စစ်ကောင်စီနဲ့ ဒေသခံ ပြည့်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ထိတွေမှု ပြင်းထန်တဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ စစ်ကောင်စီကပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အိမ်ထောင်စုစာရင်းကောက်ပြီး လူဦးရေ စာရင်းပြုစုတာတွေကို စတင်လုပ်နေကြပြီလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို အလိမ္မာက ပြောပြမှာပါ။
စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း နေရာအတော်များများမှာ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် လူဦးရေစာရင်းပြုစုဖို့ ကြိုးစားနေပေမယ့်၊ ဒေသခံတွေရော ဒေသခံကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေကပါ ဒါကို လက်မခံကြပါဘူး။ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ထိတွေ့မှု အပြင်းထန်ဆုံးထဲက တနေရာဖြစ်တဲ့ ပုလဲနယ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်နိုင်ဖို့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်တွေကို မြန်မာစစ်တပ်ဖက်က ညှိနှိုင်းမှုလုပ်လာတယ်လို့ ပုလဲနယ် ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ သခင်ဒေါင်းညိုအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။
"စစ်ကောင်စီစစ်တပ်က ကျွန်တော့်ကိုပေါ့ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ဖို့ပေါ့ ညှိနှိုင်းတာတော့ ရှိတယ်ဗျ။ ဘယ်တပ်ရင်းကလို့တော့ ကျွန်တော်မသိဘူးဗျ။ ဖုန်းဆက်ပြီး ညှိနှိုင်းတာတော့ ရှိတယ်။ သူ့ရဲ့ ရာထူးကတော့ တပ်ရင်းမှုးပုံစံဘဲဗျ။ လက်ခံသလား လက်မခံဘူးလားပေါ့၊ အဲ့လို ညှိနှိုင်းတာတော့ ရှိတယ်ဗျ။ ဒီရွေးကောက်ပွဲလုပ်ရင် ခင်ဗျားတို့လိုချင်တဲ့ လွတ်လပ်ရေးပေါ့ အဲ့လိုပေါ့ ပြန်ရမယ့်ပုံစံမျိုးပေါ့ သူပြောတာ အဲ့လိုမျိုး ပြန်ရမှာ မဟုတ်ဘူးလားပေါ့ အဲ့လိုမျိုး။ နောက်ပြီးတော့ ဒီပုလဲနယ် ရွာတိုင်း တရွာချင်းစီပေါ့ ရွေးကောက်ပွဲ တရွာချင်းစီလာလုပ်ပေးမယ်ပေါ့ အဲ့လိုမျိုး လက်ခံသလားပေါ့။ အဲ့လိုမျိုး လာညှိတာတော့ ရှိတယ်ဗျ။ အဲ့မှာ ကျွန်တော်တချက် မေးကြည့်လိုက်တယ် ပါတီတွေကိုပေါ့ ဘယ်ပါတီတွေ ပါမလဲပေါ့၊ ကျွန်တော်တို့ လိုလားတဲ့ ပါတီတွေ ပါမလာဘူးဗျ။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းဘဲ လက်မခံကြောင်းကို ကျွန်တော် ပြတ်ပြတ်သားသားဘဲ ပြောလိုက်တယ်ဗျ။ ကျွန်တော်တို့ တာဝန်မယူကြောင်းပေါ့ ဖြစ်လာတဲ့ ပြဿနာတွေကို ကိစ္စအဝဝကို တာဝန်မယူကြောင်းပေါ့ အဲ့တာတွေကို ကျွန်တော် ပြောလိုက်တယ်ဗျ။"
စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင်း ဒေသပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် အတော်များများကတော့ စစ်ကောင်စီကလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို မယုံကြည်သလို၊ သူတို့ဒေသမှာ မဲရုံထောင်တာတွေကိုလည်း လက်ခံမှာမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောကြပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း ကန့်ဘလူမြို့နယ်တွင်းမှာရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီလိုလားတဲ့ ပြည်သူစစ်အဖွဲ့ရှိတဲ့ ကျေးရွာတချို့မှာ အိမ်ထောင်စုစာရင်းကောက်ခံတာတွေရှိနေပါတယ်။ လူဦးရည်စာရင်းကောက်ခံတဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ ပျူစောထီးခေါ်တဲ့ စစ်ကောင်စီကဖွဲ့တဲ့ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့တွေက လုံခြုံရေးယူ ဆောင်ရွက်ပေးနေတာလို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
"လုံခြုံရေးတွေ ဘာတွေလည်း ယူထားတယ်။ သူတို့က စစ်ကြောင်းပုံစံမျိုးနဲ့ ပျူကြောင်းပုံစံမျိုးနဲ့ ဒီစစ်ကြောင်းဝင်တာတို့ ဘာတို့လုပ်ပြီးတော့ တအိမ်ဆင်း တအိမ်တက် အိမ်ထောင်စုစာရင်းတွေကောက် မဲပေးအောင်လို့ပေါ့ဗျာ။ ပျူစောထီးခေါင်းဆောင် ဝါသဝ ဦးဆောင်ပြီးတော့ ကောက်နေတာဗျ ခုကတော့။ တခါသွားရင် ဝါသဝနောက်ကို စစ်သားကကျ ၁၀ ယောက် ၁၅ ယောက်လောက်ပါတယ်ဗျ။ ကျန်တာကတော့ ပျူတွေဗျ။ မြို့ထဲမှာတော့ သောင်းဝေတို့ ခင်မောင်ဝင်းတို့၊ မြို့ထဲမှာကျတော့ သူတို့က တစ်အိမ်ဆင်းတစ်အိမ်တက် သူတို့က နဂိုကတည်းကမှ ရှင်းလင်းရေးက နေ့တိုင်းလုပ်နေတာဗျ။ ဖမ်းဆီးတာမျိုးတို့ ရိုက်နှက်တာမျိုးတို့ နဂိုကတည်းကမှ သူတို့က မြို့ထဲက တစ်အိမ်တက်ဆင်း လုပ်ခဲ့တာဆိုတော့ မြို့ထဲမှာကျ သူတို့ရဲ့ လုံခြုံရေးက မြို့ပြင်မှာဘဲ ကင်းပုန်းတွေ ဝပ်ပြီးတော့ ဒီတိုင်း ကင်းစောင့်ပြီးနေတာဗျ။ ခုလောလောဆယ်ကတော့ မြို့နဲ့ ဒီကာဘိုးနဲ့ပဲ ကောက်တာ ကြားသေးတယ်ဗျ။"
စစ်အာဏာသိမ်း ၂ နှစ်ပြည့်ပြီး နောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီက ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်တာတွေ မလုပ်ဖို့နဲ့ အသိအမှတ်မပြုကြဖို့အတွက် ရည်ရွယ်တိုက်တွန်းတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေလည်း ဒီရက်ပိုင်းမှာ နေ့စဉ်ဆိုသလို စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ တချို့ဒေသတွေမှာ ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်ကြဖို့ နိုးဆော်တိုက်တွန်းတဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေကို စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်းက ကလေး၊ မုံရွာ၊ ယင်းမာပင် ဆားလင်းကြီး၊ ကနီ၊ ချောင်းဦး စတဲ့ ဒေသတွေမှာ ၂၀၂၂ နိုဝင်ဘာလကတည်းက စတင် လုပ်ဆောင်နေကြတာပါ။ မြန်မာစစ်ကောင်စီကတော့ ရွေးကောက်ပွဲတွေကို ဒီနှစ် ဩဂုတ်လလောက် လုပ်နိုင်အောင်ရည်မှန်းထားပြီး၊ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးရအာင် ဆောင်ရွက်မယ်လို့ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေက ပြောထားပါတယ်။ မြန်မာလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ်ကတော့ စစ်ကောင်စီလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ အတုအယောင်သာဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ဝေဖန်ခဲ့သလို၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကတော့ စစ်ကောင်စီလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲဟာ တရားဝင်မှုမရှိဘူးလို့ပြောဆိုထားပါတယ်။
