[Zawgyi/Unicode]
ကပ်ရောဂါကြောင့် ယာယီပိတ်ထားတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းက ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေကို ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ခွင့် ပြုလိုက်ပေမဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် လုံလောက်တဲ့ စိစစ်မှုတွေ မရှိဘူးဆိုပြီး အလုပ်သမားတွေနဲ့ အလုပ်သမားအရေး လှုပ်ရှားသူတွေ စိုးရိမ်နေတဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မအဂ္ဂနွန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ အများဆုံး ကြုံနေရတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း သီတင်း ၂ ပတ်ကျော်ကြာ ယာယီပိတ်ထားခဲ့တဲ့ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံပေါင်း ၃,၀၀၀ လောက် မနေ့ကစ ပြန်ဖွင့်လိုက်ပေမဲ့ ကျန်းမာရေးအတွက် ပြင်ဆင်ထားတာ မရှိသေးတဲ့အတွက် ရောဂါကူးစက်မှာ စိုးရိမ်နေကြတာပါ။ ကျန်းမာရေးလမ်းညွှန်ချက်တွေနဲ့ ကိုက်ညီမှု ရှိ၊ မရှိဆိုတာကို သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေက စိစစ်မှုတွေ မရှိဘဲ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်တာဟာ စိုးရိမ်စရာ ကောင်းတယ်လို့လည်း မြန်မာနိုင်ငံ စက်မှုလက်မှု နဲ့ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းပေါင်းစုံ အလုပ်သမားများသမဂ္ဂအဖွဲ့ချုပ်ရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးသက်နှင်းအောင်က ပြောပါတယ်။
“ဟုတ်ကဲ့။ အဲ့ဒါအဓိက ကျနော်တို့ပြောတာလည်း အဲ့ဒါပဲလေး၊ ပထမတစ်ခါ ဥပမာ သူတို့ စစ်တုန်းကဆိုရင် ၆ လပိုင်း၊ ၇ လပိုင်းလောက်က သူတို့က စစ်ဆေးခဲ့ကြတာလေး၊ အခုတောင်မှ ကျနော်တို့ ၁၀ လပိုင်းကိုရောက်လာပြီ၊ ဒီ ၃ လတာကာလအတွင်းမှာ ပြန်လည်ပြီးတော့မှ စိစစ်တယ်ဆိုတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေကိုလည်း အစိုးရက မလုပ်ခဲ့ဘူး။ နောက်တစ်ခုကကျတော့ ဒီလိုစိစစ်ပါတယ်ဆိုတဲ့ နေရာမှာလည်း ရှောင်တခင်ဝင်ရောက် စစ်ဆေးတာလည်း မလုပ်ဘူးပေါ့နော်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ဒီလိုစက်ရုံ အလုပ်ရုံ ဖွင့်လှစ်ခွင့်ပေးခဲ့တာကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက် ရှုတ်ချတယ်။”
