[Zawgyi/Unicode]

ပြီးခဲ့တဲ့ မေလက အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ တက္ကဆက်ပြည်နယ် Uvalde မြို့မှာ ကလေးငယ် ၁၉ ဦးနဲ့ ဆရာဆရာမ ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ မူလတန်း ကျောင်းဝင်းထဲ သေနတ်သမား ဝင်ရောက် ပစ်ခတ်မှုက လူအများ ထိတ်လန့်စရာ ဖြစ်ခဲ့သလို၊ ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးငယ်တွေ ရှိကြတဲ့ မိခင်တွေအတွက် စိုးရိမ်စိတ်တွေ ပို တိုးလာစေပါတယ်။ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ လုံခြုံရေး ပိုမို ကောင်းမွန်အောင် စီစဉ် ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ လိုလားတဲ့ မိခင်တွေရှိသလို၊ သေနတ်ကိုင်ဆောင်ခွင့် အခွင့်အရေး ကန့်သတ် ထိန်းချုပ်သင့်တယ်လို့ ယူဆသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တဝန်း သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုတွေ တနေ့တခြား တိုးလာနေတဲ့အပေါ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ နေထိုင်ကြတဲ့ မြန်မာ မိခင်တချို့ရဲ့ အမြင်တွေကို ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍမှာ မခင်ဖြူထွေးက စုစည်း တင်ဆက်ထားပါတယ်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ဒီနှစ် ၂၀၂၂ ပထမ ၅ လအတွင်းမှာပဲ လူ ၄ ယောက်နဲ့အထက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရ ဒါမှမဟုတ် သေဆုံးရတဲ့ သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုပေါင်း ၂၀၀ ကျော် ရှိတယ်လို့ သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီ သုသေတန စာရင်းပြုစု ထုတ်ပြန်ပေးနေတဲ့ Gun Violence Archive အဖွဲ့ စာရင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေအတွင်း သေဆုံးသူ၊ ဒဏ်ရာ ရသူတွေထဲမှာ ကလေးငယ်တွေနဲ့ ဆယ်ကျော်သက်တွေ ရာနဲ့ချီ ပါဝင်ပါတယ်။

မေလ ၁၄ ရက်နေ့က နယူးယောက်ပြည်နယ် ဘက်ဖလိုး မြို့က ကုန်စုံဆိုင်တခုမှာ သေနတ်သမားတဦး ဝင်ရောက် ပစ်ခတ်တာကြောင့် လူ ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီး ၁၀ ရက်အကြာမှာပဲ တက္ကဆက်ပြည်နယ် Uvalde မြို့က မူလတန်းကျောင်းမှာလည်း သေနတ်သမားတဦးရဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် ကလေးငယ် ၁၉ ဦးနဲ့ ဆရာမ ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ ဒီလို သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်မှုတွေ အမေရိကန်တဝန်း မကြာခန ကြုံလာနေရတဲ့အတွက် ကလေး မိခင်တွေ ပိုပြီး စိုးရိမ်လာကြပါတယ်။

တက္ကဆက်ပြည်နယ်၊ လူဝစ်ဗေးလ်မြို့မှာ နေထိုင်တဲ့ ကလေး ၄ ယောက်မိခင် မမြစန္ဒာမာရမ် ကတော့ သူနေထိုင်တဲ့ ပြည်နယ်အတွင်း ခုလို မူလတန်း ကလေးငယ်တွေ အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ အတွက် စိတ်မကောင်းဖြစ်ရသလို၊ စိုးရိမ်ပူပန်ရတယ်လို့ ပြောသလို၊ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ လုံခြုံရေး အားနည်းတာကြောင့် ခုလိုဖြစ်ရတာလို့ ပြောပါတယ်။

“ခုလိုဖြစ်သွားတဲ့အပေါ်မှာ မိခင်တယောက် အနေနဲ့ စိတ်ပူမိတယ်။ ကိုယ့်သားသမီးတွေလည်း ပူတယ်။ သူများ ကလေးတွေ အတွက်လည်း ခုလိုဖြစ်သွားတဲ့အပေါ်မှာ စိတ်မကောင်းဖြစ်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အခုဖြစ်သွားတဲ့ ကလေး လေးတွေဆို အရမ်းငယ်သေးတယ်။ အဲ့ဒီအပေါ်မှာ ပိုပြီး ခံစားရတယ်။ နောက်တခုက အခုဖြစ်သွားတဲ့ မြို့လေးက ဆန်တိုနီယို အောက်ပိုင်းမြို့ ၊ နယ်စပ်မြို့လေးဆိုတော့ လုံခြုံမှုပိုင်းမှာ အရမ်း အားနည်းတယ်။ ဒီဘက် တက္ကဆက်တခုလုံးနဲ့ ခြုံပြောမယ်ဆိုရင် အားနည်းတယ်။ ကျမတို့နေတဲ့ မြို့ကျတော့ ကျောင်းတွေက အများကြီး လုံခြုံတယ်။ အရင်တခေါက် ကွန်နက်တစ်ကက် ပြည်နယ်မှာ ဖြစ်သွားပြီးကတည်းက ကျောင်းတွေကို လုံခြုံရေး တိုးမြှင့်လိုက်တယ်။ ကလေးတွေအခန်း သွားဖို့ကိုပဲ လုံခြုံရေး တံခါး ၃ ခုရှိတယ်။ ကျမတို့ မိဘတွေတောင် ဝင်ခွင့်မရှိဘူး။ မပေးဝင်ဘူး။ ကလေးကို ကိစ္စတခုခုကြောင့် သွားခေါ်ရင်တောင်မှ အပြင်မှာပဲ စောင့်ပြီးနေရတယ်။ ကင်မရာကနေ သူတို့ကြည့်တယ်။ ID (မှတ်ပုံတင်) ကိုစစ်တယ်။ ပြီးမှ ကိုယ့်ကလေး ကျိန်းသေတယ် ဆိုမှ သူတို့က ကိုယ့်ကို ကလေးထုတ်ပေးတယ်။ ဝင်ခွင့် လုံး၀ မရှိဘူး။ အရင်တုန်းက ဆိုရင်တော့ ကလေးမွေးနေ့တွေ ဘာတွေဆိုရင် ဝင်ခွင့်ပေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကွန်နက်တစ်ကက် ဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာတော့ အထဲကို လုံး၀ မပေးဝင်တော့ဘူး။ အခု ဒီကျောင်းမှာ အထဲကို လာပစ်သွားတယ် ဆိုတာ စဉ်းစားလို့တောင် မရဘူး။ ဘယ်လို ဒီကောင်လေးဟာ ဒီသေနတ်ကြီး ကိုင်ပြီးတော့ ဒီတံခါးတွေကို ဖြတ်ကျော် ပြီးတော့ အခန်းထဲကို သူ ဘယ်လို ဝင်သွားတာလဲ။ အဲ့ဒါကို စဉ်းစားစရာ ဖြစ်တယ်။ လုံခြုံရေး တအား အားနည်းတယ်။ အခု ဖြစ်သွားတဲ့ ကျောင်းက သူတို့ အရမ်းပေါ့ဆတယ်။။ သူတို့ပေါ့ဆမှုကြောင့် ကလေးတွေက ခုလို ဖြစ်သွားတာ။”

