(Zawgyi/Unicode)
ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက လှုပ်ရှားတက်ကြွသူတွေကို ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ် အရေးယူမှုတွေ ပြုလုပ်နေတဲ့ အပေါ် ပြစ်တင် ရှုတ်ချတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တရပ်ကို ဥရောပ သမဂ္ဂ (EU) က ကြာသပတေးနေ့က မဲခွဲ ဆုံးဖြတ် အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဥရောပ ပါလီမန်မှာ ထောက်ခံမဲ ၅၉၂ မဲ၊ ကန့်ကွက်မဲ ၃၂၊ ကြားနေမဲ ၅၈ မဲနဲ့ အတည်ပြုခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ ဗီယက်နမ် နိုင်ငံ အပေါ် ပိုပြီး သဘောထားတင်းမာတဲ့ ရပ်တည်ချက် ထားရှိရေးနဲ့ ဗီယက်နမ်နဲ့ ကုန်သွယ်ရေး ကိစ္စတွေမှာ လူ့အခွင့်အရေးကို ဆက်စပ်ထားရှိရေး အလေးပေး တိုက်တွန်း ထားပါတယ်။
EU ရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာတော့ ဗီယက်နမ် နိုင်ငံအတွင်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ များပြားလာတာနဲ့အစိုးရဆန့်ကျင် သူတွေကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် နှိပ်ကွပ်နေတဲ့အပေါ် ဥရောပ ပါလီမန် အမတ်တွေက ပြစ်တင် ရှုတ်ချကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားလိုက်နာတာက EU နဲ့ ဗီယက်နမ် ဆက်ဆံရေးမှာ အခြေခံ အုတ်မြစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး နှစ်ဘက် ချုပ်ဆိုထားတဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူစာချုပ်အထဲ မဖြစ်မနေ ပါဝင်ရမယ့် အချက်ဖြစ်တယ်လို့လည်း EU က ပြောပါတယ်။
ဗီယက်နမ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနကတော့ နိုင်ငံထဲ အခြေခံ ဥပဒေအောက်မှာ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုမှုကိစ္စတွေနဲ့ အဖမ်းခံရတာ ဘယ်သူမှ မရှိဘူးလို့ တုန့်ပြန် ပြောဆိုထားပါတယ်။
နောက်သီတင်းပတ်ထဲ ဗီယက်နမ်ကွန်မြူနစ်ပါတီက ၁၃ ကြိမ်မြောက် အမျိုးသားကွန်ဂရက်ကို ကျင်းပတော့မှာပါ။ အဲဒီအစည်း အဝေး မှာ နောက်လာမယ့် ၅ နှစ်အတွက် မူဝါဒတွေနဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေကို ရွေးချယ် ချမှတ်သွားဖို့ ရှိပါတယ်။
လက်ရှိ ဗီယက်နမ် ခေါင်းဆောင်တွေအောက်မှာ အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေကိုပိုပြီးဖိနှိပ်ချုပ်ချယ် မှုတွေ ပြုလုပ်လာနေတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေကတော့ စွပ်စွဲထားပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်က ဗီယက်နမ် အမျိုးသား ကွန်ဂရက် ကျင်းပချိန်က စလို့ လူပေါင်း ၂၈၀ အစိုးရ ဆန့်ကျင်မှုနဲ့ အဖမ်းခံရပြီး အဲဒီအထဲ လူ ၂၆၀ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရသလို လူအများအပြား ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ်ကျော်အထိ ပြစ်ဒဏ်ချခံရတယ်လို့ Reuters သတင်းက ပြောပါတယ်။
.....................................................................
ဗီယကျနမျလူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှုကို အီးယူ ပွဈတငျရှုတျခြ
(Unicode)
ဗီယကျနမျနိုငျငံက လှုပျရှားတကျကွှသူတှကေို ဖိနှိပျခြုပျခယြျ အရေးယူမှုတှေ ပွုလုပျနတေဲ့ အပေါျ ပွဈတငျ ရှုတျခတြဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတရပျကို ဥရောပ သမဂ်ဂ (EU) က ကွာသပတေးနေ့က မဲခှဲ ဆုံးဖွတျ အတညျပွုခဲ့ပါတယျ။
အဲဒီ ဆုံးဖွတျခကြျကို ဥရောပ ပါလီမနျမှာ ထောကျခံမဲ ၅၉၂ မဲ၊ ကန့ျကှကျမဲ ၃၂၊ ကွားနမေဲ ၅၈ မဲနဲ့ အတညျပွုခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ဆုံးဖွတျခကြျမှာ ဗီယကျနမျ နိုငျငံ အပေါျ ပိုပွီး သဘောထားတငျးမာတဲ့ ရပျတညျခကြျ ထားရှိရေးနဲ့ ဗီယကျနမျနဲ့ ကုနျသှယျရေး ကိစ်စတှမှော လူ့အခှင့ျအရေးကို ဆကျစပျထားရှိရေး အလေးပေး တိုကျတှနျး ထားပါတယျ။
EU ရဲ့သတငျးထုတျပွနျခကြျထဲမှာတော့ ဗီယကျနမျ နိုငျငံအတှငျး လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ မြားပွားလာတာနဲ့အစိုးရဆန့ျကငြျ သူတှကေို ပွငျးပွငျးထနျထနျ နှိပျကှပျနတေဲ့အပေါျ ဥရောပ ပါလီမနျ အမတျတှကေ ပွဈတငျ ရှုတျခကြွောငျး ဖောျပွထားပါတယျ။
လူ့အခှင့ျအရေးကို လေးစားလိုကျနာတာက EU နဲ့ ဗီယကျနမျ ဆကျဆံရေးမှာ အခွခေံ အုတျမွဈတဈခုဖွဈပွီး နှဈဘကျ ခြုပျဆိုထားတဲ့ လှတျလပျစှာ ကုနျသှယျရေး သဘောတူစာခြုပျအထဲ မဖွဈမနေ ပါဝငျရမယ့ျ အခကြျဖွဈတယျလို့လညျး EU က ပွောပါတယျ။
ဗီယကျနမျနိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးဌာနကတော့ နိုငျငံထဲ အခွခေံ ဥပဒအေောကျမှာ လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ လှတျလပျစှာ ပွောဆိုမှုကိစ်စတှနေဲ့ အဖမျးခံရတာ ဘယျသူမှ မရှိဘူးလို့ တုန့ျပွနျ ပွောဆိုထားပါတယျ။
နောကျသီတငျးပတျထဲ ဗီယကျနမျကှနျမွူနဈပါတီက ၁၃ ကွိမျမွောကျ အမြိုးသားကှနျဂရကျကို ကငြျးပတော့မှာပါ။ အဲဒီအစညျး အဝေး မှာ နောကျလာမယ့ျ ၅ နှဈအတှကျ မူဝါဒတှနေဲ့ ခေါငျးဆောငျတှကေို ရှေးခယြျ ခမြှတျသှားဖို့ ရှိပါတယျ။
လကျရှိ ဗီယကျနမျ ခေါငျးဆောငျတှအေောကျမှာ အခှင့ျအရေးလှုပျရှားသူတှကေိုပိုပွီးဖိနှိပျခြုပျခယြျ မှုတှေ ပွုလုပျလာနတေယျလို့ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှကေတော့ စှပျစှဲထားပါတယျ။
လှနျခဲ့တဲ့ ၅ နှဈက ဗီယကျနမျ အမြိုးသား ကှနျဂရကျ ကငြျးပခြိနျက စလို့ လူပေါငျး ၂၈၀ အစိုးရ ဆန့ျကငြျမှုနဲ့ အဖမျးခံရပွီး အဲဒီအထဲ လူ ၂၆၀ ပွဈဒဏျခမြှတျခံရသလို လူအမြားအပွား ထောငျဒဏျ ၁၀ နှဈကြောျအထိ ပွဈဒဏျခခြံရတယျလို့ Reuters သတငျးက ပွောပါတယျ။
