(Zawgyi/Unicode)
၇၂ ကြိမ်မြောက် ကချင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနား ကျင်းပရာမှာ မနောပွဲတော်ထည့်သွင်း မကျင်းပဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး ပြည်နယ်အစိုးရဝင်းအတွင်းမှာသာ ကျင်းပဖို့ ပြင်ဆင်ထားကြောင်း အစိုးရအဖွဲ့တာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။ ဒီလိုမနောပွဲတော် မကျင်းပဖြစ်တာကတော့ ကချင်မျိုးနွယ်စုတွေအကြားမှာ ဂျိန်းဖောဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ့ ကချင်ဆိုတဲ့ စကားလုံးသုံးစွဲဖို့ သဘောထား မတိုက်ဆိုက်တာကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ကချင်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအသင်း ဥက္ကဋ္ဌက ပြောပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့ သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
လာမယ့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့မှာ ကျရောက်မယ့် ၇၂ ကြိမ်မြောက် ကချင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားကို ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်နေ့ကနေ ၁၂ ရက်နေ့အထိ မြစ်ကြီးနားမြို့က မနောကွင်းမှာ မနောပွဲတော်နဲ့အတူ ဈေးရောင်းပွဲ၊ အားကစားပွဲ၊ ဇာတ်ပွဲ၊ တေးဂီတပွဲတွေနဲ့ ခမ်းခမ်းနားနား ကျင်းပဖို့အတွက် ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ ဌာနဆိုင်ရာတွေနဲ့ ကချင်ရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုအသင်းတို့ ဒီလဆန်းပိုင်းက ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာပါ။
ဒါပေမဲ့ ပွဲတော် ကျင်းပမယ့် ခေါင်းစဉ်ကို အမည်ကွဲလွဲတာကြောင့် မနောပွဲတော်နဲ့ အခြားပွဲတွေကို မကျင်းပဖြစ်တော့ပဲ ကချင်ပြည်နယ် အစိုးရရုံးမှာသာ တရက်တည်း ကျင်းပဖြစ်တော့မှာ ဖြစ်ကြောင်း ပြည်နယ်အစိုးရတာဝန်ရှိသူ တဦးက ပြောပါတယ်။
“ကချင်ပြည်နယ်နေ့တော့ အခုလောလောဆယ် ကျနော်တို့ ရုံးဝင်းထဲမှာပဲ လုပ်ဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။ မနောပွဲက ကွင်းထဲမှာ မနောပွဲ မဖြစ်တော့ဘူး။ မဖြစ်တော့ဘူး ဆိုတာက ဒီက သူတို့ ရေးချင်တဲ့ စာသားနဲ့ တဘက်က ရေးချင်းတဲ့ ကန့်ကွက်တဲ့စာသားနဲ့ ညှိနှိုင်းတာသူတို့ ကျနော် သိရသလောက် အကြမ်းဖျဉ်းပြောရရင် မနောပွဲ ကျင်းပရေးကော်မတီနဲ့ ကချင်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနဲ့ စာပေအဖွဲ့ချုပ်နဲ့ စာလုံးရွေးချယ်မှုက သဘောထား မတိုက်ဆိုင်ကြဘူး ဖြစ်နေတာ။ အဲဒီအတွက် ကျနော်တို့က မနောပွဲ မပါဘဲနဲ့ပဲ ကချင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားကို သတ်သတ်ပဲ လုပ်တော့မှာ။”
