(Zawgyi / Unicode)
နိုဝင်ဘာ ၈ ရက် မနေ့က ရှမ်းပြည်နယ် ဖယ်ခုံမြို့နယ် လတူးကျေးရွာသစ်မှာ စစ်တပ်က မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ရွာမီးလောင်တာ မြင်နေရပေမယ့် စစ်တပ်တွေ ရှိနေတဲ့အတွက် ရွာသားတွေ အနားသွားမကြည့်ရဲကြဘူးလို့ ဒေသခံတယောက်က ဗွီအိုအေကို ပြောပြပါတယ်။ ခုလို ဖယ်ခုံမြို့နယ်ထဲက တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးနေကြရသူ ၂ သောင်းခွဲလောက် ရှိနေတဲ့အကြောင်း ရန်ကုန်ကလာတဲ့သတင်းကို အလိမ္မာ ပြောပြပါမယ်။
နိုဝင်ဘာ ၈ ရက် မနေ့ကအထိ ရှမ်းပြည်နယ် ဖယ်ခုံမြို့နယ် ခေါင်းအိကျေးရွာအုပ်စုထဲ ပါဝင်တဲ့ လတူးကျေးရွာသစ်နားမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ မနေ့ညနေပိုင်းလောက်မှာတော့ အိမ်ခြေ ၃၀ လောက်ရှိတဲ့ လတူးရွာသစ်ကို စစ်ကောင်စီက မီးရှို့ခဲ့ကြောင်းနဲ့ မီးလောင်တာ မြင်နေရပေမယ့် စစ်သားတွေ ရှိနေတဲ့အတွက် အခြေအနေကို ရွာသားတွေ အနားကပ်သွားမကြည့်နိုင်ဘူးလို့ ရွာသားတယောက်က ခုလိုပြောပါတယ်။
“လွယ်ဝှဲမှာကျတော့ အိမ်သုံးလုံးလောက်တော့ လောင်တယ်၊ စက်တော်ကျတော့ မလောင်ဘူး၊ အိမ်တော့ ဝင်မွှေသွားတယ်၊ အိမ်တော့ အကုန်လုံးဝင်မွှေတယ်။ ဟို…ဒီ လတူးရွာသစ်က အဲ့ဒါ မီးရှို့ခံရတာ သေချာတယ်။ ဦးလေးတို့က အဲ့မှာ ဒေသခံတွေ အနီးကနေ မီးရှို့ခိုးတွေတော့ တွေ့တယ်။ သေလည်း သေချာတယ်။ မီးရှို့ခံရတာတော့ သေချာတယ်။ ဘယ်နှစ်လုံးလောင်တာတော့ ဦးလေးတို့ မသိဘူးပေါ့နော်။ စစ်သားတွေ ရှိနေတော့ ဦးလေးတို့ အနီးနီးတော့လည်း သွားမရဲဘူးပေ့ါနော်။”
မနေ့ အစောပိုင်းက နှစ်ဖက် အပြန်အလှန်ပစ်ခတ် တိုက်ပွဲပြင်းထန်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း စစ်တပ်က ရွာကို မီးရှို့လိုက်ပုံရတယ်လို့ ကရင်နီအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (KNDF) ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“တိုက်ပွဲတော့ ဖြစ်တာပေ့ါလေ။ တိုက်ပွဲဖြစ်ရင်းနဲ့ အဲ့ဒီရွာထဲကို သူတု့ိရောက်လာတော့ သူ ရွာမှာရှိတဲ့ အိမ်တွေကို မီးရှို့လိုက်တဲ့ ပုံစံပါဗျ ဟုတ်၊ တရွာလုံးလား ဆိုတဲ့အခါလည်း ကျနော့်ဘက်လည်း Confirm ဖြစ်ဖို့ နည်းနည်းလေး ခက်နေတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုလို့ရှိရင် အဲ့ဒီဘက်မှာ လက်ရှိက အဲ့ဒီရွာမှာလည်း သူတို့တွေက တပ်စွဲနေတုန်းပဲ။ ကျနော်တို့က အဲ့ဒီ လတူးရွာထဲထိတော့ ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း မရရှိဘူးပေါ့။ အဲ့ဒီမှာတော့ စကစတွေက တပ်စွဲနေတုန်းပဲ။ ဟုတ် သူတို့ လက်ရှိ ရှိနေတုန်းပါပဲဗျ။”
