတို့ ကိုယျ၌ျက သှားဖို့လာဖို့ ခကျခဲနတော။ သှားဖို့အခကျအခဲ ဖွဈနတေဲ့ အခါကတြော့ တကယ့ျနယျမွမှော ဆိုလိုရှိရငျ နယျမွရေုံးတှဆေိုလို့ ရှိရငျ ဥပမာ ရသေ့တောငျ ဆိုရငျ ရသေ့တောငျ မွို့နယျ ရုံးရှိတယျ။ မွောကျဦးမှာ ဆိုလို့ရှိရငျလညျး ခရိုငျရုံးရှိတယျ။ မောငျတောမှာလညျး ခရိုငျရုံးရရှိတယျ။ ဘူးသီးတောငျ မွို့နယျရုံးတှလေညျးရှိတယျ။ အဲဒီရုံးတှကေလညျး သှားဖို့ အငျမတနျ ခကျပါတယျ။ ပိတျမိနတေယျ ဆိုတာကတော့ ဘယျလိုပွောရမလဲ တိုကျရိုကျပတျသတျနတောတော့မဟုတျဘူး။ ကနြောျတို့က တော့ ဒုက်ခရောကျလာတဲ့ စဈဘေးရှောငျတှကေို ကူညီပေးရမယျ။ ထောကျပံ့ပေးရမယျ။ တတျနိုငျတဲ့ ဘကျက ဖွည့ျဆညျးပေးရမယျ။ အဲဒီအပိုငျးပဲ ကနြောျတို့နဲ့ သကျဆိုငျတာ။”
တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ ဒုက်ခရောကျနကွေတဲ့ စဈဘေးရှောငျဦးရေ ၉သောငျးကြောျ အထိရှိလာတယျလို့ စဈဘေး ရှောငျတှကေို စဈတမျးကောကျယူနတေဲ့ ရခိုငျမြိုးနှယျစုမြား အစညျးအရုံး REC ကထုတျပွနျထားပါတယျ။
ဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲရေး ဦးစီးဌာန စာရငျးအရ လကျရှိအခြိနျထိ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာဖှင့ျလှဈထားတဲ့ စဈရှောငျစခနျးတှမှော ဒီဇငျဘာလ ၁၈ရကျနေ့အထိ စဈဘေးရှောငျဦးရေ ၄၅၀၀၀ကြောျရှိတယျလို့ သိရပါတယျ။
