(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ အဓိက နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတခုဖြစ်တဲ့ မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးဇုံမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါ ကင်းရှင်းတဲ့ မြန်မာယာဉ်မောင်း ၂၀၀ လောက် သီးသန့်စီစဉ်ထားပေးဖို့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ တောင်းဆိုမှုကို ညှိနှိုင်းနေတဲ့အကြောင်း ကိုဇော်ထက်ပြောပြပါမယ်။
ကပ်ရောဂါကြောင့် သွားလာလှုပ်ရှားမှုတွေ ကန့်သတ်ထားတဲ့ ၂ နိုင်ငံ နယ်စပ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ကုန်တင်ကားတွေ တရုတ်နိုင်ငံထဲ ဝင်ခွင့်ရရေး ယူနန်ပြည်နယ် အာဏာပိုင်တွေနဲ့ ညှိနှိုင်းရာမှာ မြန်မာယာဉ်မောင်း ၂၀၀ သီးသန့်ထားဖို့ တရုတ်နိုင်ငံဘက်က ပြောဆိုလိုက်တာပါ။
လတ်တလော အချိန်အထိကတော့ ယူနန်ပြည်နယ်ထဲ ကုန်တင်ပို့ရာမှာ မြန်မာယာဉ်မောင်းတွေ ကိုယ်တိုင်မောင်းပြီး ဝင်ခွင့်မရတဲ့အတွက် ကုန်စည်စီးဆင်းမှုတွေမှာ ကြန့်ကြာမှုတွေ ကြုံနေရပါတယ်။ ကန့်သတ်ချက်တွေကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံထဲ ကုန်တင်ပို့နေတဲ့ ကားစင်းရေ ထက်ဝက်လောက် လျော့သွားတယ် လို့လည်း မြန်မာ့ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးမျိုးသူက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ ဒီဘက်က ကားအစီး ၅၀၀ ကျော်၊ ၆၀၀ ကျော်တက်တဲ့အခါကျတော့ ကျန်တဲ့ ၃၀၀ လောက်က နေ့တိုင်း ပိုလာတာပေါ့။ အဲဒါကျနော်တို့က နယ်စပ်မှာ ညှိတယ်ဗျ။ ဆက်တိုက်ညှိနေတာပေါ့နော်။ အခုထိတော့ အဆင်မပြေသေးဘူး၊ အဓိကတော့ ဘာလဲဆိုတော့ သူတို့က ကျနော်တို့ဘက်က ရောဂါပိုး ကင်းစင်တဲ့ driver ၂၀၀ လောက်ရှာပေးပေါ့၊ ရှာပေးပြီးတော့ အဲဒီလူတွေနဲ့ အဝင်အထွက် လုပ်လို့ပြောတယ်။ ကျနော်တို့ဘက်က အဲဒီ ဒေသခံ ၂၀၀ လောက်ရှာဖို့ဆိုတာ အတော်ခက်တယ်။ သူတို့ စားဝတ်နေရေး စရိတ်၊ ဘယ်နားထားမှာလဲ၊ ကျန်းမာရေးအရ ဘယ်လောက်စစ်ပေးမှာလဲ၊ ဘယ်လိုစစ်မှာလဲ အများကြီးပေါ့နော်၊ ညှိနေကြတာပေါ့။ အဲဒီဟာ ပြေလည်သွားရင်တော့ ကုန်က ဒီထက် တိုးလာမှာ။”
မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ထိစပ်နေတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ ယူနန်ပြည်နယ်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်သူ ထပ်မတွေ့တော့ပေမဲ့ ကြိုတင်သတိထားတဲ့ အနေနဲ့ ဆက်လက် ကန့်သတ်ထားတာ လို့လည်း ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးမျိုးသူကပြောပါတယ်။
၂ နိုင်ငံ အဓိကနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းဖြစ်တဲ့ မူဆယ်မှာ အသွားအလာ အဝင်အထွက်တွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလဆန်းကတည်းက ကန့်သတ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ မူဆယ်သစ်သီးဝလံကုန်စည်ဒိုင် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုင်းခင်မောင်ကတော့ ကုန်စည် စီးဆင်းမှုတွေကို လိုအပ်တာထက် ပိုပြီးကန့်သတ်တာမျိုး မဖြစ်စေချင်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
“တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ဆက်ဆံရေးမှာကျတော့ သိပ်ပြီးလိုက်လျောလို့တော့မရဘူး သူတို့က နည်းနည်း တဖက်သတ် ဆန်တယ်လေနော်၊ အရောင်းအဝယ် ကုန်သွယ်မှုဆိုတာ နှစ်ဘက်လုံးမျှပြီးတော့ ညီမျှ နေမှရမှာ။ တဖက်တည်းနဲ့ပဲ ဒါဒီလိုတောင်းဆိုတယ်၊ နောက်ပြီးတော့ ယာဉ်မောင်းအစားထိုးစနစ်ကို နည်းနည်းသက်ဆိုးရှည်စေချင်တယ်၊ နောက် COVID ကာလ ကုန်သွယ်မှုကိုလည်း မလိုအပ်ဘဲနဲ့ အကျယ်ချဲ့ချင်တယ်၊ အဲလိုမျိုး ပုံစံမျိုးကျတော့ မကောင်းဘူးပေါ့။ အခုက ပုံမှန်ကုန်သွယ်ရေးစနစ်ကိုပဲ အမြန်ဆုံး ရောက်တာ အကောင်းဆုံးပေါ့ နှစ်နိုင်ငံ။”
မြန်မာတနိုင်ငံလုံးက နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်း ၁၈ ခုမှာ မူဆယ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းက ကုန်သွယ်မှု အများဆုံးဖြစ်ပြီး ၂၀၁၈- ၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း ၄၉၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပေမဲ့ ကပ်ရောဂါကာလမှာ သန်း ၃၀ ကျော်လောက် ကျဆင်းသွားတယ် လို့လည်း ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ ဒီနှစ်မှာတော့ ကပ်ရောဂါကြောင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း တမူးခရိုင် မြန်မာ- အိန္ဒိယနယ်စပ်ကို အိန္ဒိယဘက်က မတ်လ ၁၀ရက်ကတည်းက ပိတ်ထားပြီး တရုတ်နဲ့ ထိုင်းနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှာလည်း ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ လျှော့ချထားရပါတယ်။
................
နယျစပျမှာ ကိုဗဈရောဂါကငျးစငျတဲ့ မွနျမာယာဉျမောငျး ၂၀၀ ထားပေးဖို့ တရုတျတောငျးဆို
(Unicode)
တရုတျနိုငျငံနဲ့ အဓိက နယျစပျကုနျသှယျရေး လမျးကွောငျးတခုဖွဈတဲ့ မူဆယျကုနျသှယျရေးဇုံမှာ COVID-19 ကပျရောဂါ ကငျးရှငျးတဲ့ မွနျမာယာဉျမောငျး ၂၀၀ လောကျ သီးသန့ျစီစဉျထားပေးဖို့ တရုတျနိုငျငံရဲ့ တောငျးဆိုမှုကို ညှိနှိုငျးနတေဲ့အကွောငျး ကိုဇောျထကျပွောပွပါမယျ။
ကပျရောဂါကွောင့ျ သှားလာလှုပျရှားမှုတှေ ကန့ျသတျထားတဲ့ ၂ နိုငျငံ နယျစပျမှာ မွနျမာနိုငျငံဘကျက ကုနျတငျကားတှေ တရုတျနိုငျငံထဲ ဝငျခှင့ျရရေး ယူနနျပွညျနယျ အာဏာပိုငျတှနေဲ့ ညှိနှိုငျးရာမှာ မွနျမာယာဉျမောငျး ၂၀၀ သီးသန့ျထားဖို့ တရုတျနိုငျငံဘကျက ပွောဆိုလိုကျတာပါ။
