ချင်းပြည်နယ်ကစစ်ရှောင်တွေကို မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရ ဆက်လက်ကူညီမည်
{{Zawgyi/Unicode}}
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ကြတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေကို အခက်အခဲမရှိ နေထိုင်ရေးအတွက် ပြည်နယ်အစိုးရအနေနဲ့ ဆက်လက်ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမယ့်အကြောင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်က လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာ ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ မီဇိုရမ်လူမှုအဖွဲ့အစည်းတာဝန်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ ချင်းပြည်နယ်အတွင်း စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေကြောင့် ချင်းပြည်နယ်ကနေတဆင့် မီဇိုရမ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးသူတွေ ဆက်ပြီးရှိနေချိန်မှာ ခုလိုပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်းရန်ကုန်ကပေးပို့လာတဲ့သတင်းကို ကိုရဲမွန် ကပြောပြပေးမှာပါ။
စစ်ဘေးဒဏ်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံက ထွက်ပြေးလာသူတွေကို ဆက်လက်အကူညီပေးဆောင်မယ်လို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ပူးဇိုးရမ်းထန်းငါ က ပြည်နယ် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ပြည်နယ်အစိုးရ အနေနဲ့ ရောက်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို ခိုလှုံနိုင်ရေး လုပ်ပေးသွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ကြောင်း မီဇိုရမ် NGO United for Democratic Myanmar တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ကိုရစ်ချတ်ကပြောပါတယ်။
“ အခုလောလောဆယ်မှာတော့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှာ လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကြီးလုပ်နေတာပေါ့နော်။ အဲဒီမှာအတိုက်အခံပါတီ ကနေပြီးတော့မှ စစ်ရှောင်နဲ့ပက်သက်တဲ့ အချက်အလက်တွေကိုမေးမြန်းတဲ့အခါမှာ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ကနေပြီးတော့မှ မီဇိုရမ်မှာရောက်နေတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်တွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး ဆက်လက်ပြီးတော့မှ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမယ်ဆိုပြီးတော့မှ ပြောလာတယ်။ ဆိုတော့ မီဇိုရမ်မှာ နေထိုင်တဲ့အခိုက်အတွင်းမှာ ဘာမှစိုးရိမ်စရာ မရှိအောင် ဘာမှပူပင်သောကမရှိအောင် နေနိုင်ရေးအတွက် မီဇိုရမ်အစိုးရအနေနဲ့တာဝန်ယူလုပ်ဆောင်သွားမယ်ဆိုပြီးမှလေ သူပြောသွားတာရှိတယ်။”
ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ကကျင်းပခဲ့တဲ့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာ အတိုက်ခံ INC ပါတီ လွှတ်တော်ကိုယ်စာလှယ်က မြန်မာဘက်ကရောက်လာသူတွေနဲ့ ပါတ်သက်လို့ မေးမြန်းခဲ့တာကို ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်က ခုလိုပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေရှိတဲ့ ချင်းပြည်နယ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်နေတာကြောင့် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးခိုလှုံသူ တနေ့ထက်တနေ့ တိုးလာနေပါတယ်။ အဲဒီလိုရောက်လာသူတွေကို မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရ အကူအညီပေးနေတာတွေနဲ့ ပါတ်သက်လို့လည်း ကိုရစ်ချတ်က ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“အဓိက အစိုးရအနေနဲ့ကတော့ လိုအပ်တဲ့ဟာတွေ DC(Deputy Commissioner) ကနေတဆင့် တချို့ကငွေသားနဲ့ ပေးနိုင်တဲ့ဟာရှိတယ်။ တချို့ကတော့စားနပ်ရိက္ခာတွေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ပေးတာတွေရှိတယ်။ ”
