(Zawgyi / Unicode)
COVID-19 ကြောင့် လုပ်ငန်းတွေ ပိတ်ထားခဲ့ပြီးနောက် စနေနေ့ကစလို့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းတချို့ ပြန်စလာတဲ့ မန္တလေးမြို့မှာ အဓိက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းဖြစ်တဲ့ ကျောက်စိမ်း ကျောက်မျက်ဈေးကွက် ပြန်စနိုင်မယ့် အလားအလာကို မသိင်္ဂီထိုက် တင်ပြပေးထားပါတယ်။
တရုတ်ဝယ်လက်ကို အားထားတဲ့ မန္တလေး ကျောက်စိမ်းဈေးကွက် ကျောက်ဝိုင်းကို မှီခိုအလုပ်လုပ်ကိုင်သူက ၈ သောင်းနဲ့ ၁ သိန်းကြားမှာ ရှိပါတယ်။ အခု မန္တလေး အလုပ်တွေ ပြန်စလာပြီ ဆိုပေမယ့် ကျောက်ဝိုင်းတော့ ပြန်မဖွင့်သေးပါဘူး။ မန္တလေး ကျောက်မျက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းရဲ့ တွဲဘက်အတွင်းရေးမှူး ၁၊ ကိုယ်တိုင်လည်း ဟိုတယ်နဲ့ ကျောက်မျက်လုပ်ငန်းရှင် တဦးဖြစ်တဲ့ ဒေါ်စုမွန်တိုးကတော့ လက်ရှိမှာ ဟိုတယ်နဲ့ ကျောက်မျက်အရောင်းအဝယ်ကတော့ ပြန်စဖို့ ပြင်ဆင်နေဆဲ အခြေအနေပါလို့ ပြောပါတယ်။
“ဒီလ ၁၆ ရက်နေ့ကတော့ ပထမဆုံး စတင်ပြီး ဖြေလျှော့တာတွေ ရှိလာပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ဟိုတယ်အနေနဲ့ကတော့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က လာရောက်စစ်ဆေးသွားပြီ ဆိုပေမယ့် ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ထောက်ခံချက် ရရှိထားပါတယ်။ ဒေသအုပ်ချပ်မှုဆိုင်ရာဆီကတော့ ဖွင့်ခွင့်ထောက်ခံချက် မရရှိသေးတဲ့အတွက် ဟိုတယ်ကတော့ ဆက်လက်ပိတ်ထားပါတယ်ရှင့်။ ကျောက်မျက်ရတနာဆိုင် အနေနဲ့ကတော့ ဟိုတယ်နဲ့ တွဲလျက်ဖြစ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့် ကျမတို့ ဆက်ပြီး စောင့်ကြည့်နေပါတယ်။ အဝင်အထွက်အနေနဲ့ လူနည်းအောင်လို့လည်း အရှေ့မှာ တားမြစ်ထားတဲ့ပုံစံတွေ၊ ကန့်သတ်ထားတဲ့ ပုံစံတွေအတိုင်းပဲ လုပ်ထားပါတယ်။”
မသိင်္ဂီထိုက် - အခု မန္တလေးက COVID-19 ကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ပိတ်လိုက်တာ တလနီးပါး ရှိသွားတယ်ဆိုတော့ အရောင်းအဝယ် သိသိသာသာ ပြတ်သွားတဲ့သဘောမျိုး ဖြစ်မှာပါ။ ဒေါ်စုမွန်တိုးတို့ အရောင်းအဝယ်ကတော့ စားသောက်ကုန်လည်း မဟုတ်ဘူး ဒီပစ္စည်းတွေက၊ ဒီဈေးကွက်ကရော အခုပြန်ဖွင့်ရင် ဘယ်လို မျှော်လင့်ပါသလဲ ဈေးကွက်အနေနဲ့။
