{Zawgyi/Unicode}
ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ၁၂ နှစ်နဲ့ အထက် ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေကို ဒီလ အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်နေ့က စတင်ပြီး ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးမယ်လို့ ပြည်နယ်တာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံထုတ် Sinovac ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးဖို့ စီစဉ်ထားပေမဲ့ ဒီနေ့ ထိတော့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ရောက်မလာသေးဘူးလို့ ပြည်နယ်ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းအပြည့်အစုံကို ကိုအောင်မြတ်သူက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စာသင်နှစ်မကုန်ခင် ကိုဗစ်ကြောင့်ပိတ်ထားတဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်နိုင်ဖို့ ပညာရေးနဲ့ကျန်းမာရေးဌာနက ကြိုးစားနေပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ၂၀၂၁ ဇွန်လတုန်းက ကျောင်းအပ်နှံထားတဲ့ ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေထဲက အသက် ၁၂ နှစ်နဲ့ အထက်ကနေ ၁၈ နှစ်အထိ ကျောင်းသူ ကျောင်းသားအားလုံးကို ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေထိုးပေးတဲ့ စီမံချက်အတိုင်း စစ်ကောင်စီက တချို့ဒေသတွေမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ စတင် ထိုးပေးနေပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာတော့ အလယ်တန်းနဲ့ အထက်တန်းကျောင်းသူ ကျောင်းသားတွေကို ဒီလ အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်နေ့ကစပြီး ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပေးသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် ကောင်စီပြောခွင့်ရဦးလှသိန်းက ပြောပါတယ်။
“ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေပေါ့၊ အလယ်တန်းအစ ၁၂ နှစ်အထက်ဆိုတော့ အခုအချိန် မှာတော့ အခြေခံပညာအလယ်တန်းကနေ အထက်အတန်းအထိ ကလေးတွေကို ဆေးထိုးဖို့ အစီအစဉ်ရှိပါတယ်။ ဆိုတော့ ဆယ့်ငါး၊ ဆယ့်ခြောက်လောက်မှာ ထိုးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကလေးတွေကို ဆေးထိုးပြီးရင်တော့ ကျနော်တို့ ကျောင်းတွေဖွင့်ဖို့ အစီအစဉ်ရှိပါတယ်။”
ကျောင်းသူ ကျောင်းသားတွေကို တရုတ်နိုင်ငံထုတ် Sinovac ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးဖို့ စီစဉ်ထားတယ်လို့ ပြည်နယ်ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနပြောခွင့်ရက ပြောပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီနေ့ အထိ ကျောင်းသားတွေကို ထိုးပေးမယ့်ဆေးတွေ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို မရောက်သေးတာကြောင့် ကျောင်းသားဦးရေ ဘယ်လောက်ထိုးပေးမယ် ဆိုတာကို မသိရသေးဘူးလို့ ပြောခွင့်ရ ဒေါက်တာ စိုးဝင်းပိုင်ကပြောပါတယ်။
“၁၆ ရက်နေ့ တနိုင်ငံလုံးမှာ စမယ်လို့ ကျနော်သိထားတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနကလည်း ၁၆ ရက်နေ့ စမယ်ဆိုပြီးတော့ စီစဉ်ထားတဲ့ စီမံချက်တခု ကျနော်တို့ကို ပို့ထားတာပေါ့။ အဲဒီတော့ စမယ့်ရက်က ၁၆ ရက်နေ့လို့ သိထားပါတယ်။ ဆေးက ကျနော်တို့ကို အဲဒီနေ့မတိုင်ခင်မှာ ပို့ပေးမယ်လို့ ပြောတယ်။ အဲဒီနေ့မတိုင်ခင်ဆိုတော့ ၁၄ ရောက်မလား၊ ၁၅ ရောက်မလား မပြောတတ်ဘူး။ လောလောဆယ်တော့ ဆေးမရောက်သေးပါ။ plan ရောက်ထားပါတယ်။ ၁၆ ရက်နေ့ စမယ်ဆိုတဲ့ စီမံချက်တခု ရောက်ထားပါတယ်။ Sinovac ပါ ထိုးမယ့်အရေအတွက်က ရောက်မှပဲသိမယ်။ ကျနော်တို့ကတော့ ၁၉၅,၅၄၄ ပါ။”
