ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ကုန်းဆာရွာအနီးဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေသူ ၃၀၀ကျော်ရှိကြောင်း ဒေသခံတွေနဲ့ သူတို့ကို ကူညီနေသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီတိုက်ပွဲဟာ အင်္ဂါနေ့မနက်က စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒီကနေ့မှာတော့ ငြိမ်သက်နေပေမဲ့တိုက်ပွဲတွေ ပြန်ဖြစ်မှာကို စိုးရိမ် တာကြောင့် ရွာသားတွေ နေရပ်မပြန်နိုင်သေးတာဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်ကြပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုတော့ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းရဲ့သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
ကွတ်ခိုင်မြို့နယ် ကုန်းဆာရွာအနီးမှာ အခြေပြုထားတဲ့ TNLA တအန်း(ပလောင်) တပ်ဖွဲ့ကို တပ်မတော်က တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး တစ်နေ့လုံးလို လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်ခဲ့တဲ့နောက် ကုန်းဆာနဲ့ အနီးအနားရွာက ဒေသခံတွေဟာ ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြတာပါ။
လက်ရှိကုန်းဆာရွာက တိမ်းရှောင်သူတွေဟာ မန်တုံရွာမှာ ခိုလှုံနေကြောင်း ဒေသခံရွာသားတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ အခု မန်တုံဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ စုနေတယ်။ လက်ရှိ စာရင်းက ၁၄၁ဦးဖြစ်နေတယ်။ လက်နက်ကြီးက ရွာဘေးက အိမ်တစ်လုံးလောက်တော့ ထိသွားတာ။ အဲလိုကြောင့် ပြေးရှောင်နေရတာ။ အစားအသောက်တော့ အဆင်ပြေတယ်။ ဒါပေမဲ့ အိပ်ဖို့ဘာညာ အဆောင်တို့ကျတော့ အဆင်မပြေဘူး။ အိပ်တဲ့အချိန် ကျနော်တို့ ရွာမှာ မိတ်ဆွေ၊ ဆွေမျိုးတို့အိမ်မှာပဲ ခွဲပြီးတော့ ထားပေးလိုက်တယ်ဆရာ။ ”
စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေကို ကွတ်ခိုင်နဲ့ လားရှိုးမြို့က လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့တွေကနေ လာရောက် ကူညီထောက်ပံ့ တာတွေ ရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
ကွတ်ခိုင်အရေးပေါ်ကူညီရေး ကွန်ရက်က တာဝန်ရှိသူ တစ်ဦးကတော့ အခြားရွာတွေမှာလည်း တိမ်းရှောင်သူတွေ နဲ့ တိုက်ပွဲအခြေအနေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ နမ့်မွန်၊ လော့မွန် အဲဒီက ရွာသားတွေက ပါဂျူရွာဆိုတဲ့ ရွာမှာ Church ကျောင်းမှာ ရှိမယ်။ ကြားရတာတော့ ၁၇၀ လောက်ရှိမယ်လို့ ပြောတယ်။ အခုလောလောဆည်ကတော့ မနေ့က နေ့ခင်းပိုင်းက ဒီဘက်ကိုကတော့ အသံဗလံကတော့ ဘာမှ မကြားရတော့ဘူး။ ဒါပေမဲ့ လောလောဆည် စောင့်ကြည့်တဲ့ အနေအထားပေါ့။ နည်းနည်း အေးချမ်းသွားရင်တော့ ပြန်ကြမှာပေါ့။”
TNLA က ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးတာအိုက်ကျော်ကလည်း လက်ရှိအခြေအနေကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ ဒီနေ့တော့ ဘာမှ ထူးခြားမှုမရှိဘူး။ တိုက်ပွဲကတော့ တမြန်မနေ့က ဖြစ်ပြီးတော့မှ မနေ့ကတော့ မရှိတော့ဘူး။”
ဒီလ ၁၃ရက်နေ့ကလည်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ နမ့်ဆန်မြို့အနီးမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် ဟိုချောင်းကျေးရွာနဲ့ အနီးအနားက ဒေသခံ ၂ထောင်လောက် နမ့်ဆန်မြို့ပေါ်ကို တိမ်းရှောင်ခဲ့ရပါတယ်။ အခုအခါမှာတော့ အခြေအနေက ငြိမ်သက်သွားတာကြောင့် နေရပ်ရင်း ပြန်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ TNLA အပါအဝင် မဟာမိတ် ၄ဖွဲ့ဟာ အစိုးရနဲ့ Bilateral ခေါ် နှစ်ဖက် အပစ်ရပ်စာချုပ် ချုပ်ဆိုရေးအတွက် ဆွေးနွေးနေကြပေမဲ့ လောလောဆည်အထိတော့ TNLA နဲ့ တပ်မတော်အကြားမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲ ရှိပါတယ်။
.................