ဒေါ်စုမွန်တိုး - “ကျမတို့က ဈေးကွက်ကြီးတခုလုံး ရပ်တန့်လိုက်ရတဲ့သဘော ဝင်ငွေ လုံးဝမရှိဘဲနဲ့ ရပ်တန့်လိုက်ရတဲ့ သဘောပါ။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ မှီခိုနေကြတဲ့ ပန်းထိမ်ဆရာတွေရှိတယ်၊ အရောင်တင်လုပ်ငန်းတွေ ရှိတယ်၊ နောက် အချောထည် သွေးတဲ့လူတွေရှိတယ်၊ စသဖြင့် ဒီလိုလူတွေ အကုန်လုံးလည်း ကျမတို့ ရပ်တန့်ခြင်းအားဖြင့် သူတို့လည်း အနည်းနဲ့အများ ရပ်တန့်ကြပါတယ်။ ကျောက်မျက်ရတနာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အခု ဈေးကွက်ပြန်ဖွင့်တဲ့အခါမှာ လုပ်ငန်းလေးတွေတော့ နည်းနည်း နည်းနည်း စပြီးတော့ လုပ်လို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အရင်လောက် လုပ်ငန်းပြန်ဖြစ်ဖို့ဆို ကျမတို့ အားတခုယူရပါမယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျမတို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ လူတွေက လုပ်ငန်းဖြစ်တော့မှ ကျမတို့လုပ်ငန်းကို နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ဝယ်တာပေါ့။ စားဝတ်နေရေးပြီးတော့မှ လက်ဝတ်ရတနာပိုင်း ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့ အချိန်တခုတော့ တောင့်ခံနိုင်ရမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။”
မသိင်္ဂီထိုက် - ကျောက်စိမ်းဈေးကွက်မှာလည်း တရုတ်ဘက်က လူအဝင်တော့ လျော့သွားမယ် ထင်ပါတယ်။ အဲဒီဈေးကွက်ဘက်ကရော ဘာသတင်းတွေများ ကြားပါသလဲ။
ဒေါ်စုမွန်တိုး - “အခုလက်ရှိအထိကတော့ မန္တလေးကျောက်ဝိုင်းမှာ ထောက်ပံ့မှုလေးတွေ ကျောက်မျက်ရတနာအသင်းက လုပ်နေပါတယ်။ လူတယောက်ကို တသောင်းဝန်းကျင်ဖိုးနဲ့ ကုန်သည်အကြီးတွေ၊ ကျောက်စိမ်းတွင်း ပိုင်ရှင်တွေက လှူထားတဲ့ ပိုက်ဆံတွေနဲ့ ကျောက်မျက်ရတနာအသင်းက ဦးစီးပြီးတော့မှ ထောက်ပံ့မှုလေးတွေ လုပ်နေပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျောက်ဝိုင်းမှာ နေ့စဉ်ဝင်ငွေရမှ ရပ်တည်နိုင်မယ့် လူတွေအတွက် အဓိကပါရှင့်။ ဒီလူတွေက ဒီဝိုင်းရပ်သွားတာနဲ့ သူတို့ရဲ့ စားဝတ်နေရေးက ဒုက္ခရောက်ပါတယ်။
“ဒါကြောင့် ဒီဝိုင်းလေး ပြန်ဖြစ်ဖို့အတွက်လည်း ကျမတို့ မြို့တော်စည်ပင်က မြို့တော်ဝန်နဲ့တကွ ကျောက်မျက်ရတနာအသင်းက လူတွေ ပူးပေါင်းပြီးတော့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ အန္တရာယ် အနည်းဆုံးနဲ့ အန္တရာယ်အကင်းဆုံးဖြစ်အောင် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ဖို့အတွက်၊ လက်ရှိတော့ မဖွင့်သေးပါဘူး။ ဒီဝိုင်းလေး ပြန်ဖြစ်လာရင်တော့ လူပေါင်း ၈ သောင်းဝန်းကျင်လောက် နည်းနည်းလေး ပြန်ပြေလည်လာမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ တကယ်လို့ ပြန်ဖွင့်ရင် အရင်လို မကောင်းရင်တောင်မှ နည်းနည်းတော့ ပြန်ပြီး အစပျိုးလို့ရမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။”
မန္တလေး ကျောက်မျက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းရဲ့ တွဲဘက်အတွင်းရေးမှူး ၁ ဒေါ်စုမွန်တိုး ပြောပြခဲ့တာပါ။
