[Zawgyi/Unicode]
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ယာယီရပ်နားထားတဲ့ ပြည်တွင်းလေကြောင်းခရီးစဉ်တွေ ဒီကနေ့ ပြန်လည်ပြေးဆွဲပြီမို့ ခရီးသည်တွေ လိုက်ပါခွင့်ရဖို့ ကြိုးစားနေပေမဲ့ အခက်အခဲတချို့လည်း ရှိနေတဲ့အကြောင်း တင်ပြပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် မစုစုက သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ကပ်ရောဂါကာလ ယာယီပိတ်ထားတဲ့ ပြည်တွင်းလေကြောင်း ခရီးစဉ်တွေ ပြန်လည်ပြေးဆွဲရာမှာ ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်မှာ ကျန်းမာရေး လမ်းညွှန်ချက်နဲ့အညီ ခွင့်ပြုပေးနေပါတယ်။
လေကြောင်းခရီးသွားမယ့် သူတွေအနေနဲ့ ခရီးစဉ်မတိုင်ခင် ရောဂါပိုးရှိ၊ မရှိသိနိုင်ဖို့ ကျန်းမာရေးဌာနက သတ်မှတ်ထားတဲ့နေရာတွေမှာ လေယာဉ်လက်မှတ်အထောက်အထားပြပြီး စစ်ဆေးမှုခံယူဖို့လည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ညွှန်ကြားထားပါတယ်။
၃ လလောက်ကြာ ပိတ်ထားခဲ့ရတာကြောင့် ခရီးသွားမယ့်သူတွေ အများအပြားရှိနေတာကြောင့် လေယာဉ်ခရီးစဉ် အစနေ့မှာ အခက်အခဲ တချို့လည်း ကြုံခဲ့ရပါတယ်။ ရန်ကုန်ကနေ ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့ကို ပြန်ဖို့ပြင်ဆင်နေတဲ့ ကိုဘိုဘိုမင်းကတော့ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှု ခံယူတဲ့ အစီအစဉ်တွေမှာ ပိုပြီးစနစ်ကျဖို့လိုတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
"ကျနော့်အမြင်ဆိုရင်တော့ ဥပမာ လာစစ်တဲ့သူတွေကို အမိုးလေးတွေနဲ့ ထားပြီးတော့ပေါ့နော်... လူတွေအကုန်လုံးကို စုပြုံပြီးတော့ Token ပေးတဲ့ ပုံစံမျိုးမဟုတ်ဘဲနဲ့ သူ့ရဲ့စီနီယာအလိုက် တယောက်ချင်းသွားတာ ပိုကောင်းမယ်ထင်တယ်။ အခုကျတာ့ သူက Token ပေးမယ်ဆို လူတွေက စုပြီးတော့ သွားလိုက်တယ်။ ၃ ပေလည်းမကွာတော့ဘူး။ အကုန်စုနေတော့ အဲမှာလည်းရောဂါက ပြန်ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ အဲဒီလိုမျိုးတချက်ပေါ့။ စည်းကမ်းရှိရှိလေးနဲ့ သူ့ဟာသူ ၃ ပေအကွာ၊ အကိုတို့မဲပေးခဲ့သလိုပဲလေ။ ဥပမာ ၆ ပေအကွာရှိမယ်၊ အဲဒီလိုမျိုးလေးတွေ အစီအစဉ်တကျလုပ်ပေးရင်တော့ ကောင်းမယ်။ အခုက လူတွေက အကုန်လုံးပြုံနေတဲ့အခါကျတော့ အဆင်တော့သိပ်မပြေချင်ဘူးခင်ဗျ။"