ပြီးခဲ့တဲ့ မေလထဲမှာပဲ သေနတ်ကိုင် ပစ်ခတ်မှုကြောင့် လူ ၁၀ ဦးသေဆုံးခဲ့ရတဲ့ ဘက်ဖလိုးမြို့မှာ နေထိုင်သူ မသီသီအောင် ခုလို ရက်ပိုင်းသာ ခြားပြီး ပစ်ခတ်မှုတွေ ဆက်တိုက် ကြုံရတဲ့အခါ စိုးရိမ် ထိတ်လန့်ရသလို၊ ဒီလို စိုးရိမ်စိတ်ကြောင့်ပဲ သားနဲ့သမီးကို ၂ ရက်လောက် ကျောင်း မပို့နိုင်ခဲ့ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။

“ဒီကလေးတွေကို သေနတ်ပစ်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီကလေးတွေအတွက် မိဘတွေနေရာကနေ ဝင်ပြီးတော့ ကိုယ်ချင်းစာစိတ်နဲ့ အရမ်း စိတ်မကောင်းဖြစ်ရသလို၊ ကိုယ့်ကလေးတွေကိုလည်း စိတ်ပူတာပေါ့နော်။ ဒီလိုမျိုးတွေ နောက်ထပ် ဖြစ်မလာနိုင်ဘူးလို့ မပြောနိုင်ဘူးလေ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ပစ်ခတ်မှုကတောင် အသုဘတွေ ဒီ အစ်မတို့ ဘက်ဖလိုးမြို့မှာ မပြီးသေးဘူးလေ။ အကုန်လုံးက အဲ့ဒီအတွက် ပူဆွေးနေရတဲ့အချိန်မှာ ဒိုင်းဆို ဒီကလေးတွေကို ပစ်တဲ့ဟာဝင်လာတော့ တော်တော်ကို ရင်ထဲမှာ မွမ်းကျပ်တယ် သိလား။ ကိုယ့်မြန်မာပြည်အရေးမှာလည်းလေ အစ်မတို့က မွမ်းကျပ်နေတဲ့ အခံကြီးကလည်း ရှိထားတော့လေ။ အခု ဒါ ထပ်ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ တော်တော်လေး အစ်မတို့ရင်ထဲမှာ မကောင်းဘူး။ တော်တော် ခံစားရပါတယ်။ ကိုယ့်မြန်မာပြည်ရဲ့ ဒုက္ခတွေကတော့ မယှဉ်သာပါဘူး။ တော်တော်ကြီးကို ကြီးမားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလို နိုင်ငံမျိုးမှာ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လုံခြုံစိတ်ချရတယ်။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လွတ်လပ်တဲ့ နိုင်ငံတခုမှာ ဒီလိုကြီးဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အခါကျတော့ အစ်မတို့တွေ တော်တော်လေး ခံစားရတယ်။ မွမ်းကျပ်တာပေါ့။ လုံခြုံမှုမရှိသလို ခံစားရတာပေါ့။”

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ဒီနှစ်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ သေနတ်ကိုင်ပစ်ခတ်မှုတွေထဲမှာ ၂၇ ကြိမ်က စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ကြုံခဲ့ရတာဖြစ်တယ်လို့ ဒီလို အကြမ်းဖက်မှုတွေကို စာရင်းပြုစုထားတဲ့ Education Week အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ ဒီအဖွဲ့ရဲ့ စာရင်းအရ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်က ကျောင်းတွင်း ပစ်ခတ်မှုပေါင်း ၁၀ ကြိမ် ရှိခဲ့ရာကနေ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာတော့ ၃၄ ကြိမ် အထိ တိုးလာခဲ့ပါတယ်။ ဒါကို ကြည့်ရင်ဖြင့် ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ပိုင်း ကစလို့ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ သေနတ်ကိုင် ပစ်ခတ်မှုတွေ သိသိသာသာ ပိုများလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေ ဆက်မဖြစ်အောင် မတားဆီး နိုင်တဲ့အပေါ် မေးခွန်းထုတ်သူကတော့ အသက် ၈ နှစ်အရွယ် သမီးငယ်တယောက်ရှိတဲ့ နယူးမက္ကဆီကို ပြည်နယ်မှာ နေထိုင်သူ မချောအိသိန်းပါ။

