Zaw Gyi & Unicode
ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guetteres က သူ့ရဲ့ နှစ်သစ်ကူး နှုတ်ခွန်းဆက်သဝဏ်လွှာမှာ ကုန်လွန်တော့မယ့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကို စိတ်ပျက် အားငယ်စဖွယ် သုံးသပ်ထားပေမဲ့ ၂၀၂၀ နှစ်သစ်အတွက်တော့ လူငယ်တွေအပေါ် ယုံကြည်အားထားလို့ ပိုကောင်းတဲ့ အနာဂတ်ဖန်တီးဖို့ မျှော်လင့် ချက်တွေ အပြည့်ရှိနေပါတယ်။ ဂျီနီဗာမြို့ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ရုံးကဗီအိုအေသတင်းထောက် Lisa Schlein သတင်းပေးပို့ထားတာကို ကိုရဲမင်းထွန်းက ပြောပြပေးပါမယ်။
ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးရဲ့ အကြီအကဲ Antonio Guetteres က ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်နဲ့ လာမယ့်ဆယ်စုနှစ်သစ်တစ်ခုလုံးကို မျှော်မှန်းကြည့်ရာမှာတော့ စိုးရိမ်စိတ်တွေနဲ့ရော၊ မျှော်လင့်ချက်တွေနဲ့ပါ ရောပြွန်းလို့နေပါတယ်။ နှစ်သစ်ကို ကြိုဆိုရင်း သူက အနာဂတ်မှာ စောင့်ကြိုနေတဲ့ မသေချာမရေရာမှှုတွေနဲ့ မလုံခြုံမှုတွေက စိုးရိမ်စိတ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေရတဲ့အကြောင်းရင်းတွေပါလို့ ဆိုပါတယ်။
လူသားတွေအကြား မညီမျှမှုတွေနဲ့ အမုန်းတရားတွေ တိုးလာတာတွေ၊ ပဋိပက္ခစစ်ပွဲတွေ၊ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ပူနွေးလာတာတွေဟာ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်မှုကို လတ်တလော ခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ သူက ယုံကြည်နေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကမ္ဘာ့ပတ်ဝန်းကျင် ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှုဟာ ရေရှည် ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ရုံသာမက မျက်မှောက်ကာလမှာ ထင်ထင်ရှားရှားကြီး ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အန္တရာယ်တခုဖြစ်တယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာကြီးလောင်ကျွမ်းနေချိန်မှာ လက်ရှိမျိုးဆက် ဘာမှမယ်မယ်ရရ မလုပ်ဘဲနေတာကို ဒီအတိုင်း ကြည့်နေလို့ မရတော့ဘူးလို့ သူက ပြော ပါတယ်။
“မျှော်လင့်ချက်တွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ ဒီနှစ် ကျနော့်ရဲ့ နှစ်သစ်ကူးအမှာစကားက ဘာလဲဆိုတော့ အနာဂတ် မျှော်လင့်ချက်တွေရဲ့အကြီးမြင့်ဆုံး အရင်းအမြစ်က ကမ္ဘာ့လူငယ်တွေဆိုတာပါပဲ။ ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှုကစလို့ လူမှုရေးတရားမျှတမှု၊ ကျား၊ မ သာတူညီမျှရှိရေးနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကိစ္စတွေ အဆုံး မင်းတို့တတွေရဲ့မျိုးဆက်ဟာ ရှေ့တန်းတပ်ဦးမှာရှိနေမှာဖြစ်သလို ထိပ်တန်းသတင်းတွေအဖြစ်လည်း ဖန်တီးနေရပါမယ်။ မင်းတို့ရဲ့သံန္နိဌာန် စိတ်ဓါတ်နဲ့ စိတ်အားထက်သန်မှုကို လေးစားလို့မဆုံးပါဘူး။ အနာဂတ်ကို ပုံဖော်ဖို့ မင်းတို့တတွေ မင်းတို့ရဲ့အခန်းကဏ္ဍကို မှန်မှန်ကန်ကန် တောင်းဆိုနေကြတာပါ။ မင်းတို့နဲ့အတူ ငါရှိနေပါမယ်။ မင်းတို့နဲ့အတူကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီး အတူရှိနေပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးဟာ မင်းတို့ ပိုင်တဲ့ အဖွဲ့ကြီးပါ။”