လတျတလော အခြိနျအထိကတော့ ယူနနျပွညျနယျထဲ ကုနျတငျပို့ရာမှာ မွနျမာယာဉျမောငျးတှေ ကိုယျတိုငျမောငျးပွီး ဝငျခှင့ျမရတဲ့အတှကျ ကုနျစညျစီးဆငျးမှုတှမှော ကွန့ျကွာမှုတှေ ကွုံနရေပါတယျ။ ကန့ျသတျခကြျတှကွေောင့ျ တရုတျနိုငျငံထဲ ကုနျတငျပို့နတေဲ့ ကားစငျးရေ ထကျဝကျလောကျ လြော့သှားတယျ လို့လညျး မွနျမာ့ကုနျသှယျမှု မွှင့ျတငျရေးအဖှဲ့ ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးမြိုးသူက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ ဒီဘကျက ကားအစီး ၅၀၀ ကြောျ၊ ၆၀၀ ကြောျတကျတဲ့အခါကတြော့ ကနြျတဲ့ ၃၀၀ လောကျက နေ့တိုငျး ပိုလာတာပေါ့။ အဲဒါကနြောျတို့က နယျစပျမှာ ညှိတယျဗြ။ ဆကျတိုကျညှိနတောပေါ့နောျ။ အခုထိတော့ အဆငျမပွသေေးဘူး၊ အဓိကတော့ ဘာလဲဆိုတော့ သူတို့က ကနြောျတို့ဘကျက ရောဂါပိုး ကငျးစငျတဲ့ driver ၂၀၀ လောကျရှာပေးပေါ့၊ ရှာပေးပွီးတော့ အဲဒီလူတှနေဲ့ အဝငျအထှကျ လုပျလို့ပွောတယျ။ ကနြောျတို့ဘကျက အဲဒီ ဒသေခံ ၂၀၀ လောကျရှာဖို့ဆိုတာ အတောျခကျတယျ။ သူတို့ စားဝတျနရေေး စရိတျ၊ ဘယျနားထားမှာလဲ၊ ကနြျးမာရေးအရ ဘယျလောကျစဈပေးမှာလဲ၊ ဘယျလိုစဈမှာလဲ အမြားကွီးပေါ့နောျ၊ ညှိနကွေတာပေါ့။ အဲဒီဟာ ပွလေညျသှားရငျတော့ ကုနျက ဒီထကျ တိုးလာမှာ။”
မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ထိစပျနတေဲ့ တရုတျနိုငျငံ ယူနနျပွညျနယျမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုး ကူးစကျသူ ထပျမတှေ့တော့ပမေဲ့ ကွိုတငျသတိထားတဲ့ အနနေဲ့ ဆကျလကျ ကန့ျသတျထားတာ လို့လညျး ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးမြိုးသူကပွောပါတယျ။
၂ နိုငျငံ အဓိကနယျစပျကုနျသှယျရေးလမျးကွောငျးဖွဈတဲ့ မူဆယျမှာ အသှားအလာ အဝငျအထှကျတှကေို ပွီးခဲ့တဲ့ ဧပွီလဆနျးကတညျးက ကန့ျသတျထားတာ ဖွဈပါတယျ။ မူဆယျသဈသီးဝလံကုနျစညျဒိုငျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးစိုငျးခငျမောငျကတော့ ကုနျစညျ စီးဆငျးမှုတှကေို လိုအပျတာထကျ ပိုပွီးကန့ျသတျတာမြိုး မဖွဈစခေငြျဘူးလို့ ပွောပါတယျ။
“တရုတျနိုငျငံနဲ့ ဆကျဆံရေးမှာကတြော့ သိပျပွီးလိုကျလြောလို့တော့မရဘူး သူတို့က နညျးနညျး တဖကျသတျ ဆနျတယျလနေောျ၊ အရောငျးအဝယျ ကုနျသှယျမှုဆိုတာ နှဈဘကျလုံးမြှပွီးတော့ ညီမြှ နမှေရမှာ။ တဖကျတညျးနဲ့ပဲ ဒါဒီလိုတောငျးဆိုတယျ၊ နောကျပွီးတော့ ယာဉျမောငျးအစားထိုးစနဈကို နညျးနညျးသကျဆိုးရှညျစခေငြျတယျ၊ နောကျ COVID ကာလ ကုနျသှယျမှုကိုလညျး မလိုအပျဘဲနဲ့ အကယြျခြဲ့ခငြျတယျ၊ အဲလိုမြိုး ပုံစံမြိုးကတြော့ မကောငျးဘူးပေါ့။ အခုက ပုံမှနျကုနျသှယျရေးစနဈကိုပဲ အမွနျဆုံး ရောကျတာ အကောငျးဆုံးပေါ့ နှဈနိုငျငံ။”
မွနျမာတနိုငျငံလုံးက နယျစပျကုနျသှယျရေးစခနျး ၁၈ ခုမှာ မူဆယျကုနျသှယျရေးစခနျးက ကုနျသှယျမှု အမြားဆုံးဖွဈပွီး ၂၀၁၈- ၂၀၁၉ ဘဏ်ဍာနှဈမှာ အမရေိကနျဒေါျလာ သနျးပေါငျး ၄၉၀၀ ကြောျရှိခဲ့ပမေဲ့ ကပျရောဂါကာလမှာ သနျး ၃၀ ကြောျလောကျ ကဆြငျးသှားတယျ လို့လညျး ကုနျသှယျရေး ဝနျကွီးဌာနက ခန့ျမှနျးထားပါတယျ။ ဒီနှဈမှာတော့ ကပျရောဂါကွောင့ျ စဈကိုငျးတိုငျး တမူးခရိုငျ မွနျမာ- အိန်ဒိယနယျစပျကို အိန်ဒိယဘကျက မတျလ ၁၀ရကျကတညျးက ပိတျထားပွီး တရုတျနဲ့ ထိုငျးနယျစပျကုနျသှယျရေးမှာလညျး ကန့ျသတျခကြျတှနေဲ့ လြှော့ခထြားရပါတယျ။