“ဘာဖြစ်လို့ ဒီကိစ္စကြီးက ဒီလိုမျိုး ဆက်ဖြစ်ခွင့် ပေးနေရတာလဲ။ ဆက်ဖြစ်နေတာကို မတားနိုင်ရတာလဲ ဆိုတဲ့ဟာက အစ်မအတွက် ဆိုလို့ရှိရင် မေးခွန်းတခုပေါ့နော်။ ဒါကလည်း ဖြစ်နေတဲ့ဟာက အမေရိကားမှာပဲ ဖြစ်နေတာ။ တခြား တိုင်းပြည်မှာ ဖြစ်တယ်လို့ မကြားသလောက်ပဲ။ ရှိရင်လည်း ရှိမယ်။ ကိုယ်မသိတာလည်း ဖြစ်မယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒါက နှစ်တိုင်း နှစ်တိုင်းလိုလို ဖြစ်နေတယ်။ နောက်တခုက အစ်မ သမီးလေး ဆိုရင် ဘယ်လောက်အထိလဲဆိုတော့ ကျောင်းမှာ နှစ်လ တကြိမ်၊ သုံးလ တကြိမ်လောက် Drill (အန္တရာယ်ကြုံလာရနိုင်တဲ့ အပေါ် ကြိုတင် ပြင်ဆင်လေ့ကျင့်မှု) လုပ်ရတယ်။ ဒီလိုမျိုးတွေသာ ဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင်ပေ့ါလေ။ ဒါတွေဟာ ဘယ်လိုခေါ်မလဲ ဒီကလေးတွေမှာ ဒါကြီးကို ခေါင်းထဲ ထည့်ထားပြီး ကြိုတင် ပြင်ဆင်ရတယ် ဆိုတဲ့ဟာက ဖြစ်ကို မဖြစ်သင့်တဲ့ဟာလို့ အစ်မကတော့ ယူဆတာပေါ့နော်။ မှန်ပါတယ် ကောင်းပါတယ် Drill လုပ်တာက။ အရေးဟဲ့ အကြောင်းဟဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရင် ဒါက ဒီလို လုပ်ရတာ ပြင်ဆင်မှုက ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တကယ်တမ်း ဖြစ်တဲ့အခါမှာ ဒီကလေးတွေဟာ ငယ်ငယ်လေးတွေကွယ်။ အခုပဲကြည့် ဆုံးသွားတဲ့ကလေးတွေဟာ မူလတန်းကလေးတွေ။ ဖြစ်လာရင်လည်း အဲ့ဒီ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ။ ဘုရားကျောင်းတွေမှာ။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလို အပြစ်မဲ့တဲ့သူတွေဟာ ဒီလိုကိစ္စတွေ ကြုံရတယ်ဆိုတာ စဉ်းစားလို့တောင်မရဘူး။ အဲ့ဒီတော့ ဘာပဲပြောပြော သေချာတာ တခုက တခုခုတော့ လုပ်သင့်နေပြီ။ အစိုးရ အနေနဲ့ရော၊ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ လူကြီးတွေရော၊ အမတ်တွေရော။ ဒါက လစ်လျူရှုလို့ မရဘူး။ နောက်တခုက ဒါက လူ အများကြီးသေတာ။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလို Assault rifle တွေ၊ စက်သေနတ်တွေပဲ ပြောကြပါဆို့နော်။ ဒါတွေကို ဘာလို့ခွင့်ပြုရတာလဲ။ သူက တခုနှိပ်လိုက်တာနဲ့ ဒက်.. ဒက်.. ဒက် နဲ့ အများကြီး သေစေတဲ့ဟာ။ တကယ်လို့ သူတို့က ဖွဲ့စည်းပုံမှာပါတဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ ရပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေး ဆိုပြီး ပြောလို့ရှိရင်လည်း ဒီအခွင့်အရေး ပေါ်မှာ ပြန်လည်ပြီးတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရင် ပိုကောင်းမလဲ ဆိုတဲ့ဟာကတော့ စဉ်းကို စဉ်းစားသင့်တယ်လို့ ယူဆတယ်။”

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ သေနတ်ကို လွယ်လွယ်ကူကူ ဝယ်ယူ သုံးလို့ရနေတာတွေကို အတိုင်းအတာ တခုအထိ ကန့်သတ်ရ လိမ့်မယ်လို့လည်း မချောအိသိန်းက ပြောပါတယ်။

“ဒါက ဖြေကို ဖြေရှင်းရမယ့်ကိစ္စ။ အဲ့ဒီတော့ ပြည်သူကလည်း တောင်းဆိုရမယ်။ ဘယ်နည်းလမ်းက အကောင်းဆုံးလဲ။ သေနတ် မစွန့်လွှတ်နိုင်ဘူးဆိုရင်လည်း ဥပမာအားဖြင့် ဒီလိုမျိုး စက္ကန့်ပိုင်း မိနစ်ပိုင်းအတွင်းမှာ လူအများကြီး သေစေတဲ့ သေနတ်တွေကို ဝယ်ခွင့်ပေးမယ့်အစား တချက်ပစ်မှ တတောင့်ထွက်တဲ့ ဟာမျိုးလောက်ဆိုရင်လည်း မဆိုးဘူးပေါ့ကွယ်။ တယောက် နှစ်ယောက် သေတဲ့ဟာဆို တော်သေးတယ်။ အများကြီးပါပဲ လုပ်လို့ရတာ။ ခုက အွန်လိုင်းက ဝယ်လို့ရတယ်။ ဆိုင်မှာ သွားဝယ်လို့ရတယ်။ ခုပဲကြည့် ပစ်တဲ့ကလေး ဆိုရင် အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်လို့ သူ့မွေးနေ့မှာ သွားဝယ်တယ်။ နှစ်လက်တောင်။ ပြီးလည်းပြီးရော တခါတည်း စိတ်ကပစ်ချင်တဲ့ အခါကျတော့ ထ ပစ်တဲ့အခါ ဒီကလေးလေးတွေ သေရတယ်။ အရမ်းချစ်စရာကောင်းတဲ့ ကလေးလေးတွေ။ အစ်မလေ မခံစားနိုင်ဘူး။ သတင်းတောင် မကြည့်နိုင်ဘူးဆို။ မျက်ရည်ကျရတယ်။ Sunny Hood တုန်းကလည်း အဲ့လိုပဲ။ ဒီမှာလည်း အဲ့လိုပဲ။ ရင်ဘက်မှာ အောင်တက်ပြီး ခံစားရတယ်။ ဆိုတော့ ဘယ်နေ့ ကိုယ့်သားသမီးအလှည့် ကြုံမလဲ ဆိုတာပါ စဉ်းစားနေရတဲ့ အခြေအနေမျိုး။ ဒါကြီးကို မရပ်တန့်နိုင်ရင် ထပ်ကိုဖြစ်ဦးမှာ။ ဘာမှ အကြောင်းပြစရာ မလိုဘဲ ဒါဟာ ဖြေကို ဖြေရှင်း့ရမယ့်ကိစ္စ။ အစိုးရ အနေနဲ့ရော၊ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်အစိုးရတွေ အနေနဲ့ရော လုပ်ကို လုပ်ရမယ့်ကိစ္စ။ မလုပ်ရင် ဘယ်နေ့ ကိုယ့်သားသမီးအလှည့် ရောက်မလဲ ဟုတ်တယ်မလား။ ဆိုတော့ အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိတယ်။ ပြည်သူပြည်သားကလည်း ဒီကိစ္စကို ဖြေရှင်း ပေးပါလို့ တောင်းကိုတောင်းဆိုရမယ်။ အစိုးရကလည်း လုပ်ကိုလုပ်ရမယ်။ လုပ်ကိုလုပ်ရမယ် ဆိုတာမှာမှ တကယ့်ကို အရေးတကြီးကို လုပ်ကိုလုပ်ရမှာ။”

