[[Zawgyi/Unicode]]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စက်သုံးဆီဈေးတွေ ဆက်ပြီးတက်လာတာကြောင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနဲ့ တချို့မြို့ကြီးတွေက တက္ကစီ အငှားယာဉ်မောင်းအများစုဟာ တွက်ခြေမကိုက်တော့ဘဲ အလုပ်ရပ်နားလိုက်ရပါတယ်။ တချို့တက္ကစီပိုင်ရှင်တွေဆိုရင် ကားတွေရောင်းပြီး တခြားလုပ်ငန်းတွေ ပြောင်းလုပ်ကုန်ပြီလို့ တက္ကစီယာဉ်မောင်းအသင်းတွေက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။ စက်သုံးဆီဈေးက ဒီနေ့ မတ်လ ၃ ရက်မှာ ၁ လီတာကို ကျပ် ၂ ထောင်ကျော် တဲ့အထိ ဈေးတက်နေပါတယ်။ ဒီအခြေအနေအကြောင်း ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့သတင်းကို ကိုကျော်ကျော်သိန်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စက်သုံးဆီဈေးတွေ တဖြည်းဖြည်းတက်နေတာ ဒီနေ့ မတ်လ ၃ ရက်နေ့မှာ ၁ လီတာကို ကျပ် ၂ ထောင်ကျော် အထိ ဈေးတက်သွားပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့မှာ ဓါတ်ဆီ 95 ၁ လီတာဈေးက ညနေပိုင်းမှာ ၂,၁၅၀ ကျပ်အထိ ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ခုလို စက်သုံးဆီဈေးတွေ တက်နေတာကြောင့် အငှားယာဉ်မောင်းအလုပ်က အရင်လို အဆင်မပြေတော့ဘူးလို့ ရန်ကုန်က တက္ကစီယာဉ်မောင်းတွေက ပြောပါတယ်။ တက္ကစီငှားစီးတဲ့သူ နည်းသွားသလို ဆီးဈေးနဲ့ အုံနာခတွေကြောင့် အမြတ်ကျန်ဖို့ ရုန်းကန်နေရကြောင်း ရန်ကုန် မီတာတက္ကစီ ယာဉ်မောင်းများအသင်းက ကိုထူးခန့်အောင်က ပြောပါတယ်။
“ဆီဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်လာတော့ ရှာသမျှအကုန်လုံးကိုပဲ ဆီဈေးထဲပဲရောက်နေတော့၊ ဒီနေ့မနက်ဖြစ်တဲ့ 92 ဆီဈေးဆိုရင် ၁,၉၁၀ အထိ ခုန်တက်သွားတယ်ဗျ။ အရင်တုန်းကဆိုရင် ကျနော်တရက်ကို ၅၀,၀၀၀ လောက်ရှာတယ်ပေါ့။ ဆီကအများဆုံးကုန်မှ ၁၀,၀၀၀- ၁၂,၀၀၀ အလွန်ဆုံးပေါ့။ အခုကျ ကျနော်တို့ ၅၀,၀၀၀ ရှာတယ်ဆိုရင် ဆီက ၂၅,၀၀၀ ဖိုးလောက်ဖြစ်သွားပြီ။ အုံနာကြေး နုတ်လိုက်တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်အတွက်က ဘာမှမရှိတော့ဘူးလေ။ အုံနာတွေကလည်း ကားပြင်ဆင်စရိတ် မြင့်တက်တယ်ဆိုပြီး တရက်ကို ၁၈,၀၀၀ အထိ တောင်းတဲ့သူတွေရှိတယ်ဗျ။”