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ ရုတ်တရက် တိုးလာရာက စက်တင်ဘာလ နှောင်းပိုင်းမှာပဲ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေကို သီတင်း ၂ ပတ်ကြာ ရပ်နားထားဖို့ အစိုးရက အမိန့်ထုတ်ခဲ့တာပါ။ သီတင်း ၂ ပတ်ပြည့်ခဲ့ပြီးနောက် ဒီလဆန်းပိုင်းမှာပဲ နောက်ထပ် သီတင်း ၂ ပတ် ရပ်နားထားဖို့ သက်တမ်းထပ်တိုးထားပေမဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ရက် မပြည့်ခင်မှာဘဲ လုပ်ငန်းတွေ ပြန်လုပ်ခွင့်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရန်ကုန်တိုင်း ဆိပ်ကမ်းမြို့နယ် စက်မှုဇုန်က အထည်ချုပ်အလုပ်သမ မဇင်မင်းထိုက်ကလည်း သူအလုပ်လုပ်နေတဲ့ လုပ်ငန်းခွင်မှာ ကျန်းမာရေးအတွက် အကာအကွယ်တွေ အားနည်းနေတာ တွေ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ညွှန်ကြားချက်ထုတ်ထား၊ ထွက်လာတာပဲ ရှိတယ်၊ အဲ့လိုမျိုး တိတိကျကျလာပြီးတော့ စစ်ဆေးတာရယ်လို့တော့ မရှိသေးဘူး။”
ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကတော့ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်မယ့် လုပ်ငန်းတွေကို ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ လမ်းညွှန်ချက်တွေနဲ့ ကိုက်ညီမှုရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးပြီး ဖွင့်လှစ်ခွင့်ပြုဖို့ ပြောဆိုထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန လမ်းညွှန်ချက်အတိုင်း လိုက်နာမှုမရှိပဲ လုပ်ငန်းတွေ လုပ်ကိုင်နေတဲ့အတွက် စိုးရိမ်စရာ ကောင်းတယ်လို့လည်း ရန်ကုန်တိုင်း လှိုင်သာယာမြို့နယ် စက်မှုဇုန် (၂) အထည်ချုပ်စက်ရုံ အခြေခံအလုပ်သမားအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်သင်ဇာထက်က ပြောပါတယ်။
“လက်ရှိမှာ ဘာမှ Guideline ကိုက်ညီမှုမရှိတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ မြင်နေရတော့ကျတော့ ကျမတို့အနေနဲ့ အခု ညွှန်ကြားချက်ထုတ်တဲ့အပေါ်မှာတော့ တော်တော်လေး သဘောမကျဖြစ်ရတယ်၊ အလုပ်သမားတွေလည်း လုပ်ငန်းခွင်ထဲမှာ စိုးရိမ်တကြီးနဲ့ ဆင်းနေကြတာတွေရှိတယ်၊ ကိုယ်တွေက အသုံးစရိတ်လိုအပ်လို့ ဆင်းရတယ်ဆိုပေမဲ့ ကျမတို့ လုပ်ငန်းခွင်ထဲက လုပ်ငန်းခွင်ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းတဲ့ လုံးဝ၊ လုံးဝမညီညွှတ်တဲ့ အနေအထားမျိုးတွေ ဖြစ်နေပါတယ်ရှင်။”
အလုပ်သမားတွေနဲ့ အလုပ်သမားရေး လှုပ်ရှားသူတွေရဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရန်ကုန်တိုင်းအစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမဲ့ ဒီကနေ့ညနေပိုင်းအထိ ဆက်သွယ်လို့ မရခဲ့ပါဘူး။
နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကတော့ ကပ်ရောဂါကြောင့် တိုင်းပြည်စီးပွားရေး ထိခိုက်နေချိန်မှာ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတွေကို အချိန်ကြာကြာ ရပ်ဆိုင်းထားမယ်ဆိုရင် ရင်းနှီးမြှုုပ်နှံမှုတွေနဲ့ အတူ နောက်ဆက်တွဲ အလုပ်သမားတွေရဲ့ ဘဝရပ်တည်မှုကိုပါ ထိခိုက်လာနိုင်ကြောင်း မနေ့တုန်းက အွန်လိုင်းက မိန့်ခွန်းပြောရာမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့တာပါ။ ဒါပေမဲ့လည်း လုပ်ငန်းတွေကို ပြန်လည်ပတ်ရာမှာ ရောဂါအန္တရာယ် ကာကွယ်ရေး စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို တိတိကျကျ လိုက်နာဖို့ လိုအပ်ကြောင်းလည်း သတိပေးထားပါတယ်။