အဓိကကတော့ အခမ်းအနားခေါင်းစဉ်ကို ဂျိန်းဖော ဘာသာစကားနဲ့ ဂျိန်းဖောမုန်းဒေါ့်အဲန်ထွဲ (Jinghphaw Mungdaw Nhtoi) နဲ့ ကချင်မုန်းဒေါ့် အဲန်ထွဲ (Kachin Mungdaw Nhtoi) ဆိုပြီး ရေးသားဖု့ိ အငြင်းပွားနေခဲ့တာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလို အငြင်းပွားခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေကို ကချင်လူမျိုး ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးထုံဖူးဒဂုန်က အခုလို ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ကချင်ဆိုတဲ့ နေရာ ၆ မျိုးကို ကချင်လို့ ခေါ်တာကိုး။ ဂျိန်းဖော။ လော်ဝေါ်၊ ဇိုင်ဝါး၊ လချိတ်၊ ရဝမ်၊ လီဆူ စသည်ဖြင့် ၆ မျိုးပေါ့။ အဲလို ဂျိန်းဖောလို ဂျိန်းဖော မုန်းဒေါ့် အဲန်ထွဲ ဆိုတဲ့ဥစ္စာ တိုက်ရိုက်မြန်မာလို ပြန်မယ်ဆိုရင် ဂျိန်းဖောပြည်နယ်နေ့ပေါ့။ ဆိုတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့ ပြည်နယ်နေ့တော့ မဟုတ်တော့ဘူးလားဆိုတဲ့ အမြင်ရှိတယ်။ အခုဟာက အဲလို ရေးမယ်ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ကျနော်တို့ ၅မျိုးကတော့ မပါတော့ဘူးဆိုပြီးတော့မှ တဘက်က အဲလို တင်ပြလာတယ်။ တဘက်ကလည်း ဂျိန်းဖောလို ရေးမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဂျိန်းဖောမုန်းဒေါ့် အဲန်ထွဲပဲ ရေးရမယ်ဆိုပြီး တဘက်က တင်ပြလာတယ်။”
ဒီလို စာလုံးကွဲပြားမှုအပေါ် မညှိနှိုင်းနိုင်တာကြောင့် လာမယ့် ကချင်ပြည်နယ်နေ့မှာ မနောပွဲတော်နဲ့ အခြားပွဲလမ်းသဘင်တွေ မထည့်သွင်းဖို့ ပြည်နယ်အစိုးရက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာပါ။
ကချင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားတွေမှာ ဂျိန်းဖောဆိုတဲ့ စကားလုံးကို နှစ်ပေါင်း ၇၀ ကျော် အသုံးပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကတော့ ဂျိန်းဖောအစား ကချင်လို့ ရေးသားခဲ့တာကြောင့် အခမ်းအနားမုဒ်ဦးကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ပြီး မူလ ဂျိန်းဖောစကားလုံးကို ပြန်လည် အသုံးပြုခဲ့ရပါတယ်။
ဒီလို စကားလုံးကွဲပြားနေမှုအပေါ်မှာတော့ အမြင်ကွဲပြားမှု ရှိနိုင်တဲ့ ဂျိန်းဖောမျိုးနွယ်စု အကြားမှာဖြစ်စေ၊ ဒါမှမဟုတ် လူမျိုးစု ၆ စုအားလုံး အကြားမှာဖြစ်စေ ညီလာခံကျင်းပပြီး ဆုံးဖြတ်ဖို့ လိုကြောင်းလည်း ကချင်လူမျိုး ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးထုံဖူးဒဂုန်ကပြောပါတယ်။
