[Zawgyi/Unicode]
မကြာသေးခင် ရက်တွေအတွင်း မိုးများရေကြီးမှုတွေ ကြုံရတဲ့အတွက် ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ရသူတွေ ရှိခဲ့သလို၊ နောက်ထပ် ရေကြီးရေလျှံမှု အန္တရာယ် ရှိနေတဲ့အတွက် သတိထားဖို့လည်း မိုးလေဝသပညာရှင်တွေ သတိပေးထားတဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအဂ္ဂနွန်က ပြောပြပါမယ်။
ဒီရက်ပိုင်းတွင်း မိုးများရေကြီးမှုတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ ရေဘေးသင့်ခဲ့သလို နောက်ထပ် ရေကြီး၊ မြေပြိုနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်ကိုလည်း ကျွမ်းကျင်သူတွေ သတိပေးနေကြတာပါ။ မိုးများရေကြီးမှုတွေ ကြုံခဲ့ရတဲ့ ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနားမြို့မှာဆိုရင်လည်း ဧရာဝတီမြစ်ရေ မြင့်တက်မှုကြောင့် နေအိမ်တွေ ရေနစ်မြှုပ်ခဲ့ရာက အိမ်ထောင်စု ၉၀ ကျော် ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ပေးခဲ့ရပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၅ ရက်နေ ၂၇ ရက်ထိ ရေဘေးသင့်သူ ထောင်နဲ့ချီရှိတယ်လို့လည်း ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ
စီမံခန့်ခွဲမှုဦးစီဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါ်ဖြူလဲ့လဲ့ထွန်းက ပြောပါတယ်။
“ခုဏက ဖားကန့်က ၄၁၀လောက် စုစုပေါင်း ၈၄၀ ကျော်လောက်တော့ ဖြစ်တယ်၊ အခု ကချင်ပြည်နယ်ထဲမှာပေါ့ ဖားကန့်ရယ် မြစ်ကြီးနား၊ ဆင်ဘို၊ လူဦးရေကျတော့ စုစုပေါင်းဆိုရင် ၄,၈၀၀ လောက်ရှိတယ်။”
ဖားကန့်မြို့နယ်မှာ ဆိုရင်လည်း မိုးအဆက်အပြတ်ရွာသွန်းပြီး ဥရုချောင်းမြစ်ရေ စံချိန်တင်မြင့်တက်ရာက ရေေဘေးသင့် အိမ်ထောင်စု ၁,၀၀၀ ကျော်ကို ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ပေးထားရတယ်လို့လည်း မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းဒေသတွေမှာ ဒီနှစ် ပုံမှန်ထက် မိုးများနေတယ်လို့လည်း မိုးလေဝသပညာရှင်လည်းဖြစ် အမျိုးသားဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာအကြံပေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူးလည်း ဖြစ်တဲ့ ဦးချစ်ကျော်က ပြောပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းမှာ မုတ်သုံလေ ဆုတ်ခွာသွားပြီး ဖြစ်သော်လည်းပဲ မိုးတွေ ရွာနေတယ်၊ ဒီလိုမိုးရွာတာ ပုံမှန်မဟုတ်ဘူး၊ အခါတိုင်း နှစ်တွေက မုတ်သုံဆုတ်ပြီးရင် မြောက်ပိုင်းမှာ မိုးလျော့သွားတယ်၊ မရွာဘူး၊ လုံးဝမရွာဘူး ပြောတာမဟုတ်ဘူး၊ လျော့သွားတယ်။ အခုက ရွာတယ်မိုးများတယ်။”
မိုးများရေကြီးမှုတွေ ကြုံနေရချိန်မှာပဲ နောက်ထပ်ရာသီဥတု ဆိုးရွားနိုင်တဲ့ အန္တရာယ်နဲ့လည်း ကြုံနေရတာပါ။ ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်နဲ့ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တို့မှာ လေဖိအားနည်း ရပ်ဝန်းကြောင့် မုန်တိုင်းအန္တရာယ် ရှိနေတယ်လို့လည်း မိုးလေဝသနဲ့ ဇလဗေဒဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာကျော်မိုးဦးက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