မန္တလေးတိုင်းအတွင်းမှာ COVID-19 အတည်ပြုလူနာ ၃ ဦး ရှိခဲ့ပြီး အားလုံး ပြန်လည်သက်သာ ပျောက်ကင်းသွားပြီလို့ အစိုးရက သတင်းထုတ်ထားတာအရ ဆိုရင်တော့ လက်ရှိမှာ မန္တလေးတိုင်းအတွင်း COVID-19 အတည်ပြုလူနာ မရှိတော့ပါဘူး။
-----------------------------------
(Unicode)
COVID-19 ကာလ မန်တလေးကြောကျဝိုငျး ပွနျဖှင့ျဖို့ ပွငျဆငျ
COVID-19 ကွောင့ျ လုပျငနျးတှေ ပိတျထားခဲ့ပွီးနောကျ စနနေေ့ကစလို့ စီးပှားရေး လုပျငနျးတခြို့ ပွနျစလာတဲ့ မန်တလေးမွို့မှာ အဓိက စီးပှားရေးလုပျငနျးဖွဈတဲ့ ကြောကျစိမျး ကြောကျမကြျဈေးကှကျ ပွနျစနိုငျမယ့ျ အလားအလာကို မသိငျ်ဂီထိုကျ တငျပွပေးထားပါတယျ။
တရုတျဝယျလကျကို အားထားတဲ့ မန်တလေး ကြောကျစိမျးဈေးကှကျ ကြောကျဝိုငျးကို မှီခိုအလုပျလုပျကိုငျသူက ၈ သောငျးနဲ့ ၁ သိနျးကွားမှာ ရှိပါတယျ။ အခု မန်တလေး အလုပျတှေ ပွနျစလာပွီ ဆိုပမေယ့ျ ကြောကျဝိုငျးတော့ ပွနျမဖှင့ျသေးပါဘူး။ မန်တလေး ကြောကျမကြျလုပျငနျးရှငျမြားအသငျးရဲ့ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး ၁၊ ကိုယျတိုငျလညျး ဟိုတယျနဲ့ ကြောကျမကြျလုပျငနျးရှငျ တဦးဖွဈတဲ့ ဒေါျစုမှနျတိုးကတော့ လကျရှိမှာ ဟိုတယျနဲ့ ကြောကျမကြျအရောငျးအဝယျကတော့ ပွနျစဖို့ ပွငျဆငျနဆေဲ အခွအေနပေါလို့ ပွောပါတယျ။
“ဒီလ ၁၆ ရကျနေ့ကတော့ ပထမဆုံး စတငျပွီး ဖွလြှေော့တာတှေ ရှိလာပါပွီ။ ဒါပမေယ့ျ ဟိုတယျအနနေဲ့ကတော့ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့က လာရောကျစဈဆေးသှားပွီ ဆိုပမေယ့ျ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ရဲ့ ထောကျခံခကြျ ရရှိထားပါတယျ။ ဒသေအုပျခပြျမှုဆိုငျရာဆီကတော့ ဖှင့ျခှင့ျထောကျခံခကြျ မရရှိသေးတဲ့အတှကျ ဟိုတယျကတော့ ဆကျလကျပိတျထားပါတယျရှင့ျ။ ကြောကျမကြျရတနာဆိုငျ အနနေဲ့ကတော့ ဟိုတယျနဲ့ တှဲလကြျဖွဈနတေဲ့အတှကျကွောင့ျ ကမြတို့ ဆကျပွီး စောင့ျကွည့ျနပေါတယျ။ အဝငျအထှကျအနနေဲ့ လူနညျးအောငျလို့လညျး အရှေ့မှာ တားမွဈထားတဲ့ပုံစံတှေ၊ ကန့ျသတျထားတဲ့ ပုံစံတှအေတိုငျးပဲ လုပျထားပါတယျ။”
မသိငျ်ဂီထိုကျ -အခု မန်တလေးက COVID-19 ကွောင့ျ စီးပှားရေးလုပျငနျးတှေ ပိတျလိုကျတာ တလနီးပါး ရှိသှားတယျဆိုတော့ အရောငျးအဝယျ သိသိသာသာ ပွတျသှားတဲ့သဘောမြိုး ဖွဈမှာပါ။ ဒေါျစုမှနျတိုးတို့ အရောငျးအဝယျကတော့ စားသောကျကုနျလညျး မဟုတျဘူး ဒီပစ်စညျးတှကေ၊ ဒီဈေးကှကျကရော အခုပွနျဖှင့ျရငျ ဘယျလို မြှောျလင့ျပါသလဲ ဈေးကှကျအနနေဲ့။