ကပ်ရောဂါကူးစက်မှုတွေ အများဆုံး ကြုံနေရတာကြောင့် အိမ်ပြင်မထွက်ဖို့ အမိန့်ထုတ်ထားတဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းက ခရီးသည်တွေ အနေနဲ့ လေကြောင်းခရီးစဉ်တွေမှာ လိုက်ပါမယ်ဆိုရင်၊ ခရီးမထွက်ခင် ၃၆ နာရီအတွင်းမှာ ဆူးလေဘုရားလမ်းမှာရှိတဲ့ Tourist Burma အဆောက်အဦနဲ့ အောင်မင်္ဂလာ အဝေးပြေးဝင်းထဲက ဒေသန္တရကျန်းမာရေးဌာနတို့မှာ စစ်ဆေးနိုင်ပါတယ်။
စစ်တွေမြို့ကို တာဝန်ထမ်းဆောင်ဖို့သွားရောက်မယ့် တက္ကသိုလ်တွဲဖက်ပါမောက္ခ ဒေါက်တာသက်ဝေဝင်းကတော့ ရောဂါပိုးရှိ၊ မရှိ စစ်ဆေးပေးတဲ့ နေရာမှာ ကျန်းမာရေးစံသတ်မှတ်ချက်တွေအတိုင်း ဆောင်ရွက်ထားပေမဲ့ အားနည်းချက်တွေ ရှိနေတာ တွေ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
"မနေ့ကမှစပြီး ဒီမှာစစ်တာဆိုတော့လေ လူတွေကအပြင်မှာ နည်းနည်းလေးများနေပေမယ့် အထဲမှာတော့ သူတို့စနစ်တကျ စီစဉ်ထားပါတယ်။ အပြင်မှာ ခရီးသည်တွေအနေနဲ့ စနစ်တကျလေးတန်းစီပြီး ဝင်ဖို့ပေါ့နော်။ အဲ့ဒါတော့ နည်းနည်းလေးစနစ်တကျဖြစ်ဖို့ လိုနေသေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ တဖြည်းဖြည်းနဲ့တော့ အဆင်ပြေသွားမှာပေါ့လေ အခုမှ ၁ ရက်၊ ၂ ရက်ပဲရှိနေသေးတာဆိုတော့။ အထဲမှာကတော့ အဆင်ပြေတယ်၊ ထိုင်ဖို့နေရာကအစ ထိုင်ခုံတွေလိုက်ပြီးတော့ချထားပေးတယ်။ ပြီးရင် တယောက်ပြီးတယောက် Test စစ်ခိုင်းတယ်ပေါ့နော်။ Test ယူပြီးရင် ဟိုဘက်က သီးသန့်အခန်းမှာ ၃ ပေခြားစီပေါ့နော်။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန လမ်းညွှန်ချက်နဲ့အညီ သူတို့ထားတယ်။ နာရီဝက်လောက်ထိုင်ပြီးစောင့်ရတယ်ပေါ့၊ အဖြေ တခါတည်းပေးလိုက်ပါတယ်။ အဆင်ပြေပါတယ် အားလုံး။"
လေကြောင်းခရီးသွားမယ့် သူတွေ အနေနဲ့ ကိုဗစ်ရောဂါပိုးရှိ၊ မရှိ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးချက်အပါအဝင်၊ ခရီးစဉ်တလျှောက် လိုက်နာရမယ့် စည်းမျဉ်းတွေကိုလည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ခရီးသည်တွေအနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာဒေသတွေကို ရောက်ရှိတဲ့အခါမှာ ဒေသခံအာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေကိုလည်း လက်ခံကြရာမှာပါ။ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ တကျော့ပြန် တိုးလာရာက သေဆုံးသူ ၂,၃၀၀ ကျော်နဲ့ ကူးစက်သူ ၁၁၀,၀၀၀ ကျော် ရှိနေချိန်မှာပဲ မြန်မာနိုင်ငံက ပြည်တွင်းလေကြောင်း ခရီးစဉ်တွေကို ပြန်ခွင့်ပြုလိုက်ပေမဲ့ ပြည်ပခရီးစဉ်တွေကိုတော့ ဒီနှစ်ကုန်အထိ ပိတ်ထားဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ပွညျတှငျးလကွေောငျးခရီးစဉျမြား စတငျပွေးဆှဲ
