(Zawgyi/Unicode)
အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများအဖွဲ့ (IORA) မှာ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ပါဝင်ဖို့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လျှောက်ထားချက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကန့်ကွက်ခဲ့တာဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရရဲ့ သေးသိမ်တဲ့သဘောထားကိုပြသရာရောက်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဌာနက တုံ့ပြန်လိုက်ပါတယ်။
နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်ကနေ ၆ ရက်နေ့အထိ UAE အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စုမှာ ကျင်းပတဲ့ IORA ကောင်စီရဲ့ CSO အကြီးတန်းအရာရှိများ ၂၁ ကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးမှာ မြန်မာက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံလျှောက်ထားတာကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ကန့်ကွက်တဲ့အတွက် လျှောက်လွှာ ပယ်ချခံခဲ့ရတာပါ။ ဒီအကြောင်းအပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် စုစုကမေးမြန်း ပေးပို့ထားပါတယ်။
အဖွဲ့ဝင် ၂၂ နိုင်ငံနဲ့ ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံ ၉ နိုင်ငံပါဝင်တဲ့ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများအဖွဲ့ (IORA) မှာ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လျှောက်ထားချက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက ကန့်ကွက်ခဲ့ပါတယ်။ IORA ရဲ့ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းအရ ပြဿနာအားလုံးအတွက် တညီတညွတ်ထဲ ဆုံးဖြတ်ရမယ့် ဥပဒေ ချမှတ်ထားတာကြောင့် နိုင်ငံတခုတည်းက ကန့်ကွက်ရင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လျှောက်ထားချက်က ပယ်ချခံရတာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံက ရိုဟင်ဂျာတွေ နေရပ်ပြန်ရေးအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမရှိဘဲ IORA နောက်ဆုံးဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပချိန်ကစပြီး အခုချိန်ထိ ဘာမှမပြောင်းလဲသေးဘူးဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ထပ်မံလျှောက်ထားချက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ကန့်ကွက်ခဲ့တာပါ။
အဲဒီလိုကန့်ကွက်လိုက်တာဟာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအနေနဲ့ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအပေါ် လိုလားမှုမရှိဘူးဆိုတာကို ပြလိုက်တာလို့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် စီးပွားရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးချမ်းအေးက ပြောပါတယ်။
“ကျတော်တို့ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ချင်တဲ့ဆန္ဒနဲ့ကတော့ ဆက်ပြီးတော့ဆောင်ရွက်နေတာပေါ့နော်။ အဲတော့ သူတို့ရဲ့စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းအရလည်း သူတို့က အဲဒီထဲမှာ တူညီဆန္ဒနဲ့ဆုံးဖြတ်ရမယ်ဆိုတော့ ကျန်တဲ့နိုင်ငံတွေက လက်ခံချင်ပေမယ့်လည်း တနိုင်ငံထဲက ကန့်ကွက်ထားတယ်။ ကန့်ကွက်ထားတယ်ဆိုတော့ ခုနတုန်းက ပြဿနာနဲ့ ဒီဟာနဲ့က တကယ်တမ်းဆို ဘာမှသိပ်မဆိုင်ဘူး။ အဲတော့ ဒီဟာက သူတို့ရဲ့သေးသိမ်တဲ့ သဘောထားကို ထုတ်ပြလိုက်တဲ့သဘောပဲလေ။”
ဒုက္ခသည်တွေနေရပ်ပြန်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံဟာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိဘူးဆိုတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရရဲ့ ပြောဆိုချက်ဟာ ဘယ်အချက်ကို အခြေခံပြောလဲဆိုတာ မသိရပေမယ့် သူတို့ရဲ့ တချို့တောင်းဆိုချက်တွေဟာ လက်ခံနိုင်တဲ့အခြေအနေမှာ ရှိမနေဘူးလို့ ဦးချမ်းအေးက ဆက်ပြောပါတယ်။