=========================================
[Unicode]
စဈရေးတငျးမာနတေဲ့ စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျး ရှေးကောကျပှဲအတှကျ လူဦးရစောရငျး ပွုစုနေ
စဈကောငျစီနဲ့ ဒသေခံ ပွည့ျသူ့ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့တှေ ထိတှမှေု ပွငျးထနျတဲ့ စဈကိုငျးတိုငျးမှာ စဈကောငျစီကပွုလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ အိမျထောငျစုစာရငျးကောကျပွီး လူဦးရေ စာရငျးပွုစုတာတှကေို စတငျလုပျနကွေပွီလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို အလိမ်မာက ပွောပွမှာပါ။
စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျး နရောအတောျမြားမြားမှာ ရှေးကောကျပှဲအတှကျ လူဦးရစောရငျးပွုစုဖို့ ကွိုးစားနပေမေယ့ျ၊ ဒသေခံတှရေော ဒသေခံကာကှယျရေးအဖှဲ့တှကေပါ ဒါကို လကျမခံကွပါဘူး။ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ထိတှေ့မှု အပွငျးထနျဆုံးထဲက တနရောဖွဈတဲ့ ပုလဲနယျမှာ ရှေးကောကျပှဲ လုပျနိုငျဖို့ ဒသေခံကာကှယျရေး တပျတှကေို မွနျမာစဈတပျဖကျက ညှိနှိုငျးမှုလုပျလာတယျလို့ ပုလဲနယျ ကာကှယျရေးအဖှဲ့တခုဖွဈတဲ့ သခငျဒေါငျးညိုအဖှဲ့ တာဝနျရှိသူက ပွောပါတယျ။
"စဈကောငျစီစဈတပျက ကြှနျတော့ျကိုပေါ့ ရှေးကောကျပှဲလုပျဖို့ပေါ့ ညှိနှိုငျးတာတော့ ရှိတယျဗြ။ ဘယျတပျရငျးကလို့တော့ ကြှနျတောျမသိဘူးဗြ။ ဖုနျးဆကျပွီး ညှိနှိုငျးတာတော့ ရှိတယျ။ သူ့ရဲ့ ရာထူးကတော့ တပျရငျးမှုးပုံစံဘဲဗြ။ လကျခံသလား လကျမခံဘူးလားပေါ့၊ အဲ့လို ညှိနှိုငျးတာတော့ ရှိတယျဗြ။ ဒီရှေးကောကျပှဲလုပျရငျ ခငျဗြားတို့လိုခငြျတဲ့ လှတျလပျရေးပေါ့ အဲ့လိုပေါ့ ပွနျရမယ့ျပုံစံမြိုးပေါ့ သူပွောတာ အဲ့လိုမြိုး ပွနျရမှာ မဟုတျဘူးလားပေါ့ အဲ့လိုမြိုး။ နောကျပွီးတော့ ဒီပုလဲနယျ ရှာတိုငျး တရှာခငြျးစီပေါ့ ရှေးကောကျပှဲ တရှာခငြျးစီလာလုပျပေးမယျပေါ့ အဲ့လိုမြိုး လကျခံသလားပေါ့။ အဲ့လိုမြိုး လာညှိတာတော့ ရှိတယျဗြ။ အဲ့မှာ ကြှနျတောျတခကြျ မေးကွည့ျလိုကျတယျ ပါတီတှကေိုပေါ့ ဘယျပါတီတှေ ပါမလဲပေါ့၊ ကြှနျတောျတို့ လိုလားတဲ့ ပါတီတှေ ပါမလာဘူးဗြ။ ပှင့ျပှင့ျလငျးလငျးဘဲ လကျမခံကွောငျးကို ကြှနျတောျ ပွတျပွတျသားသားဘဲ ပွောလိုကျတယျဗြ။ ကြှနျတောျတို့ တာဝနျမယူကွောငျးပေါ့ ဖွဈလာတဲ့ ပွူနာတှကေို ကိစ်စအဝဝကို တာဝနျမယူကွောငျးပေါ့ အဲ့တာတှကေို ကြှနျတောျ ပွောလိုကျတယျဗြ။"