အခုလက်ရှိ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရရဲ့ စာရင်းမှတ်တမ်းအရ မြန်မာနိုင်ငံကနေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသူ ၂ သောင်း ၄ ထောင်ကျော် (၂၄၂၈၉) ရှိတယ်လို့ မီဇိုရမ်ဝန်ကြီးချုပ်က လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ် (UN Convention on Refugees) မှာ လက်မှတ်ရေးထိုးထားခြင်း မရှိတာကြောင့် ဗဟိုအစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာဘက်က ဒုက္ခသည်တွေကို တိုက်ရိုက် ကူညီလို့ မရပေမဲ့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရ အဖွဲ့ကနေတဆင့် ကူညီထောက်ပံ့ပေးဖို့ ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ် ကတောင်းဆိုထားပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ်အပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာ စစ်တပ်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ အရှိန်မြင့်လာတဲ့အတွက် ချင်းပြည်နယ်ကနေတဆင့် မီဇိုရမ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးခိုလှုံသူတွေ အခုထိ ရှိနေဆဲလို့ ချင်းအရေးလေ့လာသူ ကိုထောင်ရ်က ပြောပါတယ်။
“ တိုက်ပွဲတွေပိုပြီးတော့မှ ပြင်းထန်နေတော့ ချင်းပြည်နယ်ကထိုးစစ်ဆင်မှုတွေ စစ်ကောင်စီကလဲ အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ထိုးစစ်ဆင်မှုတွေလုပ်လာတယ်။ သူတို့ကချီတက်လာတဲ့လမ်းကြောင်းတလျှောက်မှာ မြို့ရွာတွေကို ဖျက်စီးတာ မီးရှို့တာ။ အဲတာမျိုးတွေအသားကုန်လုပ်တော့ ပြီးတော့တိုက်ပွဲတွေကလဲ ပိုပိုပြင်းထန်လာတော့ တော်တော်များများကတော့ သူတို့စိုးရိမ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မိုလို့ အနီးစပ်ဆုံး ကတော့ ချင်းပြည်နယ်ရဲ့နယ်စပ် နယ်နမိတ်ချင်း ထိစပ်နေတဲ့ မီဇိုရမ်ဘက်ကို အဓိကထွက်ပြေးနေရတာပါနော်။ အခုလဲ မီဇိုရမ်ဘက်ကို နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ဝင်နေကြတာ ဘဲ။ မီဇိုရမ်ကိုအဓိက တိမ်းရှောင်နေတဲ့ဒေသခံတွေကတော့ ပလက်ဝဘက်ကဟာလဲပါတယ်။ ပြီးတော့ မတူပီ၊ ထန်တလန် အဲဒီဘက်ကဟာတွေလဲပါတာပေါ့နော်။ ကလေးမြို့ကတော့ တိုက်ပွဲအရမ်းကြီးမပြင်းထန်ခင်ကတည်းက ဒေသခံတွေ တော်တော်များများကတော့ မီဇိုရမ်ဘက်ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ကြတာပေါ့နော်။”
မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သူတွေအတွက် နေထိုင်ရေးလုံခြုံဖို့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အစိုးရက Refugee ID ကဒ်တွေ ထုတ်ပေးနေပါတယ်။
မြန်မာစစ်ဘေးရှောင်တွေဟာ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်မြို့တော် အိုင်ဇောလ်မြို့အပါအဝင် ခရိုင် ၁၁ ခု မှာရှိတဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ဖြန့်ကျက်နေထိုင်ကြပြီး လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေကို ပြည်နယ်အစိုးရ၊ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ (NGO) အဖွဲ့အစည်းတွေ ဘာသာရေးအသင်းအဖွဲ့အစည်းတွေကနေ ကူညီပေးနေပါတယ်။
........................................