သေနတ်ကိုင်ဆောင်တဲ့ နေရာမှာ ခုခံကာကွယ်ခွင့် ဆိုတာကို နားလည်ပေးလို့ ရပေမဲ့၊ သေနတ်ကို အလွဲသုံးစားလုပ်ပြီး အပစ်မဲ့သူတွေကို အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်တာတွေကိုတော့ ထိထိရောက်ရောက် ထိန်းချုပ်ရလိမ့်မယ်လို့ မသီသီအောင် ကလည်း ပြောပါတယ်။

“ထိန်းချုပ်လို့ရနိုင်လျက်နဲ့ ထိန်းချုပ်လို့ မရတဲ့အရာတွေ မဖြစ်အောင် လုပ်ရမှာပေါ့နော်။ တာဝန်ရှိတဲ့သူတွေ အနေနဲ့ ဒီလို လက်နက်ကိုင်ပြီး အလွဲသုံးစား လုပ်တာ၊ အသက်တွေ ထိခိုက်ရအောင် လုပ်တဲ့ဟာတွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ အများကြီး လိုအပ်ပါတယ်။ တဘက်မှာ ခုခံကာကွယ်ခွင့် ဆိုတာ ရှိပေမဲ့ လိုမျိုး လက်နက်ကို အလွဲသုံးစား လုပ်တာကိုတော့ လက်မခံပါဘူး။”

တက္ကဆက်ပြည်နယ်၊ ယူဗားလ်ဒီးမြို့ မူလတန်းကျောင်း ပစ်ခတ်မှုနောက်ပိုင်း သေနတ်ကိုင်ဆောင်ခွင့်ဆိုင်ရာ ဥပဒေကို ကန့်သတ် ထိန်းချုပ်တာတွေ လုပ်ဖို့ ဖိအားပေး တောင်းဆိုသံတွေ ပိုမို ကျယ်လောင် လာပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ကလေးငယ်တွေနဲ့ ဆယ်ကျော်သက်တွေ သေဆုံးရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေထဲမှာ သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုတွေ ကြောင့် သေဆုံးမှုက အဓိက အကြောင်းတခု ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကို သုတေသန အစီရင်ခံချက်တွေ ကလည်း သတိပေးနေပါတယ်။ Gun Violence Archive အဖွဲ့ရဲ့ စာရင်းအရ ဒီနှစ်ထဲ သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် သေဆုံးရတဲ့ ဆယ်ကျော်သက် ၅၀၀ ဝန်းကျင် ရှိပါတယ်။ တချို့က အနီးအနားမှာ အလွယ်တကူ တွေ့တဲ့ သေနတ်ကို ဆော့ကစားရင်း မတော်တဆ သေဆုံး ရတာရှိသလို၊ တချို့ကလည်း တမင်ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ပစ်ခတ်မှုတွေကြောင့် သေဆုံးရတာပါ။

ဘယ်လိုကြောင့်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် အပစ်မဲ့ ကလေးငယ်တွေ၊ ပြည်သူတွေ မသေသင့်ဘဲ သေနေရတဲ့ သေနတ်ကိုင် အကြမ်းဖက်မှုတွေကို ထိထိရောက်ရောက် ထိန်းချုပ်ဖို့ အရေးတကြီး လိုအပ်နေတယ် ဆိုတာ တင်ပြရင်း ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍကို ဒီမှာပဲ ရပ်နားခွင့်ပြုပါ။ ကျမ ခင်ဖြူထွေးပါရှင်။

=====================================================

[Unicode]

ကြောငျးတှငျးပဈခတျမှုတှေ တိုးလာတဲ့အပေါျ မိခငျတှရေဲ့ စိုးရိမျမှု (အမြိုးသမီးကဏ်ဍ)

