(Zawgyi / Unicode)
စစ်ကိုင်းတိုင်း ကနီနဲ့ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်တွေမှာ မကြာခင်ရက်ပိုင်းက ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုတွေရှိခဲ့လို့ ဒေသခံတော်တော်များများ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ အစီအစဉ်တကျ လုပ်ထားတဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်းမျိုးမှာ မဟုတ်ဘဲ တောတောင်ထဲမှာ ဖြစ်သလို နေထိုင်နေကြရတဲ့အတွက် နေရာထိုင်ခင်းနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာ၊ ဆေးဝါးအခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေကြပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်တွေရဲ့ အခြေအနေအကြောင်း ဒေါ်ခင်မျိုးသက် တင်ပြထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒီပဲယင်းမြို့နယ်မှာ ဒီရက်ပိုင်းထဲ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဒေသခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုတွေ ဖြစ်ခဲ့သလို ကနီမြို့နယ်ဘက်မှာလည်း ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်ကလည်း အဲဒီဒေသဘက်က ရွာတွေမှာ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်နေတာကြောင့် ထောင်ချီထွက်ပြေးလာတဲ့ ဒေသခံတွေ ရွာမပြန်ရဲဘဲ ဘေးလွတ်ရာမှာ ခိုလှုံနေကြရပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကနီမြို့နယ်ထဲက တိမ်းရှောင်သူတချို့လည်း တောအုပ်တွေထဲမှာ ဖြစ်သလို ပုန်းခိုနေရသလို တချို့ကလည်း မိမိတို့နီးစပ်ရာရွာတွေ၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေမှာ ခေတ္တခိုလှုံနေရပါတယ်။
တောတောင်ထဲမှာ တိမ်းရှောင်နေရသူအတွက် သူတို့ပုန်းခိုတဲ့ နေရာအထိသွားပြီး ဘယ်သူမှ အကူအညီတွေ မပေးရဲလို့ အကူအညီမရနိုင် ဖြစ်နေကြပါတယ်။ စားနပ်ရိက္ခာ၊ ဆေးဝါးတွေ လိုအပ်သလို မိုးတွင်းကာလဖြစ်လို့ မိုးကာတွေလည်း အဓိကလိုအပ်နေတယ်လို့ ကနီမြို့နယ်ထဲက ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ဆိုရင် ဒါ မိုးတွေရွာနေတယ်၊ မိုးရွာတယ်ဆိုတော့ သူတို့ မိုးကာတို့ လုံခြုံတဲ့ အဲ့လိုမျိုး သစ်ပင်အောက်တို့ ဘာတို့ ခိုရတယ်၊ အဲ့လိုတွေပေါ့။ အဝတ်အစားမပါဘဲ ထွက်ပြေးရတာတွေ၊ ဘာမှကို သယ်လို့မရအောင် လက်နက်ကြီးနဲ့ လိုက်ပစ်တော့ ထွက်ပြေးရတယ်။ အဲ့လိုမျိုးဆိုရင် မိုးရွာတယ်၊ အပင်အောက်တွေမှာ ကပ်ကပ်ပြီး နေရတာတွေ ရှိတယ်ရှင်။ တောထဲဆိုတော့ သူတို့ ဖြစ်သလို ရှာဖွေစားတယ်ပေါ့နော်။ ပါတဲ့ဟာစားတယ်၊ မပါလည်း ဒီအတိုင်း နေစားတယ်။ များသောအားဖြင့် စားနပ်ရိက္ခာ၊ ခြင်ထောင်တို့ မိုးကာတို့ တောထဲမှာနေရတဲ့လူ လုံးဝမလုံခြုံဘူး၊ အသက်အန္တရာယ်လည်း မလုံခြုံဘူး တောထဲမှာ၊ စစ်တပ်တွေ သွားနေတဲ့အတွက်ပေါ့နော်။ ညီမတို့ဆီမှာက စစ်ဘေးရှောင်စခန်း သွားဖွင့်လို့လည်း မရဘူးလေ။ အဲလိုဆိုတော့ တအားကို ခက်ခဲတယ်။ အဓိက ကျန်းမာရေးတွေပေါ့။ အခုချိန်မှာ ကျန်းမာရေးလည်း ပိုဆိုးနေတယ်ပေါ့။”