စဈကိုငျးတိုငျးတှငျး ဒသေပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျ အတောျမြားမြားကတော့ စဈကောငျစီကလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲကို မယုံကွညျသလို၊ သူတို့ဒသေမှာ မဲရုံထောငျတာတှကေိုလညျး လကျခံမှာမဟုတျဘူးလို့ ပွောကွပါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျး ကန့ျဘလူမွို့နယျတှငျးမှာရှိတဲ့ စဈကောငျစီလိုလားတဲ့ ပွညျသူစဈအဖှဲ့ရှိတဲ့ ကြေးရှာတခြို့မှာ အိမျထောငျစုစာရငျးကောကျခံတာတှရှေိနပေါတယျ။ လူဦးရညျစာရငျးကောကျခံတဲ့ တာဝနျရှိသူတှကေို စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ ပြူစောထီးခေါျတဲ့ စဈကောငျစီကဖှဲ့တဲ့ ပွညျသူ့စဈတပျဖှဲ့တှကေ လုံခွုံရေးယူ ဆောငျရှကျပေးနတောလို့ ဒသေခံတဦးက ပွောပါတယျ။
"လုံခွုံရေးတှေ ဘာတှလေညျး ယူထားတယျ။ သူတို့က စဈကွောငျးပုံစံမြိုးနဲ့ ပြူကွောငျးပုံစံမြိုးနဲ့ ဒီစဈကွောငျးဝငျတာတို့ ဘာတို့လုပျပွီးတော့ တအိမျဆငျး တအိမျတကျ အိမျထောငျစုစာရငျးတှကေောကျ မဲပေးအောငျလို့ပေါ့ဗြာ။ ပြူစောထီးခေါငျးဆောငျ ဝါသဝ ဦးဆောငျပွီးတော့ ကောကျနတောဗြ ခုကတော့။ တခါသှားရငျ ဝါသဝနောကျကို စဈသားကကြ ၁၀ ယောကျ ၁၅ ယောကျလောကျပါတယျဗြ။ ကနြျတာကတော့ ပြူတှဗြေ။ မွို့ထဲမှာတော့ သောငျးဝတေို့ ခငျမောငျဝငျးတို့၊ မွို့ထဲမှာကတြော့ သူတို့က တဈအိမျဆငျးတဈအိမျတကျ သူတို့က နဂိုကတညျးကမှ ရှငျးလငျးရေးက နေ့တိုငျးလုပျနတောဗြ။ ဖမျးဆီးတာမြိုးတို့ ရိုကျနှကျတာမြိုးတို့ နဂိုကတညျးကမှ သူတို့က မွို့ထဲက တဈအိမျတကျဆငျး လုပျခဲ့တာဆိုတော့ မွို့ထဲမှာကြ သူတို့ရဲ့ လုံခွုံရေးက မွို့ပွငျမှာဘဲ ကငျးပုနျးတှေ ဝပျပွီးတော့ ဒီတိုငျး ကငျးစောင့ျပွီးနတောဗြ။ ခုလောလောဆယျကတော့ မွို့နဲ့ ဒီကာဘိုးနဲ့ပဲ ကောကျတာ ကွားသေးတယျဗြ။"
စဈအာဏာသိမျး ၂ နှဈပွည့ျပွီး နောကျပိုငျး စဈကောငျစီက ပွုလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲကို ပွညျသူတှအေနနေဲ့ ပူးပေါငျးပါဝငျတာတှေ မလုပျဖို့နဲ့ အသိအမှတျမပွုကွဖို့အတှကျ ရညျရှယျတိုကျတှနျးတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှလေညျး ဒီရကျပိုငျးမှာ နေ့စဉျဆိုသလို စဈကိုငျးတိုငျးနဲ့ တခြို့ဒသေတှမှော ပွုလုပျလာကွပါတယျ။
စဈကောငျစီက ပွုလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲကို ဆန့ျကငြျကွဖို့ နိုးဆောျတိုကျတှနျးတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှကေို စဈကိုငျးတိုငျးအတှငျးက ကလေး၊ မုံရှာ၊ ယငျးမာပငျ ဆားလငျးကွီး၊ ကနီ၊ ခြောငျးဦး စတဲ့ ဒသေတှမှော ၂၀၂၂ နိုဝငျဘာလကတညျးက စတငျ လုပျဆောငျနကွေတာပါ။ မွနျမာစဈကောငျစီကတော့ ရှေးကောကျပှဲတှကေို ဒီနှဈ ဩဂုတျလလောကျ လုပျနိုငျအောငျရညျမှနျးထားပွီး၊ ရှေးကောကျပှဲမတိုငျခငျ တညျငွိမျအေးခမြျးရေးရအာငျ ဆောငျရှကျမယျလို့ စဈခေါငျးဆောငျတှကေ ပွောထားပါတယျ။ မွနျမာလူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကုလအထူးကိုယျစားလှယျကတော့ စဈကောငျစီလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲဟာ အတုအယောငျသာဖွဈလိမ့ျမယျလို့ ဝဖေနျခဲ့သလို၊ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးကတော့ စဈကောငျစီလုပျမယ့ျ ရှေးကောကျပှဲဟာ တရားဝငျမှုမရှိဘူးလို့ပွောဆိုထားပါတယျ။