ပွီးခဲ့တဲ့ မလေက အမရေိကနျပွညျထောငျစု၊ တက်ကဆကျပွညျနယျ Uvalde မွို့မှာ ကလေးငယျ ၁၉ ဦးနဲ့ ဆရာဆရာမ ၂ ဦး သဆေုံးခဲ့ရတဲ့ မူလတနျး ကြောငျးဝငျးထဲ သနေတျသမား ဝငျရောကျ ပဈခတျမှုက လူအမြား ထိတျလန့ျစရာ ဖွဈခဲ့သလို၊ ကြောငျးနအေရှယျ ကလေးငယျတှေ ရှိကွတဲ့ မိခငျတှအေတှကျ စိုးရိမျစိတျတှေ ပို တိုးလာစပေါတယျ။ စာသငျကြောငျးတှမှော လုံခွုံရေး ပိုမို ကောငျးမှနျအောငျ စီစဉျ ဆောငျရှကျပေးဖို့ လိုလားတဲ့ မိခငျတှရှေိသလို၊ သနေတျကိုငျဆောငျခှင့ျ အခှင့ျအရေး ကန့ျသတျ ထိနျးခြုပျသင့ျတယျလို့ ယူဆသူတှလေညျး ရှိပါတယျ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစု တဝနျး သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျမှုတှေ တနေ့တခွား တိုးလာနတေဲ့အပေါျ အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ နထေိုငျကွတဲ့ မွနျမာ မိခငျတခြို့ရဲ့ အမွငျတှကေို ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍမှာ မခငျဖွူထှေးက စုစညျး တငျဆကျထားပါတယျ။

အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ ဒီနှဈ ၂၀၂၂ ပထမ ၅ လအတှငျးမှာပဲ လူ ၄ ယောကျနဲ့အထကျ ထိခိုကျဒဏျရာရ ဒါမှမဟုတျ သဆေုံးရတဲ့ သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုပေါငျး ၂၀၀ ကြောျ ရှိတယျလို့ သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီ သုသတေန စာရငျးပွုစု ထုတျပွနျပေးနတေဲ့ Gun Violence Archive အဖှဲ့ စာရငျးမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။ ဒီတိုကျခိုကျမှုတှအေတှငျး သဆေုံးသူ၊ ဒဏျရာ ရသူတှထေဲမှာ ကလေးငယျတှနေဲ့ ဆယျကြောျသကျတှေ ရာနဲ့ခြီ ပါဝငျပါတယျ။

မလေ ၁၄ ရကျနေ့က နယူးယောကျပွညျနယျ ဘကျဖလိုး မွို့က ကုနျစုံဆိုငျတခုမှာ သနေတျသမားတဦး ဝငျရောကျ ပဈခတျတာကွောင့ျ လူ ၁၀ ဦး သဆေုံးခဲ့ရပွီး ၁၀ ရကျအကွာမှာပဲ တက်ကဆကျပွညျနယျ Uvalde မွို့က မူလတနျးကြောငျးမှာလညျး သနေတျသမားတဦးရဲ့ ပဈခတျမှုကွောင့ျ ကလေးငယျ ၁၉ ဦးနဲ့ ဆရာမ ၂ ဦး သဆေုံးခဲ့ရပါတယျ။ ဒီလို သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျ ပဈခတျမှုတှေ အမရေိကနျတဝနျး မကွာခန ကွုံလာနရေတဲ့အတှကျ ကလေး မိခငျတှေ ပိုပွီး စိုးရိမျလာကွပါတယျ။

တက်ကဆကျပွညျနယျ၊ လူဝဈဗေးလျမွို့မှာ နထေိုငျတဲ့ ကလေး ၄ ယောကျမိခငျ မမွစန်ဒာမာရမျ ကတော့ သူနထေိုငျတဲ့ ပွညျနယျအတှငျး ခုလို မူလတနျး ကလေးငယျတှေ အမြားအပွား သဆေုံးခဲ့ရတဲ့ အတှကျ စိတျမကောငျးဖွဈရသလို၊ စိုးရိမျပူပနျရတယျလို့ ပွောသလို၊ စာသငျကြောငျးတှမှော လုံခွုံရေး အားနညျးတာကွောင့ျ ခုလိုဖွဈရတာလို့ ပွောပါတယျ။

“ခုလိုဖွဈသှားတဲ့အပေါျမှာ မိခငျတယောကျ အနနေဲ့ စိတျပူမိတယျ။ ကိုယ့ျသားသမီးတှလေညျး ပူတယျ။ သူမြား ကလေးတှေ အတှကျလညျး ခုလိုဖွဈသှားတဲ့အပေါျမှာ စိတျမကောငျးဖွဈတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ အခုဖွဈသှားတဲ့ ကလေး လေးတှဆေို အရမျးငယျသေးတယျ။ အဲ့ဒီအပေါျမှာ ပိုပွီး ခံစားရတယျ။ နောကျတခုက အခုဖွဈသှားတဲ့ မွို့လေးက ဆနျတိုနီယို အောကျပိုငျးမွို့ ၊ နယျစပျမွို့လေးဆိုတော့ လုံခွုံမှုပိုငျးမှာ အရမျး အားနညျးတယျ။ ဒီဘကျ တက်ကဆကျတခုလုံးနဲ့ ခွုံပွောမယျဆိုရငျ အားနညျးတယျ။ ကမြတို့နတေဲ့ မွို့ကတြော့ ကြောငျးတှကေ အမြားကွီး လုံခွုံတယျ။ အရငျတခေါကျ ကှနျနကျတဈကကျ ပွညျနယျမှာ ဖွဈသှားပွီးကတညျးက ကြောငျးတှကေို လုံခွုံရေး တိုးမွှင့ျလိုကျတယျ။ ကလေးတှအေခနျး သှားဖို့ကိုပဲ လုံခွုံရေး တံခါး ၃ ခုရှိတယျ။ ကမြတို့ မိဘတှတေောငျ ဝငျခှင့ျမရှိဘူး။ မပေးဝငျဘူး။ ကလေးကို ကိစ်စတခုခုကွောင့ျ သှားခေါျရငျတောငျမှ အပွငျမှာပဲ စောင့ျပွီးနရေတယျ။ ကငျမရာကနေ သူတို့ကွည့ျတယျ။ ID (မှတျပုံတငျ) ကိုစဈတယျ။ ပွီးမှ ကိုယ့ျကလေး ကြိနျးသတေယျ ဆိုမှ သူတို့က ကိုယ့ျကို ကလေးထုတျပေးတယျ။ ဝငျခှင့ျ လုံး၀ မရှိဘူး။ အရငျတုနျးက ဆိုရငျတော့ ကလေးမှေးနေ့တှေ ဘာတှဆေိုရငျ ဝငျခှင့ျပေးတယျ။ ဒါပမေဲ့ ကှနျနကျတဈကကျ ဖွဈပွီး နောကျပိုငျးမှာတော့ အထဲကို လုံး၀ မပေးဝငျတော့ဘူး။ အခု ဒီကြောငျးမှာ အထဲကို လာပဈသှားတယျ ဆိုတာ စဉျးစားလို့တောငျ မရဘူး။ ဘယျလို ဒီကောငျလေးဟာ ဒီသနေတျကွီး ကိုငျပွီးတော့ ဒီတံခါးတှကေို ဖွတျကြောျ ပွီးတော့ အခနျးထဲကို သူ ဘယျလို ဝငျသှားတာလဲ။ အဲ့ဒါကို စဉျးစားစရာ ဖွဈတယျ။ လုံခွုံရေး တအား အားနညျးတယျ။ အခု ဖွဈသှားတဲ့ ကြောငျးက သူတို့ အရမျးပေါ့ဆတယျ။။ သူတို့ပေါ့ဆမှုကွောင့ျ ကလေးတှကေ ခုလို ဖွဈသှားတာ။”