ကနီမြို့နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင် ၂ ရက်နေ့က ရွာထဲအထိ စစ်တပ်က ဝင်ပစ်ခတ်လို့ ကျေးရွာပေါင်း ၃၀ ကျော်၊ လူပေါင်း ၃၀,၀၀၀ လောက် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ အဲဒီဒေသက ပြည်သူတွေဟာ အသက်ဘေးလွတ်အောင် ထွက်ပြေးရချိန်မှာ နေအိမ်၊ ကျွဲ၊ နွားတွေကို ဒီအတိုင်း ထားပစ်ခဲ့ရပါတယ်။ စစ်တပ်က ရွာတွေထဲ ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးတာတွေ လုပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“အခုဟာက အမရေ မနေ့ကဆိုရင် နွားတွေဘာတွေတောင်မှ သတ်လို့ ရေထဲမျှော၊ အိမ်တွေမီးရှို့ အဲ့ဘက်ရွာတရွာမှာ၊ အဲ့လိုတွေ လုပ်သွားတာရှိတယ်။ တိရစ္ဆာန်တွေသတ်တယ်၊ ဆန် ဆီ အကုန်ယူတယ်၊ ယူလို့မရဘူးဆိုရင် သွန်ပစ်ချထားခဲ့တယ် အဲ့လိုမျိုးတွေပေါ့။ ဆိုင်ကယ်ဆိုရင် အစီး ၃၀ ပါသွားတယ်။ ပစ္စည်းတွေ ရွှေ ငွေတွေ ပါတယ်။ အကုန်ပေါ့နော် အဝတ်အစားကအစ မကျန်အောင် အကုန်ယူသွားတယ်။ ဒေသခံတွေ တောတွေထဲမှာ ထွက်ပြေးတော့ တောတွေထဲလိုက်တယ်၊ တောတွေထဲလိုက်တော့ကျတော့ တောတွေထဲက ပစ္စည်းထားတဲ့ဟာတွေ ယူတယ်။”
စစ်တပ်ပစ်ခတ်လို့ ပြေးလွှားရင်း ဒေသခံတွေ ကျည်ထိမှန် ဒဏ်ရာရထားသူတွေ ရှိသလို ပိုးထိ မြွေကိုက်ခံရသူတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
အလားတူ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်မှာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဒေသခံ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့အကြား ပစ်ခတ်မှုဖြစ်လို့ ဒေသခံတွေ ထောင်ချီ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်။ တောတောင်ထဲ ပုန်းခိုနေကြရတဲ့ သက်ကြီးရွယ်အို၊ ကလေးသူငယ်တွေ အများအပြား ရာသီတုပ်ကွေးရောဂါလည်း ဖြစ်ပွားနေကြပါတယ်။ တောတောင်ထဲမှာ ဆေးဝါးတွေ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေလည်း မရရှိကြပါဘူး။
ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ဘက်မှာလည်း သက်ကြီးရွယ်အို ၁,၅၀၀ လောက်ပဲ ကျေးရွာတွေမှာ ကျန်တော့ပြီး ကျန်သူတွေ ထွက်ပြေးနေကြတယ်လို့ ဒီပဲယင်းဒေသခံတဦးက ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့ဆီတော့ ဒါ စစ်ကောင်စီကတပ်တွေများလာရင် သူတို့ ထိုးစစ်ဆင်လာရင် ပြေးကြရတာပဲ။ သူတို့လူတွေက ဒီနေ့မနက်ခင်းက