ပလတ်စတစ်အမှိုက်တိုက်ဖျက်ရေး မဖြစ်မနေလိုက်နာရမယ့် ပြဌာန်းချက်တခု ချမှတ်နိုင်အောင် ကုလသမဂ္ဂနဲ့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းက ကြိုးပမ်းနေကြပါတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးမှာ အားနည်းချက်တွေ ရှိနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေကရော ဘယ်လို ရှိနေပါသလဲ၊ ညီလာခံကို တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက ပတ်ဝန်းကျင်အရေး လှုပ်ရှားသူတဦးကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းပြီး နန်းလောင်ဝ်က တင်ပြထားပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံး မဖြစ်မနေလိုက်နာရမယ့် ပလတ်စတစ်ညစ်ညမ်းမှု တိုက်ဖျက်ရေးသဘောတူညီချက်မှာ ပလတ် စတစ်ပစ္စည်း မျိုးစုံ ထုတ်လုပ်အသုံးချရာကနေ စွန့်ပစ်တဲ့ထိ ပလတ်စတစ်သံသရာတခုလုံး လိုက်နာရမယ့်စည်းကမ်းချက်တွေ ခြုံငုံထည့်သွင်းမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဥရုဂွေးနိုင်ငံမှာကျင်းပခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတကာညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးကော်မတီ INC ပထမ အကြိမ်ညီလာခံကို အွန်လိုင်းကနေ တက်ရောက်ခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ကိုဟိန်းထက်ဦးက သူ့အတွေ့အကြုံကို ခုလိုပြောပါတယ်။
“ ပထမဆုံးအစည်းအဝေးမှာ ကျနော်က မြန်မာလူငယ်တယောက်အနေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂကတရားဝင်အသိအမှတ်ပြုပြီးတက်ရောက်ခွင့်ရခဲ့ပါ တယ်။ နိုင်ငံစုံမှာ ပလတ်စတစ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေဆွေးနွေးနေသလဲ၊ ဘာတွေကစိုးရိမ်စရာဖြစ်နေသလဲဆိုတာ လေ့လာခွင့်ရခဲ့တယ်။ နောက်ပြီး မြန်မာလူငယ်တယောက်အနေနဲ့ ဘယ်လို စိတ်ပူပန်မှုမျိုးရှိနေသလဲ ဆိုတာကိုပါတင်ပြခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။ “
ကမ္ဘာတဝန်းနေရာပေါင်းစုံမှာ တခါသုံးပလတ်စတစ်အမှိုက်တွေမြင်မကောင်းအောင် စုပုံလာနေတဲ့အတွက် ကမ္ဘာတခုလုံးပလတ်စတစ်နွံထဲ နစ်လာနေပြီလို့လည်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက တင်စားပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ပလတ်စတစ်တိုက်ဖျက်ရေးမှာ စိန်ခေါ်ချက်တွေများလွန်းပေမယ့် အမြန်ဆုံးအဖြေတရပ်ရှာဖို့ နိုင်ငံစုံကိုယ်စားလှယ်တွေရော လူငယ်အဖွဲ့အစည်းတွေကပါ တက်တက်ကြွကြွ ပါဝင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ UNEP အမှုဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး Inger Andersen ကညီလာခံအဖွင့်မိန့်ခွန်းမှာ ခုလိုပြောဆိုသွားပါတယ်။
