ကရင်ပြည်နယ် အစိုးရ လူမှုရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဒေါက်တာတင်ဝင်းကျော်ဟာ လှိုင်းဘွဲ့မြို့နယ် ရွှေဂွန်းကျေးရွာက နေအိမ်မှာ အင်္ဂါနေ့ ညနေပိုင်းက ကွယ်လွန်သွားပါတယ်။ ဒေါက်တာတင်ဝင်းကျော်ဟာ ကျန်းမာရေးကြောင့် ဒီနှစ်ဇွန်လမှာ လူမှုရေးဝန်ကြီးအဖြစ်က အနားယူခဲ့ပြီး သေဆုံးချိန်မှာ လက်ကောက်ဝတ် သွေးကြောကို ဖြတ်ပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်တာဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်ကြပါတယ်။ ဒီသတင်းကို ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က တင်ပြထားပါတယ်။
ဒေါက်တာတင်ဝင်းကျော်(ခေါ်) ဦးချိုဟာ ၂၀၁၅ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကရင်ပြည်နယ် လှိုင်းဘွဲ့မြို့နယ် အမှတ် ၁ မဲဆန္ဒနယ်ကနေ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးခြယ်တင်မြှောက်ခံရသူဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ရွေးကောက်ခံရတဲ့နောက် ကရင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့မှာ လူမှုရေးဝန်ကြီးဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ်အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်း ကင်ဆာရောဂါ ခံစားနေရတာကြောင့် ဒီနှစ် ဇွန်လမှာ ဝန်ကြီးတာဝန်က အနားယူခွင့် ပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
သူကွယ်လွန်သွားတဲ့အကြောင်းကို မကွယ်လွန်မီ ဆေးရုံကို ပို့ဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ ရွှေဂွန်းရွာ မေတ္တာရှင် လူမှုကူညီရေးအသင်းရဲ့ ဥက္ကဌ ဦးကျော်လွင်မိုးက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ သူက ဘယ်ဘက်လက်က သွေးပြန်ကြောကို ကတ်ကြေးနဲ့ထိုးပြီးဖြတ်လိုက်တာ။ အဲဒါက ဘယ်သူမှ မရှိဘူး။ အနားမှာက ။ ဆရာမိန်းမလည်း ရော်ဘာခြံသွားတယ်လေ။ အနားမှာ ဘယ်သူမှ မရှိဘူး။ သိတဲ့အချိန်က နည်းနည်းနောက်ကျနေပြီ။ သွေးလွန်နေပြီ။ သူ့လက်မှာ စိုနေတဲ့ သွေးတောင်မှ ခြောက်နေပြီ။ ရွှေဂွန်းဆေးရုံကို ပို့တယ် ဒါပေမဲ့ အခြေအနေက မကောင်းတော့ပါဘူး။ ဘာမှ မသိတော့ဘူး။ သူ့ကိုယ်သူပဲ စီစဉ်သွားတာ။ ”
ရွှေဂွန်းရဲစခန်းက တာဝန်ကျ ရဲအရာရှိက အခုလို ပြောပါတယ်။
“ မနေ့က ၆နာရီ ၂၀လောက် ဆေးရုံရောက် ဆုံးတာပါ။ သူက ကျန်းမာရေးမကောင်းတဲ့သူဖြစ်တယ်လေ။ ကျန်းမာရေးမကောင်းတော့ စိတ်ကျရောဂါပေါ့။ သူက ဆရာဝန်ဆိုတော့ သူ့ရဲ့ လက်ကောက်ဝတ်က သွေးပြန်ကြောကို ဆရာဝန်သုံးကပ်ကြေးနဲ့ ထိုးဖြတ်ပြီးတော့ သူက သွေးထွက်လွန်ပြီးတော့ သေတဲ့ သဘောမျိုးပေါ့။ သေမှုသေခင်း သူ့ကိုယ်သူ Suicide လုပ်မှုကို သေမှုသေခင်း ၆/ ၂၀၁၉နဲ့ အမှုဖွင့်ပြီး စစ်ဆေးလျှက်ရှိတယ်။”
ရွှေဂွန်းဒေသခံ တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ စောတာတူးက ဒေါက်တာတင်ဝင်းကျော်ကွယ်လွန်သွားတဲ့အတွက် သူတို့ ဒေသအတွက် နစ်နာရကြောင်းအခုလို ပြောပါတယ်။