သုံးစီးအပြည့် ထွက်သွားတယ် ဆိုတော့ နည်းနည်းတော့ ပေါ့တယ်ထင်ပြီး ဒေသခံတွေ ရွာပြန်ဝင်ကြတာပေါ့။ Stand by ပေါ့ဗျ။ တိရစ္ဆာန်တွေက နွားတွေဘာတွေကလည်း ထွက်ပြေးကြတော့ နွားတွေနဲ့ ပြေးလို့အဆင်မပြေတော့ လွှတ်ပစ်ထားခဲ့ကြတယ်လေ။ အဲ့ဒါကို ပြန်ကောက်ကြ ဖမ်းကြ လုပ်ကြရတာကိုး။ ရွာတွေကို ပြန်ကပ်ကြတာတော့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေတော့ တောထဲမှာ ထားခဲ့တာမျိုးပေါ့။ ဒီ နွားကျွေး နွားရှာပေါ့ဗျ၊ သန်သန်မာမာ လူတွေကတော့ ပြန်ကြရတာပေါ့။ အိမ်တွေကို ဒီတိုင်းပစ်ထားလို့မှ မရတာကိုး။ အိမ်မှာတော့ အထုပ်ပြင်ပြီး အရန်အသင့်ပေါ့ အသံကြားတော့ ပြန်ထွက်ပေါ့။”
တောတောင်ထဲမှာ ခိုလှုံနေကြသူတွေဟာလည်း နောက်ထပ် တိုက်ပွဲတွေကြောင့် လက်ရှိ ပုန်းခိုနေတဲ့နေရာတွေ ဘေးမလွတ်ရင် ထွက်ပြေးဖို့ အမြဲပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးထဲက ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ထဲမှာ ဇူလိုင်လ ၂ ရက်က လက်နက်ကိုင်တွေက လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်နေတဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို တူမီးသေနတ်တွေ၊ လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ ချောင်းမြောင်းပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ပြန်လည်ခုခံ ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ မိနစ် ၃၀ လောက် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
-------------------------
(Unicode)
စဈကိုငျးတိုငျး စဈဘေးရှောငျတို့ရဲ့ မလုံခွုံတဲ့ဘဝ
စဈကိုငျးတိုငျး ကနီနဲ့ ဒီပဲယငျးမွို့နယျတှမှော မကွာခငျရကျပိုငျးက ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုတှရှေိခဲ့လို့ ဒသေခံတောျတောျမြားမြား ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနကွေရပါတယျ။ သူတို့အနနေဲ့ အစီအစဉျတကြ လုပျထားတဲ့ ဒုက်ခသညျစခနျးမြိုးမှာ မဟုတျဘဲ တောတောငျထဲမှာ ဖွဈသလို နထေိုငျနကွေရတဲ့အတှကျ နရောထိုငျခငျးနဲ့ စားနပျရိက်ခာ၊ ဆေးဝါးအခကျအခဲ ကွုံတှေ့နကွေပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးထဲက ပွညျတှငျးဒုက်ခသညျတှရေဲ့ အခွအေနအေကွောငျး ဒေါျခငျမြိုးသကျ တငျပွထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျး ဒီပဲယငျးမွို့နယျမှာ ဒီရကျပိုငျးထဲ စဈကောငျစီတပျနဲ့ ဒသေခံ ပွညျသူ့ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှေ အပွနျအလှနျ ပဈခတျမှုတှေ ဖွဈခဲ့သလို ကနီမွို့နယျဘကျမှာလညျး ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ စဈတပျကလညျး အဲဒီဒသေဘကျက ရှာတှမှော နယျမွရှေငျးလငျးရေး လုပျနတောကွောင့ျ ထောငျခြီထှကျပွေးလာတဲ့ ဒသေခံတှေ ရှာမပွနျရဲဘဲ ဘေးလှတျရာမှာ ခိုလှုံနကွေရပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျး ကနီမွို့နယျထဲက တိမျးရှောငျသူတခြို့လညျး တောအုပျတှထေဲမှာ ဖွဈသလို ပုနျးခိုနရေသလို တခြို့ကလညျး မိမိတို့နီးစပျရာရှာတှေ၊ ဘုနျးကွီးကြောငျးတှမှော ခတေ်တခိုလှုံနရေပါတယျ။