“ဒီမှာလာပြီးတော့ စောင့်ကြည့်တဲ့အဖွဲ့တွေ လုပ်မယ်တို့၊ နောက်ပြီးရင် Citizenship ကို ဦးစားပေး ပေးရမယ်တို့၊ နောက် Accountability ကို ဦးစားပေးရမယ် ဆိုတာတွေက ကျတော်တို့ဘာသာ ကျတော်တို့ ဆောင်ရွက်နေတာတွေ ရှိတယ်။ ဆိုတော့ ဒီလိုဟာမျိုးတွေကိုတော့ ကျတော်တို့က လက်မခံနိုင်ဘူး။ လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ထားတာတွေက ကျတော်တို့က သက်သေပြလို့ရတယ်။ သက်သေပြလို့ရတယ်ဆိုတာ ဒီလူတွေကိုပြန်ပြီးတော့ လက်ခံမယ်ဆိုတဲ့အခါမှာ ထွက်သွားတယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထား တခုခုသာပြ။ ပြန်လက်ခံမယ်ဆိုတာ တော်တော်လေးကို ကျတော်တို့ လျှော့ပေါ့ပေးထားတာ။ လက်မခံချင်တဲ့ လူသာဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီနေရာမှာ အထစ်အငေါ့လုပ်ထားလို့ ရတယ်။ ဒီပြင့် ခြွင်းချက်တွေ၊ ဒီပြင့် တောင်းဆိုမှုတွေကတော့ ကျတော်တို့က အချုပ်အချာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတခုဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒါတွေ ကျတော်တို့က လိုက်လျောလို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး။”
မြန်မာအစိုးရက ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းကို လက်မခံပေမယ့် တဘက်နိုင်ငံကို ထွက်ပြေးသွားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်လက်ခံရေးအတွက် အစိုးရချင်း ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလအတွင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ မြန်မာ – ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တတိယအကြိမ်မြောက် ပူးတွဲလုပ်ငန်းအဖွဲ့ အစည်းအဝေးမှာ နေရပ်စွန့်ခွာသူ ၂၂,၄၃၂ ဦးစာရင်းကို မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို ပေးအပ်ခဲ့တာမှာ ၂၀,၉၆၃ ဦးကို ကနဦး စိစစ်ပြီး၊ အဲဒီအထဲက နောက်တဆင့်အနေနဲ့ ကျေးရွာအလိုက် ပြန်လည်စာရင်းပြုစုပြီး အသုတ်အလိုက် ပေးပို့နေတာမှာ သတ္တမအသုတ်အဖြစ် စိစစ်ပြီးသူ ၃,၄၅၀ ဦးစာရင်းကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကို မနေ့က နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က နောက်ဆုံး ပေးပို့ထားခဲ့ကြောင်းမြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
နေရပ်စွန့်ခွာသူတွေ ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် မြန်မာနိုင်ငံထဲပြန်ဝင်လာတာ အခုချိန်ထိ ၄၀၀ ကျော်ရှိနေပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလ ၃၀ရက်နေ့တုန်းက ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ ဒုက္ခသည်လက်တဆုပ်စာလောက် ပြန်တာဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲမှာ အခြေအနေတွေ တိုးတက်မှုရှိလာပြီလို့ မပြောနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရရဲ့ အဲဒီလိုပြောဆိုမှုအပေါ် ဦးချမ်းအေးက
“ပြန်လာတဲ့လူတွေ လက်တဆုပ်စာ ဟုတ်၊ မဟုတ်ဆိုတာတွေကလည်း သူတို့ အခက်အခဲကြားထဲကနေ ကြိုးစားပြီးတော့ ပြန်လာကြတာ။ ဆိုတော့ အဲဒါတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့လည်း မကြာသေးခင်တုန်းက သူတို့ အကောင်းမြင်တဲ့ ပုံစံမရှိတဲ့ ပြောဆိုမှုတွေ ရှိတယ်။ အဲတော့ ကျတော်တို့ကိုယ်တိုင်ကိုကလည်း သံသယဝင်တာပေါ့။ ဒီလိုမျိုး နှစ်နိုင်ငံ ဒီကိစ္စကိုဖြေရှင်းဖို့ အတွက်ကို လိုလိုလားလားမှ ရှိရဲ့လားဆိုတာ။ အဓိကတော့ နှစ်နိုင်ငံကြားထဲမှာရှိတဲ့ သဘောတူညီချက်အတိုင်းကို အတိအကျဆောင်ရွက်ဖို့ပဲလိုတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဆက်ဆံရေး မူဝါဒအရ နိုင်ငံတကာနဲ့ အပြုသဘော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမယ်ဆိုတဲ့ အချက်အပါအဝင်၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာရဲ့ အရေးပါတဲ့ နိုင်ငံထဲမှာရှိနေပြီး နိုင်ငံအတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေတာကြောင့် IORA အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံဖြစ်ဖို့ကို လျှောက်ထားရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဟာ အခုလ ၅ရက်နဲ့ ၆ရက်နေ့တွေမှာ ဒူဘိုင်းမှာကျင်းပတဲ့ IORA ကောင်စီ CSO အကြီးတန်းအရာရှိတွေရဲ့ ၂၁ ကြိမ်မြောက်အစည်းအဝေးမှာ မြန်မာနိုင်ငံက အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ဖို့အတွက် ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံလျှောက်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
၁၉ ကြိမ်မြောက် IORA ကောင်စီ ဝန်ကြီးများအဆင့်ဆွေးနွေးပွဲကို အခုလ ၁၄ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမှာဖြစ်ပြီး၊ အဲဒီနေ့မှာပဲ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို အလှည့်ကျ ဒုတိယသဘာပတိအဖြစ် တရားဝင်လွှဲပြောင်းပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
...................
IORA ဝငျဖို့ ဘငျ်ဂလားကန့ျကှကျမှု သဘောထားသေးသိမျဟု မွနျမာတုံ့ပွနျ
(Unicode)
အိန်ဒိယသမုဒ်ဒရာ ဒသေတှငျးနိုငျငံမြားအဖှဲ့ (IORA) မှာ အဖှဲ့ဝငျအဖွဈပါဝငျဖို့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ လြှောကျထားခကြျကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံက ပွငျးပွငျးထနျထနျ ကန့ျကှကျခဲ့တာဟာ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရရဲ့ သေးသိမျတဲ့သဘောထားကိုပွသရာရောကျကွောငျး မွနျမာနိုငျငံခွားရေးဌာနက တုံ့ပွနျလိုကျပါတယျ။ နိုဝငျဘာလ ၅ ရကျကနေ ၆ ရကျနေ့အထိ UAE အာရပျစောျဘှားမြား ပွညျထောငျစုမှာ ကငြျးပတဲ့ IORA ကောငျစီရဲ့ CSO အကွီးတနျးအရာရှိမြား ၂၁ ကွိမျမွောကျ အစညျးအဝေးမှာ မွနျမာက အဖှဲ့ဝငျအဖွဈ ဒုတိယအကွိမျ ထပျမံလြှောကျထားတာကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ကန့ျကှကျတဲ့အတှကျ လြှောကျလှှာ ပယျခခြံခဲ့ရတာပါ။ ဒီအကွောငျးအပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ စုစုကမေးမွနျး ပေးပို့ထားပါတယျ။
အဖှဲ့ဝငျ ၂၂ နိုငျငံနဲ့ ဆှေးနှေးဖကျနိုငျငံ ၉ နိုငျငံပါဝငျတဲ့ အိန်ဒိယသမုဒ်ဒရာ ဒသေတှငျးနိုငျငံမြားအဖှဲ့ (IORA) မှာ အဖှဲ့ဝငျအဖွဈ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ လြှောကျထားခကြျကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံက ကန့ျကှကျခဲ့ပါတယျ။ IORA ရဲ့ စညျးမဉြျးစညျးကမျးအရ ပွူနာအားလုံးအတှကျ တညီတညှတျထဲ ဆုံးဖွတျရမယ့ျ ဥပဒေ ခမြှတျထားတာကွောင့ျ နိုငျငံတခုတညျးက ကန့ျကှကျရငျ အဖှဲ့ဝငျအဖွဈလြှောကျထားခကြျက ပယျခခြံရတာပါ။
မွနျမာနိုငျငံက ရိုဟငျဂြာတှေ နရေပျပွနျရေးအတှကျ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှုမရှိဘဲ IORA နောကျဆုံးဆှေးနှေးပှဲ ကငြျးပခြိနျကစပွီး အခုခြိနျထိ ဘာမှမပွောငျးလဲသေးဘူးဆိုတဲ့ အကွောငျးပွခကြျနဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့အဖှဲ့ဝငျအဖွဈ ထပျမံလြှောကျထားခကြျကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှက ကန့ျကှကျခဲ့တာပါ။
အဲဒီလိုကန့ျကှကျလိုကျတာဟာ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံအနနေဲ့ နှဈနိုငျငံဆကျဆံရေးအပေါျ လိုလားမှုမရှိဘူးဆိုတာကို ပွလိုကျတာလို့ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန၊ အပွညျပွညျဆိုငျရာ အဖှဲ့အစညျးမြားနှင့ျ စီးပှားရေးဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဦးခမြျးအေးက ပွောပါတယျ။
“ကတြောျတို့ အဖှဲ့ဝငျဖွဈခငြျတဲ့ဆန်ဒနဲ့ကတော့ ဆကျပွီးတော့ဆောငျရှကျနတောပေါ့နောျ။ အဲတော့ သူတို့ရဲ့စညျးမဉြျးစညျးကမျးအရလညျး သူတို့က အဲဒီထဲမှာ တူညီဆန်ဒနဲ့ဆုံးဖွတျရမယျဆိုတော့ ကနြျတဲ့နိုငျငံတှကေ လကျခံခငြျပမေယ့ျလညျး တနိုငျငံထဲက ကန့ျကှကျထားတယျ။ ကန့ျကှကျထားတယျဆိုတော့ ခုနတုနျးက ပွူနာနဲ့ ဒီဟာနဲ့က တကယျတမျးဆို ဘာမှသိပျမဆိုငျဘူး။ အဲတော့ ဒီဟာက သူတို့ရဲ့သေးသိမျတဲ့ သဘောထားကို ထုတျပွလိုကျတဲ့သဘောပဲလေ။”
ဒုက်ခသညျတှနေရေပျပွနျရေးအတှကျ မွနျမာနိုငျငံဟာ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျခွငျးမရှိဘူးဆိုတဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရရဲ့ ပွောဆိုခကြျဟာ ဘယျအခကြျကို အခွခေံပွောလဲဆိုတာ မသိရပမေယ့ျ သူတို့ရဲ့ တခြို့တောငျးဆိုခကြျတှဟော လကျခံနိုငျတဲ့အခွအေနမှော ရှိမနဘေူးလို့ ဦးခမြျးအေးက ဆကျပွောပါတယျ။
“ဒီမှာလာပွီးတော့ စောင့ျကွည့ျတဲ့အဖှဲ့တှေ လုပျမယျတို့၊ နောကျပွီးရငျ Citizenship ကို ဦးစားပေး ပေးရမယျတို့၊ နောကျ Accountability ကို ဦးစားပေးရမယျ ဆိုတာတှကေ ကတြောျတို့ဘာသာ ကတြောျတို့ ဆောငျရှကျနတောတှေ ရှိတယျ။ ဆိုတော့ ဒီလိုဟာမြိုးတှကေိုတော့ ကတြောျတို့က လကျမခံနိုငျဘူး။ လကျတှေ့ဆောငျရှကျထားတာတှကေ ကတြောျတို့က သကျသပွေလို့ရတယျ။ သကျသပွေလို့ရတယျဆိုတာ ဒီလူတှကေိုပွနျပွီးတော့ လကျခံမယျဆိုတဲ့အခါမှာ ထှကျသှားတယျဆိုတဲ့ အထောကျအထား တခုခုသာပွ။ ပွနျလကျခံမယျဆိုတာ တောျတောျလေးကို ကတြောျတို့ လြှော့ပေါ့ပေးထားတာ။ လကျမခံခငြျတဲ့ လူသာဆိုလို့ရှိရငျ အဲဒီနရောမှာ အထဈအငေါ့လုပျထားလို့ ရတယျ။ ဒီပွင့ျ ခွှငျးခကြျတှေ၊ ဒီပွင့ျ တောငျးဆိုမှုတှကေတော့ ကတြောျတို့က အခြုပျအခြာအာဏာပိုငျ နိုငျငံတခုဖွဈတဲ့အတှကျ အဲဒါတှေ ကတြောျတို့က လိုကျလြောလို့ရမှာ မဟုတျဘူး။”
မွနျမာအစိုးရက ရိုဟငျဂြာဆိုတဲ့ အသုံးအနှုနျးကို လကျမခံပမေယ့ျ တဘကျနိုငျငံကို ထှကျပွေးသှားတဲ့ ဒုက်ခသညျတှေ ပွနျလကျခံရေးအတှကျ အစိုးရခငြျး ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။
၂၀၁၈ ခုနှဈ၊ အောကျတိုဘာလအတှငျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံမှာ ကငြျးပခဲ့တဲ့ မွနျမာ – ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ တတိယအကွိမျမွောကျ ပူးတှဲလုပျငနျးအဖှဲ့ အစညျးအဝေးမှာ နရေပျစှန့ျခှာသူ ၂၂,၄၃၂ ဦးစာရငျးကို မွနျမာကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ကို ပေးအပျခဲ့တာမှာ ၂၀,၉၆၃ ဦးကို ကနဦး စိစဈပွီး၊ အဲဒီအထဲက နောကျတဆင့ျအနနေဲ့ ကြေးရှာအလိုကျ ပွနျလညျစာရငျးပွုစုပွီး အသုတျအလိုကျ ပေးပို့နတောမှာ သတ်တမအသုတျအဖွဈ စိစဈပွီးသူ ၃,၄၅၀ ဦးစာရငျးကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှဘကျကို မနေ့က နိုဝငျဘာ ၇ ရကျနေ့က နောကျဆုံး ပေးပို့ထားခဲ့ကွောငျးမွနျမာနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
နရေပျစှန့ျခှာသူတှေ ကိုယ့ျသဘောနဲ့ကိုယျ မွနျမာနိုငျငံထဲပွနျဝငျလာတာ အခုခြိနျထိ ၄၀၀ ကြောျရှိနပေါပွီ။ ဒါပမေယ့ျ ပွီးခဲ့တဲ့ အောကျတိုဘာလ ၃၀ရကျနေ့တုနျးက ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ ထုတျပွနျခကြျထဲမှာ ဒုက်ခသညျလကျတဆုပျစာလောကျ ပွနျတာဟာ ရခိုငျပွညျနယျထဲမှာ အခွအေနတှေေ တိုးတကျမှုရှိလာပွီလို့ မပွောနိုငျကွောငျး ဖောျပွထားပါတယျ။
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရရဲ့ အဲဒီလိုပွောဆိုမှုအပေါျ ဦးခမြျးအေးက
“ပွနျလာတဲ့လူတှေ လကျတဆုပျစာ ဟုတျ၊ မဟုတျဆိုတာတှကေလညျး သူတို့ အခကျအခဲကွားထဲကနေ ကွိုးစားပွီးတော့ ပွနျလာကွတာ။ ဆိုတော့ အဲဒါတှနေဲ့ပတျသကျပွီးတော့လညျး မကွာသေးခငျတုနျးက သူတို့ အကောငျးမွငျတဲ့ ပုံစံမရှိတဲ့ ပွောဆိုမှုတှေ ရှိတယျ။ အဲတော့ ကတြောျတို့ကိုယျတိုငျကိုကလညျး သံသယဝငျတာပေါ့။ ဒီလိုမြိုး နှဈနိုငျငံ ဒီကိစ်စကိုဖွရှေငျးဖို့ အတှကျကို လိုလိုလားလားမှ ရှိရဲ့လားဆိုတာ။ အဓိကတော့ နှဈနိုငျငံကွားထဲမှာရှိတဲ့ သဘောတူညီခကြျအတိုငျးကို အတိအကဆြောငျရှကျဖို့ပဲလိုတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံရဲ့ နိုငျငံခွားရေးဆကျဆံရေး မူဝါဒအရ နိုငျငံတကာနဲ့ အပွုသဘော ပူးပေါငျးဆောငျရှကျသှားမယျဆိုတဲ့ အခကြျအပါအဝငျ၊ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ အိန်ဒိယသမုဒ်ဒရာရဲ့ အရေးပါတဲ့ နိုငျငံထဲမှာရှိနပွေီး နိုငျငံအတှကျ အကြိုးဖွဈထှနျးစတောကွောင့ျ IORA အဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံဖွဈဖို့ကို လြှောကျထားရခွငျးဖွဈပါတယျ။
ဒါဟာ အခုလ ၅ရကျနဲ့ ၆ရကျနေ့တှမှော ဒူဘိုငျးမှာကငြျးပတဲ့ IORA ကောငျစီ CSO အကွီးတနျးအရာရှိတှရေဲ့ ၂၁ ကွိမျမွောကျအစညျးအဝေးမှာ မွနျမာနိုငျငံက အဖှဲ့ဝငျဖွဈဖို့အတှကျ ဒုတိယအကွိမျ ထပျမံလြှောကျထားတာဖွဈပါတယျ။
၁၉ ကွိမျမွောကျ IORA ကောငျစီ ဝနျကွီးမြားအဆင့ျဆှေးနှေးပှဲကို အခုလ ၁၄ရကျနေ့မှာ ကငြျးပမှာဖွဈပွီး၊ အဲဒီနေ့မှာပဲ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံကို အလှည့ျကြ ဒုတိယသဘာပတိအဖွဈ တရားဝငျလှှဲပွောငျးပေးမှာ ဖွဈပါတယျ။