ဖယ်ခုံမြို့နယ် ခေါင်းအိကျေးရွာအုပ်စုက လွယ်ဝှဲရွာ၊ စက်တော်ရွာ၊ လတူးရွာသစ်နဲ့ ခေါင်းအိရွာနားတဝိုက်မှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတာ မနေ့ကအထိဆိုရင် ၇ ရက်ဆက်တိုက် ရှိနေပါပြီ။ အဲဒီဒေသတဝိုက် စစ်တပ်က အင်အား အများအပြား တိုးချထားပြီး ထိုးစစ်ဆင်နေတာကြောင့် ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ရတာလို့ ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က ဗွီအိုအေကို ပြောထားပါတယ်။
ခေါင်းအိကျေးရွာအုပ်စုမှာ စစ်တပ်နဲ့ ဒေသခံ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတာကြောင့် ရွာသားတချို့ နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်နေ့လောက်ထဲက ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြပါတယ်။ စစ်ပြေးဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီကယ်ဆယ်ပေးနေတဲ့ ကယန်းဒေသ လူမှုကယ်ဆယ်ရေး ကော်မတီအဖွဲ့ဝင် တဦးကလည်း လတူးရွာဘက် မီးလောင်နေတာ မြင်နေရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အခုအချိန်အထိ ရွာတွေက ထွက်ပြေးလာကြသူ ၂ သောင်းခွဲလောက် ရှိတယ်လို့ ကယ်ဆယ်ရေး ကော်မတီဝင်တယောက်က ပြောပြပါတယ်။
“ခေါင်းအိအုပ်စုမှာ ကျေးရွာပေါင်း ၁၁ ရွာ၊ ၁၂ ရွာရှိတယ်။ ပြေးလာတဲ့ စစ်ဘေးရှောင် အဲ့ဒီထဲက ၃,၀၀၀ ကျော်သွားပြီပေါ့။ ဒီနေ့မနက် ၈ နာရီအချိန်ထိဆို ကျနော်တို့ ၃,၂၀၀ လောက်တော့ ရှိနေပြီပေါ့ အဲ့လို။ ဒီမြို့ပေါ်အုပ်စုတွေ ဘာတွေ ထပ်ပါမယ် ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ခန့်မှန်းခြေဆိုလို့ရှိရင် ၂၀,၀၀၀၊ ၂၅,၀၀၀ ဝန်းကျင်တော့ ရှိနေပြီပေါ့နော်။ ဒီတပတ်အတွင်း စစ်ရှောင်လာတဲ့ ပြည်သူတွေပေါ့။ မြို့ထဲမှာဆိုလို့ရှိရင်လည်း ကျနော်တို့ ဒီပြည်သူတွေ ကျန်နေခဲ့တဲ့ လူငယ်တွေ လိုက်ဖမ်းဆီးတာတွေ ရှိတယ်။ အကြောင်းမဲ့ပေါ့နော်၊ ဘာအတွက်ကြောင့် ဖမ်းသွားတာမျိုးလည်း မသိရဘူး။ အဲ့လိုမျိုးတွေရှိတယ်။ ပြီးရင် ကျေးရွာ ရပ်ကွက်ထဲကို လက်နက်ကြီးနဲ့ လှမ်းထုတာတွေ အဲ့လိုမျိုးဖြစ်နေတယ်ဗျ။ ဆက်တိုက်လည်း ဒီအချိန်ထိလည်း လတူးရွာဘက်မှာလည်း တိုက်ပွဲက ပြန်လည်ဖို့ပဲ ရှိတာပေါ့။”
စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေဟာ နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးအိမ်၊ စာသင်ကျောင်း၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းနဲ့ တောတောင်ထဲမှာ ပုန်းရှောင်နေကြရတယ်လို့လည်း သူကပြောပါတယ်။