“အောက်တိုဘာလအတွက် လပတ်ခန့်မှန်းချက်မှာဆိုရင် ကျနော်တို့ လေဖိအားနည်း ရပ်ဝန် နှစ်ကြိမ်ဖြစ်နိုင်ပြီးတော့ တစ်ကြိမ်မှာတော့ ပိုမိုအားကောင်းလာပြီးတော့မှ မုန်းတိုင်ငယ်အဖြစ်ရောက်နိုင်တယ်ဆိုပြီးတော့ ခန့်မှန်ထားပါတယ်။ ဒီကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်နှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်မှာ လေဖိအားနည်း ရပ်ဝန်း မုန်တိုင်းတွေဖြစ်လာပြီဆိုရင် ကျနော်တို့ သတိပြုဖို့လိုတယ်။ ဒီမုန်တိုင်းအနေရဲ့ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကတော့ အိန္ဒိယနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်တို့ သွားပေးမယ့် ကျန်တဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းက မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းဝင်ခဲ့တဲ့အနေအထားမျိုးတွေ ဒီ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်း အထူးစောင့်ကြည့်ဖို့လိုပါတယ်။”
ဒီကာလတွေမှာ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းတွေ မုန်တိုင်းတွေကြောင့်ပင်လယ်ရေလှိုင်းကြီးတာ လေပြင်းခတ်တိုက်တာ မိုးသက်လေပြင်း ကျရောက်နိုင်တာပြီး ပင်လယ်ပြင်ထွက်မယ့် သူတွေ သတိပြုဖို့လိုတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
တောင်တရုတ် ပင်လယ်ပြင်က မုန်တိုင်းအကြွင်းအကျန်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ တချို့ဒေသတွေမှာ မိုးသည်းထန်ရွာသွန်ပြီး မြစ်ငယ်ချောင်းငယ်တွေမှာလည်း ရေပြည့်ရေလျှံမှု အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာ ဧရာဝတီမြစ်ရေ မြင့်တက်လာပြီး တချို့ နေရာတွေမှာ စိုးရိမ်ရေမှတ် အထက်ရောက်ရှိနိုင်တာကြောင့် မြစ်ကမ်း အနီးအနားနေရာသူတွေ သတိဖို့လိုတယ်လို့လည်း ဒေါက်တာကျော်မိုးဦးက ပြောပါတယ်။
“ရွှေဂူကတော့ မနက်ဖြန်လောက်ဆိုရင် ဒါ စိုးရိမ်မှတ်ရောက်သွားနိုင်တယ်ပေါ့နော်၊ အောက်တိုဘာလအတွက် ခန့်မှန်းချက်မှာဆိုရင် စိုးရိမ်ရေအမှတ်အထက်ရောက်နိုင်တဲ့ ဥစ္စာက ရွှေဂူ၊ ကသာ၊ ညောင်ဦး၊ ဆိပ်သာ၊ ဟင်္သာတရပေါ့နော်၊ ဧရာဝတီမြစ်မှာဆိုရင်တော့ စိုးရိမ်ရေမှတ်ရောက်နိုင်မယ့် အနေအထားမျိုးတွေ၊ ရွှေဂူကတော့ ဒီလထဲဖြစ်သွားနိုင်တယ်၊ လကုန်ခါနီးနားလောက်မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်ကျော်သွားတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေရှိတယ်ပေါ့နော်။”
ပဲခူး၊ ရန်ကုန်၊ ဧရာဝတီ၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တွေမှာ မိုးထစ်ချုန်းနိုင်ပြီး တနင်္သာရီတိုင်း၊ ကရင်ပြည်နယ် နဲ့ မွန်ပြည်နယ်တို့က စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့မှာ မိုးကြီးနိုင်တယ်လို့ မိုးလေဝသနဲ့ ဇလဗေဒညွှန်ကြားးမှုဦးစီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်ကနေ စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက်ထိ မိုးကြီးရေလျှံမှုကြောင့် ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်း ၁၁ ခုမှာ မိုးများပြီး ရေကြီးခဲ့ရာက အိမ်ထောင်စု ၂၃,၀၀၀ ကျော်၊ လူဦးရေ ၁၀၀,၀၀၀ နီးပါး ရေဘေးသင့်ခဲ့ကြောင်းလည်း ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုဦးစီဌာန သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