ဒေါျစုမှနျတိုး - “ကမြတို့က ဈေးကှကျကွီးတခုလုံး ရပျတန့ျလိုကျရတဲ့သဘော ဝငျငှေ လုံးဝမရှိဘဲနဲ့ ရပျတန့ျလိုကျရတဲ့ သဘောပါ။ ဒါနဲ့ပတျသကျပွီးတော့ မှီခိုနကွေတဲ့ ပနျးထိမျဆရာတှရှေိတယျ၊ အရောငျတငျလုပျငနျးတှေ ရှိတယျ၊ နောကျ အခြောထညျ သှေးတဲ့လူတှရှေိတယျ၊ စသဖွင့ျ ဒီလိုလူတှေ အကုနျလုံးလညျး ကမြတို့ ရပျတန့ျခွငျးအားဖွင့ျ သူတို့လညျး အနညျးနဲ့အမြား ရပျတန့ျကွပါတယျ။ ကြောကျမကြျရတနာနဲ့ ပတျသကျပွီး အခု ဈေးကှကျပွနျဖှင့ျတဲ့အခါမှာ လုပျငနျးလေးတှတေော့ နညျးနညျး နညျးနညျး စပွီးတော့ လုပျလို့ရပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ အရငျလောကျ လုပျငနျးပွနျဖွဈဖို့ဆို ကမြတို့ အားတခုယူရပါမယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကမြတို့ရဲ့ ပတျဝနျးကငြျမှာရှိတဲ့ လူတှကေ လုပျငနျးဖွဈတော့မှ ကမြတို့လုပျငနျးကို နောကျဆုံးအနနေဲ့ ဝယျတာပေါ့။ စားဝတျနရေေးပွီးတော့မှ လကျဝတျရတနာပိုငျး ဖွဈတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့ အခြိနျတခုတော့ တောင့ျခံနိုငျရမယျလို့ ထငျပါတယျ။”
မသိငျ်ဂီထိုကျ - ကြောကျစိမျးဈေးကှကျမှာလညျး တရုတျဘကျက လူအဝငျတော့ လြော့သှားမယျ ထငျပါတယျ။ အဲဒီဈေးကှကျဘကျကရော ဘာသတငျးတှမြေား ကွားပါသလဲ။
ဒေါျစုမှနျတိုး - “အခုလကျရှိအထိကတော့ မန်တလေးကြောကျဝိုငျးမှာ ထောကျပံ့မှုလေးတှေ ကြောကျမကြျရတနာအသငျးက လုပျနပေါတယျ။ လူတယောကျကို တသောငျးဝနျးကငြျဖိုးနဲ့ ကုနျသညျအကွီးတှေ၊ ကြောကျစိမျးတှငျး ပိုငျရှငျတှကေ လှူထားတဲ့ ပိုကျဆံတှနေဲ့ ကြောကျမကြျရတနာအသငျးက ဦးစီးပွီးတော့မှ ထောကျပံ့မှုလေးတှေ လုပျနပေါတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကြောကျဝိုငျးမှာ နေ့စဉျဝငျငှရေမှ ရပျတညျနိုငျမယ့ျ လူတှအေတှကျ အဓိကပါရှင့ျ။ ဒီလူတှကေ ဒီဝိုငျးရပျသှားတာနဲ့ သူတို့ရဲ့ စားဝတျနရေေးက ဒုက်ခရောကျပါတယျ။
“ဒါကွောင့ျ ဒီဝိုငျးလေး ပွနျဖွဈဖို့အတှကျလညျး ကမြတို့ မွို့တောျစညျပငျက မွို့တောျဝနျနဲ့တကှ ကြောကျမကြျရတနာအသငျးက လူတှေ ပူးပေါငျးပွီးတော့ ကွိုးစားနပေါတယျ။ အန်တရာယျ အနညျးဆုံးနဲ့ အန်တရာယျအကငျးဆုံးဖွဈအောငျ ပွနျလညျဖှင့ျလှဈနိုငျဖို့အတှကျ၊ လကျရှိတော့ မဖှင့ျသေးပါဘူး။ ဒီဝိုငျးလေး ပွနျဖွဈလာရငျတော့ လူပေါငျး ၈ သောငျးဝနျးကငြျလောကျ နညျးနညျးလေး ပွနျပွလေညျလာမယျလို့ ထငျပါတယျ။ တကယျလို့ ပွနျဖှင့ျရငျ အရငျလို မကောငျးရငျတောငျမှ နညျးနညျးတော့ ပွနျပွီး အစပြိုးလို့ရမယျလို့ ထငျပါတယျ။”
မန်တလေး ကြောကျမကြျလုပျငနျးရှငျမြားအသငျးရဲ့ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး ၁ ဒေါျစုမှနျတိုး ပွောပွခဲ့တာပါ။
မန်တလေးတိုငျးအတှငျးမှာ COVID-19 အတညျပွုလူနာ ၃ ဦး ရှိခဲ့ပွီး အားလုံး ပွနျလညျသကျသာ ပြောကျကငျးသှားပွီလို့ အစိုးရက သတငျးထုတျထားတာအရ ဆိုရငျတော့ လကျရှိမှာ မန်တလေးတိုငျးအတှငျး COVID-19 အတညျပွုလူနာ မရှိတော့ပါဘူး။