ဒီကနေ့မှာတော့ မျိုးနွယ်စု ၆ စုက ခေါင်းဆောင်တွေအကြားမှာ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး မူလ ကျင်းပဖို့ ပြင်ဆင်ခဲ့တဲ့ မနောပွဲတော်ကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်ကနေ ၈ ရက်နေ့အထိ ကချင်လူမျိုးရိုးရာယဉ်ကျေးမှု မနောပွဲတော် ခေါင်းစဉ်နဲ့ ကျင်းပဖို့အတွက် အစိုးရဆီမှာ ခွင့်ပြုမိန့်တောင်းခံထားပါတယ်။
[Unicode Version]
မွဈကွီးနား မနောပှဲ အစီအစဉျ ဖကြျသိမျး
၇၂ ကွိမျမွောကျ ကခငြျပွညျနယျနေ့ အခမျးအနား ကငြျးပရာမှာ မနောပှဲတောျထည့ျသှငျး မကငြျးပဖို့ ဆုံးဖွတျခဲ့ပွီး ပွညျနယျအစိုးရဝငျးအတှငျးမှာသာ ကငြျးပဖို့ ပွငျဆငျထားကွောငျး အစိုးရအဖှဲ့တာဝနျရှိသူက ပွောပါတယျ။ ဒီလိုမနောပှဲတောျ မကငြျးပဖွဈတာကတော့ ကခငြျမြိုးနှယျစုတှအေကွားမှာ ဂြိနျးဖောဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ့ ကခငြျဆိုတဲ့ စကားလုံးသုံးစှဲဖို့ သဘောထား မတိုကျဆိုကျတာကွောင့ျ ဖွဈကွောငျး ကခငြျရိုးရာယဉျကြေးမှုအသငျး ဥက်ကဋ်ဌက ပွောပါတယျ။ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့ သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
လာမယ့ျနှဈ ဇနျနဝါရီလ ၁၀ ရကျနေ့မှာ ကရြောကျမယ့ျ ၇၂ ကွိမျမွောကျ ကခငြျပွညျနယျနေ့ အခမျးအနားကို ဇနျနဝါရီလ ၅ ရကျနေ့ကနေ ၁၂ ရကျနေ့အထိ မွဈကွီးနားမွို့က မနောကှငျးမှာ မနောပှဲတောျနဲ့အတူ စြေးရောငျးပှဲ၊ အားကစားပှဲ၊ ဇာတျပှဲ၊ တေးဂီတပှဲတှနေဲ့ ခမျးခမျးနားနား ကငြျးပဖို့အတှကျ ပွညျနယျအစိုးရအဖှဲ့ ဌာနဆိုငျရာတှနေဲ့ ကခငြျရိုးရာ ယဉျကြေးမှုအသငျးတို့ ဒီလဆနျးပိုငျးက ဆှေးနှေးခဲ့ကွတာပါ။
ဒါပမေဲ့ ပှဲတောျ ကငြျးပမယ့ျ ခေါငျးစဉျကို အမညျကှဲလှဲတာကွောင့ျ မနောပှဲတောျနဲ့ အခွားပှဲတှကေို မကငြျးပဖွဈတော့ပဲ ကခငြျပွညျနယျ အစိုးရရုံးမှာသာ တရကျတညျး ကငြျးပဖွဈတော့မှာ ဖွဈကွောငျး ပွညျနယျအစိုးရတာဝနျရှိသူ တဦးက ပွောပါတယျ။
“ကခငြျပွညျနယျနေ့တော့ အခုလောလောဆယျ ကနြောျတို့ ရုံးဝငျးထဲမှာပဲ လုပျဖို့ စီစဉျထားပါတယျ။ မနောပှဲက ကှငျးထဲမှာ မနောပှဲ မဖွဈတော့ဘူး။ မဖွဈတော့ဘူး ဆိုတာက ဒီက သူတို့ ရေးခငြျတဲ့ စာသားနဲ့ တဘကျက ရေးခငြျးတဲ့ ကန့ျကှကျတဲ့စာသားနဲ့ ညှိနှိုငျးတာသူတို့ ကနြောျ သိရသလောကျ အကွမျးဖဉြျးပွောရရငျ မနောပှဲ ကငြျးပရေးကောျမတီနဲ့ ကခငြျရိုးရာယဉျကြေးမှုနဲ့ စာပအေဖှဲ့ခြုပျနဲ့ စာလုံးရှေးခယြျမှုက သဘောထား မတိုကျဆိုငျကွဘူး ဖွဈနတော။ အဲဒီအတှကျ ကနြောျတို့က မနောပှဲ မပါဘဲနဲ့ပဲ ကခငြျပွညျနယျနေ့ အခမျးအနားကို သတျသတျပဲ လုပျတော့မှာ။”