ပွီးခဲ့တဲ့ မလေထဲမှာပဲ သနေတျကိုငျ ပဈခတျမှုကွောင့ျ လူ ၁၀ ဦးသဆေုံးခဲ့ရတဲ့ ဘကျဖလိုးမွို့မှာ နထေိုငျသူ မသီသီအောငျ ခုလို ရကျပိုငျးသာ ခွားပွီး ပဈခတျမှုတှေ ဆကျတိုကျ ကွုံရတဲ့အခါ စိုးရိမျ ထိတျလန့ျရသလို၊ ဒီလို စိုးရိမျစိတျကွောင့ျပဲ သားနဲ့သမီးကို ၂ ရကျလောကျ ကြောငျး မပို့နိုငျခဲ့ဘူးလို့ ပွောပါတယျ။

“ဒီကလေးတှကေို သနေတျပဈတာနဲ့ပတျသကျပွီးတော့ ဒီကလေးတှအေတှကျ မိဘတှနေရောကနေ ဝငျပွီးတော့ ကိုယျခငြျးစာစိတျနဲ့ အရမျး စိတျမကောငျးဖွဈရသလို၊ ကိုယ့ျကလေးတှကေိုလညျး စိတျပူတာပေါ့နောျ။ ဒီလိုမြိုးတှေ နောကျထပျ ဖွဈမလာနိုငျဘူးလို့ မပွောနိုငျဘူးလေ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ပဈခတျမှုကတောငျ အသုဘတှေ ဒီ အဈမတို့ ဘကျဖလိုးမွို့မှာ မပွီးသေးဘူးလေ။ အကုနျလုံးက အဲ့ဒီအတှကျ ပူဆှေးနရေတဲ့အခြိနျမှာ ဒိုငျးဆို ဒီကလေးတှကေို ပဈတဲ့ဟာဝငျလာတော့ တောျတောျကို ရငျထဲမှာ မှမျးကပြျတယျ သိလား။ ကိုယ့ျမွနျမာပွညျအရေးမှာလညျးလေ အဈမတို့က မှမျးကပြျနတေဲ့ အခံကွီးကလညျး ရှိထားတော့လေ။ အခု ဒါ ထပျဖွဈတဲ့အခါကတြော့ တောျတောျလေး အဈမတို့ရငျထဲမှာ မကောငျးဘူး။ တောျတောျ ခံစားရပါတယျ။ ကိုယ့ျမွနျမာပွညျရဲ့ ဒုက်ခတှကေတော့ မယှဉျသာပါဘူး။ တောျတောျကွီးကို ကွီးမားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒီလို နိုငျငံမြိုးမှာ ဘာပဲဖွဈဖွဈ လုံခွုံစိတျခရြတယျ။ ဒီမိုကရစေီနဲ့ လှတျလပျတဲ့ နိုငျငံတခုမှာ ဒီလိုကွီးဖွဈတယျဆိုတဲ့ အခါကတြော့ အဈမတို့တှေ တောျတောျလေး ခံစားရတယျ။ မှမျးကပြျတာပေါ့။ လုံခွုံမှုမရှိသလို ခံစားရတာပေါ့။”

အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ ဒီနှဈဖွဈပှားခဲ့တဲ့ သနေတျကိုငျပဈခတျမှုတှထေဲမှာ ၂၇ ကွိမျက စာသငျကြောငျးတှမှော ကွုံခဲ့ရတာဖွဈတယျလို့ ဒီလို အကွမျးဖကျမှုတှကေို စာရငျးပွုစုထားတဲ့ Education Week အဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ ဒီအဖှဲ့ရဲ့ စာရငျးအရ လှနျခဲ့တဲ့ ၂ နှဈ၊ ၂၀၂၀ ခုနှဈက ကြောငျးတှငျး ပဈခတျမှုပေါငျး ၁၀ ကွိမျ ရှိခဲ့ရာကနေ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈမှာတော့ ၃၄ ကွိမျ အထိ တိုးလာခဲ့ပါတယျ။ ဒါကို ကွည့ျရငျဖွင့ျ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈပိုငျး ကစလို့ စာသငျကြောငျးတှမှော သနေတျကိုငျ ပဈခတျမှုတှေ သိသိသာသာ ပိုမြားလာတာ ဖွဈပါတယျ။ ဒီအခွအေနတှေေ ဆကျမဖွဈအောငျ မတားဆီး နိုငျတဲ့အပေါျ မေးခှနျးထုတျသူကတော့ အသကျ ၈ နှဈအရှယျ သမီးငယျတယောကျရှိတဲ့ နယူးမက်ကဆီကို ပွညျနယျမှာ နထေိုငျသူ မခြောအိသိနျးပါ။