-----------------------
(Unicode)
ဖယျခုံ လတူးကြေးရှာသဈ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံရ
နိုဝငျဘာ ၈ ရကျ မနေ့က ရှမျးပွညျနယျ ဖယျခုံမွို့နယျ လတူးကြေးရှာသဈမှာ စဈတပျက မီးရှို့ဖကြျဆီးခဲ့တယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ရှာမီးလောငျတာ မွငျနရေပမေယ့ျ စဈတပျတှေ ရှိနတေဲ့အတှကျ ရှာသားတှေ အနားသှားမကွည့ျရဲကွဘူးလို့ ဒသေခံတယောကျက ဗှီအိုအကေို ပွောပွပါတယျ။ ခုလို ဖယျခုံမွို့နယျထဲက တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ဘေးလှတျရာ ထှကျပွေးနကွေရသူ ၂ သောငျးခှဲလောကျ ရှိနတေဲ့အကွောငျး ရနျကုနျကလာတဲ့သတငျးကို အလိမ်မာ ပွောပွပါမယျ။
နိုဝငျဘာ ၈ ရကျ မနေ့ကအထိ ရှမျးပွညျနယျ ဖယျခုံမွို့နယျ ခေါငျးအိကြေးရှာအုပျစုထဲ ပါဝငျတဲ့ လတူးကြေးရှာသဈနားမှာ စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ ဒသေခံ ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှေ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။ မနေ့ညနပေိုငျးလောကျမှာတော့ အိမျခွေ ၃၀ လောကျရှိတဲ့ လတူးရှာသဈကို စဈကောငျစီက မီးရှို့ခဲ့ကွောငျးနဲ့ မီးလောငျတာ မွငျနရေပမေယ့ျ စဈသားတှေ ရှိနတေဲ့အတှကျ အခွအေနကေို ရှာသားတှေ အနားကပျသှားမကွည့ျနိုငျဘူးလို့ ရှာသားတယောကျက ခုလိုပွောပါတယျ။
“လှယျဝှဲမှာကတြော့ အိမျသုံးလုံးလောကျတော့ လောငျတယျ၊ စကျတောျကတြော့ မလောငျဘူး၊ အိမျတော့ ဝငျမှှသှေားတယျ၊ အိမျတော့ အကုနျလုံးဝငျမှှတေယျ။ ဟို…ဒီ လတူးရှာသဈက အဲ့ဒါ မီးရှို့ခံရတာ သခြောတယျ။ ဦးလေးတို့က အဲ့မှာ ဒသေခံတှေ အနီးကနေ မီးရှို့ခိုးတှတေော့ တှေ့တယျ။ သလေညျး သခြောတယျ။ မီးရှို့ခံရတာတော့ သခြောတယျ။ ဘယျနှဈလုံးလောငျတာတော့ ဦးလေးတို့ မသိဘူးပေါ့နောျ။ စဈသားတှေ ရှိနတေော့ ဦးလေးတို့ အနီးနီးတော့လညျး သှားမရဲဘူးပေ့ါနောျ။”
မနေ့ အစောပိုငျးက နှဈဖကျ အပွနျအလှနျပဈခတျ တိုကျပှဲပွငျးထနျခဲ့ပွီးနောကျပိုငျး စဈတပျက ရှာကို မီးရှို့လိုကျပုံရတယျလို့ ကရငျနီအမြိုးသား ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့ (KNDF) ပွနျကွားရေးတာဝနျခံတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“တိုကျပှဲတော့ ဖွဈတာပေ့ါလေ။ တိုကျပှဲဖွဈရငျးနဲ့ အဲ့ဒီရှာထဲကို သူတု့ိရောကျလာတော့ သူ ရှာမှာရှိတဲ့ အိမျတှကေို မီးရှို့လိုကျတဲ့ ပုံစံပါဗြ ဟုတျ၊ တရှာလုံးလား ဆိုတဲ့အခါလညျး ကနြော့ျဘကျလညျး Confirm ဖွဈဖို့ နညျးနညျးလေး ခကျနတေယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုလို့ရှိရငျ အဲ့ဒီဘကျမှာ လကျရှိက အဲ့ဒီရှာမှာလညျး သူတို့တှကေ တပျစှဲနတေုနျးပဲ။ ကနြောျတို့က အဲ့ဒီ လတူးရှာထဲထိတော့ ဝငျရောကျနိုငျခွငျး မရရှိဘူးပေါ့။ အဲ့ဒီမှာတော့ စကစတှကေ တပျစှဲနတေုနျးပဲ။ ဟုတျ သူတို့ လကျရှိ ရှိနတေုနျးပါပဲဗြ။”
