စစ်ကောင်စီက အသစ်ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေဟာ ဒီမိုကရေစီစံနစ်ကို စော်ကား တိုက်ခိုက်လိုက်တဲ့ ဥပဒေဖြစ်ကြောင်း APHR အာဆီယံ ပါလီမန်အမတ်များအဖွဲ့က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အခုနှစ်အတွင်း ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ သူတို့လက်ဝေခံ USDP ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ အနိုင်ရဖို့အတွက် တရားမဝင်တဲ့ အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းက ဒီဥပဒေကို ရေးဆွဲခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ APHR က ဒီကနေ့ ဇန်နဝါရီ ၃၁ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်တဲ့ ြကေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဇန်နဝါရီလ ၂၆ ရက်နေ့မှာ စစ်ကောင်စီက နိုင်ငံရေးပါတီ မှတ်ပုံတင်ခြင်း ဥပဒေအသစ်ကို ထုတ်ပြန်လိုက်တာမှာ - ၂ လ အတွင်း နိုင်ငံရေးပါတီအားလုံး ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်ကြရမှာဖြစ်ပြီး တနိုင်ငံလုံးမှာ ရွေးကောက်ပွဲဝင်မယ့် ပါတီတွေအနေနဲ့ ပါတီရန်ပုံငွေကို ကျပ်သိန်း ၁ ထောင် တင်ပြနိုင်မှသာ မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ဒါဟာ အရင်က NLD အစိုးရလက်ထက်မှာ ပါတီရန်ပုံငွေကို ကျပ် ၅ သိန်း သတ်မှတ်ထားရာက ကျပ်သိန်း ၁ ထောင်အထိ အဆပေါင်းများစွာ တိုးလိုက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ဦးဆောင်တဲ့ စစ်တပ်က တရားမဝင် အာဏာသိမ်းပြီး တိုင်းပြည် ကသောင်းကနင်းဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ထားတဲ့ တိုင်းပြည်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ မှတ်ပုံတင်နိုင်ဖို့ ဘယ်လိုမှ မလွယ်ကူနိုင်အောင် တမင်လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ APHR ရဲ့ကြေညာချက်မှာ ထောက်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကအာဏာမသိမ်းခင် ၂၀၂၀ နိုဝင်ဘာမှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အမတ်နေရာအများစု အနိုင်ရထားတဲ့ NLD အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကတော့ - စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်တဲ့ ပါတီများမှတ်ပုံခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေကို အသိအမှတ်မပြုသလို စစ်ကောင်စီက ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲကိုလည်း သပိတ်မှောက် ကန့်ကွက်သွားမယ်လို့ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အလားတူဘဲ NUG ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ စစ်တပ်အုပ်ချုပ်မှုကို လက်နက်ကိုင် ခုခံကာကွယ်နေတဲ့ PDF တပ်ဖွဲ့တွေ၊ အမေရိကန်အစိုးရတို့ကလည်း စစ်ကောင်စီကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အသိအမှတ်ပြုမှာမဟုတ်ကြောင်း အသီးသီး ထုတ်ဖော် ပြောဆိုထားကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
တချိန်ထဲမှာဘဲ - အီးယူ ဥရောပပါလီမန်ရဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ Heidi Hautala က - မြန်မာစစ်ကောင်စီက အခုနှစ်အတွင်းကျင်းပဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအတုဟာ တိုင်းပြည်အတွင်း သွေးထွက်သံယိုမှုတွေနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေသာ ထပ်တိုးလာဖို့ရှိတယ်လို့ CRPH ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြု ကော်မတီဝင်တွေနဲ့ပြုလုပ်တဲ့ အွန်လိုင်း ဆွေးနွေးပွဲမှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