အမြတ်မကျန်တဲ့အတွက် တချို့တက္ကစီ ယာဉ်မောင်းတွေက ကားပိုင်ရှင်ဆီ ကားပြန်အပ်ကြတာတွေ ရှိနေတယ်လို့ မန္တလေးတိုင်း အငှားယာဉ်အသင်းက ကိုသားငယ်က ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“ဒီမှာက ဘာဖြစ်နေလဲဆိုတော့ ဈေးပြောလိုက်ရင် ဧည့်သည်က ဈေးများတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားတခုကို တော်တော်များများ ပြောနေကြတယ်။ ကျနော်တို့ကလည်း ဟိုနားဒီနားသွားရင် ဆီကအောက်ထစ်က ၁၅,၀၀၀ ဖိုးလောက်ထည့်မှ သွားလို့ရတဲ့ အနေအထား ဖြစ်နေတယ်။ ဈေးပြောလိုက်ရင် ဟင်..ဟုတ်လားဆိုပြီး ဖုန်းပြန်ချ… အဲဒီတော့ ကျနော်တို့ ဘာပြန်လုပ်ရလဲဆိုတော့ အမကဘယ်လောက် ပေးချင်လို့လဲဆိုပြီး သူတို့ကို ဈေးပေးခိုင်းရတဲ့ အနေအထားမှာ ရောက်နေတယ်။ ရန်ကုန်မှာလည်း ကျနော်တို့ မိတ်ဆွေတွေရှိပါတယ်။ သူတို့ဆိုလည်း ဒီတက္ကစီအလုပ်မဖြစ်ဘဲ ကားပြန်အပ်တာတွေရှိတယ်။ မန္တလေးမှာဆိုလည်း တက္ကစီ လုပ်ငန်းက ကားတွေတော်တော်များများ ပြန်ရောင်းတာတွေရှိလာတယ်။”
တက္ကစီလုပ်ငန်း ထောင်ထားတဲ့သူတွေလည်း လုပ်ငန်းပြောင်းလုပ်တာတွေ ရှိနေတယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ မြို့ပေါ်က အငှားယာဉ် တက္ကစီတွေတင်မဟုတ်ဘဲ ရန်ကုန်-နေပြည်တော်၊ မန္တလေး-မုံရွာ၊ စစ်ကိုင်း-ကချင် စသဖြင့် တမြို့နဲ့တမြို့ စုပေါင်းပြေးဆွဲနေတဲ့ တက္ကစီလုပ်ငန်းတွေလည်း ဓါတ်ဆီဈေးတက်လို့ ယာဉ်စီးခတွေ တက်နေပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့မှာ အငှားယာဉ်လိုင်စင်နဲ့ ပြေးဆွဲနေတဲ့ တက္ကစီအစီးရေက ၇၀,၀၀၀ နဲ့ ၈၀,၀၀၀ ကြားမှာရှိတယ်လို့ တက္ကစီ အသင်းအဖွဲ့တွေက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။
တက္ကစီအငှားယာဉ်ထဲမှာ CNG သဘာဝဓာတ်ငွေ့ထည့်ပြီး မောင်းလို့ရတဲ့ကားတွေက အခုလိုဓာတ်ဆီတွေ ဈေးတက်နေချိန်မှာ တွက်ခြေကိုက်တယ်လို့ ပြောကြပေမဲ့လည်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့ထည့်ဖို့ ဆီဆိုင်မှာ အချိန်ပေးပြီးစောင့်ရတာ၊ အုံနာခ ပိုပေးရတာ တွေကြောင့် သိပ်တော့ အကြောင်းမထူးဘူးလို့ တက္ကစီယာဉ်မောင်းတချို့က ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက တချို့နေရာတွေမှာ လုံခြုံရေးမတည်ငြိမ်တာ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ပြတ်တောက်တာတွေကြောင့် မြို့ကြီးတွေထက်စာရင် အရင်ကတည်းက ဓါတ်ဆီဈေး အဆပေါင်းများစွာ တက်နေတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့တပတ်ကဆိုရင် ကချင်ပြည်နယ် ပူတာအိုမြို့ဘက်မှာ ဓာတ်ဆီတဂါလံကို ကျပ် ၄၀,၀၀၀ အထိ ဈေးတက်ခဲ့ပါတယ်။
