[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာဟာ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို အင်အားသုံး ဖြေရှင်းတဲ့ လုပ်ရပ်အဖြစ် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက ကန့်ကွက်လိုက်တဲ့အကြောင်း ပြောပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
NLD အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဦးဆောင်တဲ့ အရပ်သားအစိုးရကို ဖယ်ရှားပြီး တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ နိုင်ငံရေး ပြဿနာကို အင်အားသုံးဖြေရှင်းတဲ့ လုပ်ရပ်အဖြစ် NCA အပစ်ရပ် စာချုပ်ကို လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက ကန့်ကွက်လိုက်တာပါ။
တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့က PPST ခေါ် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ အရေးပေါ် အစည်းအဝေး ကျင်းပခဲ့ပြီး ကန့်ကွက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တာဖြစ်ကြောင်း အဖွဲ့ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“ဒီအာဏာသိမ်းမှုက နိုင်ငံရေးပြဿနာကို အင်အားသုံးပြီး ဖြေရှင်းတဲ့ပုံစံဖြစ်တော့ ဒါကို ကျနော်တို့က ကန့်ကွက်တဲ့အကြောင်း အရင်ပေါ့ဗျာ။ ပြီးတော့မှ ဖမ်းထားတဲ့ခေါင်းဆောင်အားလုံးကို ခြွင်းချက်မရှိ ပြန်လွှတ်ပေးပါ။ နောက် နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်း သို့တည်းမဟုတ် ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းနဲ့ ဖြေရှင်းပေးပါ။ ဒီလိုပေါ့ဗျာ။ တဆင့်ပြီး တဆင့်။ နောက် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ NCA လမ်းကြောင်းကတော့ ကျနော်တို့က လျှောက်မှာပဲ။ ကျနော်တို့ ဒီပေါ်မှာ ရပ်တည်တယ်။ နောက် ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားအင်အားစုတွေ ကိုယ်နှိုက်ကလည်းပဲ လိုအပ်လို့ရှိရင် ပြည်သူနဲ့အတူပေါင်းပြီးတော့ အခုဖြစ်တဲ့အရေးအခင်းမှာ တတိယအင်အားစု ပြည်တွင်းအနေနဲ့ပေါ့ဗျာ... ကျနော်တို့လည်း ကြိုးပမ်းမယ်။”
လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ပြဿနာတွေ ဖြေရှင်းဖို့အတွက်ကို ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ပါဝင်ဖြေရှင်းဖို့ကိုလည်း တိုက်တွန်းကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ရှမ်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ RCSS က အာဏာသိမ်းတာကို ဒီလ ၁ ရက်နေ့ကပဲ ကန့်ကွက်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ နိုင်ငံရေး ပြဿနာတွေကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအဖြေရှာဖို့ တိုက်တွန်းကြောင်းလည်း RCSS ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးခမ်းစံက ပြောပါတယ်။
“အနှစ်ချုပ်အနေနဲ့ကျတော့ အာဏာသိမ်းတာ ဒီယုံကြည်မှုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ထိခိုက်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း။ နောက် နံပတ် ၂ ကျတော့ RCSS က ဖက်ဒရယ်နဲ့ ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းအပေါ် ရပ်တည်တယ်။ ပြည်သူလူထုနဲ့ တစ်သားတည်း ရပ်တည်သွားမယ်ဆိုတာ။ တတိယအချက်ကျတော့ NCA ရပ်တန့်သွားနိုင်တယ်ပေါ့နော်။ အာဏာသိမ်းတဲ့အတွက်ကြောင့် NCA လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ရပ်တန့်သွားနိုင်တယ်။ နောက်ဆုံးတစ်ချက်ကျတော့ ကျနော်တို့ တိုက်တွန်းချက်ပေါ့။ သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းအသီးသီး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ တိုက်တွန်းတဲ့အချက်ပါ။”
ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU ကလည်း အာဏာသိမ်းတဲ့ လုပ်ရပ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးကို ထိခိုက်စေတယ်လို့ အဖွဲ့ရဲ့ အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ပဒိုစောတာဒိုမှုးက ပြောပါတယ်။
“ဒီအာဏာသိမ်းလိုက်တယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စကတော့ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးကို အကြီးအကျယ် အဟန့်အတားဖြစ်စေတာပေါ့။ နောက်ပြီးတော့ NCA အရ ကျနော်တို့ လက်ခံထားတဲ့ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုတဲ့ သံဓိဌာန်အပေါ်မှာလည်း စိန်ခေါ်မှုတွေ မြင်ရတာပေါ့နော်။ ဒီဟာက လေးနက်မှု မရှိဘူးဆိုတာလား ဆိုတာမျိုးတော့ ဖြစ်လာစေပါတယ်။”
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် စီးပွားရေးမှာ စိန်ခေါ်မှုတွေ ကြုံနေရတဲ့ အချိန်မှာပဲ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာကြောင့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ဖိအားတွေက အကြပ်အတည်းတွေ ပိုဆိုးလာမှာ စိုးရိမ်ရတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ အစိုးရ၊ တပ်မတော်နဲ့ တိုင်းရင်းသား အင်အားစုတွေကြား ဆွေးနွေးနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာလည်း ထိခိုက်မှုတွေ ရှိလာနိုင်တယ်လို့ ပဒိုစောတာဒိုမှုးကပြောပါတယ်။
“တပ်မတော်ဘက်က သဘောထား ရှင်းရှင်းလင်းလင်းကတော့ သိဖို့ လိုသေးတာပေါ့နော်။ ဥပမာ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ရုံးကနေ ကြေညာချက် ၁/၂၀၂၁ ဆိုရင် အမှတ်စဉ် ၅ မှာက NCA ပါ သဘောတူညီချက်များအတိုင်း ဖြစ်နိုင်သမျှ အလေးထားဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတော့ အဲဒီဟာ ဖြစ်နိုင်သမျှ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကတော့ ကျနော်တို့ ရှင်းလင်းအောင် လုပ်ဖို့ လိုတာပေါ့နော်။ ဒီအခြေခံနဲ့ပတ်သက်လို့တော့ လောလောဆယ်တော့ ကျနော် များများ မပြောလိုပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ထိခိုက်မှုရှိတယ်ဆိုတာတော့ သေချာတယ်။ ဒီဟာကို ဘယ်လို ပြန်လည်ပြီးတော့ ကုစားမလဲဆိုတာပဲ ကျနော်က ပိုပြီးဆွေးနွေးလိုပါတယ်။”
တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ထုတ်ပြန်တဲ့ ကြေညာချက်အမှတ် ၁/၂၀၂၁ မှာတော့ တစ်နိုင်ငံလုံး ထာဝရ ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိရေးအတွက် တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် NCA ပါ သဘောတူညီချက်တွေအတိုင်း တတ်နိုင်သမျှ အလေးထားဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။
ပစ်ခိုက်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးနဲ့ ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထုတ်ပြန်ချက်မှာလည်း ငြိမ်းချမ်းရေးဟာ မဖြစ်မနေဆောင်ရွက်ရမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်တဲ့အတွက် NCA လက်မှတ်ထိုးအဖွဲ့တွေ၊ မထိုးသေးတဲ့အဖွဲ့တွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေ ဆက်လက်ဆွေးနွေးနိုင်ဖို့ အဖွဲ့ဝင် ၄ ဦးပါ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုကော်မတီကို အဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးထိ တိုးမြှင့်ဖွဲ့စည်းကြောင်း တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးက ကြေညာထားပါတယ်။
[Unicode Version]
စဈအာဏာသိမျးမှု NCA ၁၀ ဖှဲ့ ကန့ျကှကျ
မွနျမာနိုငျငံမှာ တပျမတောျက အာဏာသိမျးလိုကျတာဟာ နိုငျငံရေးပွူနာကို အငျအားသုံး ဖွရှေငျးတဲ့ လုပျရပျအဖွဈ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေ ကန့ျကှကျလိုကျတဲ့အကွောငျး ပွောပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
NLD အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ ဦးဆောငျတဲ့ အရပျသားအစိုးရကို ဖယျရှားပွီး တပျမတောျက အာဏာသိမျးလိုကျတဲ့ လုပျရပျဟာ နိုငျငံရေး ပွူနာကို အငျအားသုံးဖွရှေငျးတဲ့ လုပျရပျအဖွဈ NCA အပဈရပျ စာခြုပျကို လကျမှတျထိုးထားတဲ့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှကေ ကန့ျကှကျလိုကျတာပါ။
တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ ၁၀ ဖှဲ့က PPST ခေါျ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျ ဦးဆောငျအဖှဲ့ အရေးပေါျ အစညျးအဝေး ကငြျးပခဲ့ပွီး ကန့ျကှကျဖို့ ဆုံးဖွတျလိုကျတာဖွဈကွောငျး အဖှဲ့ရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးကွီးခှနျဥက်ကာက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“ဒီအာဏာသိမျးမှုက နိုငျငံရေးပွူနာကို အငျအားသုံးပွီး ဖွရှေငျးတဲ့ပုံစံဖွဈတော့ ဒါကို ကနြောျတို့က ကန့ျကှကျတဲ့အကွောငျး အရငျပေါ့ဗြာ။ ပွီးတော့မှ ဖမျးထားတဲ့ခေါငျးဆောငျအားလုံးကို ခွှငျးခကြျမရှိ ပွနျလှှတျပေးပါ။ နောကျ နိုငျငံရေးပွူနာကို နိုငျငံရေးနညျး သို့တညျးမဟုတျ ငွိမျးခမြျးတဲ့နညျးနဲ့ ဖွရှေငျးပေးပါ။ ဒီလိုပေါ့ဗြာ။ တဆင့ျပွီး တဆင့ျ။ နောကျ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျနဲ့ NCA လမျးကွောငျးကတော့ ကနြောျတို့က လြှောကျမှာပဲ။ ကနြောျတို့ ဒီပေါျမှာ ရပျတညျတယျ။ နောကျ ကနြောျတို့ တိုငျးရငျးသားအငျအားစုတှေ ကိုယျနှိုကျကလညျးပဲ လိုအပျလို့ရှိရငျ ပွညျသူနဲ့အတူပေါငျးပွီးတော့ အခုဖွဈတဲ့အရေးအခငျးမှာ တတိယအငျအားစု ပွညျတှငျးအနနေဲ့ပေါ့ဗြာ... ကနြောျတို့လညျး ကွိုးပမျးမယျ။”
လကျရှိ ဖွဈပေါျနတေဲ့ ပွူနာတှေ ဖွရှေငျးဖို့အတှကျကို ကုလသမဂ်ဂအပါအဝငျ နိုငျငံတကာအသိုငျးအဝိုငျးက ပါဝငျဖွရှေငျးဖို့ကိုလညျး တိုကျတှနျးကွောငျး ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
ရှမျးလကျနကျကိုငျအဖှဲ့ဖွဈတဲ့ RCSS က အာဏာသိမျးတာကို ဒီလ ၁ ရကျနေ့ကပဲ ကန့ျကှကျကွောငျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။ နိုငျငံရေး ပွူနာတှကေို တှေ့ဆုံဆှေးနှေးအဖွရှောဖို့ တိုကျတှနျးကွောငျးလညျး RCSS ရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးခမျးစံက ပွောပါတယျ။
“အနှဈခြုပျအနနေဲ့ကတြော့ အာဏာသိမျးတာ ဒီယုံကွညျမှုနဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျကို ထိခိုကျတယျဆိုတဲ့အကွောငျး။ နောကျ နံပတျ ၂ ကတြော့ RCSS က ဖကျဒရယျနဲ့ ဒီမိုကရစေီ စံနှုနျးအပေါျ ရပျတညျတယျ။ ပွညျသူလူထုနဲ့ တဈသားတညျး ရပျတညျသှားမယျဆိုတာ။ တတိယအခကြျကတြော့ NCA ရပျတန့ျသှားနိုငျတယျပေါ့နောျ။ အာဏာသိမျးတဲ့အတှကျကွောင့ျ NCA လုပျငနျးစဉျတှေ ရပျတန့ျသှားနိုငျတယျ။ နောကျဆုံးတဈခကြျကတြော့ ကနြောျတို့ တိုကျတှနျးခကြျပေါ့။ သကျဆိုငျရာအဖှဲ့အစညျးအသီးသီး တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ တိုကျတှနျးတဲ့အခကြျပါ။”
ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး KNU ကလညျး အာဏာသိမျးတဲ့ လုပျရပျဟာ မွနျမာနိုငျငံ ဒီမိုကရစေီအသှငျကူးပွောငျးရေးကို ထိခိုကျစတေယျလို့ အဖှဲ့ရဲ့ အထှထှေေ အတှငျးရေးမှူး ပဒိုစောတာဒိုမှုးက ပွောပါတယျ။
“ဒီအာဏာသိမျးလိုကျတယျဆိုတဲ့ ကိစ်စကတော့ ဒီမိုကရစေီအသှငျကူးပွောငျးရေးကို အကွီးအကယြျ အဟန့ျအတားဖွဈစတောပေါ့။ နောကျပွီးတော့ NCA အရ ကနြောျတို့ လကျခံထားတဲ့ နိုငျငံရေးပွူနာကို နိုငျငံရေးနညျးလမျးနဲ့ ဖွရှေငျးမယျဆိုတဲ့ သံဓိဌာနျအပေါျမှာလညျး စိနျခေါျမှုတှေ မွငျရတာပေါ့နောျ။ ဒီဟာက လေးနကျမှု မရှိဘူးဆိုတာလား ဆိုတာမြိုးတော့ ဖွဈလာစပေါတယျ။”
ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ စီးပှားရေးမှာ စိနျခေါျမှုတှေ ကွုံနရေတဲ့ အခြိနျမှာပဲ စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာကွောင့ျ ပွညျတှငျး၊ ပွညျပ ဖိအားတှကေ အကွပျအတညျးတှေ ပိုဆိုးလာမှာ စိုးရိမျရတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ အစိုးရ၊ တပျမတောျနဲ့ တိုငျးရငျးသား အငျအားစုတှကွေား ဆှေးနှေးနတေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျမှာလညျး ထိခိုကျမှုတှေ ရှိလာနိုငျတယျလို့ ပဒိုစောတာဒိုမှုးကပွောပါတယျ။
“တပျမတောျဘကျက သဘောထား ရှငျးရှငျးလငျးလငျးကတော့ သိဖို့ လိုသေးတာပေါ့နောျ။ ဥပမာ တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ရုံးကနေ ကွညောခကြျ ၁/၂၀၂၁ ဆိုရငျ အမှတျစဉျ ၅ မှာက NCA ပါ သဘောတူညီခကြျမြားအတိုငျး ဖွဈနိုငျသမြှ အလေးထားဆောငျရှကျမယျဆိုတော့ အဲဒီဟာ ဖွဈနိုငျသမြှ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကတော့ ကနြောျတို့ ရှငျးလငျးအောငျ လုပျဖို့ လိုတာပေါ့နောျ။ ဒီအခွခေံနဲ့ပတျသကျလို့တော့ လောလောဆယျတော့ ကနြောျ မြားမြား မပွောလိုပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ထိခိုကျမှုရှိတယျဆိုတာတော့ သခြောတယျ။ ဒီဟာကို ဘယျလို ပွနျလညျပွီးတော့ ကုစားမလဲဆိုတာပဲ ကနြောျက ပိုပွီးဆှေးနှေးလိုပါတယျ။”
တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျရုံးက ထုတျပွနျတဲ့ ကွညောခကြျအမှတျ ၁/၂၀၂၁ မှာတော့ တဈနိုငျငံလုံး ထာဝရ ငွိမျးခမြျးရေး ရရှိရေးအတှကျ တဈနိုငျငံလုံးပဈခတျတိုကျခိုကျမှု ရပျစဲရေးသဘောတူစာခြုပျ NCA ပါ သဘောတူညီခကြျတှအေတိုငျး တတျနိုငျသမြှ အလေးထားဆောငျရှကျသှားမယျလို့ ဖောျပွပါတယျ။
ပဈခိုကျတိုကျခိုကျမှုရပျစဲရေးနဲ့ ထာဝရငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ထုတျပွနျခကြျမှာလညျး ငွိမျးခမြျးရေးဟာ မဖွဈမနဆေောငျရှကျရမယ့ျ လုပျငနျးစဉျဖွဈတဲ့အတှကျ NCA လကျမှတျထိုးအဖှဲ့တှေ၊ မထိုးသေးတဲ့အဖှဲ့တှနေဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးလုပျငနျးစဉျတှေ ဆကျလကျဆှေးနှေးနိုငျဖို့ အဖှဲ့ဝငျ ၄ ဦးပါ ငွိမျးခမြျးရေးဆှေးနှေးမှုကောျမတီကို အဖှဲ့ဝငျ ၇ ဦးထိ တိုးမွှင့ျဖှဲ့စညျးကွောငျး တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျရုံးက ကွညောထားပါတယျ။