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ကျောင်းပြန်ဖွင့်နေတဲ့ ၂၀၂၁ -၂၀၂၂ ခုနှစ် ပညာသင်နှစ်အတွက် မူလတန်းကနေ အထက်တန်းအထိ ကျောင်းအပ်ထားသူ ကျောင်းသား စုစုပေါင်း ၃၈၀,၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့ ပြည်နယ်ပညာရေးရုံးရဲ့ စာရင်းအရ သိရပါတယ်။Sinovac တရုတ်ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို တရုတ်နိုင်ငံမှာ အသက် ၃ နှစ်ကနေ ၁၈ နှစ်အထိ ထိုးပေးဖို့ အရေးပေါ် အသုံးပြုခွင့် WHO ဆီက ရရှိထားတယ်လို့ စစ်ကောင်စီသတင်းတွေမှာ ထုတ်ပြန် ဖော်ပြထားပါတယ်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို မထိုးမနေရ မဟုတ်ဘဲ မိမိရွေးချယ်ခွင့်၊ ကျောင်းအုပ်နဲ့ မိဘခွင့်ပြုချက်ပါမှ ထိုးပေးမယ်လို့လည်း သတင်းတွေမှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးရမယ့် အုပ်စုထဲပါသူတွေကိုတော့ ပြီးခဲ့တဲ့လပိုင်းတွေထဲက စလို့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပေးနေပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်ထိ လူဦးရေ လေးသိန်းကျော်လောက် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုး ပြီးပြီလို့ ပြည်နယ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဦးလှသိန်းကပြောပါတယ်။
“ကျနော်ယေဘုယျအားဖြင့်ပြောပါမယ်။ ပထမ Covidshield ထိုးခဲ့တာက အကုန်လုံး တသိန်းရှိပါတယ်။ ဒုတိယအသုတ် Sinopharm ထိုးတဲ့ဟာ စာရင်းပါတာက ကိုးသောင်းခွဲ၊ အခုဆေးရောက်ပြီးတော့ ထိုးနေတာက သုံးသိန်းနဲ့ နှစ်သောင်းကျော် ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ကြားထဲမှာ တိုက်ပွဲရှောင်နဲ့ IDP တွေအတွက် Sinopharm သတ်သတ် ငါးသောင်းဖြစ် ပါတယ်။ လတ်တလောမှာတော့ ဒီဟာတွေကို တွက်လိုက်ရင် လူဦးရေအားဖြင့် လေးသိန်းကျော် လောက် ဆေးထိုးပြီးသွားမယ့်အနေအထားမှာရှိပါတယ်။”
မြန်မာတနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ အားလုံးကိုလည်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးမယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ပြောကြားထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ် ထဲမှာရှိတဲ့ AA ရခိုက်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးဖို့ ပြည်နယ်ကောင်စီဘက်က ပြောဆိုထားတာရှိပေမယ့် လက်ရှိအချိန်အထိ ကိုဗစ်ဆေးထိုးမယ့်ကိစ္စ ပြည်ထောင် စုက ညွန်ကြားလာတာတွေ မရှိသေးလို့လည်း ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြည်နယ်ကောင်စီပြောခွင့်ရက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနှုန်း ၅% အောက် ကျဆင်းလာပြီဆိုရင် လုပ်ငန်းတွေ ပုံမှန် ပြန်လည် လည်ပတ်နိင်မှာဖြစ်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးဌာန တာဝန်ရှိသူက ဗွီအိုအေကို ပြောထားပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လက်ရှိ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုနှုန်းက ၅ ရာခိုင်နှုုန်းအောက်ကျဆင်း လာပြီဖြစ်တာကြောင့် ကိုဗစ်ကူးစက်မှုတွေကြောင့် ပိတ်ထားရတဲ့ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းတွေကိုလည်း ပြန်ဖွင့်ဖို့ ပြင်ဆင်ထားပြီး ပြည်ထောင်စုက ခွင့်ပြုချက်ရတာနဲ့ စဖွင့်မယ် လို့လည်း ပြည်နယ်ကောင်စီပြောခွင့်ရက ပြောပါတယ်။
