(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံထားရပေမဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Mike Pompeo က တော့ စီစဉ်ထားတဲ့အတိုင်း အာရှခရီးစဉ်ကို တနင်္ဂနွေနေ့မှာ စတင်မယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ဝန်ကြီး Pompeo က မနက်ဖြန်တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ဂျပန်၊ မွန်ဂိုလီးယားနဲ့ တောင်ကိုရီးယာ ၃ နိုင်ငံ ခရီးစဉ်ကို စတင်မှာဖြစ်ကြောင်း မြို့တော်ဝါရှင်တန်ကို မပြန်မီ Croatia နိုင်ငံမှာ သတင်းထောက်တွေကို ပြောကြားခဲ့တာပါ။ သူက သမ္မတ Trump နဲ့ စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တုန်းက နောက်ဆုံးတွေ့ဆုံခဲ့တာဖြစ်ပြီး အခု သူနဲ့ သူ့ဇနီးတို့ COVID19 စစ်ဆေးခဲ့တာမှာ ရောဂါကူးစက်ခံရတာ မရှိဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
ဝန်ကြီး Pompeo ရဲ့ ခရီးစဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ နိုင်ငံခြားရေးဌာန အရှေ့အာရှနဲ့ ပစိဖိတ်ရေးရာ လက်ထောက်အတွင်းဝန် David Stilwell ကလည်း သောကြာနေ့က တယ်လီဖုန်းက တဆင့် သတင်းထောက်တွေကို ရှင်းလင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဝန်ကြီး Pompeo ရဲ့ အာရှခရီးစဉ် ပထမဆုံးနိုင်ငံက ဂျပန်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်မှာ ဝန်ကြီးချုပ် အသစ် Yoshihide Suga စတင် တာဝန်ယူချိန်နဲ့ တိုက်ဆိုင်နေတဲ့ အတွက် အချိန်ကောင်းဖြစ်ပြီး ဒီခရီးစဉ်က နှစ်နိုင်ငံ ရှိနေပြီးသားခိုင်မာတဲ့ဆက်ဆံရေးကို ပိုပြီး ခိုင်မာအားကောင်းစေလိမ့် မယ်လို့ ရှု့မြင်ကြောင်း၊အမေရိကန် - ဂျပန် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးက အင်ဒို ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးနဲ့ စည်ပင်ဝပြောရေး အုတ်မြစ် ဖြစ် တယ်ကြောင်း Stilwell ကပြောပါတယ်။
ဝန်ကြီး Pompeo ဟာ ဂျပန်နိုင်ငံမှာ Quad လို့ ခေါ်တဲ့ အမေရိကန်၊ ဂျပန်၊ သြစတေးလျနဲ့ အိန္ဒိယ ၄ နိုင်ငံ ဝန်ကြီးများအဆင့် အစည်းအဝေးတခုကို တက်ရောက်မှာပါ။ အဲဒီ Quad အဖွဲ့ဟာ တရုတ် နိုင်ငံရဲ့ တိုးတက်ဖြစ်ထွန်းမှုကို ထိန်းချုပ်တားဆီးဖို့ ရည်ရွယ်တာ ဖြစ်တယ်ဆိုပြီး တရုတ်နိုင်ငံက ပြစ်တင် ရှုတ်ချထားတာပါ။
ဂျပန်ခရီးစဉ်ပြီးရင်တော့ ဝန်ကြီး Pompeo က မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ Ulan Bator ကို ခရီးဆက်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ဝန်ကြီး Pompeo ရဲ့ ပထမဆုံး မွန်ဂိုလီးယာခရီးစဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန် အနေနဲ့ မွန်ဂိုလီးယားရဲ့ ဒီမိုကရေစီအရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်အရေး ကြိုးပမ်းမှုတွေမှာ ထောက်ခံအားပေး ကူညီသွားမှာ ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ မွန်ဂိုးလီးယားနိုင်ငံဟာ ဒေသတွင်းမှာ ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကျင့်သုံးတဲ့ စံနမူပြနိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်ကြောင်း Stilwell ကပြောပါတယ်။
အာရှ ၃ နိုင်ငံရဲ့ နောက်ဆုံး ခရီးစဉ် အနေနဲ့ ဝန်ကြီး Pompeo ဟာ တောင်ကိုရီးယားကို သွားရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပဖို့ တစ်လပဲ လိုတော့တဲ့အချိန်၊ မြောက်ကိုရီးယားနဲ့ နျူးကလီးယားကိစ္စ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ တိုးတက်မှုရရှိဖို့ မျှော်လင့်ချက် မှေးမှိန်ချိန်မှာ တောင်ကိုရီးယားကို သွားရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
.............
ကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး တနငျ်ဂနှမှော အာရှခရီးစဉျ စမညျ
(Unicode)
အမရေိကနျသမ်မတ Donald Trump ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံထားရပမေဲ့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီး Mike Pompeo က တော့ စီစဉျထားတဲ့အတိုငျး အာရှခရီးစဉျကို တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ စတငျမယျလို့ ပွောပါတယျ။
ဝနျကွီး Pompeo က မနကျဖွနျတနငျ်ဂနှနေေ့မှာ ဂပြနျ၊ မှနျဂိုလီးယားနဲ့ တောငျကိုရီးယာ ၃ နိုငျငံ ခရီးစဉျကို စတငျမှာဖွဈကွောငျး မွို့တောျဝါရှငျတနျကို မပွနျမီ Croatia နိုငျငံမှာ သတငျးထောကျတှကေို ပွောကွားခဲ့တာပါ။ သူက သမ်မတ Trump နဲ့ စကျတငျဘာလ ၁၅ ရကျနေ့တုနျးက နောကျဆုံးတှေ့ဆုံခဲ့တာဖွဈပွီး အခု သူနဲ့ သူ့ဇနီးတို့ COVID19 စဈဆေးခဲ့တာမှာ ရောဂါကူးစကျခံရတာ မရှိဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
ဝနျကွီး Pompeo ရဲ့ ခရီးစဉျနဲ့ ပတျသကျလို့ နိုငျငံခွားရေးဌာန အရှေ့အာရှနဲ့ ပစိဖိတျရေးရာ လကျထောကျအတှငျးဝနျ David Stilwell ကလညျး သောကွာနေ့က တယျလီဖုနျးက တဆင့ျ သတငျးထောကျတှကေို ရှငျးလငျး ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ ဝနျကွီး Pompeo ရဲ့ အာရှခရီးစဉျ ပထမဆုံးနိုငျငံက ဂပြနျနိုငျငံဖွဈပါတယျ။ ဂပြနျမှာ ဝနျကွီးခြုပျ အသဈ Yoshihide Suga စတငျ တာဝနျယူခြိနျနဲ့ တိုကျဆိုငျနတေဲ့ အတှကျ အခြိနျကောငျးဖွဈပွီး ဒီခရီးစဉျက နှဈနိုငျငံ ရှိနပွေီးသားခိုငျမာတဲ့ဆကျဆံရေးကို ပိုပွီး ခိုငျမာအားကောငျးစလေိမ့ျ မယျလို့ ရှု့မွငျကွောငျး၊အမရေိကနျ - ဂပြနျ နှဈနိုငျငံ ဆကျဆံရေးက အငျဒို ပစိဖိတျဒသေတှငျး ငွိမျးခမြျးရေး၊ လုံခွုံရေးနဲ့ စညျပငျဝပွောရေး အုတျမွဈ ဖွဈ တယျကွောငျး Stilwell ကပွောပါတယျ။
ဝနျကွီး Pompeo ဟာ ဂပြနျနိုငျငံမှာ Quad လို့ ခေါျတဲ့ အမရေိကနျ၊ ဂပြနျ၊ သွစတေးလနြဲ့ အိန်ဒိယ ၄ နိုငျငံ ဝနျကွီးမြားအဆင့ျ အစညျးအဝေးတခုကို တကျရောကျမှာပါ။ အဲဒီ Quad အဖှဲ့ဟာ တရုတျ နိုငျငံရဲ့ တိုးတကျဖွဈထှနျးမှုကို ထိနျးခြုပျတားဆီးဖို့ ရညျရှယျတာ ဖွဈတယျဆိုပွီး တရုတျနိုငျငံက ပွဈတငျ ရှုတျခထြားတာပါ။
ဂပြနျခရီးစဉျပွီးရငျတော့ ဝနျကွီး Pompeo က မှနျဂိုလီးယားနိုငျငံ Ulan Bator ကို ခရီးဆကျမှာဖွဈပါတယျ။ ဒါဟာ ဝနျကွီး Pompeo ရဲ့ ပထမဆုံး မှနျဂိုလီးယာခရီးစဉျဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျ အနနေဲ့ မှနျဂိုလီးယားရဲ့ ဒီမိုကရစေီအရေး၊ လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျအရေး ကွိုးပမျးမှုတှမှော ထောကျခံအားပေး ကူညီသှားမှာ ဖွဈကွောငျးနဲ့ မှနျဂိုးလီးယားနိုငျငံဟာ ဒသေတှငျးမှာ ဒီမိုကရစေီ စနဈကငြ့ျသုံးတဲ့ စံနမူပွနိုငျငံတဈခု ဖွဈကွောငျး Stilwell ကပွောပါတယျ။
အာရှ ၃ နိုငျငံရဲ့ နောကျဆုံး ခရီးစဉျ အနနေဲ့ ဝနျကွီး Pompeo ဟာ တောငျကိုရီးယားကို သှားရောကျမှာ ဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပဖို့ တဈလပဲ လိုတော့တဲ့အခြိနျ၊ မွောကျကိုရီးယားနဲ့ နြူးကလီးယားကိစ်စ ငွိမျးခမြျးရေး ဆှေးနှေးပှဲတှမှော တိုးတကျမှုရရှိဖို့ မြှောျလင့ျခကြျ မှေးမှိနျခြိနျမှာ တောငျကိုရီးယားကို သှားရောကျမှာ ဖွဈပါတယျ။