(Zawgyi / Unicode)
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် Los Angeles ခရိုင်ဟာ နိုင်ငံတွင်း COVID-19 ဖြစ်ပွားသူ အရေအတွက် ၁ သန်းကျော်ကို ရောက်သွားတဲ့ ပထမဆုံးခရိုင် ဖြစ်ပါတယ်။ ဗြိတိန်မှာစဖြစ်တဲ့ ကူးစက်မြန် မျိုးဗီဇပြောင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်လည်း Los Angeles မှာ ဖြစ်နေကြောင်း ခရိုင်ရဲ့ အများပြည်သူ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူးက ပြောဆိုထားပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို မသိင်္ဂီထိုက် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် Los Angeles ကောင်တီဟာ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ COVID-19 ဖြစ်ပွားသူ ၁ သန်းထိ စံချိန်တင် ရောက်ရှိခဲ့တာပါ။ ဗြိတိန်က ဗီဇပြောင်း ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ခရိုင်တွင်းမှာ အခက်အခဲတွေ့နေကြောင်း၊ လူပေါင်း ၇,၅၀၀ ကျော် ဆေးရုံတင်ထားရတာနဲ့အတူ Los Angeles ခရိုင်ရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်မှာ အခက်တွေ့နေကြောင်း ခရိုင်ကျန်းမာရေးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာ Barbara Ferrer က ကြေညာချက်ထုတ် ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
Los Angeles ခရိုင်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ နွေရာသီအတွင်း COVID-19 ကြောင့် ဆေးရုံတင်ရမှုနဲ့ သေဆုံးမှုထက် အခု ၅ ဆလောက် ပိုများနေတာနဲ့ ကြုံနေရတယ်လို့လည်း ဒေါက်တာ Ferrer က ပြောပါတယ်။ COVID-19 ကာကွယ်ဆေးထိုး လုပ်ငန်းတွေ အရှိန်မြှင့်ဖို့ ကယ်လီဖိုးနီးယား အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Gavin Newsom က ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့က Los Angeles မှာရှိတဲ့ Dodger Stadium မှာ အခုလို ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
“ကာကွယ်ဆေးတွေကို အအေးခန်းထဲကထုတ်ပြီး လူတွေကို ထိုးပေးဖို့ လိုအပ်နေတာပါ။”
COVID-19 ကာကွယ်ရေး စည်းမျဉ်းတွေကိုလည်း ဆက်လက် လိုက်နာကြဖို့လည်း အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။
Los Angeles က Dodger Stadium မှာလည်း အခု COVID-19 ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးတဲ့ နေရာအဖြစ် အသုံးပြုနေပြီး တရက်ကို လူ ၁၀,၀၀၀ ထိ ထိုးပေးနိုင်ပါတယ်။ Los Angeles မှာ COVID-19 ဖြစ်မှု တိုးလာချိန် နေထိုင်သွားလာမှု ဂရုစိုက်နေကြရတဲ့အကြောင်း ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ် Los Angeles UCLA က မြန်မာကျောင်းသားများအဖွဲ့ရဲ့ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ကိုစွမ်းရဲထွဋ်ကလည်း ပြောပြပါတယ်။