[Unicode Version]
အလုပျရုံတှပွေနျဖှင့ျပေးမဲ့ ကနြျးမာရေးညီညှှတျမှု အလုပျသမားတှစေိုးရိမျ
ကပျရောဂါကွောင့ျ ယာယီပိတျထားတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျးက ကုနျထုတျလုပျငနျးတှကေို ပွနျလညျလုပျကိုငျခှင့ျ ပွုလိုကျပမေဲ့ ကနြျးမာရေးအတှကျ လုံလောကျတဲ့ စိစဈမှုတှေ မရှိဘူးဆိုပွီး အလုပျသမားတှနေဲ့ အလုပျသမားအရေး လှုပျရှားသူတှေ စိုးရိမျနတေဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မအဂ်ဂနှနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ အမြားဆုံး ကွုံနရေတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျး သီတငျး ၂ ပတျကြောျကွာ ယာယီပိတျထားခဲ့တဲ့ စကျရုံ၊ အလုပျရုံပေါငျး ၃,၀၀၀ လောကျ မနေ့ကစ ပွနျဖှင့ျလိုကျပမေဲ့ ကနြျးမာရေးအတှကျ ပွငျဆငျထားတာ မရှိသေးတဲ့အတှကျ ရောဂါကူးစကျမှာ စိုးရိမျနကွေတာပါ။ ကနြျးမာရေးလမျးညှှနျခကြျတှနေဲ့ ကိုကျညီမှု ရှိ၊ မရှိဆိုတာကို သကျဆိုငျရာ တာဝနျရှိသူတှကေ စိစဈမှုတှေ မရှိဘဲ ပွနျလညျဖှင့ျလှဈတာဟာ စိုးရိမျစရာ ကောငျးတယျလို့လညျး မွနျမာနိုငျငံ စကျမှုလကျမှု နဲ့ ဝနျဆောငျမှုလုပျငနျးပေါငျးစုံ အလုပျသမားမြားသမဂ်ဂအဖှဲ့ခြုပျရဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူး ဦးသကျနှငျးအောငျက ပွောပါတယျ။
“ဟုတျကဲ့။ အဲ့ဒါအဓိက ကနြောျတို့ပွောတာလညျး အဲ့ဒါပဲလေး၊ ပထမတဈခါ ဥပမာ သူတို့ စဈတုနျးကဆိုရငျ ၆ လပိုငျး၊ ၇ လပိုငျးလောကျက သူတို့က စဈဆေးခဲ့ကွတာလေး၊ အခုတောငျမှ ကနြောျတို့ ၁၀ လပိုငျးကိုရောကျလာပွီ၊ ဒီ ၃ လတာကာလအတှငျးမှာ ပွနျလညျပွီးတော့မှ စိစဈတယျဆိုတဲ့ လုပျငနျးစဉျတှကေိုလညျး အစိုးရက မလုပျခဲ့ဘူး။ နောကျတဈခုကကတြော့ ဒီလိုစိစဈပါတယျဆိုတဲ့ နရောမှာလညျး ရှောငျတခငျဝငျရောကျ စဈဆေးတာလညျး မလုပျဘူးပေါ့နောျ။ ဒီလိုအခွအေနမြေိုးမှာ ဒီလိုစကျရုံ အလုပျရုံ ဖှင့ျလှဈခှင့ျပေးခဲ့တာကို ပွငျးပွငျးထနျထနျကန့ျကှကျ ရှုတျခတြယျ။”
ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ ရုတျတရကျ တိုးလာရာက စကျတငျဘာလ နှောငျးပိုငျးမှာပဲ ကုနျထုတျလုပျငနျးတှကေို သီတငျး ၂ ပတျကွာ ရပျနားထားဖို့ အစိုးရက အမိန့ျထုတျခဲ့တာပါ။ သီတငျး ၂ ပတျပွည့ျခဲ့ပွီးနောကျ ဒီလဆနျးပိုငျးမှာပဲ နောကျထပျ သီတငျး ၂ ပတျ ရပျနားထားဖို့ သကျတမျးထပျတိုးထားပမေဲ့ သတျမှတျထားတဲ့ရကျ မပွည့ျခငျမှာဘဲ လုပျငနျးတှေ ပွနျလုပျခှင့ျပွုခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