ကိုဗဈကပျရောဂါကူးစကျမှုတှကေို ထိနျးခြုပျဖို့ ယာယီရပျနားထားတဲ့ ပွညျတှငျးလကွေောငျးခရီးစဉျတှေ ဒီကနေ့ ပွနျလညျပွေးဆှဲပွီမို့ ခရီးသညျတှေ လိုကျပါခှင့ျရဖို့ ကွိုးစားနပေမေဲ့ အခကျအခဲတခြို့လညျး ရှိနတေဲ့အကွောငျး တငျပွပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ မစုစုက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ကပျရောဂါကာလ ယာယီပိတျထားတဲ့ ပွညျတှငျးလကွေောငျး ခရီးစဉျတှေ ပွနျလညျပွေးဆှဲရာမှာ ရနျကုနျအပွညျပွညျဆိုငျရာ လဆေိပျမှာ ကနြျးမာရေး လမျးညှှနျခကြျနဲ့အညီ ခှင့ျပွုပေးနပေါတယျ။
လကွေောငျးခရီးသှားမယ့ျ သူတှအေနနေဲ့ ခရီးစဉျမတိုငျခငျ ရောဂါပိုးရှိ၊ မရှိသိနိုငျဖို့ ကနြျးမာရေးဌာနက သတျမှတျထားတဲ့နရောတှမှော လယောဉျလကျမှတျအထောကျအထားပွပွီး စဈဆေးမှုခံယူဖို့လညျး ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ညှှနျကွားထားပါတယျ။
၃ လလောကျကွာ ပိတျထားခဲ့ရတာကွောင့ျ ခရီးသှားမယ့ျသူတှေ အမြားအပွားရှိနတောကွောင့ျ လယောဉျခရီးစဉျ အစနေ့မှာ အခကျအခဲ တခြို့လညျး ကွုံခဲ့ရပါတယျ။ ရနျကုနျကနေ ရခိုငျပွညျနယျ စဈတှမွေို့ကို ပွနျဖို့ပွငျဆငျနတေဲ့ ကိုဘိုဘိုမငျးကတော့ ကနြျးမာရေးစဈဆေးမှု ခံယူတဲ့ အစီအစဉျတှမှော ပိုပွီးစနဈကဖြို့လိုတယျလို့ ပွောပါတယျ။
"ကနြော့ျအမွငျဆိုရငျတော့ ဥပမာ လာစဈတဲ့သူတှကေို အမိုးလေးတှနေဲ့ ထားပွီးတော့ပေါ့နောျ... လူတှအေကုနျလုံးကို စုပွုံပွီးတော့ Token ပေးတဲ့ ပုံစံမြိုးမဟုတျဘဲနဲ့ သူ့ရဲ့စီနီယာအလိုကျ တယောကျခငြျးသှားတာ ပိုကောငျးမယျထငျတယျ။ အခုကတြာ့ သူက Token ပေးမယျဆို လူတှကေ စုပွီးတော့ သှားလိုကျတယျ။ ၃ ပလေညျးမကှာတော့ဘူး။ အကုနျစုနတေော့ အဲမှာလညျးရောဂါက ပွနျဖွဈသှားနိုငျတယျ။ အဲဒီလိုမြိုးတခကြျပေါ့။ စညျးကမျးရှိရှိလေးနဲ့ သူ့ဟာသူ ၃ ပအေကှာ၊ အကိုတို့မဲပေးခဲ့သလိုပဲလေ။ ဥပမာ ၆ ပအေကှာရှိမယျ၊ အဲဒီလိုမြိုးလေးတှေ အစီအစဉျတကလြုပျပေးရငျတော့ ကောငျးမယျ။ အခုက လူတှကေ အကုနျလုံးပွုံနတေဲ့အခါကတြော့ အဆငျတော့သိပျမပွခေငြျဘူးခငျဗြ။"