ကမ္ဘာပေါ်မှာ လောင်စာဆီ အဓိကတင်ပို့ရောင်းချတဲ့ နိုင်ငံတခုဖြစ်တဲ့ ရုရှားနိုင်ငံက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော် တိုက်ခိုက်နေတာကြောင့် ကမ္ဘာ့ရေနံဈေးနှုန်းလည်း မြင့်တက်နေပါတယ်။
===============
[[Unicode]]
လောငျစာဆီတှေ ဈေးတကျလို့ အငှားယာဉျမောငျးတှရေော ယာဉျပိုငျရှငျတှပေါ အခကျကွုံ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စကျသုံးဆီဈေးတှေ ဆကျပွီးတကျလာတာကွောင့ျ ရနျကုနျ၊ မန်တလေးနဲ့ တခြို့မွို့ကွီးတှကေ တက်ကစီ အငှားယာဉျမောငျးအမြားစုဟာ တှကျခွမေကိုကျတော့ဘဲ အလုပျရပျနားလိုကျရပါတယျ။ တခြို့တက်ကစီပိုငျရှငျတှဆေိုရငျ ကားတှရေောငျးပွီး တခွားလုပျငနျးတှေ ပွောငျးလုပျကုနျပွီလို့ တက်ကစီယာဉျမောငျးအသငျးတှကေ ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။ စကျသုံးဆီဈေးက ဒီနေ့ မတျလ ၃ ရကျမှာ ၁ လီတာကို ကပြျ ၂ ထောငျကြောျ တဲ့အထိ ဈေးတကျနပေါတယျ။ ဒီအခွအေနအေကွောငျး ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့သတငျးကို ကိုကြောျကြောျသိနျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ စကျသုံးဆီဈေးတှေ တဖွညျးဖွညျးတကျနတော ဒီနေ့ မတျလ ၃ ရကျနေ့မှာ ၁ လီတာကို ကပြျ ၂ ထောငျကြောျ အထိ ဈေးတကျသှားပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့မှာ ဓါတျဆီ 95 ၁ လီတာဈေးက ညနပေိုငျးမှာ ၂,၁၅၀ ကပြျအထိ ရောကျခဲ့ပါတယျ။ ခုလို စကျသုံးဆီဈေးတှေ တကျနတောကွောင့ျ အငှားယာဉျမောငျးအလုပျက အရငျလို အဆငျမပွတေော့ဘူးလို့ ရနျကုနျက တက်ကစီယာဉျမောငျးတှကေ ပွောပါတယျ။ တက်ကစီငှားစီးတဲ့သူ နညျးသှားသလို ဆီးဈေးနဲ့ အုံနာခတှကွေောင့ျ အမွတျကနြျဖို့ ရုနျးကနျနရေကွောငျး ရနျကုနျ မီတာတက်ကစီ ယာဉျမောငျးမြားအသငျးက ကိုထူးခန့ျအောငျက ပွောပါတယျ။
“ဆီဈေးနှုနျးတှေ မွင့ျတကျလာတော့ ရှာသမြှအကုနျလုံးကိုပဲ ဆီဈေးထဲပဲရောကျနတေော့၊ ဒီနေ့မနကျဖွဈတဲ့ 92 ဆီဈေးဆိုရငျ ၁,၉၁၀ အထိ ခုနျတကျသှားတယျဗြ။ အရငျတုနျးကဆိုရငျ ကနြောျတရကျကို ၅၀,၀၀၀ လောကျရှာတယျပေါ့။ ဆီကအမြားဆုံးကုနျမှ ၁၀,၀၀၀- ၁၂,၀၀၀ အလှနျဆုံးပေါ့။ အခုကြ ကနြောျတို့ ၅၀,၀၀၀ ရှာတယျဆိုရငျ ဆီက ၂၅,၀၀၀ ဖိုးလောကျဖွဈသှားပွီ။ အုံနာကွေး နုတျလိုကျတယျဆိုရငျ ကိုယ့ျအတှကျက ဘာမှမရှိတော့ဘူးလေ။ အုံနာတှကေလညျး ကားပွငျဆငျစရိတျ မွင့ျတကျတယျဆိုပွီး တရကျကို ၁၈,၀၀၀ အထိ တောငျးတဲ့သူတှရှေိတယျဗြ။”