ခငြျးပွညျနယျကစဈရှောငျတှကေို မီဇိုရမျပွညျနယျအစိုးရ ဆကျလကျကူညီမညျ
{{Unicode}}
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး အိန်ဒိယနိုငျငံ မီဇိုရမျပွညျနယျကို ထှကျပွေးတိမျးရှောငျခဲ့ကွတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျတှကေို အခကျအခဲမရှိ နထေိုငျရေးအတှကျ ပွညျနယျအစိုးရအနနေဲ့ ဆကျလကျကူညီဆောငျရှကျပေးသှားမယ့ျအကွောငျး မီဇိုရမျပွညျနယျ ဝနျကွီးခြုပျက လှှတျတောျအစညျးအဝေးမှာ ပွောကွားခဲ့တယျလို့ မီဇိုရမျလူမှုအဖှဲ့အစညျးတာဝနျရှိသူတှကေ ပွောပါတယျ။ လကျရှိ ခငြျးပွညျနယျအတှငျး စဈရေးပဋိပက်ခတှကွေောင့ျ ခငြျးပွညျနယျကနတေဆင့ျ မီဇိုရမျဘကျကို ထှကျပွေးသူတှေ ဆကျပွီးရှိနခြေိနျမှာ ခုလိုပွောကွားခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ဒီအကွောငျးရနျကုနျကပေးပို့လာတဲ့သတငျးကို ကိုရဲမှနျ ကပွောပွပေးမှာပါ။
စဈဘေးဒဏျကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံက ထှကျပွေးလာသူတှကေို ဆကျလကျအကူညီပေးဆောငျမယျလို့ အိန်ဒိယနိုငျငံ မီဇိုရမျပွညျနယျ ဝနျကွီးခြုပျ ပူးဇိုးရမျးထနျးငါ က ပွညျနယျ လှှတျတောျအစညျးအဝေးမှာ ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ ပွညျနယျအစိုးရအနနေဲ့ ရောကျလာတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို ခိုလှုံနိုငျရေး လုပျပေးသှားမယျလို့ ပွောကွားခဲ့ကွောငျး မီဇိုရမျ NGO United for Democratic Myanmar တှဲဖကျအတှငျးရေးမှူး ကိုရဈခတြျကပွောပါတယျ။
“ အခုလောလောဆယျမှာတော့ မီဇိုရမျပွညျနယျမှာ လှှတျတောျအစညျးအဝေးကွီးလုပျနတောပေါ့နောျ။ အဲဒီမှာအတိုကျအခံပါတီ ကနပွေီးတော့မှ စဈရှောငျနဲ့ပကျသကျတဲ့ အခကြျအလကျတှကေိုမေးမွနျးတဲ့အခါမှာ ပွညျနယျဝနျကွီးခြုပျ ကနပွေီးတော့မှ မီဇိုရမျမှာရောကျနတေဲ့ စဈဘေးရှောငျတှကေို အတတျနိုငျဆုံး ဆကျလကျပွီးတော့မှ ကူညီဆောငျရှကျပေးသှားမယျဆိုပွီးတော့မှ ပွောလာတယျ။ ဆိုတော့ မီဇိုရမျမှာ နထေိုငျတဲ့အခိုကျအတှငျးမှာ ဘာမှစိုးရိမျစရာ မရှိအောငျ ဘာမှပူပငျသောကမရှိအောငျ နနေိုငျရေးအတှကျ မီဇိုရမျအစိုးရအနနေဲ့တာဝနျယူလုပျဆောငျသှားမယျဆိုပွီးမှလေ သူပွောသှားတာရှိတယျ။”
ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ကကငြျးပခဲ့တဲ့ ပွညျနယျလှှတျတောျအစညျးအဝေးမှာ အတိုကျခံ INC ပါတီ လှှတျတောျကိုယျစာလှယျက မွနျမာဘကျကရောကျလာသူတှနေဲ့ ပါတျသကျလို့ မေးမွနျးခဲ့တာကို ပွညျနယျဝနျကွီးခြုပျက ခုလိုပွနျလညျဖွကွေားခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ပွညျသူ့ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှရှေိတဲ့ ခငြျးပွညျနယျမှာ စဈကောငျစီတပျတှေ ထိုးစဈဆငျ တိုကျခိုကျနတောကွောင့ျ မီဇိုရမျပွညျနယျဘကျကို ထှကျပွေးခိုလှုံသူ တနေ့ထကျတနေ့ တိုးလာနပေါတယျ။ အဲဒီလိုရောကျလာသူတှကေို မီဇိုရမျပွညျနယျအစိုးရ အကူအညီပေးနတောတှနေဲ့ ပါတျသကျလို့လညျး ကိုရဈခတြျက ခုလို ပွောပွပါတယျ။