ရနျကုနျတိုငျး ဆိပျကမျးမွို့နယျ စကျမှုဇုနျက အထညျခြုပျအလုပျသမ မဇငျမငျးထိုကျကလညျး သူအလုပျလုပျနတေဲ့ လုပျငနျးခှငျမှာ ကနြျးမာရေးအတှကျ အကာအကှယျတှေ အားနညျးနတော တှေ့ရတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“ညှှနျကွားခကြျထုတျထား ထှကျလာတာပဲ ရှိတယျ၊ အဲ့လိုမြိုး တိတိကကြလြာပွီးတော့ စဈဆေးတာရယျလို့တော့ မရှိသေးဘူး။”
ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနကတော့ ပွနျလညျဖှင့ျလှဈမယ့ျ လုပျငနျးတှကေို ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ လမျးညှှနျခကြျတှနေဲ့ ကိုကျညီမှုရှိ၊ မရှိ စဈဆေးပွီး ဖှင့ျလှဈခှင့ျပွုဖို့ ပွောဆိုထားတာပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန လမျးညှှနျခကြျအတိုငျး လိုကျနာမှုမရှိပဲ လုပျငနျးတှေ လုပျကိုငျနတေဲ့အတှကျ စိုးရိမျစရာ ကောငျးတယျလို့လညျး ရနျကုနျတိုငျး လှိုငျသာယာမွို့နယျ စကျမှုဇုနျ (၂) အထညျခြုပျစကျရုံ အခွခေံအလုပျသမားအဖှဲ့ ဥက်ကဋ်ဌ ဒေါျသငျဇာထကျက ပွောပါတယျ။
“လကျရှိမှာ ဘာမှ Guideline ကိုကျညီမှုမရှိတဲ့ အနအေထားမြိုးတှေ မွငျနရေတော့ကတြော့ ကမြတို့အနနေဲ့ အခု ညှှနျကွားခကြျထုတျတဲ့အပေါျမှာတော့ တောျတောျလေး သဘောမကဖြွဈရတယျ၊ အလုပျသမားတှလေညျး လုပျငနျးခှငျထဲမှာ စိုးရိမျတကွီးနဲ့ ဆငျးနကွေတာတှရှေိတယျ၊ ကိုယျတှကေ အသုံးစရိတျလိုအပျလို့ ဆငျးရတယျဆိုပမေဲ့ ကမြတို့ လုပျငနျးခှငျထဲက လုပျငနျးခှငျဘေးအန်တရာယျကငျးရှငျးတဲ့ လုံးဝ၊ လုံးဝမညီညှှတျတဲ့ အနအေထားမြိုးတှေ ဖွဈနပေါတယျရှငျ။”
အလုပျသမားတှနေဲ့ အလုပျသမားရေး လှုပျရှားသူတှရေဲ့ စိုးရိမျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ ရနျကုနျတိုငျးအစိုးရ တာဝနျရှိသူတှကေို ဆကျသှယျမေးမွနျးဖို့ ကွိုးစားခဲ့ပမေဲ့ ဒီကနေ့ညနပေိုငျးအထိ ဆကျသှယျလို့ မရခဲ့ပါဘူး။
နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံ ပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကတော့ ကပျရောဂါကွောင့ျ တိုငျးပွညျစီးပှားရေး ထိခိုကျနခြေိနျမှာ ကုနျထုတျလုပျငနျးတှကေို အခြိနျကွာကွာ ရပျဆိုငျးထားမယျဆိုရငျ ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုတှနေဲ့ အတူ နောကျဆကျတှဲ အလုပျသမားတှရေဲ့ ဘဝရပျတညျမှုကိုပါ ထိခိုကျလာနိုငျကွောငျး မနေ့တုနျးက အှနျလိုငျးက မိန့ျခှနျးပွောရာမှာ ထည့ျသှငျးပွောဆိုခဲ့တာပါ။ ဒါပမေဲ့လညျး လုပျငနျးတှကေို ပွနျလညျပတျရာမှာ ရောဂါအန်တရာယျ ကာကှယျရေး စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှကေို တိတိကကြြ လိုကျနာဖို့ လိုအပျကွောငျးလညျး သတိပေးထားပါတယျ။