“ သူကတော့ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ လူမှုရေးကိုင်တဲ့သူပေါ့။ သူလုပ်တဲ့ သက်တမ်းအတွင်းမှာတော့ သူ့အလုပ်တွေကတော့ အဆင်ပြေပြေလုပ်ခဲ့တာချည်းပါပဲ။ ပထမတစ်နှစ်မှာဆို မူလတန်းကျောင်းတွေ အဓိက ထားပြီးတော့ ရွာတွေမှာ လုပ်တာတွေ ရှိတယ်။ နောက် ကျန်းမာရေးဌာနတွေ လုပ်တာတွေ ရှိတယ်။ နောက် ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်တာ လုပ်တာတွေ ရှိတယ်။ အဲလို နာမည်ပျက်ဘာညာတော့ မရှိပါဘူး။ လှိုင်းဘွဲ့မြို့နယ်အတွက်တော့ နစ်နာတာပေါ့။ ရွှေဂွန်းမှာကျတော့ ဆေးရုံတွေ အဆင့်မြှင့်တာတို့၊ မူလတန်းကျောင်းတွေဆောက်၊ နောက် လမ်းတွေဘာတွေ သူ့လက်ထက်မှာ ကျေးရွာချင်းဆက်လမ်းတွေ ဖြစ်လာတာပေါ့။ အဓိကကတော့ သူ့ ရွှေဂွန်းနယ်အတွက် နစ်နာတာပေါ့။”
ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေ အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီးချိန်မှာ အဖွဲ့တွင်းက ၁၀တန်းအောင်ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေကို သူနာပြုသင်တန်း တက်ရောက်သင်ကြားနိုင်ရေးအတွက် အထောက်အပံပေးခဲ့ကြောင်း ကရင်အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နီးစပ်သူက ပြောပါတယ်။
ဒေါက်တာတင်ဝင်းကျော်ဟာ ကွယ်လွန်သွားချိန်မှာ အသက် ၅၈နှစ်ရှိပြီဖြစ်ပြီး ဇနီးသည်နဲ့ အတူ သားတစ်ယောက်၊ သမီးတစ်ယောက် ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ဈာပနကိုတော့ ကြာသပတေးနေ့မှာ ရွှေဂွန်းမှာပဲ ကျင်းပပြုလုပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။
.........................
{Unicode}
ကရငျပွညျနယျအစိုးရဝနျကွီးဟောငျး ကိုယ့ျကိုယျကိုအဆုံးစီရငျ
ကရငျပွညျနယျ အစိုးရ လူမှုရေးဝနျကွီးဟောငျး ဒေါကျတာတငျဝငျးကြောျဟာ လှိုငျးဘှဲ့မွို့နယျ ရှှဂှေနျးကြေးရှာက နအေိမျမှာ အငျ်ဂါနေ့ ညနပေိုငျးက ကှယျလှနျသှားပါတယျ။ ဒေါကျတာတငျဝငျးကြောျဟာ ကနြျးမာရေးကွောင့ျ ဒီနှဈဇှနျလမှာ လူမှုရေးဝနျကွီးအဖွဈက အနားယူခဲ့ပွီး သဆေုံးခြိနျမှာ လကျကောကျဝတျ သှေးကွောကို ဖွတျပွီး ကိုယ့ျကိုယျကို အဆုံးစီရငျတာဖွဈကွောငျး သုံးသပျကွပါတယျ။ ဒီသတငျးကို ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက တငျပွထားပါတယျ။
ဒေါကျတာတငျဝငျးကြောျ(ခေါျ) ဦးခြိုဟာ ၂၀၁၅ရှေးကောကျပှဲမှာ ကရငျပွညျနယျ လှိုငျးဘှဲ့မွို့နယျ အမှတျ ၁ မဲဆန်ဒနယျကနေ ပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျအဖွဈ ရှေးခွယျတငျမွှောကျခံရသူဖွဈပါတယျ။
ပွညျနယျလှှတျတောျကိုယျစားလှယျအဖွဈ ရှေးကောကျခံရတဲ့နောကျ ကရငျပွညျနယျအစိုးရအဖှဲ့မှာ လူမှုရေးဝနျကွီးဖွဈလာခဲ့ပါတယျ။ ဒီလို တာဝနျထမျးဆောငျနစေဉျအစာအိမျအူလမျးကွောငျး ကငျဆာရောဂါ ခံစားနရေတာကွောင့ျ ဒီနှဈ ဇှနျလမှာ ဝနျကွီးတာဝနျက အနားယူခှင့ျ ပေးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
သူကှယျလှနျသှားတဲ့အကွောငျးကို မကှယျလှနျမီ ဆေးရုံကို ပို့ဆောငျပေးခဲ့တဲ့ ရှှဂှေနျးရှာ မတေ်တာရှငျ လူမှုကူညီရေးအသငျးရဲ့ ဥက်ကဌ ဦးကြောျလှငျမိုးက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ သူက ဘယျဘကျလကျက သှေးပွနျကွောကို ကတျကွေးနဲ့ထိုးပွီးဖွတျလိုကျတာ။ အဲဒါက ဘယျသူမှ မရှိဘူး။ အနားမှာက ။ ဆရာမိနျးမလညျး ရောျဘာခွံသှားတယျလေ။ အနားမှာ ဘယျသူမှ မရှိဘူး။ သိတဲ့အခြိနျက နညျးနညျးနောကျကနြပွေီ။ သှေးလှနျနပွေီ။ သူ့လကျမှာ စိုနတေဲ့ သှေးတောငျမှ ခွောကျနပွေီ။ ရှှဂှေနျးဆေးရုံကို ပို့တယျ ဒါပမေဲ့ အခွအေနကေ မကောငျးတော့ပါဘူး။ ဘာမှ မသိတော့ဘူး။ သူ့ကိုယျသူပဲ စီစဉျသှားတာ။ ”
ရှှဂှေနျးရဲစခနျးက တာဝနျကြ ရဲအရာရှိက အခုလို ပွောပါတယျ။
“ မနေ့က ၆နာရီ ၂၀လောကျ ဆေးရုံရောကျ ဆုံးတာပါ။ သူက ကနြျးမာရေးမကောငျးတဲ့သူဖွဈတယျလေ။ ကနြျးမာရေးမကောငျးတော့ စိတျကရြောဂါပေါ့။ သူက ဆရာဝနျဆိုတော့ သူ့ရဲ့ လကျကောကျဝတျက သှေးပွနျကွောကို ဆရာဝနျသုံးကပျကွေးနဲ့ ထိုးဖွတျပွီးတော့ သူက သှေးထှကျလှနျပွီးတော့ သတေဲ့ သဘောမြိုးပေါ့။ သမှေုသခေငျး သူ့ကိုယျသူ Suicide လုပျမှုကို သမှေုသခေငျး ၆/ ၂၀၁၉နဲ့ အမှုဖှင့ျပွီး စဈဆေးလြှကျရှိတယျ။”
ရှှဂှေနျးဒသေခံ တဈဦးဖွဈတဲ့ စောတာတူးက ဒေါကျတာတငျဝငျးကြောျကှယျလှနျသှားတဲ့အတှကျ သူတို့ ဒသေအတှကျ နဈနာရကွောငျးအခုလို ပွောပါတယျ။
“ သူကတော့ ပညာရေး၊ ကနြျးမာရေး၊ လူမှုရေးကိုငျတဲ့သူပေါ့။ သူလုပျတဲ့ သကျတမျးအတှငျးမှာတော့ သူ့အလုပျတှကေတော့ အဆငျပွပွေလေုပျခဲ့တာခညြျးပါပဲ။ ပထမတဈနှဈမှာဆို မူလတနျးကြောငျးတှေ အဓိက ထားပွီးတော့ ရှာတှမှော လုပျတာတှေ ရှိတယျ။ နောကျ ကနြျးမာရေးဌာနတှေ လုပျတာတှေ ရှိတယျ။ နောကျ ဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျတာ လုပျတာတှေ ရှိတယျ။ အဲလို နာမညျပကြျဘာညာတော့ မရှိပါဘူး။ လှိုငျးဘှဲ့မွို့နယျအတှကျတော့ နဈနာတာပေါ့။ ရှှဂှေနျးမှာကတြော့ ဆေးရုံတှေ အဆင့ျမွှင့ျတာတို့၊ မူလတနျးကြောငျးတှဆေောကျ၊ နောကျ လမျးတှဘောတှေ သူ့လကျထကျမှာ ကြေးရှာခငြျးဆကျလမျးတှေ ဖွဈလာတာပေါ့။ အဓိကကတော့ သူ့ ရှှဂှေနျးနယျအတှကျ နဈနာတာပေါ့။”
ကရငျလကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတှေ အပဈအခတျရပျစဲပွီးခြိနျမှာ အဖှဲ့တှငျးက ၁၀တနျးအောငျကြောငျးသား၊ ကြောငျးသူတှကေို သူနာပွုသငျတနျး တကျရောကျသငျကွားနိုငျရေးအတှကျ အထောကျအပံပေးခဲ့ကွောငျး ကရငျအဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ နီးစပျသူက ပွောပါတယျ။
ဒေါကျတာတငျဝငျးကြောျဟာ ကှယျလှနျသှားခြိနျမှာ အသကျ ၅၈နှဈရှိပွီဖွဈပွီး ဇနီးသညျနဲ့ အတူ သားတဈယောကျ၊ သမီးတဈယောကျ ကနြျရဈခဲ့ပါတယျ။ သူ့ရဲ့ဈာပနကိုတော့ ကွာသပတေးနေ့မှာ ရှှဂှေနျးမှာပဲ ကငြျးပပွုလုပျမှာဖွဈပါတယျ။