{Unicode}
ကှတျခိုငျမွို့နယျတှငျး တိုကျပှဲဖွဈပှား
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး ကှတျခိုငျမွို့နယျ ကုနျးဆာရှာအနီးဖွဈပှားတဲ့ တိုကျပှဲကွောင့ျ ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနသေူ ၃၀၀ကြောျရှိကွောငျး ဒသေခံတှနေဲ့ သူတို့ကို ကူညီနသေူတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒီတိုကျပှဲဟာ အငျ်ဂါနေ့မနကျက စတငျခဲ့တာဖွဈပွီး ဒီကနေ့မှာတော့ ငွိမျသကျနပေမေဲ့တိုကျပှဲတှေ ပွနျဖွဈမှာကို စိုးရိမျ တာကွောင့ျ ရှာသားတှေ နရေပျမပွနျနိုငျသေးတာဖွဈကွောငျး သုံးသပျကွပါတယျ။ ဒီသတငျးကိုတော့ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးရဲ့သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
ကှတျခိုငျမွို့နယျ ကုနျးဆာရှာအနီးမှာ အခွပွေုထားတဲ့ TNLA တအနျး(ပလောငျ) တပျဖှဲ့ကို တပျမတောျက တိုကျခိုကျခဲ့တာဖွဈပွီး တဈနေ့လုံးလို လကျနကျကွီးတှနေဲ့ ပဈခတျခဲ့တဲ့နောကျ ကုနျးဆာနဲ့ အနီးအနားရှာက ဒသေခံတှဟော ဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျခဲ့ကွတာပါ။
လကျရှိကုနျးဆာရှာက တိမျးရှောငျသူတှဟော မနျတုံရှာမှာ ခိုလှုံနကွေောငျး ဒသေခံရှာသားတဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ အခု မနျတုံဘုနျးကွီးကြောငျးမှာ စုနတေယျ။ လကျရှိ စာရငျးက ၁၄၁ဦးဖွဈနတေယျ။ လကျနကျကွီးက ရှာဘေးက အိမျတဈလုံးလောကျတော့ ထိသှားတာ။ အဲလိုကွောင့ျ ပွေးရှောငျနရေတာ။ အစားအသောကျတော့ အဆငျပွတေယျ။ ဒါပမေဲ့ အိပျဖို့ဘာညာ အဆောငျတို့ကတြော့ အဆငျမပွဘေူး။ အိပျတဲ့အခြိနျ ကနြောျတို့ ရှာမှာ မိတျဆှေ၊ ဆှမြေိုးတို့အိမျမှာပဲ ခှဲပွီးတော့ ထားပေးလိုကျတယျဆရာ။ ”
စဈရှောငျပွညျသူတှကေို ကှတျခိုငျနဲ့ လားရှိုးမွို့က လူမှုရေးအသငျးအဖှဲ့တှကေနေ လာရောကျ ကူညီထောကျပံ့ တာတှေ ရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
ကှတျခိုငျအရေးပေါျကူညီရေး ကှနျရကျက တာဝနျရှိသူ တဈဦးကတော့ အခွားရှာတှမှောလညျး တိမျးရှောငျသူတှေ နဲ့ တိုကျပှဲအခွအေနကေို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ နမ့ျမှနျ၊ လော့မှနျ အဲဒီက ရှာသားတှကေ ပါဂြူရှာဆိုတဲ့ ရှာမှာ Church ကြောငျးမှာ ရှိမယျ။ ကွားရတာတော့ ၁၇၀ လောကျရှိမယျလို့ ပွောတယျ။ အခုလောလောဆညျကတော့ မနေ့က နေ့ခငျးပိုငျးက ဒီဘကျကိုကတော့ အသံဗလံကတော့ ဘာမှ မကွားရတော့ဘူး။ ဒါပမေဲ့ လောလောဆညျ စောင့ျကွည့ျတဲ့ အနအေထားပေါ့။ နညျးနညျး အေးခမြျးသှားရငျတော့ ပွနျကွမှာပေါ့။”
TNLA က ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးတာအိုကျကြောျကလညျး လကျရှိအခွအေနကေို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ ဒီနေ့တော့ ဘာမှ ထူးခွားမှုမရှိဘူး။ တိုကျပှဲကတော့ တမွနျမနေ့က ဖွဈပွီးတော့မှ မနေ့ကတော့ မရှိတော့ဘူး။”
ဒီလ ၁၃ရကျနေ့ကလညျး ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး ပလောငျကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေ နမ့ျဆနျမွို့အနီးမှာ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျ ဟိုခြောငျးကြေးရှာနဲ့ အနီးအနားက ဒသေခံ ၂ထောငျလောကျ နမ့ျဆနျမွို့ပေါျကို တိမျးရှောငျခဲ့ရပါတယျ။ အခုအခါမှာတော့ အခွအေနကေ ငွိမျသကျသှားတာကွောင့ျ နရေပျရငျး ပွနျသှားပွီဖွဈပါတယျ။
ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျးမှာ TNLA အပါအဝငျ မဟာမိတျ ၄ဖှဲ့ဟာ အစိုးရနဲ့ Bilateral ခေါျ နှဈဖကျ အပဈရပျစာခြုပျ ခြုပျဆိုရေးအတှကျ ဆှေးနှေးနကွေပမေဲ့ လောလောဆညျအထိတော့ TNLA နဲ့ တပျမတောျအကွားမှာ တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျဖွဈပှားနဆေဲ ရှိပါတယျ။