တောတောငျထဲမှာ တိမျးရှောငျနရေသူအတှကျ သူတို့ပုနျးခိုတဲ့ နရောအထိသှားပွီး ဘယျသူမှ အကူအညီတှေ မပေးရဲလို့ အကူအညီမရနိုငျ ဖွဈနကွေပါတယျ။ စားနပျရိက်ခာ၊ ဆေးဝါးတှေ လိုအပျသလို မိုးတှငျးကာလဖွဈလို့ မိုးကာတှလေညျး အဓိကလိုအပျနတေယျလို့ ကနီမွို့နယျထဲက ဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ဆိုရငျ ဒါ မိုးတှရှောနတေယျ၊ မိုးရှာတယျဆိုတော့ သူတို့ မိုးကာတို့ လုံခွုံတဲ့ အဲ့လိုမြိုး သဈပငျအောကျတို့ ဘာတို့ ခိုရတယျ၊ အဲ့လိုတှပေေါ့။ အဝတျအစားမပါဘဲ ထှကျပွေးရတာတှေ၊ ဘာမှကို သယျလို့မရအောငျ လကျနကျကွီးနဲ့ လိုကျပဈတော့ ထှကျပွေးရတယျ။ အဲ့လိုမြိုးဆိုရငျ မိုးရှာတယျ၊ အပငျအောကျတှမှော ကပျကပျပွီး နရေတာတှေ ရှိတယျရှငျ။ တောထဲဆိုတော့ သူတို့ ဖွဈသလို ရှာဖှစေားတယျပေါ့နောျ။ ပါတဲ့ဟာစားတယျ၊ မပါလညျး ဒီအတိုငျး နစေားတယျ။ မြားသောအားဖွင့ျ စားနပျရိက်ခာ၊ ခွငျထောငျတို့ မိုးကာတို့ တောထဲမှာနရေတဲ့လူ လုံးဝမလုံခွုံဘူး၊ အသကျအန်တရာယျလညျး မလုံခွုံဘူး တောထဲမှာ၊ စဈတပျတှေ သှားနတေဲ့အတှကျပေါ့နောျ။ ညီမတို့ဆီမှာက စဈဘေးရှောငျစခနျး သှားဖှင့ျလို့လညျး မရဘူးလေ။ အဲလိုဆိုတော့ တအားကို ခကျခဲတယျ။ အဓိက ကနြျးမာရေးတှပေေါ့။ အခုခြိနျမှာ ကနြျးမာရေးလညျး ပိုဆိုးနတေယျပေါ့။”
ကနီမွို့နယျမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုငျ ၂ ရကျနေ့က ရှာထဲအထိ စဈတပျက ဝငျပဈခတျလို့ ကြေးရှာပေါငျး ၃၀ ကြောျ၊ လူပေါငျး ၃၀,၀၀၀ လောကျ ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနရေတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ အဲဒီဒသေက ပွညျသူတှဟော အသကျဘေးလှတျအောငျ ထှကျပွေးရခြိနျမှာ နအေိမျ၊ ကြှဲ၊ နှားတှကေို ဒီအတိုငျး ထားပဈခဲ့ရပါတယျ။ စဈတပျက ရှာတှထေဲ ဝငျရောကျဖကြျဆီးတာတှေ လုပျနတေယျလို့ ဆိုပါတယျ။
“အခုဟာက အမရေ မနေ့ကဆိုရငျ နှားတှဘောတှတေောငျမှ သတျလို့ ရထေဲမြှော၊ အိမျတှမေီးရှို့ အဲ့ဘကျရှာတရှာမှာ၊ အဲ့လိုတှေ လုပျသှားတာရှိတယျ။ တိရစ်ဆာနျတှသေတျတယျ၊ ဆနျ ဆီ အကုနျယူတယျ၊ ယူလို့မရဘူးဆိုရငျ သှနျပဈခထြားခဲ့တယျ အဲ့လိုမြိုးတှပေေါ့။ ဆိုငျကယျဆိုရငျ အစီး ၃၀ ပါသှားတယျ။ ပစ်စညျးတှေ ရှှေ ငှတှေေ ပါတယျ။ အကုနျပေါ့နောျ အဝတျအစားကအစ မကနြျအောငျ အကုနျယူသှားတယျ။ ဒသေခံတှေ တောတှထေဲမှာ ထှကျပွေးတော့ တောတှထေဲလိုကျတယျ၊ တောတှထေဲလိုကျတော့ကတြော့ တောတှထေဲက ပစ်စညျးထားတဲ့ဟာတှေ ယူတယျ။”
စဈတပျပဈခတျလို့ ပွေးလှှားရငျး ဒသေခံတှေ ကညြျထိမှနျ ဒဏျရာရထားသူတှေ ရှိသလို ပိုးထိ မွှကေိုကျခံရသူတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
အလားတူ ဒီပဲယငျးမွို့နယျမှာလညျး ပွီးခဲ့တဲ့ရကျပိုငျး စဈကောငျစီတပျနဲ့ ဒသေခံ ပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့အကွား ပဈခတျမှုဖွဈလို့ ဒသေခံတှေ ထောငျခြီ ထှကျပွေး တိမျးရှောငျနကွေရပါတယျ။ တောတောငျထဲ ပုနျးခိုနကွေရတဲ့ သကျကွီးရှယျအို၊ ကလေးသူငယျတှေ အမြားအပွား ရာသီတုပျကှေးရောဂါလညျး ဖွဈပှားနကွေပါတယျ။ တောတောငျထဲမှာ ဆေးဝါးတှေ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုတှလေညျး မရရှိကွပါဘူး။
ဒီပဲယငျးမွို့နယျဘကျမှာလညျး သကျကွီးရှယျအို ၁,၅၀၀ လောကျပဲ ကြေးရှာတှမှော ကနြျတော့ပွီး ကနြျသူတှေ ထှကျပွေးနကွေတယျလို့ ဒီပဲယငျးဒသေခံတဦးက ပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့ဆီတော့ ဒါ စဈကောငျစီကတပျတှမြေားလာရငျ သူတို့ ထိုးစဈဆငျလာရငျ ပွေးကွရတာပဲ။ သူတို့လူတှကေ ဒီနေ့မနကျခငျးက သုံးစီးအပွည့ျ ထှကျသှားတယျ ဆိုတော့ နညျးနညျးတော့ ပေါ့တယျထငျပွီး ဒသေခံတှေ ရှာပွနျဝငျကွတာပေါ့။ Stand by ပေါ့ဗြ။ တိရစ်ဆာနျတှကေ နှားတှဘောတှကေလညျး ထှကျပွေးကွတော့ နှားတှနေဲ့ ပွေးလို့အဆငျမပွတေော့ လှှတျပဈထားခဲ့ကွတယျလေ။ အဲ့ဒါကို ပွနျကောကျကွ ဖမျးကွ လုပျကွရတာကိုး။ ရှာတှကေို ပွနျကပျကွတာတော့ သကျကွီးရှယျအိုတှတေော့ တောထဲမှာ ထားခဲ့တာမြိုးပေါ့။ ဒီ နှားကြှေး နှားရှာပေါ့ဗြ၊ သနျသနျမာမာ လူတှကေတော့ ပွနျကွရတာပေါ့။ အိမျတှကေို ဒီတိုငျးပဈထားလို့မှ မရတာကိုး။ အိမျမှာတော့ အထုပျပွငျပွီး အရနျအသင့ျပေါ့ အသံကွားတော့ ပွနျထှကျပေါ့။”
တောတောငျထဲမှာ ခိုလှုံနကွေသူတှဟောလညျး နောကျထပျ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ လကျရှိ ပုနျးခိုနတေဲ့နရောတှေ ဘေးမလှတျရငျ ထှကျပွေးဖို့ အမွဲပွငျဆငျထားတယျလို့ ပွောကွပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီးထဲက ဒီပဲယငျးမွို့နယျထဲမှာ ဇူလိုငျလ ၂ ရကျက လကျနကျကိုငျတှကေ လုံခွုံရေးဆောငျရှကျနတေဲ့ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှကေို တူမီးသနေတျတှေ၊ လကျနကျငယျတှနေဲ့ ခြောငျးမွောငျးပဈခတျ တိုကျခိုကျခဲ့လို့ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှကေ ပွနျလညျခုခံ ပဈခတျခဲ့ရာ မိနဈ ၃၀ လောကျ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့တယျလို့ စဈကောငျစီက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။