----------
{Unicode}
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး ၁၂ နှဈနဲ့အထကျ ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးဖို့ပွငျနေ
ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ ၁၂ နှဈနဲ့ အထကျ ကြောငျးသူကြောငျးသားတှကေို ဒီလ အောကျတိုဘာ ၁၆ ရကျနေ့က စတငျပွီး ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးပေးမယျလို့ ပွညျနယျတာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ တရုတျနိုငျငံထုတျ Sinovac ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးပေးဖို့ စီစဉျထားပမေဲ့ ဒီနေ့ ထိတော့ ကာကှယျဆေးတှေ ရောကျမလာသေးဘူးလို့ ပွညျနယျကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးအပွည့ျအစုံကို ကိုအောငျမွတျသူက တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှဈ စာသငျနှဈမကုနျခငျ ကိုဗဈကွောင့ျပိတျထားတဲ့ စာသငျကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျနိုငျဖို့ ပညာရေးနဲ့ကနြျးမာရေးဌာနက ကွိုးစားနပေါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ၂၀၂၁ ဇှနျလတုနျးက ကြောငျးအပျနှံထားတဲ့ ကြောငျးသားကြောငျးသူတှထေဲက အသကျ ၁၂ နှဈနဲ့ အထကျကနေ ၁၈ နှဈအထိ ကြောငျးသူ ကြောငျးသားအားလုံးကို ကိုဗဈကာကှယျဆထေိုးပေးတဲ့ စီမံခကြျအတိုငျး စဈကောငျစီက တခြို့ဒသေတှမှော ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ စတငျ ထိုးပေးနပေါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျမှာတော့ အလယျတနျးနဲ့ အထကျတနျးကြောငျးသူ ကြောငျးသားတှကေို ဒီလ အောကျတိုဘာ ၁၆ ရကျနေ့ကစပွီး ကိုဗဈကာကှယျဆေးတှေ ထိုးပေးသှားမှာဖွဈတယျလို့ ရခိုငျပွညျနယျ ကောငျစီပွောခှင့ျရဦးလှသိနျးက ပွောပါတယျ။
“ကြောငျးသားကြောငျးသူတှပေေါ့၊ အလယျတနျးအစ ၁၂ နှဈအထကျဆိုတော့ အခုအခြိနျ မှာတော့ အခွခေံပညာအလယျတနျးကနေ အထကျအတနျးအထိ ကလေးတှကေို ဆေးထိုးဖို့ အစီအစဉျရှိပါတယျ။ ဆိုတော့ ဆယ့ျငါး၊ ဆယ့ျခွောကျလောကျမှာ ထိုးမှာဖွဈပါတယျ။ ဒီကလေးတှကေို ဆေးထိုးပွီးရငျတော့ ကနြောျတို့ ကြောငျးတှဖှေင့ျဖို့ အစီအစဉျရှိပါတယျ။”
ကြောငျးသူ ကြောငျးသားတှကေို တရုတျနိုငျငံထုတျ Sinovac ကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးပေးဖို့ စီစဉျထားတယျလို့ ပွညျနယျကနြျးမာရေးဦးစီးဌာနပွောခှင့ျရက ပွောပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီနေ့ အထိ ကြောငျးသားတှကေို ထိုးပေးမယ့ျဆေးတှေ ရခိုငျပွညျနယျကို မရောကျသေးတာကွောင့ျ ကြောငျးသားဦးရေ ဘယျလောကျထိုးပေးမယျ ဆိုတာကို မသိရသေးဘူးလို့ ပွောခှင့ျရ ဒေါကျတာ စိုးဝငျးပိုငျကပွောပါတယျ။
“၁၆ ရကျနေ့ တနိုငျငံလုံးမှာ စမယျလို့ ကနြောျသိထားတယျ။ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနကလညျး ၁၆ ရကျနေ့ စမယျဆိုပွီးတော့ စီစဉျထားတဲ့ စီမံခကြျတခု ကနြောျတို့ကို ပို့ထားတာပေါ့။ အဲဒီတော့ စမယ့ျရကျက ၁၆ ရကျနေ့လို့ သိထားပါတယျ။ ဆေးက ကနြောျတို့ကို အဲဒီနေ့မတိုငျခငျမှာ ပို့ပေးမယျလို့ ပွောတယျ။ အဲဒီနေ့မတိုငျခငျဆိုတော့ ၁၄ ရောကျမလား၊ ၁၅ ရောကျမလား မပွောတတျဘူး။ လောလောဆယျတော့ ဆေးမရောကျသေးပါ။ plan ရောကျထားပါတယျ။ ၁၆ ရကျနေ့ စမယျဆိုတဲ့ စီမံခကြျတခု ရောကျထားပါတယျ။ Sinovac ပါ ထိုးမယ့ျအရအေတှကျက ရောကျမှပဲသိမယျ။ ကနြောျတို့ကတော့ ၁၉၅,၅၄၄ ပါ။”