“အဓိက အစိုးရအနနေဲ့ကတော့ လိုအပျတဲ့ဟာတှေ DC(Deputy Commissioner) ကနတေဆင့ျ တခြို့ကငှသေားနဲ့ ပေးနိုငျတဲ့ဟာရှိတယျ။ တခြို့ကတော့စားနပျရိက်ခာတှနေဲ့ ကြှနျတောျတို့ပေးတာတှရှေိတယျ။ ”
အခုလကျရှိ မီဇိုရမျပွညျနယျအစိုးရရဲ့ စာရငျးမှတျတမျးအရ မွနျမာနိုငျငံကနေ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျလာသူ ၂ သောငျး ၄ ထောငျကြောျ (၂၄၂၈၉) ရှိတယျလို့ မီဇိုရမျ ဝနျကွီးခြုပျက လှှတျတောျအစညျးအဝေးမှာပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။ အိန်ဒိယနိုငျငံအနနေဲ့ ကုလသမဂ်ဂ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာသဘောတူစာခြုပျ (UN Convention on Refugees) မှာ လကျမှတျရေးထိုးထားခွငျး မရှိတာကွောင့ျ ဗဟိုအစိုးရအနနေဲ့ မွနျမာဘကျက ဒုက်ခသညျတှကေို တိုကျရိုကျ ကူညီလို့ မရပမေဲ့ မီဇိုရမျပွညျနယျအစိုးရ အဖှဲ့ကနတေဆင့ျ ကူညီထောကျပံ့ပေးဖို့ ပွညျနယျ ဝနျကွီးခြုပျ ကတောငျးဆိုထားပါတယျ။
ခငြျးပွညျနယျအပွငျ စဈကိုငျးတိုငျးထဲမှာ စဈတပျရဲ့ တိုကျခိုကျမှုတှေ အရှိနျမွင့ျလာတဲ့အတှကျ ခငြျးပွညျနယျကနတေဆင့ျ မီဇိုရမျဘကျကို ထှကျပွေးခိုလှုံသူတှေ အခုထိ ရှိနဆေဲလို့ ခငြျးအရေးလေ့လာသူ ကိုထောငျရျက ပွောပါတယျ။
“ တိုကျပှဲတှပေိုပွီးတော့မှ ပွငျးထနျနတေော့ ခငြျးပွညျနယျကထိုးစဈဆငျမှုတှေ စဈကောငျစီကလဲ အငျအားအလုံးအရငျးနဲ့ထိုးစဈဆငျမှုတှလေုပျလာတယျ။ သူတို့ကခြီတကျလာတဲ့လမျးကွောငျးတလြှောကျမှာ မွို့ရှာတှကေို ဖကြျစီးတာ မီးရှို့တာ။ အဲတာမြိုးတှအေသားကုနျလုပျတော့ ပွီးတော့တိုကျပှဲတှကေလဲ ပိုပိုပွငျးထနျလာတော့ တောျတောျမြားမြားကတော့ သူတို့စိုးရိမျတဲ့အတှကျကွောင့ျမိုလို့ အနီးစပျဆုံး ကတော့ ခငြျးပွညျနယျရဲ့နယျစပျ နယျနမိတျခငြျး ထိစပျနတေဲ့ မီဇိုရမျဘကျကို အဓိကထှကျပွေးနရေတာပါနောျ။ အခုလဲ မီဇိုရမျဘကျကို နေ့စဉျနဲ့အမြှ ဝငျနကွေတာ ဘဲ။ မီဇိုရမျကိုအဓိက တိမျးရှောငျနတေဲ့ဒသေခံတှကေတော့ ပလကျဝဘကျကဟာလဲပါတယျ။ ပွီးတော့ မတူပီ၊ ထနျတလနျ အဲဒီဘကျကဟာတှလေဲပါတာပေါ့နောျ။ ကလေးမွို့ကတော့ တိုကျပှဲအရမျးကွီးမပွငျးထနျခငျကတညျးက ဒသေခံတှေ တောျတောျမြားမြားကတော့ မီဇိုရမျဘကျကို ထှကျပွေးတိမျးရှောငျကွတာပေါ့နောျ။”
မီဇိုရမျပွညျနယျကို ထှကျပွေးတိမျးရှောငျသူတှအေတှကျ နထေိုငျရေးလုံခွုံဖို့ မီဇိုရမျပွညျနယျအစိုးရက Refugee ID ကဒျတှေ ထုတျပေးနပေါတယျ။
မွနျမာစဈဘေးရှောငျတှဟော မီဇိုရမျပွညျနယျမွို့တောျ အိုငျဇောလျမွို့အပါအဝငျ ခရိုငျ ၁၁ ခု မှာရှိတဲ့ ဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ဖွန့ျကကြျနထေိုငျကွပွီး လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ အကူအညီတှကေို ပွညျနယျအစိုးရ၊ အစိုးရမဟုတျတဲ့ (NGO) အဖှဲ့အစညျးတှေ ဘာသာရေးအသငျးအဖှဲ့အစညျးတှကေနေ ကူညီပေးနပေါတယျ။