[Unicode Version]
မွနျမာနိုငျငံမွောကျပိုငျး မိုးမြားရကွေီးအန်တရာယျထပျရှိ
မကွာသေးခငျ ရကျတှအေတှငျး မိုးမြားရကွေီးမှုတှေ ကွုံရတဲ့အတှကျ ဘေးလှတျရာ ပွောငျးရှှေ့ရသူတှေ ရှိခဲ့သလို၊ နောကျထပျ ရကွေီးရလြှေံမှု အန်တရာယျ ရှိနတေဲ့အတှကျ သတိထားဖို့လညျး မိုးလဝေသပညာရှငျတှေ သတိပေးထားတဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအဂ်ဂနှနျက ပွောပွပါမယျ။
ဒီရကျပိုငျးတှငျး မိုးမြားရကွေီးမှုတှကွေောင့ျ မွနျမာနိုငျငံမွောကျပိုငျးမှာ ရဘေေးသင့ျခဲ့သလို နောကျထပျ ရကွေီး၊ မွပွေိုနိုငျတဲ့ အန်တရာယျကိုလညျး ကြှမျးကငြျသူတှေ သတိပေးနကွေတာပါ။ မိုးမြားရကွေီးမှုတှေ ကွုံခဲ့ရတဲ့ ကခငြျပွညျနယျ မွဈကွီးနားမွို့မှာဆိုရငျလညျး ဧရာဝတီမွဈရေ မွင့ျတကျမှုကွောင့ျ နအေိမျတှေ ရနေဈမွှုပျခဲ့ရာက အိမျထောငျစု ၉၀ ကြောျ ဘေးလှတျရာ ပွောငျးရှှေ့ပေးခဲ့ရပါတယျ။
ကခငြျပွညျနယျအတှငျး ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၅ ရကျနေ ၂၇ ရကျထိ ရဘေေးသင့ျသူ ထောငျနဲ့ခြီရှိတယျလို့လညျး ဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ
စီမံခန့ျခှဲမှုဦးစီဌာန ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါျဖွူလဲ့လဲ့ထှနျးက ပွောပါတယျ။
“ခုဏက ဖားကန့ျက ၄၁၀လောကျ စုစုပေါငျး ၈၄၀ ကြောျလောကျတော့ ဖွဈတယျ၊ အခု ကခငြျပွညျနယျထဲမှာပေါ့ ဖားကန့ျရယျ မွဈကွီးနား၊ ဆငျဘို၊ လူဦးရကေတြော့ စုစုပေါငျးဆိုရငျ ၄,၈၀၀ လောကျရှိတယျ။”
ဖားကန့ျမွို့နယျမှာ ဆိုရငျလညျး မိုးအဆကျအပွတျရှာသှနျးပွီး ဥရုခြောငျးမွဈရေ စံခြိနျတငျမွင့ျတကျရာက ရေဘေေးသင့ျ အိမျထောငျစု ၁,၀၀၀ ကြောျကို ဘေးလှတျရာ ပွောငျးရှှေ့ပေးထားရတယျလို့လညျး မွို့နယျအုပျခြုပျရေးမှူးက ပွောပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံ မွောကျပိုငျးဒသေတှမှော ဒီနှဈ ပုံမှနျထကျ မိုးမြားနတေယျလို့လညျး မိုးလဝေသပညာရှငျလညျးဖွဈ အမြိုးသားဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲမှုဆိုငျရာအကွံပေးအဖှဲ့ အတှငျးရေးမှူးလညျး ဖွဈတဲ့ ဦးခစြျကြောျက ပွောပါတယျ။
“မွနျမာနိုငျငံ မွောကျပိုငျးမှာ မုတျသုံလေ ဆုတျခှာသှားပွီး ဖွဈသောျလညျးပဲ မိုးတှေ ရှာနတေယျ၊ ဒီလိုမိုးရှာတာ ပုံမှနျမဟုတျဘူး၊ အခါတိုငျး နှဈတှကေ မုတျသုံဆုတျပွီးရငျ မွောကျပိုငျးမှာ မိုးလြော့သှားတယျ၊ မရှာဘူး၊ လုံးဝမရှာဘူး ပွောတာမဟုတျဘူး၊ လြော့သှားတယျ။ အခုက ရှာတယျမိုးမြားတယျ။”
မိုးမြားရကွေီးမှုတှေ ကွုံနရေခြိနျမှာပဲ နောကျထပျရာသီဥတု ဆိုးရှားနိုငျတဲ့ အန်တရာယျနဲ့လညျး ကွုံနရေတာပါ။ ကပ်ပလီပငျလယျပွငျနဲ့ ဘငျ်ဂလားပငျလယျအောျတို့မှာ လဖေိအားနညျး ရပျဝနျးကွောင့ျ မုနျတိုငျးအန်တရာယျ ရှိနတေယျလို့လညျး မိုးလဝေသနဲ့ ဇလဗဒေဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဒေါကျတာကြောျမိုးဦးက ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။
“အောကျတိုဘာလအတှကျ လပတျခန့ျမှနျးခကြျမှာဆိုရငျ ကနြောျတို့ လဖေိအားနညျး ရပျဝနျ နှဈကွိမျဖွဈနိုငျပွီးတော့ တဈကွိမျမှာတော့ ပိုမိုအားကောငျးလာပွီးတော့မှ မုနျးတိုငျငယျအဖွဈရောကျနိုငျတယျဆိုပွီးတော့ ခန့ျမှနျထားပါတယျ။ ဒီကပ်ပလီပငျလယျပွငျနှင့ျ ဘငျ်ဂလားပငျလယျအောျမှာ လဖေိအားနညျး ရပျဝနျး မုနျတိုငျးတှဖွေဈလာပွီဆိုရငျ ကနြောျတို့ သတိပွုဖို့လိုတယျ။ ဒီမုနျတိုငျးအနရေဲ့ ၈၅ ရာခိုငျနှုနျးလောကျကတော့ အိန်ဒိယနဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျတို့ သှားပေးမယ့ျ ကနြျတဲ့ ၁၅ ရာခိုငျနှုနျးက မွနျမာ့ကမျးရိုးတနျးဝငျခဲ့တဲ့အနအေထားမြိုးတှေ ဒီ လဖေိအားနညျးရပျဝနျး အထူးစောင့ျကွည့ျဖို့လိုပါတယျ။”
ဒီကာလတှမှော လဖေိအားနညျးရပျဝနျးတှေ မုနျတိုငျးတှကွေောင့ျပငျလယျရလှေိုငျးကွီးတာ လပွေငျးခတျတိုကျတာ မိုးသကျလပွေငျး ကရြောကျနိုငျတာပွီး ပငျလယျပွငျထှကျမယ့ျ သူတှေ သတိပွုဖို့လိုတယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
တောငျတရုတျ ပငျလယျပွငျက မုနျတိုငျးအကွှငျးအကနြျကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံ တခြို့ဒသေတှမှော မိုးသညျးထနျရှာသှနျပွီး မွဈငယျခြောငျးငယျတှမှောလညျး ရပွေည့ျရလြှေံမှု အန်တရာယျဖွဈနိုငျကွောငျး ပွောပါတယျ။ ဒီရကျပိုငျးအတှငျးမှာ ဧရာဝတီမွဈရေ မွင့ျတကျလာပွီး တခြို့ နရောတှမှော စိုးရိမျရမှေတျ အထကျရောကျရှိနိုငျတာကွောင့ျ မွဈကမျး အနီးအနားနရောသူတှေ သတိဖို့လိုတယျလို့လညျး ဒေါကျတာကြောျမိုးဦးက ပွောပါတယျ။
“ရှှဂေူကတော့ မနကျဖွနျလောကျဆိုရငျ ဒါ စိုးရိမျမှတျရောကျသှားနိုငျတယျပေါ့နောျ၊ အောကျတိုဘာလအတှကျ ခန့ျမှနျးခကြျမှာဆိုရငျ စိုးရိမျရအေမှတျအထကျရောကျနိုငျတဲ့ ဥစ်စာက ရှှဂေူ၊ ကသာ၊ ညောငျဦး၊ ဆိပျသာ၊ ဟငျ်သာတရပေါ့နောျ၊ ဧရာဝတီမွဈမှာဆိုရငျတော့ စိုးရိမျရမှေတျရောကျနိုငျမယ့ျ အနအေထားမြိုးတှေ၊ ရှှဂေူကတော့ ဒီလထဲဖွဈသှားနိုငျတယျ၊ လကုနျခါနီးနားလောကျမှာ စိုးရိမျရမှေတျကြောျသှားတဲ့ အနအေထားမြိုးတှရှေိတယျပေါ့နောျ။”
ပဲခူး၊ ရနျကုနျ၊ ဧရာဝတီ၊ ရှမျးပွညျနယျ၊ ခငြျးပွညျနယျ၊ ရခိုငျပွညျနယျတှမှော မိုးထဈခြုနျးနိုငျပွီး တနငျ်သာရီတိုငျး၊ ကရငျပွညျနယျ နဲ့ မှနျပွညျနယျတို့က စကျတငျဘာ ၂၉ ရကျနေ့မှာ မိုးကွီးနိုငျတယျလို့ မိုးလဝေသနဲ့ ဇလဗဒေညှှနျကွားးမှုဦးစီးဌာနက သတငျးထုတျပွနျ ထားပါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံအနှံ့ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုငျကနေ စကျတငျဘာ ၁၇ ရကျထိ မိုးကွီးရလြှေံမှုကွောင့ျ ပွညျနယျနဲ့ တိုငျး ၁၁ ခုမှာ မိုးမြားပွီး ရကွေီးခဲ့ရာက အိမျထောငျစု ၂၃,၀၀၀ ကြောျ၊ လူဦးရေ ၁၀၀,၀၀၀ နီးပါး ရဘေေးသင့ျခဲ့ကွောငျးလညျး ဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာ စီမံခန့ျခှဲမှုဦးစီဌာန သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