[Unicode]
စဈကောငျစီ နိုငျငံရေးပါတီမှတျပုံခွငျးဥပဒသေဈဟာ ဒီမိုကရစေီကို တိုကျခိုကျခွငျးဖွဈ (အာဆီယံပါလီမနျအမတျမြားအဖှဲ့)
စဈကောငျစီက အသဈထုတျပွနျလိုကျတဲ့ နိုငျငံရေးပါတီမြား မှတျပုံတငျခွငျးဥပဒဟော ဒီမိုကရစေီစံနဈကို စောျကား တိုကျခိုကျလိုကျတဲ့ ဥပဒဖွေဈကွောငျး APHR အာဆီယံ ပါလီမနျအမတျမြားအဖှဲ့က ကွညောခကြျထုတျပွနျထားပါတယျ။ အခုနှဈအတှငျး ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ သူတို့လကျဝခေံ USDP ကွံ့ခိုငျရေးပါတီ အနိုငျရဖို့အတှကျ တရားမဝငျတဲ့ အာဏာပိုငျအဖှဲ့အစညျးက ဒီဥပဒကေို ရေးဆှဲခဲ့တာဖွဈတယျလို့ APHR က ဒီကနေ့ ဇနျနဝါရီ ၃၁ ရကျနေ့ ရကျစှဲနဲ့ ထုတျပွနျတဲ့ ကွညောခကြျမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
ဇနျနဝါရီလ ၂၆ ရကျနေ့မှာ စဈကောငျစီက နိုငျငံရေးပါတီ မှတျပုံတငျခွငျး ဥပဒအေသဈကို ထုတျပွနျလိုကျတာမှာ - ၂ လ အတှငျး နိုငျငံရေးပါတီအားလုံး ပွနျလညျမှတျပုံတငျကွရမှာဖွဈပွီး တနိုငျငံလုံးမှာ ရှေးကောကျပှဲဝငျမယ့ျ ပါတီတှအေနနေဲ့ ပါတီရနျပုံငှကေို ကပြျသိနျး ၁ ထောငျ တငျပွနိုငျမှသာ မှတျပုံတငျလြှောကျထားနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။ဒါဟာ အရငျက NLD အစိုးရလကျထကျမှာ ပါတီရနျပုံငှကေို ကပြျ ၅ သိနျး သတျမှတျထားရာက ကပြျသိနျး ၁ ထောငျအထိ အဆပေါငျးမြားစှာ တိုးလိုကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။
ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျ ဦးဆောငျတဲ့ စဈတပျက တရားမဝငျ အာဏာသိမျးပွီး တိုငျးပွညျ ကသောငျးကနငျးဖွဈအောငျ လုပျဆောငျထားတဲ့ တိုငျးပွညျမှာ နိုငျငံရေးပါတီတှေ မှတျပုံတငျနိုငျဖို့ ဘယျလိုမှ မလှယျကူနိုငျအောငျ တမငျလုပျဆောငျခွငျးဖွဈတယျလို့ APHR ရဲ့ ကွညောခကြျမှာ ထောကျပွထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျကအာဏာမသိမျးခငျ ၂၀၂၀ နိုဝငျဘာမှာ ကငြျးပခဲ့တဲ့ ရှေးကောကျပှဲမှာ အမတျနရောအမြားစု အနိုငျရထားတဲ့ NLD အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျကတော့ - စဈကောငျစီက ထုတျပွနျတဲ့ ပါတီမြားမှတျပုံခွငျးဆိုငျရာ ဥပဒကေို အသိအမှတျမပွုသလို စဈကောငျစီက ကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲကိုလညျး သပိတျမှောကျ ကန့ျကှကျသှားမယျလို့ ကွညောခကြျ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ အလားတူဘဲ NUG ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ၊ စဈတပျအုပျခြုပျမှုကို လကျနကျကိုငျ ခုခံကာကှယျနတေဲ့ PDF တပျဖှဲ့တှေ၊ အမရေိကနျအစိုးရတို့ကလညျး စဈကောငျစီကငြျးပမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲရလဒျကို အသိအမှတျပွုမှာမဟုတျကွောငျး အသီးသီး ထုတျဖောျ ပွောဆိုထားကွပွီး ဖွဈပါတယျ။
တခြိနျထဲမှာဘဲ - အီးယူ ဥရောပပါလီမနျရဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ Heidi Hautala က - မွနျမာစဈကောငျစီက အခုနှဈအတှငျးကငြျးပဖို့ ပွငျဆငျနတေဲ့ ရှေးကောကျပှဲအတုဟာ တိုငျးပွညျအတှငျး သှေးထှကျသံယိုမှုတှနေဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှသော ထပျတိုးလာဖို့ရှိတယျလို့ CRPH ပွညျထောငျစုလှှတျတောျကိုယျစားပွု ကောျမတီဝငျတှနေဲ့ပွုလုပျတဲ့ အှနျလိုငျး ဆှေးနှေးပှဲမှာ ပွောကွားလိုကျပါတယျ။