" ပလတ်စတစ်ပြဿနာတခုလုံး ကို ခြုံငုံနိုင်ပြီး နိုင်ငံပေါင်းစုံပါဝင်နိုင်မယ့် သဘောတူညီမှုတရပ်ပေါ်ပေါက်လာအောင် ရေးဆွဲရမှာပါ။ ဆွေးနွေးရမယ့်ကိစ္စအတော်များပါတယ်။ မရှိမဖြစ်မဟုတ်ပဲ ပြဿနာများတဲ့ ပလတ်စတစ်ပစ္စည်းတွေကို ဖယ်ရှားပစ်ဖို့လိုပါတယ်။ ပလတ်စတစ်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သူတွေကလည်း ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင် ပြန်အသုံးပြုလို့ရတာမျိုး၊ ဆွေးမြေ့ပျက်စီးနိုင်တာမျိုး ပုံစံထုတ်ရမှာပါ။ ဒါတွေကိုလည်း စာရွက်ပေါ်က သီအိုရီတွေအဖြစ် မဟုတ်ပဲ အမှန်တကယ် လက်တွေ့ဖန်တီးတာမျိုးဖြစ်ရပါလိမ့်မယ်။"
၅ ကြိမ်ကျင်းပမယ့် INC ညီလာခံမှာတော့ ပလတ်စတစ်ကိုဘယ်လိုသုံးနေကြသလဲ၊ ဘယ်လိုစွန့်ပစ်ကြမလဲ၊ ဒီပလတ် စတစ်အမှိုက်ပြဿနာကို ဘယ်လိုထိန်းချုပ်ကြမလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်အားထုတ်မှုနဲ့ INC ညီလာခံတက်ခွင့်ရခဲ့တဲ့ ကိုဟိန်းထက်ဦးကခုလိုပြောပါတယ်။
“ ဝမ်းနည်းဖို့ကောင်းတာက ကျနော်တို့နိုင်ငံအခြေအနေအရရော၊ ကျနော်တို့နိုင်ငံကိုယ်တိုင်က ပါဝင်မှု တအားအားနည်းတယ်ဗျ၊ တခြားနိုင်ငံတွေက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးတွေလာတက်နေတဲ့အချိန်မှာ ကျနော်တို့နိုင်ငံက ဒီအစည်းအဝေးရှိနေတယ်၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားဝင်စာတမ်းတခုကြေညာမယ်ဆိုတာတောင် သတိထားမိပုံမပေါ်ဘူး၊ အဲဒီတော့ မြန်မာနိုင်ငံကလူငယ်တယောက်အေနနဲ့ ကျနော့် နိုင်ငံဖက်က ဘာမှအထောက်အပံ့မရခဲ့ဘူးဗျ။ ကျနော်တို့အဖွဲ့မှာ လူငယ် ၈ ယောက်ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာကလူငယ်တွေပါပဲ။ ကုလသမဂ္ဂက လူငယ်နဲ့ကလေးသူငယ်များအဖွဲ့အစည်းဆိုတာရှိတယ်ဗျ၊ အဲဒီကနေ တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုပြီးတော့ အစည်းအဝေးကိုပါဝင်ခွင့်ပြုခဲ့တာပါ။ ကျနော်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံကလူငယ်တယောက်အေနနဲ့အဲဒီအဖွဲ့နဲ့ ပါဝင်ခဲ့တာပါ။”
မဖြစ်မနေလိုက်နာရမယ့် ပြဌာန်းချက်ဖြစ်တဲ့အတွက် သဘောထားမတိုက်ဆိုင်တာ၊ သဘောထာကွဲပြားတာမျိုးမဖြစ်ဖို့ ပလတ်စတစ်အများဆုံးထုတ်လုပ်နေတဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံက တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။ လူ့ကျန်းမာရေးနဲ့ သဘောဝပတ်ဝန်းကျင်ကိုရော တောရိုင်းတိရိစ္တာန်တွေကိုပါ ဘေးသင့်နေတဲ့ ပလတ်စတစ်အမှိုက်ကိစ္စ ဖြေရှင်းဖို့ အရေးတကြီးလိုအပ်နေတာကြောင့် သက်ဆိုင်ရာအစိုးရက နိုင်ငံံရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်အဖြစ်ချမှတ်ဆောင်ရွက်ဖို့ ညီလာခံတက်ရောက်ခဲ့သူတွေက အကြံပြုခဲ့ကြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ပလတ်စတစ်အရေး ပါဝင်ကူညီချင်ပေမယ့် လမ်းစပျောက်နေကြတယ်လို့ ကိုဟိန်းထက်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ဒီလုပ်ငန်းစဉ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံက သိပ်ကိုနောက်ကျကျန်နေခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဥပမာ ကျနော်တို့အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံထဲမှာဆိုရင် စင်္ကာပူလိုနိုင်ငံမျိုးမှာဆိုရင် သူ့ရဲ့ပညာရေးစနစ်ထဲမှာ ပလတ်စတစ် ကမကောင်းဘူး၊ ပလတ် စတစ်ဆိုတာ အမျိုးအစားပေါင်စုံရှိနေတယ်။ ပြီးတော့ရေထဲကို စွန့်ပစ်လိုက်တာနဲ့ ဘယ်လိုမျိုး လူတွေကို ထိခိုက်နေတယ်ဆိုတာ ဆွေးနွေးနေကြပြီ။ ဒီအတွက် တကမ္ဘာလုံး ဘယ်လိုအတူဆောင်ရွက်ကြမလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးနေချိန်မှာ ကျနော်တို့နိုင်ငံက ပလတ် စတစ်ပြဿနာနဲ့ပတ်သက်လို့ ဘယ်သူက တာဝန်ရှိမှန်းတောင်ကျနော်တို့မသိရပါဘူး။ ပလတ် စတစ်ဟာ နိုင်ငံအတွက်၊ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်အတွက် မကောင်းဘူးဆိုတာသိတယ်၊ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ ဘယ်လိုပါဝင်ဆောင်ရွက်ရမလဲဆိုတာ မေးဖို့တောင် လမ်းစမရှိပါဘူး”
တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေကတော့ ဘုံရည်မှန်းချက်နဲ့ ဝိုင်းဝန်းလုပ်ကိုင်ရင် ရည်မှန်းချက်အတိုင်းအောင်မြင်ရမယ်လို့ တထစ်ချယုံကြည်ထားကြပါတယ်။ နှစ်ပေါင်းထောင်ချီ မပျက်စီးတတ်တဲ့ပလတ် စတစ်အမှိုက်ပြဿနာ ဒီထက်ပိုဆိုးမလာအောင် ဝိုင်းဝန်းကာကွယ်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ဦးဆောင်မှုနဲ့ ခုလိုကျိုးပမ်းနေတာဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံအလိုက် နည်းလမ်းသစ်ရှာပြီး တီထွင်ကြံဆနိုင်ဖို့ ၊ တိုးတက်မှုတွေကို ပုံမှန်တင်ပြကြဖို့၊ လွတ်လပ်ပွင့်လင်းစွာ လုပ်ကိုင်ကြဖို့နဲ့ ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့တိုင်းပြည်တွေကိုတော့ ငွေကြေးကူညီထောက်ပံ့ဖို့ အပြင် လိုအပ်တဲ့ သင်တန်းတွေပေးအပ်ဖို့ လည်း INC ညီလာခံ တက်ရောက်လာ ကြသူတွေက အကြံပြုခဲ့ကြပါတယ်။
INC ကော်မတီညီလာခံကို ၅ ကြိမ်ကျင်းပဖို့စီစဉ်ထားပါတယ်။ လာမယ့်၂၀၂၃ နဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာ ညီလာခံ ၂ ကြိမ်စီကျင်းပဖို့ရှိနေပြီး ၂၀၂၅ နှစ်လယ်လောက် ကျရင်တော့ ပလစ်စတစ်ညစ်ညမ်းမှုတိုက်ဖျက်ရေး မဖြစ်မနေလိုက်နာရမယ့် မူဝါဒတရပ် အပြီး သတ်ချမှတ်ကြမှာလည်းဖြစ်ပါတယ်။
Unicode
ပလတျစတဈအမှိုကျတိုကျဖကြျရေး မဖွဈမနလေိုကျနာရမယ့ျ ပွဌာနျးခကြျတခု ခမြှတျနိုငျအောငျ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးက ကွိုးပမျးနကွေပါတယျ။ ပတျဝနျးကငြျ ထိနျးသိမျးရေးမှာ အားနညျးခကြျတှေ ရှိနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ အခွအေနကေရော ဘယျလို ရှိနပေါသလဲ၊ ညီလာခံကို တကျရောကျခဲ့တဲ့ မွနျမာနိုငျငံက ပတျဝနျးကငြျအရေး လှုပျရှားသူတဦးကို ဆကျသှယျမေးမွနျးပွီး နနျးလောငျဝျက တငျပွထားပါတယျ။
..
ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံအားလုံး မဖွဈမနလေိုကျနာရမယ့ျ ပလတျစတဈညဈညမျးမှု တိုကျဖကြျရေးသဘောတူညီခကြျမှာ ပလတျ စတဈပစ်စညျး မြိုးစုံ ထုတျလုပျအသုံးခရြာကနေ စှန့ျပဈတဲ့ထိ ပလတျစတဈသံသရာတခုလုံး လိုကျနာရမယ့ျစညျးကမျးခကြျတှေ ခွုံငုံထည့ျသှငျးမှာဖွဈပါတယျ။ ဥရုဂှေးနိုငျငံမှာကငြျးပခဲ့တဲ့ နိုငျငံတကာညှိနှိုငျးဆောငျရှကျရေးကောျမတီ INC ပထမ အကွိမျညီလာခံကို အှနျလိုငျးကနေ တကျရောကျခဲ့တဲ့ မွနျမာနိုငျငံက သဘာဝပတျဝနျးကငြျအရေးတကျကွှလှုပျရှားသူ ကိုဟိနျးထကျဦးက သူ့အတှေ့အကွုံကို ခုလိုပွောပါတယျ။
“ ပထမဆုံးအစညျးအဝေးမှာ ကနြောျက မွနျမာလူငယျတယောကျအနနေဲ့ ကုလသမဂ်ဂကတရားဝငျအသိအမှတျပွုပွီးတကျရောကျခှင့ျရခဲ့ပါ တယျ။ နိုငျငံစုံမှာ ပလတျစတဈနဲ့ပတျသကျပွီး ဘာတှဆှေေးနှေးနသေလဲ၊ ဘာတှကေစိုးရိမျစရာဖွဈနသေလဲဆိုတာ လေ့လာခှင့ျရခဲ့တယျ။ နောကျပွီး မွနျမာလူငယျတယောကျအနနေဲ့ ဘယျလို စိတျပူပနျမှုမြိုးရှိနသေလဲ ဆိုတာကိုပါတငျပွခှင့ျရခဲ့ပါတယျ။ “
ကမ်ဘာတဝနျးနရောပေါငျးစုံမှာ တခါသုံးပလတျစတဈအမှိုကျတှမွေငျမကောငျးအောငျ စုပုံလာနတေဲ့အတှကျ ကမ်ဘာတခုလုံးပလတျစတဈနှံထဲ နဈလာနပွေီလို့လညျး တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေ တငျစားပွောဆိုကွပါတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး ပလတျစတဈတိုကျဖကြျရေးမှာ စိနျခေါျခကြျတှမြေားလှနျးပမေယ့ျ အမွနျဆုံးအဖွတေရပျရှာဖို့ နိုငျငံစုံကိုယျစားလှယျတှရေော လူငယျအဖှဲ့အစညျးတှကေပါ တကျတကျကွှကွှ ပါဝငျ ဆှေးနှေးခဲ့ကွပါတယျ။ UNEP အမှုဆောငျညှှနျကွားရေးမှူး Inger Andersen ကညီလာခံအဖှင့ျမိန့ျခှနျးမှာ ခုလိုပွောဆိုသှားပါတယျ။
" ပလတျစတဈပွူနာတခုလုံး ကို ခွုံငုံနိုငျပွီး နိုငျငံပေါငျးစုံပါဝငျနိုငျမယ့ျ သဘောတူညီမှုတရပျပေါျပေါကျလာအောငျ ရေးဆှဲရမှာပါ။ ဆှေးနှေးရမယ့ျကိစ်စအတောျမြားပါတယျ။ မရှိမဖွဈမဟုတျပဲ ပွူနာမြားတဲ့ ပလတျစတဈပစ်စညျးတှကေို ဖယျရှားပဈဖို့လိုပါတယျ။ ပလတျစတဈပစ်စညျးထုတျလုပျသူတှကေလညျး ဖွဈနိုငျမယျဆိုရငျ ပွနျအသုံးပွုလို့ရတာမြိုး၊ ဆှေးမွေ့ပကြျစီးနိုငျတာမြိုး ပုံစံထုတျရမှာပါ။ ဒါတှကေိုလညျး စာရှကျပေါျက သီအိုရီတှအေဖွဈ မဟုတျပဲ အမှနျတကယျ လကျတှေ့ဖနျတီးတာမြိုးဖွဈရပါလိမ့ျမယျ။"