“ဘာဖွဈလို့ ဒီကိစ်စကွီးက ဒီလိုမြိုး ဆကျဖွဈခှင့ျ ပေးနရေတာလဲ။ ဆကျဖွဈနတောကို မတားနိုငျရတာလဲ ဆိုတဲ့ဟာက အဈမအတှကျ ဆိုလို့ရှိရငျ မေးခှနျးတခုပေါ့နောျ။ ဒါကလညျး ဖွဈနတေဲ့ဟာက အမရေိကားမှာပဲ ဖွဈနတော။ တခွား တိုငျးပွညျမှာ ဖွဈတယျလို့ မကွားသလောကျပဲ။ ရှိရငျလညျး ရှိမယျ။ ကိုယျမသိတာလညျး ဖွဈမယျ။ ဒါပမေဲ့ ဒါက နှဈတိုငျး နှဈတိုငျးလိုလို ဖွဈနတေယျ။ နောကျတခုက အဈမ သမီးလေး ဆိုရငျ ဘယျလောကျအထိလဲဆိုတော့ ကြောငျးမှာ နှဈလ တကွိမျ၊ သုံးလ တကွိမျလောကျ Drill (အန်တရာယျကွုံလာရနိုငျတဲ့ အပေါျ ကွိုတငျ ပွငျဆငျလေ့ကငြ့ျမှု) လုပျရတယျ။ ဒီလိုမြိုးတှသော ဖွဈခဲ့မယျဆိုရငျပေ့ါလေ။ ဒါတှဟော ဘယျလိုခေါျမလဲ ဒီကလေးတှမှော ဒါကွီးကို ခေါငျးထဲ ထည့ျထားပွီး ကွိုတငျ ပွငျဆငျရတယျ ဆိုတဲ့ဟာက ဖွဈကို မဖွဈသင့ျတဲ့ဟာလို့ အဈမကတော့ ယူဆတာပေါ့နောျ။ မှနျပါတယျ ကောငျးပါတယျ Drill လုပျတာက။ အရေးဟဲ့ အကွောငျးဟဲ့ ဖွဈခဲ့ရငျ ဒါက ဒီလို လုပျရတာ ပွငျဆငျမှုက ကောငျးပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တကယျတမျး ဖွဈတဲ့အခါမှာ ဒီကလေးတှဟော ငယျငယျလေးတှကှေယျ။ အခုပဲကွည့ျ ဆုံးသှားတဲ့ကလေးတှဟော မူလတနျးကလေးတှေ။ ဖွဈလာရငျလညျး အဲ့ဒီ စာသငျကြောငျးတှမှော။ ဘုရားကြောငျးတှမှော။ ဘာဖွဈလို့ ဒီလို အပွဈမဲ့တဲ့သူတှဟော ဒီလိုကိစ်စတှေ ကွုံရတယျဆိုတာ စဉျးစားလို့တောငျမရဘူး။ အဲ့ဒီတော့ ဘာပဲပွောပွော သခြောတာ တခုက တခုခုတော့ လုပျသင့ျနပွေီ။ အစိုးရ အနနေဲ့ရော၊ သကျဆိုငျရာ ပွညျနယျမှာရှိတဲ့ လူကွီးတှရေော၊ အမတျတှရေော။ ဒါက လဈလြူရှုလို့ မရဘူး။ နောကျတခုက ဒါက လူ အမြားကွီးသတော။ ဘာဖွဈလို့ ဒီလို Assault rifle တှေ၊ စကျသနေတျတှပေဲ ပွောကွပါဆို့နောျ။ ဒါတှကေို ဘာလို့ခှင့ျပွုရတာလဲ။ သူက တခုနှိပျလိုကျတာနဲ့ ဒကျ.. ဒကျ.. ဒကျ နဲ့ အမြားကွီး သစေတေဲ့ဟာ။ တကယျလို့ သူတို့က ဖှဲ့စညျးပုံမှာပါတဲ့ ကိုယ့ျရဲ့ ရပိုငျခှင့ျ အခှင့ျအရေး ဆိုပွီး ပွောလို့ရှိရငျလညျး ဒီအခှင့ျအရေး ပေါျမှာ ပွနျလညျပွီးတော့ ဘယျလိုလုပျရငျ ပိုကောငျးမလဲ ဆိုတဲ့ဟာကတော့ စဉျးကို စဉျးစားသင့ျတယျလို့ ယူဆတယျ။”

အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ သနေတျကို လှယျလှယျကူကူ ဝယျယူ သုံးလို့ရနတောတှကေို အတိုငျးအတာ တခုအထိ ကန့ျသတျရ လိမ့ျမယျလို့လညျး မခြောအိသိနျးက ပွောပါတယျ။