ကိုစွမ်းရဲထွဋ် - “LA မှာနေတော့ လူတွေလည်းများတော့၊ ပြီးတော့ ကျောင်းသားတွေများတဲ့ ရပ်ကွက်ဆိုတော့ စိုးရိမ်စရာတွေတော့ ရှိတာပေါ့။ Situation ကြောင့်မို့လေ။ ဒါပေမယ့် ဒီမှာ ကျနော်နဲ့နေတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေက ကိုဗစ်အကြောင်းကို စကားအများကြီး ပြောပြီးတော့ သူငယ်ချင်းနဲ့ တွေ့တာကို လျှော့၊ ပြီးတော့ အပြင်တွေ ဘာတွေ မသွားတာမျိုး အဲဒါမျိုး၊ သိပ်တော့ စိတ်မပူဘူးဗျ။”
မသိင်္ဂီထိုက် - အခုလောလောဆယ် ကျောင်းလည်း မတက်ရဘူး၊ အပြင် Apartment မှာပဲ နေနေကြရတယ်ဆိုတော့ ကျောင်းစာတွေ ဘယ်လို ဆက်လုပ်နေကြပါလဲ။
ကိုစွမ်းရဲထွဋ် - “ကျနော်တို့က တခြားကျောင်းသားတွေလိုမျိုး၊ အမေရိကားမှာတက်တဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေက ကျောင်းသားတွေလိုမျိုး အွန်လိုင်းကနေပဲ ဆက်တက်နေရတယ်။ ကျနော်တို့ရဲ့ Apartment အခန်းတွေထဲမှာ ကွန်ပျူတာနဲ့ Zoom တွေပေါ်မှာ အခန်းတက်နေရတယ်။ စာတွေဆိုလည်း အွန်လိုင်းမှာ စာလုပ်တာတို့၊ စာသင်တာတို့၊ စာမေးပွဲဖြေတာ အကုန်လုံး Remote Learning ဖြစ်နေတယ်ဗျ။ မြန်မာပြည်မှာရှိနေတဲ့ UCLA ကျောင်းသားတွေကလည်း အွန်လိုင်းကနေ တက်နေရတယ်။”
မသိင်္ဂီထိုက် - ဒီကျောင်းသားတွေ အားလုံးက အမေရိကားမှာနေတဲ့ ကျောင်းသားတွေလား၊ ဒါမှမဟုတ် ဗမာပြည်ကလာတဲ့သူတွေရော ပါပါသလား။
ကိုစွမ်းရဲထွဋ် - “တော်တော်များများက ဗမာပြည်က အင်တာနေရှင်နယ် ကျောင်းတွေက လာတဲ့လူတွေများတယ်။ အမေရိကားမှာမွေးတဲ့ ဒါမှမဟုတ် အမေရိကားမှာ ကြီးလာတဲ့ ကျနော့်လိုမျိုး ဗမာလူငယ်တွေက နည်းနည်းတော့ ပိုနည်းတယ်။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့အဖွဲ့အစည်းက အပိုအခက်အခဲတခုက ဘာရှိလဲဆိုတော့ အကုန်လုံး Campus (တက္ကသိုလ်ပရဝုဏ်) မှာ မတွေ့နိုင်တော့ အွန်လိုင်းမှာ Meeting တွေဘာတွေ လုပ်ရတယ်လေ။ တချို့ကျောင်းသားတွေက ဗမာပြည်ကို ဒီအချိန်မှာ ပြန်ရောက်နေတော့ Meeting လုပ်တာ အချိန်တွေဘာတွေ မတူတော့ အချိန်လွဲနေတော့ အခက်အခဲတော့ ရှိတာပေါ့။”
မသိင်္ဂီထိုက် - ဒီ UCLA မှာတက်နေတဲ့ မြန်မာပြည်က လာတဲ့သူတွေကတော့ ဒီအချိန်မှာ မြန်မာပြည်ကို ပြန်နေကြရတယ်ဆိုတဲ့ သဘောလား၊ ဒီမှာဆက်ပြီး နေလို့ရတဲ့ အခြေအနေရော ရှိပါသလား။
ကိုစွမ်းရဲထွဋ် - “တော်တော်များများကတော့ ဗမာပြည်ကို ပြန်ပြီးတော့မှ ကိုယ့်မိဘတွေနား တော်တော်များများ ပြန်သွားတယ်။ တချို့ကတော့ ကျနော့်လိုမျိုး ကျောင်းဘေးနားက ရပ်ကွက်မှာ Apartment နဲ့နေတဲ့လူမျိုး တယောက်နှစ်ယောက်ပဲရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် တော်တော်များများက ဗမာပြည်ကို ပြန်လို့ရရင် ပြန်သွားကြတယ်ဗျ။”
Los Angeles က UCLA တက္ကသိုလ် နောက်ဆုံးနှစ်ကျောင်းသား ကိုစွမ်းရဲထွဋ် ပြောပြခဲ့တာပါ။
ကမ္ဘာတဝန်းမှာ COVID-19 ရောဂါ ကူးစက်ခံရသူ အရေအတွက် ၉၄ သန်းခွဲ ကျော်သွားပြီဖြစ်တယ်လို့ Johns Hopkins တက္ကသိုလ်ရဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့စာရင်းက ဖော်ပြပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ရောဂါကူးစက်ခံရသူ အများဆုံးဖြစ်ပြီး ကူးစက်သူ စုစုပေါင်း ၂၃.၇ သန်း ရှိပါတယ်။