၅ ကွိမျကငြျးပမယ့ျ INC ညီလာခံမှာတော့ ပလတျစတဈကိုဘယျလိုသုံးနကွေသလဲ၊ ဘယျလိုစှန့ျပဈကွမလဲ၊ ဒီပလတျ စတဈအမှိုကျပွူနာကို ဘယျလိုထိနျးခြုပျကွမလဲဆိုတာ ဆှေးနှေးကွတာဖွဈပါတယျ။ ကိုယျပိုငျအားထုတျမှုနဲ့ INC ညီလာခံတကျခှင့ျရခဲ့တဲ့ ကိုဟိနျးထကျဦးကခုလိုပွောပါတယျ။
“ ဝမျးနညျးဖို့ကောငျးတာက ကနြောျတို့နိုငျငံအခွအေနအေရရော၊ ကနြောျတို့နိုငျငံကိုယျတိုငျက ပါဝငျမှု တအားအားနညျးတယျဗြ၊ တခွားနိုငျငံတှကေ သဘာဝပတျဝနျးကငြျဆိုငျရာဝနျကွီးတှလောတကျနတေဲ့အခြိနျမှာ ကနြောျတို့နိုငျငံက ဒီအစညျးအဝေးရှိနတေယျ၊ အပွညျပွညျဆိုငျရာ တရားဝငျစာတမျးတခုကွညောမယျဆိုတာတောငျ သတိထားမိပုံမပေါျဘူး၊ အဲဒီတော့ မွနျမာနိုငျငံကလူငယျတယောကျအနေနဲ့ ကနြော့ျ နိုငျငံဖကျက ဘာမှအထောကျအပံ့မရခဲ့ဘူးဗြ။ ကနြောျတို့အဖှဲ့မှာ လူငယျ ၈ ယောကျပါဝငျခဲ့ပါတယျ။ နိုငျငံတကာကလူငယျတှပေါပဲ။ ကုလသမဂ်ဂက လူငယျနဲ့ကလေးသူငယျမြားအဖှဲ့အစညျးဆိုတာရှိတယျဗြ၊ အဲဒီကနေ တရားဝငျအသိအမှတျပွုပွီးတော့ အစညျးအဝေးကိုပါဝငျခှင့ျပွုခဲ့တာပါ။ ကနြောျကတော့ မွနျမာနိုငျငံကလူငယျတယောကျအနေနဲ့အဲဒီအဖှဲ့နဲ့ ပါဝငျခဲ့တာပါ။”
မဖွဈမနလေိုကျနာရမယ့ျ ပွဌာနျးခကြျဖွဈတဲ့အတှကျ သဘောထားမတိုကျဆိုငျတာ၊ သဘောထာကှဲပွားတာမြိုးမဖွဈဖို့ ပလတျစတဈအမြားဆုံးထုတျလုပျနတေဲ့ တိုငျးပွညျဖွဈတဲ့ အမရေိကနျနိုငျငံက တိုကျတှနျးသှားပါတယျ။ လူ့ကနြျးမာရေးနဲ့ သဘောဝပတျဝနျးကငြျကိုရော တောရိုငျးတိရိစ်တာနျတှကေိုပါ ဘေးသင့ျနတေဲ့ ပလတျစတဈအမှိုကျကိစ်စ ဖွရှေငျးဖို့ အရေးတကွီးလိုအပျနတောကွောင့ျ သကျဆိုငျရာအစိုးရက နိုငျငံံရှေ့လုပျငနျးစဉျအဖွဈခမြှတျဆောငျရှကျဖို့ ညီလာခံတကျရောကျခဲ့သူတှကေ အကွံပွုခဲ့ကွပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ပလတျစတဈအရေး ပါဝငျကူညီခငြျပမေယ့ျ လမျးစပြောကျနကွေတယျလို့ ကိုဟိနျးထကျဦးက ပွောပါတယျ။