ရခိုငျပွညျနယျမှာ ကြောငျးပွနျဖှင့ျနတေဲ့ ၂၀၂၁ -၂၀၂၂ ခုနှဈ ပညာသငျနှဈအတှကျ မူလတနျးကနေ အထကျတနျးအထိ ကြောငျးအပျထားသူ ကြောငျးသား စုစုပေါငျး ၃၈၀,၀၀၀ ကြောျရှိတယျလို့ ပွညျနယျပညာရေးရုံးရဲ့ စာရငျးအရ သိရပါတယျ။Sinovac တရုတျကိုဗဈကာကှယျဆေးကို တရုတျနိုငျငံမှာ အသကျ ၃ နှဈကနေ ၁၈ နှဈအထိ ထိုးပေးဖို့ အရေးပေါျ အသုံးပွုခှင့ျ WHO ဆီက ရရှိထားတယျလို့ စဈကောငျစီသတငျးတှမှော ထုတျပွနျ ဖောျပွထားပါတယျ။ ကိုဗဈကာကှယျဆေးကို မထိုးမနရေ မဟုတျဘဲ မိမိရှေးခယြျခှင့ျ၊ ကြောငျးအုပျနဲ့ မိဘခှင့ျပွုခကြျပါမှ ထိုးပေးမယျလို့လညျး သတငျးတှမှော ထုတျပွနျထားပါတယျ။
ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ ကိုဗဈကာကှယျဆေး ထိုးရမယ့ျ အုပျစုထဲပါသူတှကေိုတော့ ပွီးခဲ့တဲ့လပိုငျးတှထေဲက စလို့ ကာကှယျဆေးတှေ ထိုးပေးနပေါတယျ။ လကျရှိအခြိနျထိ လူဦးရေ လေးသိနျးကြောျလောကျ ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုး ပွီးပွီလို့ ပွညျနယျကောငျစီပွောခှင့ျရ ဦးလှသိနျးကပွောပါတယျ။
“ကနြောျယဘေုယအြားဖွင့ျပွောပါမယျ။ ပထမ Covidshield ထိုးခဲ့တာက အကုနျလုံး တသိနျးရှိပါတယျ။ ဒုတိယအသုတျ Sinopharm ထိုးတဲ့ဟာ စာရငျးပါတာက ကိုးသောငျးခှဲ၊ အခုဆေးရောကျပွီးတော့ ထိုးနတောက သုံးသိနျးနဲ့ နှဈသောငျးကြောျ ဖွဈပါတယျ။ နောကျကွားထဲမှာ တိုကျပှဲရှောငျနဲ့ IDP တှအေတှကျ Sinopharm သတျသတျ ငါးသောငျးဖွဈ ပါတယျ။ လတျတလောမှာတော့ ဒီဟာတှကေို တှကျလိုကျရငျ လူဦးရအေားဖွင့ျ လေးသိနျးကြောျ လောကျ ဆေးထိုးပွီးသှားမယ့ျအနအေထားမှာရှိပါတယျ။”
မွနျမာတနိုငျငံလုံးမှာရှိတဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ အားလုံးကိုလညျး ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးပေးမယျလို့ စဈကောငျစီက ပွောကွားထားပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ရခိုငျပွညျနယျ ထဲမှာရှိတဲ့ AA ရခိုကျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ကို ကိုဗဈကာကှယျဆေးထိုးပေးဖို့ ပွညျနယျကောငျစီဘကျက ပွောဆိုထားတာရှိပမေယ့ျ လကျရှိအခြိနျအထိ ကိုဗဈဆေးထိုးမယ့ျကိစ်စ ပွညျထောငျ စုက ညှနျကွားလာတာတှေ မရှိသေးလို့လညျး ပွီးခဲ့တဲ့ သောကွာနေ့က သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွညျနယျကောငျစီပွောခှင့ျရက ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈကူးစကျမှုနှုနျး ၅% အောကျ ကဆြငျးလာပွီဆိုရငျ လုပျငနျးတှေ ပုံမှနျ ပွနျလညျ လညျပတျနိငျမှာဖွဈတယျလို့ ကနြျးမာရေးဌာန တာဝနျရှိသူက ဗှီအိုအကေို ပွောထားပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျမှာ လကျရှိ ကိုဗဈကူးစကျမှုနှုနျးက ၅ ရာခိုငျနှုနျးအောကျကဆြငျး လာပွီဖွဈတာကွောင့ျ ကိုဗဈကူးစကျမှုတှကွေောင့ျ ပိတျထားရတဲ့ နယျစပျကုနျသှယျရေး လုပျငနျးတှကေိုလညျး ပွနျဖှင့ျဖို့ ပွငျဆငျထားပွီး ပွညျထောငျစုက ခှင့ျပွုခကြျရတာနဲ့ စဖှင့ျမယျ လို့လညျး ပွညျနယျကောငျစီပွောခှင့ျရက ပွောပါတယျ။
#Covid19 #MyanmarCovidVaccine #Vaccination #Rakhine #VOABurmese
#ရခိုငျ#ကိုဗဈကာကှယျဆေး#၁၂ နှဈ#ဦးလှသိနျး#တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ
