(Zawgyi / Unicode)
ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ အခြေခံပညာကျောင်းစာသင်ချိန် တလတိုးတဲ့ အစီအစဉ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပညာရေးစနစ် ကို ထပ်မံဖျက်ဆီးမယ့်အစီအစဉ်တခုလို့ ပညာရေး အသိုင်းအဝိုင်း က ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဝေဖန် ကြသလို မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာဆရာ၊ ဆရာမများအဖွဲ့ချုပ် ကတော့ စနစ်တကျ စီမံချက်ချ လုပ်ဆောင်ဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။ ဗွီအိုအေသတင်းထောက်မေခက စုစည်း တင်ပြထားပါတယ်။
အခြေခံပညာကျောင်းစာသင်ချိန်ကို မတ်လကုန်အထိ ကျောင်းတက်ရက် တလတိုးတဲ့ အစီအစဉ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပညာရေးစနစ် ကို ထပ်မံဖျက်ဆီးမယ့်အစီအစဉ်တခုသာ ဖြစ်ပြီး ဘယ်သူ့အတွက်မှ အကျိုးမရှိတဲ့ အစီအစဉ်တခု ဖြစ်နေတယ်လို့ တက္ကသိုလ် ဆရာများသမဂ္ဂ ကိုယ်စားပြု ကော်မတီ က အဖွဲ့ဝင် အရှေ့ပိုင်းတက္ကသိုလ် သမိုင်းဘာသာ ကထိက ဦးသန်းထိုက်အောင်က ပြောပါတယ်။
“ဘယ်သူ့အတွက်မှ အကျိုးမဖြစ်ဘူး။ ဆိုလိုတာက မိဘတွေအတွက်လည်း အကျိုးမဖြစ်ဘူး။ဆရာ၊ဆရာမ၊ ကျောင်းသူ၊ကျောင်းသားအတွက်ကော အကျိုးမရှိဘူး။ အကျိုးမရှိတာကိုလုပ်တာက ပညာရေးကိုတိုးတက်အောင်လုပ်တာမဟုတ်ဘူး။ ဖျက်လိုဖျက်ဆီး လုပ်တာဘဲ။ သူ တို့အယူအဆမှာကိုက စာသင်ချိန်တိုးတာက စာပိုတတ်တယ်လို့များ ထင်နေလို့လားမသိဘူး။ တခြားနိုင်ငံမှာ ကြည့်ရင်သိပါတယ်နော်ဝေတို့ ဆွီဒင်တို့မှာဆိုရင် စာသင်ချိန် တွေကိုတောင် တော်တော်လျော့ပြီးတော့ ပညာရေးကို လုပ်ဆောင်နေတာ။”
မတ်လကုန်အထိ ကျောင်းတက်ရက်တိုးတဲ့ သတ်မှတ်ချက်အရ အခြေခံ ပညာကျောင်းတွေဟာ မတ်လကုန် အထိ ဖွင့်လှစ်ရတော့ မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနှစ် ပညာသင်နှစ်အစထဲက တိုးဖို့ကြေညာထားပေမယ့် ခုချိန်ထိညွှန်ကြားချက် တိတိပပထုတ်ပြန်နိုင်တာမရှိသေးသလို တိုးမြင့်မယ့် အချိန်အတွက် သင်ရိုး ညွှန်းတမ်း သီးခြားရေးဆွဲထား တာမရှိ တာ၊ လက်ရှိရေးဆွဲထားတဲ့ သင်ရိုးကလည်း လာမယ့် ဖေဖော်ဝါရီ အထိသာ ရေးဆွဲထားတာကြောင့် ဒီအစီအစဉ်အပေါ် ဘဝင်မကျမှုတွေ အတော်လေး ထွက်ပေါ်နေတာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာဆရာ၊ ဆရာမများအဖွဲ့ချုပ်(MTF) က ဒေါက်တာမိုးအောင်ကတော့ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန အနေနဲ့လက်ရှိ ပကတိ ပညာရေး အခြေအနေကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့၊ စီမံချက်တိတိကျကျ မရှိဘဲ လုပ်ဆောင်တာတွေ မလုပ်ဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ပါ တယ်။
“ စီမံချက်မရှိ ဗြုံန်းတိုင်းထလုပ်တာတွေကတော့ ဘာမှ ပညာရေးကို ဘာမှ တိုးတက်မှု ဖြစ်မလာပဲနဲ့ ပေါ့စေလိုလို့ ကြောင်ရုပ် ထိုးကာမှ ဆေးကြောင့်လေးတဲ့ အခြေအနေဘဲဖြစ်လာမှာပါဘဲ။ ဆရာဆရာမတွေ၊ မိဘတွေ၊ ကျောင်းသူကျောင်း သားတွေ အဆင်မပြေပါဘူးပြောတဲ့စကားကို အလေးနက်ထားညှိနှိုင်းသင့်တယ်။”
ဒီသတ်မှတ်ချက်အရ စတုတ္ထတန်း၊ အဌမတန်း နဲ့ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း ကလွဲပြီး ကျန်အတန်းတွေဟာ မတ်လ ၃၁ ရက်နေ့ အထိကျောင်းတက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီနှစ်ပညာသင်နှစ်ကနေစပြီး အခြေခံပညာအတန်းများရဲ့ နှစ်ဆုံး စာမေးပွဲတွေကို မတ်လ နောက်ဆုံး ပတ်တွင် စစ်ဆေးသွားမယ်လို့ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ဒေါက်တာမျိုးသိမ်းကြီးက သတင်းမီဒီယာတွေ ကို ပြောဆိုထားပါတယ်။မကြာခင် ကျင့်သုံးတော့မယ့် ဒီအစီအစဉ်ကို ဒီနှစ် ပညာသင်နှစ်အစမှာ ကြေညာထားပေ မယ့် တိကျခိုင်မာတဲ့ ပညာရေးသဘောတရား၊ မူဝါဒဆိုင်ရာ တိကျတဲ့ စနစ်ချက်တွေကိုချပြနိုင်တာ မရှိသေးပါဘူး။ အကောင်အထည်ဖော်ကြရမယ့် ဆရာ၊ ဆရာမတွေကိုယ်တိုင် ဒီအစီအစဉ်ကို တိကျမသိသေးဘူး လို့ ဖြူးမြို့ အမျိုးသားအထက်တန်းကျောင်းက အလယ်တန်းပြဆရာမတဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“တိတိကျကျမသိသေးဘူး။ မိဘတွေကတော့ အဲလို တက်ရမယ်အသံထွက်တယ်ပြောနေကြတာဘဲ။ တကယ်တက်ရမယ်၊ မတက်ရဘူးဆိုတဲ့စာကတော့မဝင်သေးဘူး”
ကျောင်းသား၊ မိဘ၊ ဆရာတွေ အခက်အခဲ သဘောထားတင်ပြမှုမပါဘဲ စာသင်ကာလ အတင်း အဓမ္မတိုးတာကို ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ပြင်ဆင်မပေးရင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲရုံတာဝန်ထမ်း မှာ မဟုတ်ဘူး လို့ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာဆရာ၊ ဆရာမများအဖွဲ့ချုပ်(MTF)က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒီလိုထုတ်ပြန်တာဟာ ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာနဘက်က ညှိနှိုင်းလုပ်ဆောင်တဲ့ သဘောသဘာဝကို လက်ခံလာစေဖို့ လုပ်ဆောင်တာဖြစ် တယ်လို့ ဒေါက်တာမိုးအောင်က ပြောပါတယ်။
အရင်က အခြေခံပညာ သူငယ်တန်းမှ နဝမတန်း တွေရဲ့ နှစ်ဆုံးစာမေးပွဲတွေကိုဖေဖော်ဝါရီ နောက်ဆုံးပတ်မှာ လုပ်လေ့ရှိပြီး မတ်လမှ ဇွန်ထိ နွေကျောင်းပိတ်ကာလ အနေနဲ့ သုံးလ သတ်မှတ်ထား ခဲ့ပါတယ်။
....................
အခွခေံပညာကြောငျးစာသငျခြိနျတိုးမှု ကန့ျကှကျမှုကွုံ
(Unicode)
ပညာရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ အခွခေံပညာကြောငျးစာသငျခြိနျ တလတိုးတဲ့ အစီအစဉျဟာ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပညာရေးစနဈ ကို ထပျမံဖကြျဆီးမယ့ျအစီအစဉျတခုလို့ ပညာရေး အသိုငျးအဝိုငျး က ပွငျးပွငျးထနျထနျဝဖေနျ ကွသလို မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာဆရာ၊ ဆရာမမြားအဖှဲ့ခြုပျ ကတော့ စနဈတကြ စီမံခကြျခြ လုပျဆောငျဖို့ တောငျးဆိုလိုကျပါတယျ။ ဗှီအိုအသေတငျးထောကျမခေက စုစညျး တငျပွထားပါတယျ။
အခွခေံပညာကြောငျးစာသငျခြိနျကို မတျလကုနျအထိ ကြောငျးတကျရကျ တလတိုးတဲ့ အစီအစဉျဟာ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ပညာရေးစနဈ ကို ထပျမံဖကြျဆီးမယ့ျအစီအစဉျတခုသာ ဖွဈပွီး ဘယျသူ့အတှကျမှ အကြိုးမရှိတဲ့ အစီအစဉျတခု ဖွဈနတေယျလို့ တက်ကသိုလျ ဆရာမြားသမဂ်ဂ ကိုယျစားပွု ကောျမတီ က အဖှဲ့ဝငျ အရှေ့ပိုငျးတက်ကသိုလျ သမိုငျးဘာသာ ကထိက ဦးသနျးထိုကျအောငျက ပွောပါတယျ။
“ဘယျသူ့အတှကျမှ အကြိုးမဖွဈဘူး။ ဆိုလိုတာက မိဘတှအေတှကျလညျး အကြိုးမဖွဈဘူး။ဆရာ၊ဆရာမ၊ ကြောငျးသူ၊ကြောငျးသားအတှကျကော အကြိုးမရှိဘူး။ အကြိုးမရှိတာကိုလုပျတာက ပညာရေးကိုတိုးတကျအောငျလုပျတာမဟုတျဘူး။ ဖကြျလိုဖကြျဆီး လုပျတာဘဲ။ သူ တို့အယူအဆမှာကိုက စာသငျခြိနျတိုးတာက စာပိုတတျတယျလို့မြား ထငျနလေို့လားမသိဘူး။ တခွားနိုငျငံမှာ ကွည့ျရငျသိပါတယျနောျဝတေို့ ဆှီဒငျတို့မှာဆိုရငျ စာသငျခြိနျ တှကေိုတောငျ တောျတောျလြော့ပွီးတော့ ပညာရေးကို လုပျဆောငျနတော။”
မတျလကုနျအထိ ကြောငျးတကျရကျတိုးတဲ့ သတျမှတျခကြျအရ အခွခေံ ပညာကြောငျးတှဟော မတျလကုနျ အထိ ဖှင့ျလှဈရတော့ မှာဖွဈပါတယျ။ ဒီနှဈ ပညာသငျနှဈအစထဲက တိုးဖို့ကွညောထားပမေယ့ျ ခုခြိနျထိညှှနျကွားခကြျ တိတိပပထုတျပွနျနိုငျတာမရှိသေးသလို တိုးမွင့ျမယ့ျ အခြိနျအတှကျ သငျရိုး ညှှနျးတမျး သီးခွားရေးဆှဲထား တာမရှိ တာ၊ လကျရှိရေးဆှဲထားတဲ့ သငျရိုးကလညျး လာမယ့ျ ဖဖေောျဝါရီ အထိသာ ရေးဆှဲထားတာကွောင့ျ ဒီအစီအစဉျအပေါျ ဘဝငျမကမြှုတှေ အတောျလေး ထှကျပေါျနတောပါ။
မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာဆရာ၊ ဆရာမမြားအဖှဲ့ခြုပျ(MTF)က ဒေါကျတာမိုးအောငျကတော့ ပညာရေးဝနျကွီးဌာန အနနေဲ့လကျရှိ ပကတိ ပညာရေး အခွအေနကေို ထည့ျသှငျးစဉျးစားဖို့၊ စီမံခကြျတိတိကကြြ မရှိဘဲ လုပျဆောငျတာတှေ မလုပျဖို့ တောငျးဆိုလိုကျပါ တယျ။
“ စီမံခကြျမရှိ ဗွုံနျးတိုငျးထလုပျတာတှကေတော့ ဘာမှ ပညာရေးကို ဘာမှ တိုးတကျမှု ဖွဈမလာပဲနဲ့ ပေါ့စလေိုလို့ ကွောငျရုပျ ထိုးကာမှ ဆေးကွောင့ျလေးတဲ့ အခွအေနဘေဲဖွဈလာမှာပါဘဲ။ ဆရာဆရာမတှေ၊ မိဘတှေ၊ ကြောငျးသူကြောငျး သားတှေ အဆငျမပွပေါဘူးပွောတဲ့စကားကို အလေးနကျထားညှိနှိုငျးသင့ျတယျ။”
ဒီသတျမှတျခကြျအရ စတုတ်ထတနျး၊ အဌမတနျး နဲ့ တက်ကသိုလျဝငျတနျး ကလှဲပွီး ကနြျအတနျးတှဟော မတျလ ၃၁ ရကျနေ့ အထိကြောငျးတကျရမှာဖွဈပါတယျ။
ဒီနှဈပညာသငျနှဈကနစေပွီး အခွခေံပညာအတနျးမြားရဲ့ နှဈဆုံး စာမေးပှဲတှကေို မတျလ နောကျဆုံး ပတျတှငျ စဈဆေးသှားမယျလို့ ပညာရေးဝနျကွီးဌာန ပွညျထောငျစု ဝနျကွီး ဒေါကျတာမြိုးသိမျးကွီးက သတငျးမီဒီယာတှေ ကို ပွောဆိုထားပါတယျ။မကွာခငျ ကငြ့ျသုံးတော့မယ့ျ ဒီအစီအစဉျကို ဒီနှဈ ပညာသငျနှဈအစမှာ ကွညောထားပေ မယ့ျ တိကခြိုငျမာတဲ့ ပညာရေးသဘောတရား၊ မူဝါဒဆိုငျရာ တိကတြဲ့ စနဈခကြျတှကေိုခပြွနိုငျတာ မရှိသေးပါဘူး။ အကောငျအထညျဖောျကွရမယ့ျ ဆရာ၊ ဆရာမတှကေိုယျတိုငျ ဒီအစီအစဉျကို တိကမြသိသေးဘူး လို့ ဖွူးမွို့ အမြိုးသားအထကျတနျးကြောငျးက အလယျတနျးပွဆရာမတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“တိတိကကြမြသိသေးဘူး။ မိဘတှကေတော့ အဲလို တကျရမယျအသံထှကျတယျပွောနကွေတာဘဲ။ တကယျတကျရမယျ၊ မတကျရဘူးဆိုတဲ့စာကတော့မဝငျသေးဘူး”
ကြောငျးသား၊ မိဘ၊ ဆရာတှေ အခကျအခဲ သဘောထားတငျပွမှုမပါဘဲ စာသငျကာလ အတငျး အဓမ်မတိုးတာကို ပညာရေးဝနျကွီးဌာနအနနေဲ့ ပွငျဆငျမပေးရငျ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲရုံတာဝနျထမျး မှာ မဟုတျဘူး လို့ မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာဆရာ၊ ဆရာမမြားအဖှဲ့ခြုပျ(MTF)က ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ဒီလိုထုတျပွနျတာဟာ ပညာရေး ဝနျကွီးဌာနဘကျက ညှိနှိုငျးလုပျဆောငျတဲ့ သဘောသဘာဝကို လကျခံလာစဖေို့ လုပျဆောငျတာဖွဈ တယျလို့ ဒေါကျတာမိုးအောငျက ပွောပါတယျ။
အရငျက အခွခေံပညာ သူငယျတနျးမှ နဝမတနျး တှရေဲ့ နှဈဆုံးစာမေးပှဲတှကေိုဖဖေောျဝါရီ နောကျဆုံးပတျမှာ လုပျလေ့ရှိပွီး မတျလမှ ဇှနျထိ နှကြေောငျးပိတျကာလ အနနေဲ့ သုံးလ သတျမှတျထား ခဲ့ပါတယျ။