စက်တင်ဘာလတုန်းကတော့ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးက (Fridays for Future) အနာဂတ်အတွက် သောကြာနေ့များဆိုတဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများလှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ကြီးကို ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာဆု ချီးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ လှုပ်ရှားမှု အဖွဲ့ဟာ ဆွီဒင်ဆယ်ကျော်သက် မိန်းကလေး Greta Thunberg ရဲ့ ဖန်လုံအိမ်အာနိသင်ဓါတ်ငွေ့တွေ လျှော့ချရေး လှုံ့ဆော်တောင်းဆိုနေမှုကို အားကျပြီး ဖွဲ့စည်းပေါ်ပေါက်လာတာပါ။
ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုက ကမ္ဘာဂြိုဟ်ပေါ်က သက်ရှိဘဝတွေကို အန္တရာယ်ပြုခြိမ်းခြောက်နေတယ်လို့ ယုံကြည်နေသူ Guterres ဟာ လူငယ် လှုပ်ရှား တက်ကြွသူတွေရဲ့ ဦးဆောင်လမ်းပြတယောက်ဖြစ်ပါတယ်။ လူငယ်တွေ သူတို့ယုံကြည်ရာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုတာနဲ့ လူငယ်တွေ မြင့်မြင့်မားမား တွေးခေါ်တာကို ဒီကမ္ဘာကြီးလိုအပ်နေတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။ လူငယ်တွေအနေနဲ့ ကိုယ်လုပ်နိုင်တဲ့နယ်ပယ်တွေကို တိုးချဲ့ ချဲ့ထွင်လုပ်ကိုင်ကြဖို့နဲ့ လက်ရှိမျိုးဆက်ကို ဖိအားတွေဆက်ပေးနေဖို့လည်း တိုက်တွန်းသွားခဲ့ပါတယ်။
Unicode
ကုလသမဂ်ဂအတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guetteres က သူ့ရဲ့ နှဈသဈကူး နှုတျခှနျးဆကျသဝဏျလှှာမှာ ကုနျလှနျတော့မယ့ျ ၂၀၁၉ ခုနှဈကို စိတျပကြျ အားငယျစဖှယျ သုံးသပျထားပမေဲ့ ၂၀၂၀ နှဈသဈအတှကျတော့ လူငယျတှအေပေါျ ယုံကွညျအားထားလို့ ပိုကောငျးတဲ့ အနာဂတျဖနျတီးဖို့ မြှောျလင့ျ ခကြျတှေ အပွည့ျရှိနပေါတယျ။ ဂြီနီဗာမွို့ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ရုံးက ဗီအိုအသေတငျးထောကျ Lisa Schlein သတငျးပေးပို့ထားတာကို ကိုရဲမငျးထှနျးက ပွောပွပေးပါမယျ။
ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ကွီးရဲ့ အကွီအကဲ Antonio Guetteres က ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈနဲ့ လာမယ့ျဆယျစုနှဈသဈတဈခုလုံးကို မြှောျမှနျးကွည့ျရာမှာတော့ စိုးရိမျစိတျတှနေဲ့ရော၊ မြှောျလင့ျခကြျတှနေဲ့ပါ ရောပွှနျးလို့နပေါတယျ။ နှဈသဈကို ကွိုဆိုရငျး သူက အနာဂတျမှာ စောင့ျကွိုနတေဲ့ မသခြောမရရောမှှုတှနေဲ့ မလုံခွုံမှုတှကေ စိုးရိမျစိတျကို ဖွဈပေါျစရေတဲ့အကွောငျးရငျးတှပေါလို့ ဆိုပါတယျ။