----------------------------
(Unicode)
ဗီဇပွောငျး ကိုဗဈကူးစကျမှု မွင့ျမားလာနတေဲ့ Los Angeles
အမရေိကနျပွညျထောငျစု ကယျလီဖိုးနီးယားပွညျနယျ Los Angeles ခရိုငျဟာ နိုငျငံတှငျး COVID-19 ဖွဈပှားသူ အရအေတှကျ ၁ သနျးကြောျကို ရောကျသှားတဲ့ ပထမဆုံးခရိုငျ ဖွဈပါတယျ။ ဗွိတိနျမှာစဖွဈတဲ့ ကူးစကျမွနျ မြိုးဗီဇပွောငျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈလညျး Los Angeles မှာ ဖွဈနကွေောငျး ခရိုငျရဲ့ အမြားပွညျသူ ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ ညှှနျကွားရေးမှူးက ပွောဆိုထားပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို မသိငျ်ဂီထိုကျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
ကယျလီဖိုးနီးယားပွညျနယျ Los Angeles ကောငျတီဟာ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ COVID-19 ဖွဈပှားသူ ၁ သနျးထိ စံခြိနျတငျ ရောကျရှိခဲ့တာပါ။ ဗွိတိနျက ဗီဇပွောငျး ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ ခရိုငျတှငျးမှာ အခကျအခဲတှေ့နကွေောငျး၊ လူပေါငျး ၇,၅၀၀ ကြောျ ဆေးရုံတငျထားရတာနဲ့အတူ Los Angeles ခရိုငျရဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှုစနဈမှာ အခကျတှေ့နကွေောငျး ခရိုငျကနြျးမာရေးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူး ဒေါကျတာ Barbara Ferrer က ကွညောခကြျထုတျ ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
Los Angeles ခရိုငျမှာ ပွီးခဲ့တဲ့ နှရောသီအတှငျး COVID-19 ကွောင့ျ ဆေးရုံတငျရမှုနဲ့ သဆေုံးမှုထကျ အခု ၅ ဆလောကျ ပိုမြားနတောနဲ့ ကွုံနရေတယျလို့လညျး ဒေါကျတာ Ferrer က ပွောပါတယျ။ COVID-19 ကာကှယျဆေးထိုး လုပျငနျးတှေ အရှိနျမွှင့ျဖို့ ကယျလီဖိုးနီးယား အုပျခြုပျရေးမှူး Gavin Newsom က ပွီးခဲ့တဲ့ သောကွာနေ့က Los Angeles မှာရှိတဲ့ Dodger Stadium မှာ အခုလို ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
“ကာကှယျဆေးတှကေို အအေးခနျးထဲကထုတျပွီး လူတှကေို ထိုးပေးဖို့ လိုအပျနတောပါ။”
COVID-19 ကာကှယျရေး စညျးမဉြျးတှကေိုလညျး ဆကျလကျ လိုကျနာကွဖို့လညျး အုပျခြုပျရေးမှူးက တိုကျတှနျးသှားပါတယျ။
Los Angeles က Dodger Stadium မှာလညျး အခု COVID-19 ကာကှယျဆေးထိုးပေးတဲ့ နရောအဖွဈ အသုံးပွုနပွေီး တရကျကို လူ ၁၀,၀၀၀ ထိ ထိုးပေးနိုငျပါတယျ။ Los Angeles မှာ COVID-19 ဖွဈမှု တိုးလာခြိနျ နထေိုငျသှားလာမှု ဂရုစိုကျနကွေရတဲ့အကွောငျး ကယျလီဖိုးနီးယားတက်ကသိုလျ Los Angeles UCLA က မွနျမာကြောငျးသားမြားအဖှဲ့ရဲ့ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ကိုစှမျးရဲထှဋျကလညျး ပွောပွပါတယျ။