ဖယျခုံမွို့နယျ ခေါငျးအိကြေးရှာအုပျစုက လှယျဝှဲရှာ၊ စကျတောျရှာ၊ လတူးရှာသဈနဲ့ ခေါငျးအိရှာနားတဝိုကျမှာ တိုကျပှဲပွငျးထနျနတော မနေ့ကအထိဆိုရငျ ၇ ရကျဆကျတိုကျ ရှိနပေါပွီ။ အဲဒီဒသေတဝိုကျ စဈတပျက အငျအား အမြားအပွား တိုးခထြားပွီး ထိုးစဈဆငျနတောကွောင့ျ ပွနျလညျတိုကျခိုကျရတာလို့ ဒသေခံ ကာကှယျရေးအဖှဲ့က ဗှီအိုအကေို ပွောထားပါတယျ။
ခေါငျးအိကြေးရှာအုပျစုမှာ စဈတပျနဲ့ ဒသေခံ ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှေ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈနတောကွောင့ျ ရှာသားတခြို့ နိုဝငျဘာ ၁ ရကျနေ့လောကျထဲက ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနကွေပါတယျ။ စဈပွေးဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီကယျဆယျပေးနတေဲ့ ကယနျးဒသေ လူမှုကယျဆယျရေး ကောျမတီအဖှဲ့ဝငျ တဦးကလညျး လတူးရှာဘကျ မီးလောငျနတော မွငျနရေတယျလို့ ပွောပါတယျ။ အခုအခြိနျအထိ ရှာတှကေ ထှကျပွေးလာကွသူ ၂ သောငျးခှဲလောကျ ရှိတယျလို့ ကယျဆယျရေး ကောျမတီဝငျတယောကျက ပွောပွပါတယျ။
“ခေါငျးအိအုပျစုမှာ ကြေးရှာပေါငျး ၁၁ ရှာ၊ ၁၂ ရှာရှိတယျ။ ပွေးလာတဲ့ စဈဘေးရှောငျ အဲ့ဒီထဲက ၃,၀၀၀ ကြောျသှားပွီပေါ့။ ဒီနေ့မနကျ ၈ နာရီအခြိနျထိဆို ကနြောျတို့ ၃,၂၀၀ လောကျတော့ ရှိနပွေီပေါ့ အဲ့လို။ ဒီမွို့ပေါျအုပျစုတှေ ဘာတှေ ထပျပါမယျ ဆိုလို့ရှိရငျတော့ ခန့ျမှနျးခွဆေိုလို့ရှိရငျ ၂၀,၀၀၀၊ ၂၅,၀၀၀ ဝနျးကငြျတော့ ရှိနပွေီပေါ့နောျ။ ဒီတပတျအတှငျး စဈရှောငျလာတဲ့ ပွညျသူတှပေေါ့။ မွို့ထဲမှာဆိုလို့ရှိရငျလညျး ကနြောျတို့ ဒီပွညျသူတှေ ကနြျနခေဲ့တဲ့ လူငယျတှေ လိုကျဖမျးဆီးတာတှေ ရှိတယျ။ အကွောငျးမဲ့ပေါ့နောျ၊ ဘာအတှကျကွောင့ျ ဖမျးသှားတာမြိုးလညျး မသိရဘူး။ အဲ့လိုမြိုးတှရှေိတယျ။ ပွီးရငျ ကြေးရှာ ရပျကှကျထဲကို လကျနကျကွီးနဲ့ လှမျးထုတာတှေ အဲ့လိုမြိုးဖွဈနတေယျဗြ။ ဆကျတိုကျလညျး ဒီအခြိနျထိလညျး လတူးရှာဘကျမှာလညျး တိုကျပှဲက ပွနျလညျဖို့ပဲ ရှိတာပေါ့။”
စဈဘေးဒုက်ခသညျတှဟော နီးစပျရာ ဆှမြေိုးအိမျ၊ စာသငျကြောငျး၊ ဘုနျးကွီးကြောငျးနဲ့ တောတောငျထဲမှာ ပုနျးရှောငျနကွေရတယျလို့လညျး သူကပွောပါတယျ။