“ဒီလုပျငနျးစဉျမှာ မွနျမာနိုငျငံက သိပျကိုနောကျကကြနြျနခေဲ့တာကို တှေ့ရပါတယျ။ ဥပမာ ကနြောျတို့အရှေ့တောငျအာရှနိုငျငံထဲမှာဆိုရငျ စငျ်ကာပူလိုနိုငျငံမြိုးမှာဆိုရငျ သူ့ရဲ့ပညာရေးစနဈထဲမှာ ပလတျစတဈ ကမကောငျးဘူး၊ ပလတျ စတဈဆိုတာ အမြိုးအစားပေါငျစုံရှိနတေယျ။ ပွီးတော့ရထေဲကို စှန့ျပဈလိုကျတာနဲ့ ဘယျလိုမြိုး လူတှကေို ထိခိုကျနတေယျဆိုတာ ဆှေးနှေးနကွေပွီ။ ဒီအတှကျ တကမ်ဘာလုံး ဘယျလိုအတူဆောငျရှကျကွမလဲဆိုတာ ဆှေးနှေးနခြေိနျမှာ ကနြောျတို့နိုငျငံက ပလတျ စတဈပွူနာနဲ့ပတျသကျလို့ ဘယျသူက တာဝနျရှိမှနျးတောငျကနြောျတို့မသိရပါဘူး။ ပလတျ စတဈဟာ နိုငျငံအတှကျ၊ ကိုယ့ျပတျဝနျးကငြျအတှကျ မကောငျးဘူးဆိုတာသိတယျ၊ ဒါပမေယ့ျ ကနြောျတို့ ဘယျလိုပါဝငျဆောငျရှကျရမလဲဆိုတာ မေးဖို့တောငျ လမျးစမရှိပါဘူး”
တကျကွှလှုပျရှားသူတှနေဲ့ နိုငျငံခေါငျးဆောငျတှကေတော့ ဘုံရညျမှနျးခကြျနဲ့ ဝိုငျးဝနျးလုပျကိုငျရငျ ရညျမှနျးခကြျအတိုငျးအောငျမွငျရမယျလို့ တထဈခယြုံကွညျထားကွပါတယျ။ နှဈပေါငျးထောငျခြီ မပကြျစီးတတျတဲ့ပလတျ စတဈအမှိုကျပွူနာ ဒီထကျပိုဆိုးမလာအောငျ ဝိုငျးဝနျးကာကှယျဖို့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ ဦးဆောငျမှုနဲ့ ခုလိုကြိုးပမျးနတောဖွဈပါတယျ။ နိုငျငံအလိုကျ နညျးလမျးသဈရှာပွီး တီထှငျကွံဆနိုငျဖို့ ၊ တိုးတကျမှုတှကေို ပုံမှနျတငျပွကွဖို့၊ လှတျလပျပှင့ျလငျးစှာ လုပျကိုငျကွဖို့နဲ့ ဆငျးရဲနှမျးပါးတဲ့တိုငျးပွညျတှကေိုတော့ ငှကွေေးကူညီထောကျပံ့ဖို့ အပွငျ လိုအပျတဲ့ သငျတနျးတှပေေးအပျဖို့ လညျး INC ညီလာခံ တကျရောကျလာ ကွသူတှကေ အကွံပွုခဲ့ကွပါတယျ။
INC ကောျမတီညီလာခံကို ၅ ကွိမျကငြျးပဖို့စီစဉျထားပါတယျ။ လာမယ့ျ၂၀၂၃ နဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှဈမှာ ညီလာခံ ၂ ကွိမျစီကငြျးပဖို့ရှိနပွေီး ၂၀၂၅ နှဈလယျလောကျ ကရြငျတော့ ပလဈစတဈညဈညမျးမှုတိုကျဖကြျရေး မဖွဈမနလေိုကျနာရမယ့ျ မူဝါဒတရပျ အပွီး သတျခမြှတျကွမှာလညျးဖွဈပါတယျ။