ကိုစှမျးရဲထှဋျ - “LA မှာနတေော့ လူတှလေညျးမြားတော့၊ ပွီးတော့ ကြောငျးသားတှမြေားတဲ့ ရပျကှကျဆိုတော့ စိုးရိမျစရာတှတေော့ ရှိတာပေါ့။ Situation ကွောင့ျမို့လေ။ ဒါပမေယ့ျ ဒီမှာ ကနြောျနဲ့နတေဲ့ သူငယျခငြျးတှကေ ကိုဗဈအကွောငျးကို စကားအမြားကွီး ပွောပွီးတော့ သူငယျခငြျးနဲ့ တှေ့တာကို လြှော့၊ ပွီးတော့ အပွငျတှေ ဘာတှေ မသှားတာမြိုး အဲဒါမြိုး၊ သိပျတော့ စိတျမပူဘူးဗြ။”
မသိငျ်ဂီထိုကျ - အခုလောလောဆယျ ကြောငျးလညျး မတကျရဘူး၊ အပွငျ Apartment မှာပဲ နနေကွေရတယျဆိုတော့ ကြောငျးစာတှေ ဘယျလို ဆကျလုပျနကွေပါလဲ။
ကိုစှမျးရဲထှဋျ - “ကနြောျတို့က တခွားကြောငျးသားတှလေိုမြိုး၊ အမရေိကားမှာတကျတဲ့ တခွားနိုငျငံတှကေ ကြောငျးသားတှလေိုမြိုး အှနျလိုငျးကနပေဲ ဆကျတကျနရေတယျ။ ကနြောျတို့ရဲ့ Apartment အခနျးတှထေဲမှာ ကှနျပြူတာနဲ့ Zoom တှပေေါျမှာ အခနျးတကျနရေတယျ။ စာတှဆေိုလညျး အှနျလိုငျးမှာ စာလုပျတာတို့၊ စာသငျတာတို့၊ စာမေးပှဲဖွတော အကုနျလုံး Remote Learning ဖွဈနတေယျဗြ။ မွနျမာပွညျမှာရှိနတေဲ့ UCLA ကြောငျးသားတှကေလညျး အှနျလိုငျးကနေ တကျနရေတယျ။”
မသိငျ်ဂီထိုကျ - ဒီကြောငျးသားတှေ အားလုံးက အမရေိကားမှာနတေဲ့ ကြောငျးသားတှလေား၊ ဒါမှမဟုတျ ဗမာပွညျကလာတဲ့သူတှရေော ပါပါသလား။
ကိုစှမျးရဲထှဋျ - “တောျတောျမြားမြားက ဗမာပွညျက အငျတာနရှေငျနယျ ကြောငျးတှကေ လာတဲ့လူတှမြေားတယျ။ အမရေိကားမှာမှေးတဲ့ ဒါမှမဟုတျ အမရေိကားမှာ ကွီးလာတဲ့ ကနြော့ျလိုမြိုး ဗမာလူငယျတှကေ နညျးနညျးတော့ ပိုနညျးတယျ။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့အဖှဲ့အစညျးက အပိုအခကျအခဲတခုက ဘာရှိလဲဆိုတော့ အကုနျလုံး Campus (တက်ကသိုလျပရဝုဏျ) မှာ မတှေ့နိုငျတော့ အှနျလိုငျးမှာ Meeting တှဘောတှေ လုပျရတယျလေ။ တခြို့ကြောငျးသားတှကေ ဗမာပွညျကို ဒီအခြိနျမှာ ပွနျရောကျနတေော့ Meeting လုပျတာ အခြိနျတှဘောတှေ မတူတော့ အခြိနျလှဲနတေော့ အခကျအခဲတော့ ရှိတာပေါ့။”
မသိငျ်ဂီထိုကျ - ဒီ UCLA မှာတကျနတေဲ့ မွနျမာပွညျက လာတဲ့သူတှကေတော့ ဒီအခြိနျမှာ မွနျမာပွညျကို ပွနျနကွေရတယျဆိုတဲ့ သဘောလား၊ ဒီမှာဆကျပွီး နလေို့ရတဲ့ အခွအေနရေော ရှိပါသလား။
ကိုစှမျးရဲထှဋျ - “တောျတောျမြားမြားကတော့ ဗမာပွညျကို ပွနျပွီးတော့မှ ကိုယ့ျမိဘတှနေား တောျတောျမြားမြား ပွနျသှားတယျ။ တခြို့ကတော့ ကနြော့ျလိုမြိုး ကြောငျးဘေးနားက ရပျကှကျမှာ Apartment နဲ့နတေဲ့လူမြိုး တယောကျနှဈယောကျပဲရှိတယျ။ ဒါပမေယ့ျ တောျတောျမြားမြားက ဗမာပွညျကို ပွနျလို့ရရငျ ပွနျသှားကွတယျဗြ။”
Los Angeles က UCLA တက်ကသိုလျ နောကျဆုံးနှဈကြောငျးသား ကိုစှမျးရဲထှဋျ ပွောပွခဲ့တာပါ။
ကမ်ဘာတဝနျးမှာ COVID-19 ရောဂါ ကူးစကျခံရသူ အရအေတှကျ ၉၄ သနျးခှဲ ကြောျသှားပွီဖွဈတယျလို့ Johns Hopkins တက်ကသိုလျရဲ့ တနငျ်ဂနှနေေ့စာရငျးက ဖောျပွပါတယျ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုက ရောဂါကူးစကျခံရသူ အမြားဆုံးဖွဈပွီး ကူးစကျသူ စုစုပေါငျး ၂၃.၇ သနျး ရှိပါတယျ။