အမွတျမကနြျတဲ့အတှကျ တခြို့တက်ကစီ ယာဉျမောငျးတှကေ ကားပိုငျရှငျဆီ ကားပွနျအပျကွတာတှေ ရှိနတေယျလို့ မန်တလေးတိုငျး အငှားယာဉျအသငျးက ကိုသားငယျက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“ဒီမှာက ဘာဖွဈနလေဲဆိုတော့ ဈေးပွောလိုကျရငျ ဧည့ျသညျက ဈေးမြားတယျဆိုတဲ့ အနအေထားတခုကို တောျတောျမြားမြား ပွောနကွေတယျ။ ကနြောျတို့ကလညျး ဟိုနားဒီနားသှားရငျ ဆီကအောကျထဈက ၁၅,၀၀၀ ဖိုးလောကျထည့ျမှ သှားလို့ရတဲ့ အနအေထား ဖွဈနတေယျ။ ဈေးပွောလိုကျရငျ ဟငျ..ဟုတျလားဆိုပွီး ဖုနျးပွနျခြ… အဲဒီတော့ ကနြောျတို့ ဘာပွနျလုပျရလဲဆိုတော့ အမကဘယျလောကျ ပေးခငြျလို့လဲဆိုပွီး သူတို့ကို ဈေးပေးခိုငျးရတဲ့ အနအေထားမှာ ရောကျနတေယျ။ ရနျကုနျမှာလညျး ကနြောျတို့ မိတျဆှတှေရှေိပါတယျ။ သူတို့ဆိုလညျး ဒီတက်ကစီအလုပျမဖွဈဘဲ ကားပွနျအပျတာတှရှေိတယျ။ မန်တလေးမှာဆိုလညျး တက်ကစီ လုပျငနျးက ကားတှတေောျတောျမြားမြား ပွနျရောငျးတာတှရှေိလာတယျ။”
တက်ကစီလုပျငနျး ထောငျထားတဲ့သူတှလေညျး လုပျငနျးပွောငျးလုပျတာတှေ ရှိနတေယျလို့ သူကပွောပါတယျ။ မွို့ပေါျက အငှားယာဉျ တက်ကစီတှတေငျမဟုတျဘဲ ရနျကုနျ-နပွေညျတောျ၊ မန်တလေး-မုံရှာ၊ စဈကိုငျး-ကခငြျ စသဖွင့ျ တမွို့နဲ့တမွို့ စုပေါငျးပွေးဆှဲနတေဲ့ တက်ကစီလုပျငနျးတှလေညျး ဓါတျဆီဈေးတကျလို့ ယာဉျစီးခတှေ တကျနပေါတယျ။
ရနျကုနျမွို့မှာ အငှားယာဉျလိုငျစငျနဲ့ ပွေးဆှဲနတေဲ့ တက်ကစီအစီးရကေ ၇၀,၀၀၀ နဲ့ ၈၀,၀၀၀ ကွားမှာရှိတယျလို့ တက်ကစီ အသငျးအဖှဲ့တှကေ ဗှီအိုအကေိုပွောပါတယျ။
တက်ကစီအငှားယာဉျထဲမှာ CNG သဘာဝဓာတျငှေ့ထည့ျပွီး မောငျးလို့ရတဲ့ကားတှကေ အခုလိုဓာတျဆီတှေ ဈေးတကျနခြေိနျမှာ တှကျခွကေိုကျတယျလို့ ပွောကွပမေဲ့လညျး သဘာဝဓာတျငှေ့ထည့ျဖို့ ဆီဆိုငျမှာ အခြိနျပေးပွီးစောင့ျရတာ၊ အုံနာခ ပိုပေးရတာ တှကွေောင့ျ သိပျတော့ အကွောငျးမထူးဘူးလို့ တက်ကစီယာဉျမောငျးတခြို့က ပွောပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံက တခြို့နရောတှမှော လုံခွုံရေးမတညျငွိမျတာ၊ လမျးပနျးဆကျသှယျရေး ပွတျတောကျတာတှကွေောင့ျ မွို့ကွီးတှထေကျစာရငျ အရငျကတညျးက ဓါတျဆီဈေး အဆပေါငျးမြားစှာ တကျနတောပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့တပတျကဆိုရငျ ကခငြျပွညျနယျ ပူတာအိုမွို့ဘကျမှာ ဓာတျဆီတဂါလံကို ကပြျ ၄၀,၀၀၀ အထိ ဈေးတကျခဲ့ပါတယျ။
ကမ်ဘာပေါျမှာ လောငျစာဆီ အဓိကတငျပို့ရောငျးခတြဲ့ နိုငျငံတခုဖွဈတဲ့ ရုရှားနိုငျငံက ယူကရိနျးကို ကြူးကြောျ တိုကျခိုကျနတောကွောင့ျ ကမ်ဘာ့ရနေံဈေးနှုနျးလညျး မွင့ျတကျနပေါတယျ။
===============