“ဒါက ဖွကေို ဖွရှေငျးရမယ့ျကိစ်စ။ အဲ့ဒီတော့ ပွညျသူကလညျး တောငျးဆိုရမယျ။ ဘယျနညျးလမျးက အကောငျးဆုံးလဲ။ သနေတျ မစှန့ျလှှတျနိုငျဘူးဆိုရငျလညျး ဥပမာအားဖွင့ျ ဒီလိုမြိုး စက်ကန့ျပိုငျး မိနဈပိုငျးအတှငျးမှာ လူအမြားကွီး သစေတေဲ့ သနေတျတှကေို ဝယျခှင့ျပေးမယ့ျအစား တခကြျပဈမှ တတောင့ျထှကျတဲ့ ဟာမြိုးလောကျဆိုရငျလညျး မဆိုးဘူးပေါ့ကှယျ။ တယောကျ နှဈယောကျ သတေဲ့ဟာဆို တောျသေးတယျ။ အမြားကွီးပါပဲ လုပျလို့ရတာ။ ခုက အှနျလိုငျးက ဝယျလို့ရတယျ။ ဆိုငျမှာ သှားဝယျလို့ရတယျ။ ခုပဲကွည့ျ ပဈတဲ့ကလေး ဆိုရငျ အသကျ ၁၈ နှဈပွည့ျလို့ သူ့မှေးနေ့မှာ သှားဝယျတယျ။ နှဈလကျတောငျ။ ပွီးလညျးပွီးရော တခါတညျး စိတျကပဈခငြျတဲ့ အခါကတြော့ ထ ပဈတဲ့အခါ ဒီကလေးလေးတှေ သရေတယျ။ အရမျးခစြျစရာကောငျးတဲ့ ကလေးလေးတှေ။ အဈမလေ မခံစားနိုငျဘူး။ သတငျးတောငျ မကွည့ျနိုငျဘူးဆို။ မကြျရညျကရြတယျ။ Sunny Hood တုနျးကလညျး အဲ့လိုပဲ။ ဒီမှာလညျး အဲ့လိုပဲ။ ရငျဘကျမှာ အောငျတကျပွီး ခံစားရတယျ။ ဆိုတော့ ဘယျနေ့ ကိုယ့ျသားသမီးအလှည့ျ ကွုံမလဲ ဆိုတာပါ စဉျးစားနရေတဲ့ အခွအေနမြေိုး။ ဒါကွီးကို မရပျတန့ျနိုငျရငျ ထပျကိုဖွဈဦးမှာ။ ဘာမှ အကွောငျးပွစရာ မလိုဘဲ ဒါဟာ ဖွကေို ဖွရှေငျး့ရမယ့ျကိစ်စ။ အစိုးရ အနနေဲ့ရော၊ သကျဆိုငျရာ ပွညျနယျအစိုးရတှေ အနနေဲ့ရော လုပျကို လုပျရမယ့ျကိစ်စ။ မလုပျရငျ ဘယျနေ့ ကိုယ့ျသားသမီးအလှည့ျ ရောကျမလဲ ဟုတျတယျမလား။ ဆိုတော့ အားလုံးမှာ တာဝနျရှိတယျ။ ပွညျသူပွညျသားကလညျး ဒီကိစ်စကို ဖွရှေငျး ပေးပါလို့ တောငျးကိုတောငျးဆိုရမယျ။ အစိုးရကလညျး လုပျကိုလုပျရမယျ။ လုပျကိုလုပျရမယျ ဆိုတာမှာမှ တကယ့ျကို အရေးတကွီးကို လုပျကိုလုပျရမှာ။”

သနေတျကိုငျဆောငျတဲ့ နရောမှာ ခုခံကာကှယျခှင့ျ ဆိုတာကို နားလညျပေးလို့ ရပမေဲ့၊ သနေတျကို အလှဲသုံးစားလုပျပွီး အပဈမဲ့သူတှကေို အကွမျးဖကျ ပဈခတျ တိုကျခိုကျတာတှကေိုတော့ ထိထိရောကျရောကျ ထိနျးခြုပျရလိမ့ျမယျလို့ မသီသီအောငျ ကလညျး ပွောပါတယျ။

“ထိနျးခြုပျလို့ရနိုငျလကြျနဲ့ ထိနျးခြုပျလို့ မရတဲ့အရာတှေ မဖွဈအောငျ လုပျရမှာပေါ့နောျ။ တာဝနျရှိတဲ့သူတှေ အနနေဲ့ ဒီလို လကျနကျကိုငျပွီး အလှဲသုံးစား လုပျတာ၊ အသကျတှေ ထိခိုကျရအောငျ လုပျတဲ့ဟာတှကေို ထိနျးခြုပျဖို့ အမြားကွီး လိုအပျပါတယျ။ တဘကျမှာ ခုခံကာကှယျခှင့ျ ဆိုတာ ရှိပမေဲ့ လိုမြိုး လကျနကျကို အလှဲသုံးစား လုပျတာကိုတော့ လကျမခံပါဘူး။”

တက်ကဆကျပွညျနယျ၊ ယူဗားလျဒီးမွို့ မူလတနျးကြောငျး ပဈခတျမှုနောကျပိုငျး သနေတျကိုငျဆောငျခှင့ျဆိုငျရာ ဥပဒကေို ကန့ျသတျ ထိနျးခြုပျတာတှေ လုပျဖို့ ဖိအားပေး တောငျးဆိုသံတှေ ပိုမို ကယြျလောငျ လာပါတယျ။
အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာ ကလေးငယျတှနေဲ့ ဆယျကြောျသကျတှေ သဆေုံးရတဲ့ အကွောငျးရငျးတှထေဲမှာ သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျမှုတှေ ကွောင့ျ သဆေုံးမှုက အဓိက အကွောငျးတခု ဖွဈနတေယျဆိုတာကို သုတသေန အစီရငျခံခကြျတှေ ကလညျး သတိပေးနပေါတယျ။ Gun Violence Archive အဖှဲ့ရဲ့ စာရငျးအရ ဒီနှဈထဲ သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျမှုတှကွေောင့ျ သဆေုံးရတဲ့ ဆယျကြောျသကျ ၅၀၀ ဝနျးကငြျ ရှိပါတယျ။ တခြို့က အနီးအနားမှာ အလှယျတကူ တှေ့တဲ့ သနေတျကို ဆော့ကစားရငျး မတောျတဆ သဆေုံး ရတာရှိသလို၊ တခြို့ကလညျး တမငျရညျရှယျခကြျနဲ့ ပဈခတျမှုတှကွေောင့ျ သဆေုံးရတာပါ။

ဘယျလိုကွောင့ျပဲ ဖွဈဖွဈ အပဈမဲ့ ကလေးငယျတှေ၊ ပွညျသူတှေ မသသေင့ျဘဲ သနေရေတဲ့ သနေတျကိုငျ အကွမျးဖကျမှုတှကေို ထိထိရောကျရောကျ ထိနျးခြုပျဖို့ အရေးတကွီး လိုအပျနတေယျ ဆိုတာ တငျပွရငျး ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍကို ဒီမှာပဲ ရပျနားခှင့ျပွုပါ။ ကမြ ခငျဖွူထှေးပါရှငျ။