လူသားတှအေကွား မညီမြှမှုတှနေဲ့ အမုနျးတရားတှေ တိုးလာတာတှေ၊ ပဋိပက်ခစဈပှဲတှေ၊ ကမ်ဘာဂွိုဟျပူနှေးလာတာတှဟော ကမ်ဘာကွီးရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ တညျငွိမျမှုကို လတျတလော ခွိမျးခွောကျနတေယျလို့ သူက ယုံကွညျနပေါတယျ။ အထူးသဖွင့ျ ကမ်ဘာ့ပတျဝနျးကငြျ ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှုဟာ ရရှေညျ ပွူနာတဈခုဖွဈရုံသာမက မကြျမှောကျကာလမှာ ထငျထငျရှားရှားကွီး ရငျဆိုငျနရေတဲ့အန်တရာယျတခုဖွဈတယျလို့လညျးဆိုပါတယျ။ ကမ်ဘာကွီးလောငျကြှမျးနခြေိနျမှာ လကျရှိမြိုးဆကျ ဘာမှမယျမယျရရ မလုပျဘဲနတောကို ဒီအတိုငျး ကွည့ျနလေို့ မရတော့ဘူးလို့ သူက ပွော ပါတယျ။
“မြှောျလင့ျခကြျတှေ ရှိနပေါသေးတယျ။ ဒီနှဈ ကနြော့ျရဲ့ နှဈသဈကူးအမှာစကားက ဘာလဲဆိုတော့ အနာဂတျ မြှောျလင့ျခကြျတှရေဲ့အကွီးမွင့ျဆုံး အရငျးအမွဈက ကမ်ဘာ့လူငယျတှဆေိုတာပါပဲ။ ဥတုရာသီပွောငျးလဲမှုကစလို့ လူမှုရေးတရားမြှတမှု၊ ကြား၊ မ သာတူညီမြှရှိရေးနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကိစ်စတှေ အဆုံး မငျးတို့တတှရေဲ့မြိုးဆကျဟာ ရှေ့တနျးတပျဦးမှာရှိနမှောဖွဈသလို ထိပျတနျးသတငျးတှအေဖွဈလညျး ဖနျတီးနရေပါမယျ။ မငျးတို့ရဲ့သံန်နိဌာနျ စိတျဓါတျနဲ့ စိတျအားထကျသနျမှုကို လေးစားလို့မဆုံးပါဘူး။ အနာဂတျကို ပုံဖောျဖို့ မငျးတို့တတှေ မငျးတို့ရဲ့အခနျးကဏ်ဍကို မှနျမှနျကနျကနျ တောငျးဆိုနကွေတာပါ။ မငျးတို့နဲ့အတူ ငါရှိနပေါမယျ။ မငျးတို့နဲ့အတူကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ကွီး အတူရှိနပေါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ကွီးဟာ မငျးတို့ ပိုငျတဲ့ အဖှဲ့ကွီးပါ။”
စကျတငျဘာလတုနျးကတော့ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ကွီးက (Fridays for Future) အနာဂတျအတှကျ သောကွာနေ့မြားဆိုတဲ့ ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ ကြောငျးသားမြားလှုပျရှားမှုအဖှဲ့ကွီးကို ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ကွီးရဲ့ ပတျဝနျးကငြျဆိုငျရာဆု ခြီးမွှင့ျခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီ ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ ကြောငျးသားမြား လှုပျရှားမှု အဖှဲ့ဟာ ဆှီဒငျဆယျကြောျသကျ မိနျးကလေး Greta Thunberg ရဲ့ ဖနျလုံအိမျအာနိသငျဓါတျငှေ့တှေ လြှော့ခရြေး လှုံ့ဆောျတောငျးဆိုနမှေုကို အားကပြွီး ဖှဲ့စညျးပေါျပေါကျလာတာပါ။
ကမ်ဘာကွီးပူနှေးလာမှုက ကမ်ဘာဂွိုဟျပေါျက သကျရှိဘဝတှကေို အန်တရာယျပွုခွိမျးခွောကျနတေယျလို့ ယုံကွညျနသေူ Guterres ဟာ လူငယျ လှုပျရှား တကျကွှသူတှရေဲ့ ဦးဆောငျလမျးပွတယောကျဖွဈပါတယျ။ လူငယျတှေ သူတို့ယုံကွညျရာ ထုတျဖောျပွောဆိုတာနဲ့ လူငယျတှေ မွင့ျမွင့ျမားမား တှေးခေါျတာကို ဒီကမ်ဘာကွီးလိုအပျနတေယျလို့ သူက ပွောပါတယျ။ လူငယျတှအေနနေဲ့ ကိုယျလုပျနိုငျတဲ့နယျပယျတှကေို တိုးခြဲ့ ခြဲ့ထှငျလုပျကိုငျကွဖို့နဲ့ လကျရှိမြိုးဆကျကို ဖိအားတှဆေကျပေးနဖေို့လညျး တိုကျတှနျးသှားခဲ့ပါတယျ။