ကပျရောဂါကူးစကျမှုတှေ အမြားဆုံး ကွုံနရေတာကွောင့ျ အိမျပွငျမထှကျဖို့ အမိန့ျထုတျထားတဲ့ ရနျကုနျတိုငျးအတှငျးက ခရီးသညျတှေ အနနေဲ့ လကွေောငျးခရီးစဉျတှမှော လိုကျပါမယျဆိုရငျ၊ ခရီးမထှကျခငျ ၃၆ နာရီအတှငျးမှာ ဆူးလဘေုရားလမျးမှာရှိတဲ့ Tourist Burma အဆောကျအဦနဲ့ အောငျမငျ်ဂလာ အဝေးပွေးဝငျးထဲက ဒသေန်တရကနြျးမာရေးဌာနတို့မှာ စဈဆေးနိုငျပါတယျ။
စဈတှမွေို့ကို တာဝနျထမျးဆောငျဖို့သှားရောကျမယ့ျ တက်ကသိုလျတှဲဖကျပါမောက်ခ ဒေါကျတာသကျဝဝေငျးကတော့ ရောဂါပိုးရှိ၊ မရှိ စဈဆေးပေးတဲ့ နရောမှာ ကနြျးမာရေးစံသတျမှတျခကြျတှအေတိုငျး ဆောငျရှကျထားပမေဲ့ အားနညျးခကြျတှေ ရှိနတော တှေ့ရတယျလို့ ပွောပါတယျ။
"မနေ့ကမှစပွီး ဒီမှာစဈတာဆိုတော့လေ လူတှကေအပွငျမှာ နညျးနညျးလေးမြားနပေမေယ့ျ အထဲမှာတော့ သူတို့စနဈတကြ စီစဉျထားပါတယျ။ အပွငျမှာ ခရီးသညျတှအေနနေဲ့ စနဈတကလြေးတနျးစီပွီး ဝငျဖို့ပေါ့နောျ။ အဲ့ဒါတော့ နညျးနညျးလေးစနဈတကဖြွဈဖို့ လိုနသေေးတယျ။ ဒါပမေဲ့ တဖွညျးဖွညျးနဲ့တော့ အဆငျပွသှေားမှာပေါ့လေ အခုမှ ၁ ရကျ၊ ၂ ရကျပဲရှိနသေေးတာဆိုတော့။ အထဲမှာကတော့ အဆငျပွတေယျ၊ ထိုငျဖို့နရောကအစ ထိုငျခုံတှလေိုကျပွီးတော့ခထြားပေးတယျ။ ပွီးရငျ တယောကျပွီးတယောကျ Test စဈခိုငျးတယျပေါ့နောျ။ Test ယူပွီးရငျ ဟိုဘကျက သီးသန့ျအခနျးမှာ ၃ ပခွေားစီပေါ့နောျ။ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာန လမျးညှှနျခကြျနဲ့အညီ သူတို့ထားတယျ။ နာရီဝကျလောကျထိုငျပွီးစောင့ျရတယျပေါ့၊ အဖွေ တခါတညျးပေးလိုကျပါတယျ။ အဆငျပွပေါတယျ အားလုံး။"
လကွေောငျးခရီးသှားမယ့ျ သူတှေ အနနေဲ့ ကိုဗဈရောဂါပိုးရှိ၊ မရှိ ကနြျးမာရေးစဈဆေးခကြျအပါအဝငျ၊ ခရီးစဉျတလြှောကျ လိုကျနာရမယ့ျ စညျးမဉြျးတှကေိုလညျး ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ခရီးသညျတှအေနနေဲ့ သကျဆိုငျရာဒသေတှကေို ရောကျရှိတဲ့အခါမှာ ဒသေခံအာဏာပိုငျတှကေ ထုတျပွနျထားတဲ့ ကန့ျသတျခကြျတှနေဲ့ စဈဆေးမှုတှကေိုလညျး လကျခံကွရာမှာပါ။ ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ တကြော့ပွနျ တိုးလာရာက သဆေုံးသူ ၂,၃၀၀ ကြောျနဲ့ ကူးစကျသူ ၁၁၀,၀၀၀ ကြောျ ရှိနခြေိနျမှာပဲ မွနျမာနိုငျငံက ပွညျတှငျးလကွေောငျး ခရီးစဉျတှကေို ပွနျခှင့ျပွုလိုကျပမေဲ့ ပွညျပခရီးစဉျတှကေိုတော့ ဒီနှဈကုနျအထိ ပိတျထားဆဲ ဖွဈပါတယျ။