အဓိကကတော့ အခမျးအနားခေါငျးစဉျကို ဂြိနျးဖော ဘာသာစကားနဲ့ ဂြိနျးဖောမုနျးဒေါ့ျအဲနျထှဲ (Jinghphaw Mungdaw Nhtoi) နဲ့ ကခငြျမုနျးဒေါ့ျ အဲနျထှဲ (Kachin Mungdaw Nhtoi) ဆိုပွီး ရေးသားဖို့ အငွငျးပှားနခေဲ့တာကွောင့ျဖွဈပါတယျ။
ဒီလို အငွငျးပှားခဲ့ရတဲ့ အခွအေနကေို ကခငြျလူမြိုး ရိုးရာယဉျကြေးမှုအသငျး ဥက်ကဋ်ဌ ဦးထုံဖူးဒဂုနျက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ကခငြျဆိုတဲ့ နရော ၆ မြိုးကို ကခငြျလို့ ခေါျတာကိုး။ ဂြိနျးဖော။ လောျဝေါျ၊ ဇိုငျဝါး၊ လခြိတျ၊ ရဝမျ၊ လီဆူ စသညျဖွင့ျ ၆ မြိုးပေါ့။ အဲလို ဂြိနျးဖောလို ဂြိနျးဖော မုနျးဒေါ့ျ အဲနျထှဲ ဆိုတဲ့ဥစ်စာ တိုကျရိုကျမွနျမာလို ပွနျမယျဆိုရငျ ဂြိနျးဖောပွညျနယျနေ့ပေါ့။ ဆိုတဲ့အခါကတြော့ ကနြောျတို့ ပွညျနယျနေ့တော့ မဟုတျတော့ဘူးလားဆိုတဲ့ အမွငျရှိတယျ။ အခုဟာက အဲလို ရေးမယျဆိုလို့ရှိရငျတော့ ကနြောျတို့ ၅မြိုးကတော့ မပါတော့ဘူးဆိုပွီးတော့မှ တဘကျက အဲလို တငျပွလာတယျ။ တဘကျကလညျး ဂြိနျးဖောလို ရေးမယျဆိုလို့ရှိရငျ ဂြိနျးဖောမုနျးဒေါ့ျ အဲနျထှဲပဲ ရေးရမယျဆိုပွီး တဘကျက တငျပွလာတယျ။”
ဒီလို စာလုံးကှဲပွားမှုအပေါျ မညှိနှိုငျးနိုငျတာကွောင့ျ လာမယ့ျ ကခငြျပွညျနယျနေ့မှာ မနောပှဲတောျနဲ့ အခွားပှဲလမျးသဘငျတှေ မထည့ျသှငျးဖို့ ပွညျနယျအစိုးရက ဆုံးဖွတျခဲ့တာပါ။
ကခငြျပွညျနယျနေ့ အခမျးအနားတှမှော ဂြိနျးဖောဆိုတဲ့ စကားလုံးကို နှဈပေါငျး ၇၀ ကြောျ အသုံးပွုခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကတော့ ဂြိနျးဖောအစား ကခငြျလို့ ရေးသားခဲ့တာကွောင့ျ အခမျးအနားမုဒျဦးကို မီးရှို့ဖကြျဆီးခံခဲ့ပွီး မူလ ဂြိနျးဖောစကားလုံးကို ပွနျလညျ အသုံးပွုခဲ့ရပါတယျ။
ဒီလို စကားလုံးကှဲပွားနမှေုအပေါျမှာတော့ အမွငျကှဲပွားမှု ရှိနိုငျတဲ့ ဂြိနျးဖောမြိုးနှယျစု အကွားမှာဖွဈစေ၊ ဒါမှမဟုတျ လူမြိုးစု ၆ စုအားလုံး အကွားမှာဖွဈစေ ညီလာခံကငြျးပပွီး ဆုံးဖွတျဖို့ လိုကွောငျးလညျး ကခငြျလူမြိုး ရိုးရာယဉျကြေးမှုအသငျး ဥက်ကဋ်ဌ ဦးထုံဖူးဒဂုနျကပွောပါတယျ။
ဒီကနေ့မှာတော့ မြိုးနှယျစု ၆ စုက ခေါငျးဆောငျတှအေကွားမှာ ဆှေးနှေးခဲ့ပွီး မူလ ကငြျးပဖို့ ပွငျဆငျခဲ့တဲ့ မနောပှဲတောျကို ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျကနေ ၈ ရကျနေ့အထိ ကခငြျလူမြိုးရိုးရာယဉျကြေးမှု မနောပှဲတောျ ခေါငျးစဉျနဲ့ ကငြျးပဖို့အတှကျ အစိုးရဆီမှာ ခှင့ျပွုမိန့ျတောငျးခံထားပါတယျ။
